طرح وزارت بهداشت برای کنترل «تجویز آنتی بیوتیک»، بدون داشتن پیش نیاز لازم!

«اینقدر همه چیز دقیق و برنامه‌ریزی شده است که حتی «تجویز منطقی آنتی بیوتیک» را هم بررسی خواهیم کرد.»

به گزارش «تابناک»، هنوز یک سال از فاجعه کمبود آنتی بیوتیک در کشور نگذشته که مسئولان از طرحی رونمایی کرده‌اند که قرار است اهداف مستقیم زیادی را دنبال و محقق کرده و یکی از مزایای جانبی آن، کنترل مصرف آنتی بیوتیک در کشور است. دارویی که به تاکید بسیاری، مصرف بی رویه آن، یکی از معضلات نظام بهداشت و درمان است و می‌بایست برای رفع آن تدابیری ویژه اتخاذ کرد.

صحبت درباره نسخه تازه طرح سلامت خانواده روستایی و عشایر است که اخیرا رونمایی شده و به تاکید حسین فرشیدی، معاون «بهداشت» وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، «یکی از برنامه‌هایی است که بیش از ۲۰ سال برای تقویت و کارآمد بودن آن تلاش شده است.» طرحی سن و سال دار که به قول امروزی‌ها آپدیت تازه‌ای برایش ارائه شده که مدعی هستند مزایای بسیاری به دنبال خواهد داشت.

عزم دولت برای توجه جدی به بهداشت و پیشگیری (و نه درمان)، برنامه‌ریزی برای ماندگاری پزشکان در مراکز بهداشتی و درمانی مناطق محروم با چاشنی افزایش اعتبارات و افزایش رفاه اجتماعی کارکنان، اضافه شدن کارشناس تغذیه به بسته خدمات بهداشتی و افزایش دسترسی مردم به پزشک با استقرار یک پزشک به ازای هر ۴ هزار نفر، از جمله مزایایی است که معاون وزیر برای نسخه تازه طرح بر می‌شمارد.

وعده‌هایی که امیدواریم محقق شوند، اما بررسی میزان تحقق شان امری زمان بر است و می‌بایست به آینده موکول شود. وضعیتی که در خصوص یکی از مزایای نسخه تازه طرح پزشک خانواده فرق می‌کند و آن وعده‌ای است که معاون وزیر درباره مشکل کهنه مصرف بیش از حد آنتی بیوتیک در کشور ارائه کرده و تاکید نموده: «در نظام ارجاع، تجویز منطقی آنتی بیوتیک‌ها نیز بررسی می‌شود که البته نیازمند زیر ساخت پرونده الکترونیک سلامت است.»

اتفاقی که اگر محقق شود، می‌تواند نقطه پایانی بر مصرف بی رویه آنتی بیوتیک باشد که آسیب‌های زیادی به دنبال دارد و می‌بایست با آن مقابله کرد. دارویی که تا ابتدای پاییز سال قبل، به وفور در دسترس عموم مردم قرار داشت، اما در آن بازه به دلایل متعدد، به شدت نایاب شد تا جایی که ساده‌ترین آنتی بیوتیک‌ها یافت نمی‌شد و در نهایت، واردات و انتقال محموله با پرواز اختصاصی به کشورمان در دستور کار مسئولان قرار گرفت تا مشکل موقتا مرتفع شود.

مشکلی که تکرار آن محتمل است به ویژه وقتی می‌دانیم مدتی است که آنتی بیوتیک در مناطق وسیعی از جهان کمیاب شده است. بحرانی که برای دورماندن کشورمان از آن، می‌بایست سلسله تدابیری در دستور کار قرار گیرد که از جمله آن‌ها اجرای کامل نظام ارجاع است. همان شعاری که معاون وزیر بهداشت در زمره یکی از مزایای طرح جدید معرفی اش می‌کند، هرچند در ادامه به نکته‌ای اساسی و تامل برانگیز اشاره می‌کند که به نوعی حکم نعل وارونه را دارد.

آن گونه که فرشیدی تاکید کرده، بررسی تجویز آنتی بیوتیک «نیازمند زیرساخت پرونده الکترونیک سلامت است»؛ همان زیرساختی که وفق قانون، سال‌ها پیشتر می‌بایست دایر می‌شد، اما هنوز آنقدر فرجامش نامشخص است که حتی نمی‌دانیم چه زمانی آماده خواهد شد و مورد بهره برداری قرار خواهد گرفت. زیرساختی که اگر وجود داشته باشد، فواید و مزایای زیادی به دنبال خواهد داشت که یکی از آن‌ها بررسی میزان مصرف دارو‌های مختلف است.

نقصانی که معاون وزیر بهتر از هر کسی به آن واقف است، اما به رغم آن تاکید کرده که اگر چنین زیرساختی داشته باشیم، می‌توانیم از مزایای آن، از جمله پایش مصرف دارو بهره‌مند شده و اهداف تعیین شده در طرح‌های دیگر مانند پزشک خانواده را محقق نماییم، بی آنکه بگوید چرا چنین زیرساختی نداریم، چه برنامه‌ای برای ایجاد آن در دستور کار داریم و چه زمانی محقق خواهد شد؟ ابهاماتی که توجه به آن‌ها این سوال را در پی دارد که آیا می‌توان به تحقق اهداف تعیین شده برای نسخه جدید طرح رونمایی شده امید بست یا ممکن است باقی ارکان آن هم به دلایل وجود این دست نقیصه ها، به ثمر ننشیند؟!