به گزارش تابناک اقتصادی؛ حدود دو هفته پیش، بهای دلار آمریکا در بازار غیررسمی با وجود حجم معاملاتی اندک، به بالای ۶۰ هزار تومان رسید؛ رکوردی تاریخی که نشان داد، بازار در فاز هیجان قرار گرفته و در این فضا، هر گونه خرید ارز، به زیان هنگفت در چشم اندازی کوتاه منجر خواهد شد؛ اتفاقی که سرانجام افتاد و نرخ دلار با ریزش به کانالهای پایین تر، موجی از نگرانی را برای خریداران دلار که با هدف کسب سود، راهی بازار هیجانی ارز شده بودند، رقم زد. به گونهای که در معاملات امروز نیز این مسیر کاهشی برای دلار طی شده و در لحظه انتشار این گزارش، نرخ دلار آمریکا در تابلوی صرافیهای مجاز (خرید ارز با ارائه کارت ملی و کارت بانکی) به کانال ۴۲ هزار تومان رسیده است؛ نرخی که هشتم اسفندماه به بالای ۵۲ هزار تومان نیز رسیده بود و بسیاری با هدف کسب سود و با در دست داشتن کارت ملی، در صف خرید دلار صرافیها بودند، غافل از اینکه چند روز بعد، با زیان حدود ۵۰ میلیون تومانی مواجه شدند.
درست است؛ این حکایت ورود شتاب زده به بازار پرریسک ارز است که در گذشته هم بسیاری را نقره داغ کرده بود؛ برای نمونه، مهرماه سال ۱۳۹۷ زمانی که دلار یکباره تا مرز ۲۰ هزار تومان پیش رفته بود، به فاصله چند هفته تا مرز ۱۰ هزار تومان سقوط کرد. ریزشی که بسیاری از خریداران را در شوک عمیقی فرو برد. حال این فرآیند پرریسک در روزهای اخیر نیز با شدت بیشتری رقم خورده است. همچنین نرخ دلار امروز در مرکز مبادله ایران با کاهشی نسبت به روز قبل، به رقم ۴۰۵۹۰ تومان رسیده است.
این در شرایطی است که اخبار مثبت بین المللی نیز در کنار اقدامات موثر بانک مرکزی، سرعت کاهشی شدن نرخ ارز را بیشتر کرد، به گونهای که انتشار اخباری در خصوص ازسرگیری روابط ایران و عربستان، روند کاهشی تازهای در بازار ارز آغاز کرد؛ مسیری که دلار را ساعت به ساعت کاهشی کرد و با دور شدن از قله ۶۰ هزار تومانی، به میانه کانال ۴۰ هزار تومان رساند؛ به عبارت دیگر، ریزش ۱۵ هزار تومانی دلار در بازار آزاد ظرف دو هفته؛ هرچند باید اشاره کرد که حجم معاملات و دادوستدها در این بازار نسبت به معاملات رسمی در مرکز مبادله ایران بسیار اندک است، اما تاثیرات روانی بر بازارهای مختلف دارد و در نتیجه کنترل قیمت ها در بازار غیررسمی ارز در دستور کار سیاست گذار ارزی است.
یحیی آلاسحاق؛ رئیس اتاق مشترک ایران و عراق نیز در خصوص تاثیر مثبت ازسرگیری روابط تهران-ریاض در گفتوگویی با تاکید بر اینکه درباره آزادسازی منابع بلوکه شده ایران در عراق مذاکرات خوبی شده و همچنان در حال مذاکره هستیم، اظهار کرد: میزان مطالبات ایران از عراق متغیر است، اما بین ۷ تا ۱۰ میلیارد دلار برآورد شده که با توجه به توافق ایران و عربستان و اتفاقات مثبت دیگر در منطقه، بخش زیادی از این مطالبات را به زودی دریافت خواهیم کرد.
جمعه شب نیز مجیدرضا حریری، رییس اتاق بازرگانی ایران و چین در توئیتی اعلام کرد: هرچه دلار ذخیره کردید به بازار بریزید، یکی از توافقات پکن سرازیر شدن درهم از طرف امارات است و از یکشنبه کلید خواهد خورد.
این سخنان از زبان روسای اتاق ایران و عراق و ایران و چین، نشان از تصمیمات مهم و اثرگذار بر چرخه عرضه ارز در بازار دارد، به گونهای که مشاهدات میدانی دو روز اخیر در بازار ارز، بیانگر خروج خریداران هیجانی از کف بازار و ورود فروشندگان ارز به بازار است، تا جایی که امروز در بازار ارز تهران، دلالان میدان فردوسی فقط قیمت خرید و فروش ارز اعلام میکنند و هنگامی که به یکی از آنها گفته میشود که ۱۰ هزار دلار اسکناس خریدارم، با پاسخ منفی دلالان مواجه میشود و یا در سمت فروش نیز، دلالان خریدار ارز نیستند، زیرا به گفته یکی از همین دلالان، بازار بسیار پرریسک است و هر زمان ممکن است با اقدامی از سوی بازارساز، ریزش نرخ ارز تشدید شود. حتی یکی از افراد حاضر در بازار غیررسمی ارز گفت: دلار به قیمت ۴۰ هزار تومان هم خریداری ندارد و به زودی قیمت ارز با کاهش شدیدی روبه رو خواهد شد.
برآیند این رفت و آمدهای لفظی میان دلالان و معامله گران در کف بازار دو نکته مهم دارد و آن کاهش انتظارات تورمی و همچنین نبود خریدار واقعی و در عوض حضور فروشندههای بسیار در بازار ارز است؛ هرچند آن دسته از خریداران و متقاضیان ارز نیز در این روزها به راحتی میتوانند ارز مورد نیاز خود را در سرفصلهای مختلف از صرافیهای بانکی و همچنین با ارائه کارت ملی تا سقف ۵ هزار یورو از تمامی صرافیهای سراسر کشور دریافت کنند.
مسلما فراز و فرودهای ارزی در این سال ها، پیام روشنی از ریسک بسیار بالا در بازار ارز است، به گونهای که در هفتههای گذشته، افراد کم تجربه راهی این بازار شدند و بدون آگاهی از فضای هیجانی حاکم بر بازار، به خرید دلار با نرخهای بسیار بالا اقدام کردند و حالا با زیان قابل توجهی مواجه شده اند؛ بنابراین، این نوسان زیاد میتواند درس عبرتی باشد برای افراد کم تجربهای که تحت تاثیرات اخبار و هیجانات قرار میگیرند و ظرف چند هفته، ارزش دارایی خود را به جای حفظ آن، کاهش هم میدهند. این در شرایطی است که پیش بینی می شود در هفته های آتی، گشایش های ارزی جدیدی از طریق صرافی های کشورهای همسایه حاصل شود که می تواند به تداوم کاهش نرخ ارز کمک کند. دبیرکل کانون صرافان نیز در این باره گفته است: با اخبار خوب بازرسان آژانس و توافق ایران و عربستان و همینطور دست نگه داشتن هموطنان از خرید ارز و فروشنده شدن بسیاری از دارندگان ارز و پیشی گرفتن عرضه از تفاضا، کاهش تا کانال ۳۰هزار تومان بسیار محتمل خواهد بود.