به گزارش تابناک اقتصادی؛ ترانزیت گازوئیل از ایران به افغانستان تا ماه گذشته انجام میشد؛ اما به گفته محمدمهدی جوانمرد، مشاور اقتصادی نماینده ویژه رئیسجمهوری در امور افغانستان با تابناک این فرایند در حال حاضر متوقف شده است و هفته آینده تکلیف ازسرگیری ترانزیت گازوئیل به این کشور مشخص میشود.
همچنین حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه رئیس جمهوری و رئیس نمایندگی سیاسی ایران در افغانستان، در این باره به تابناک گفت: ترانزیت فقط زمانی انجام میشود که ضرورت داشته باشد و از آنجایی که فعلا برای انجام این کار احساس نیاز نمیشود، در اولویت برنامههای دولت نیست.
وی درباره مولفههایی که انجام ترانزیت را الزامآور میکند، توضیح داد: ترانزیت باید در قالب مسیر تجاری و اقتصادی ایران انجام شود تا در اولویت قرار بگیرد؛ اما از آنجا که اولویت اول ایران، تامین فرآوردههای نفتی افغانستان است، بنابراین این مساله (ترانزیت گازوئویل) فعلا موضوعیتی ندارد.
اوایل بهمن سال ۱۴۰۰ بود که سیدروحاله لطیفی، سخنگوی گمرک کشور، از آغاز ترانزیت گازوئیل به افغانستان خبر داد. این تصمیم در راستای درخواست مقامات افغان برای تامین نیازهای مردم در فصل زمستان انجام شد.
روند ترانزیت گازوئیل به افغانستان با در نظر گرفتن ظرفیت کشور ادامه داشت، تا اینکه طالبان با انتشار بیانهای در ۱۲ دی ۱۴۰۱ اعلام کرد: ۲۶ تانکر حامل گازوئیل بیکیفیت را که از ایران به افغانستان فرستاده شده بود بازگردانده است.
جوانمرد در راستای شفافسازی این موضوع به خبرنگار تابناک توضیح داد، ایران اصلا سوخت به این کشور صادر نمیکند و گازوئیل مذکور متعلق به کشورهایی همچون عراق و روسیه بوده است که بازگردانده شد؛ بنابراین، اوایل اسفند ۱۴۰۱ مجوز ترانزیت گازوئیل از ایران به افغانستان به درخواست مکرر تجار افغانستانی برای دوماه دیگر تمدید شد. با این حساب، میتوان گفت ایران تا ماه گذشته (اردیبهشت) نسبت به اجرای تعهدات خود اقدام کرده است.
اما با توجه به تنشهای اخیر دو کشور، هنوز مشخص نیست، این مجوز برای ماههای بعد هم تمدید میشود یا خیر؟
محمدمهدی جوانمرد، مشاور اقتصادی نماینده ویژه رئیسجمهوری در امور افغانستان، در این باره به تابناک گفت: هنوز تصمیمی در این زمینه گرفته نشده و قرار است، اوایل هفته آینده این موضوع بررسی شود؛ اما آنچه مشخص است، توقف ترانزیت گازوئیل به این کشور در ماه جاری است.
او ادامه داد: توقف ترانزیت در ماه جاری بر اساس برنامهریزی قبلی انجام شده است و ارتباطی به ماجراهای اخیر دو کشور ندارد. همچنین کاظمی قمی در پاسخ به این که آیا آرامش میان دو کشور برقرار شده است، پاسخ داد: مشکلی میان ایران و افغانستان وجود ندارد.
او همچنین درباره علت حضور نیروهای طالبان در مرز اسلام قلعه به تابناک گفت: یک تیم فنی مشترک بین ایران و افغانستان برای کار کردن روی موضوع امنیت مرزها تشکیل شد؛ بنابراین، نیروهای افغانستانی با هماهنگی ایران در مرز حاضر شدند تا به همکاری در این زمینه بپردازند.
چندی پیش، برخی رسانهها داخلی اعلام کردند که برخی منابع نزدیک به طالبان از تدابیر شدید امنیتی و آمادهباش نیروهای طالبان در گمرک اسلام قلعه حکایت دارند. در همین زمینه، رسانههای معاند نیز با هدف اختلافافکنی روی این موضوع مانور دادند؛ اما به گفته کاظمی قمی به تابناک گویا حضور نیروهای طالبان در مرز با هماهنگی ایران انجام شده است و مشکلی بین دو کشور وجود ندارد.