مقصد را بشناسید و از جزء به کل حرکت کنید
پیش از هر چیز باید بدانید مقصد شما کجا است. آینده شغلی خود را تصور کنید و بعد وارد مسیر کنکور مجدد شوید. بدون وجود هدف کلی و مشخص، چندان انگیزه‌ای برای ادامه مسیر نخواهید داشت. اگر قصد دارید دوباره کنکور بدهید، بهتر است دورنما داشته باشید تا بتوانید برای ادامه‌ی مسیر انگیزه داشته باشید.
درباره‌ی هدف و رشته‌ی انتخابی خود کامل و دقیق تحقیق کنید و هدف مشخصی برای خودتان تعیین کنید. در کنار این هدف مشخص، چند جایگزین هم داشته باشید، چون به هر دلیلی ممکن است به هدف اول و مطلوب خود نرسید. به‌جای یک انتخاب، چند جایگزین داشته باشید تا اگر نتوانستید به هدف اول برسید، سردرگم نشوید و بروید سراغ گزینه‌های بعدی.
در هنگام انتخاب رشته دانشگاهی، بد نیست نکات زیر را هم در نظر بگیرید:
تناسب با علاقه شخصی
تناسب با توانمندی‌ها
هزینه‌های اصلی یا جانبی تحصیل
دانشگاه‌های موجود، شرایط و کیفیت آن‌ها
شناخت و آگاهی از فرصت‌ها و تهدیدهای بازار کار
سختی مشاغل مرتبط
فرصت‌های رشد آکادمیک و غیرآکادمیک
شاید بتوان گفت چیزی که انگیزه کنکور مجدد را تقویت می‌کند، این است که افق دید گسترده‌ای داشته باشیم و فراتر از کنکور فکر کنیم. به‌عبارت دیگر، خوب است که در هنگام انتخاب رشته‌ی دانشگاهی، نیم‌نگاهی هم به بازار کار داشته باشید. توجه به نکات زیر یادآوری می‌کند که چطور می‌توانید افق گسترده‌تری داشته باشید و دنیای شخصی خود را خلق کنید:
منابع علمی، تحقیقاتی و خبری مرتبط با علاقه و رشته خود را مطالعه کنید
با افراد موفق در رشته مورد نظر خود گفت‌وگو کنید
از مشاوران، منتورها و کوچ‌ها کمک بگیرد
در سینمارها و جمع‌های علمی و کاری حاضر شوید
با رعایت این نکات، نه‌تنها مقصد نهایی خود را در کنکور مجدد مشخص می‌کنید، بلکه افقی گسترده‌تر را مدنظر قرار می‌دهید. در این مسیر چند نکته را به خاطر داشته باشید:
اول: خودشناسی را فراموش نکنید. تمام مسیر بر اساس علاقه و توانمندی هایتان شکل می‌گیرد.
دوم: پشتکار داشته باشید. می‌گویند برای کسب موفقیت، کاری که دوست نداری را طوری با جدیت انجام بده که انگار عاشقش هستی.
سوم: منعطف باشید. مسیر موفقیت، به‌خصوص در ایران، نیاز به انعطافی باورنکردند دارد.
شناسایی مختصات مبدأ حرکت
بعد از شناسایی مقصد، یا گاهی قبل از آن، باید بدانیم مبدأ کجاست؟ شما باید بدانید که امروز دقیقاً کجا هستید تا بتوانید تصیم بگیرید که فردا می‌خواهید دقیقاً کجا باشید.
یکی از راهکارهای ساده و عملی برای تشخیص مبدأ، تراز کنکور امسال شماست. این تراز نشان‌دهنده‌ی سطح علمی و آمادگی شما در مقابل دیگر داوطلبان است و به شما کمک می‌کند تا نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کنید. با بررسی دقیق این تراز می‌توانید بفهمید که در کدام درس‌ها نیاز به تقویت بیشتری دارید و در کدام درس‌ها عملکرد خوبی داشته‌اید.
اما تنها تراز کنکور کافی نیست. باید به عوامل دیگری نیز توجه کنید. یکی از این عوامل، بررسی کارنامه سال‌های گذشته و تحلیل روند پیشرفت یا پسرفت خود است.
شناسایی دقیق مختصات مبدأ ساده نیست و احتمالاً به کمک معلمان، مشاوران تحصیلی و حتی دوستان و خانواده نیاز دارید. بازخوردهای سازنده‌ی این آدم‌ها اجازه می‌دهد تشخیص درستی داشته باشید.
برای شناسایی دقیق و کامل متخصات مبدأ چه کارهای دیگری از دست شما برمی‌آید؟ برخی از اقدامات مفید، عبارت است از:
تدوین نقشه راه با کمک مشاور تحصیلی
آزمون‌های شبیه‌سازی کنکور
تست شخصیت‌شناسی یا علاقه شغلی
مشورت با روانشناس حرفه‌ای برای مدیریت استرس و مشکلات روحی
پیدا کردن نقاط قوت و ضعف
حالا که شروع و پایان مسیر کنکور مجدد مشخص شد، باید شناخت جامع، کامل و دقیق از نقاط قوت و ضعف خود کسب کنید. چطور می‌توانید نقاط قوت و ضعف خود را بشناسید؟ برای شناخت نقاط قوت و ضعف خود در کنکور می‌توانید گام‌های زیر را دنبال کنید.
تراز هر درسی که از میانگین کل شما بیشتر است، مشخص کنید. این نقطه قوت شما است.
درسی را که ترازی کمتر از میانگین کل دارد، مشخص کنید. این نقطه ضعف شما است.
نقاط ضعف را پوشش دهید و نقاط قوت را پررنگ کنید.
اما چطور نقاط قوت را تقویت کنیم و نقاط ضعف را پوشش دهیم؟
برای تقویت نقاط قوت و رفع نقاط ضعف، کافی است به منبع مطالعاتی رجوع کنید. به‌عبارت دیگر، از کتاب‌های آموزشی و کمک آموزشی، معلم‌ها، دوره‌های آنلاین و مشاوران خود کمک بگیرید.
برای استفاده از این منابع یک برنامه ریزی حرفه‌ای داشته باشید.
تعادل را در برنامه درسی رعایت کنید.
تمرین را چاشنی مطالعه کنید. برای تمرین از آزمون‌های آزمایشی و سوال‌های کنکور سال گذشته استفاده کنید.
در نهایت، برنامه‌ی مطالعاتی و تمرینی خود را با توجه به بازخورد آزمون‌های دوره‌ای که می‌دهید به‌روز کنید.
به‌جز مراجعه به مشاوره تحصیلی، می‌توانید از گروه‌های مطالعاتی برای کشف نقاط قوت و ضعف خود کمک بگیرید.
توصیه چهارم: برنامه‌ریزی
بعد از مشخص شدن مقصد، مبدأ و نقاط قوت و ضعف نوبت به برنامه‌ریزی می‌رسد. برنامه‌ریزی شما باید به‌گونه‌ای باشد که فرآیند یادگیری در آن به‌صورت کامل انجام شود. فرایند یادگیری را چطور می‌توان به‌طور کامل انجام داد؟ فرآیند یادگیری 5 مرحله دارد:
مطالعه و آموزش مطالب
باید مطالب درسی را دقیق و عمیق مطالعه کنید. استفاده از منابع معتبر و کامل برای این مرحله ضروری است. خواندن جزوات، کتاب‌های درسی و منابع تکمیلی می‌تواند به شما کمک کند تا مفاهیم را به‌خوبی درک کنید. همچنین، یادداشت‌برداری و خلاصه‌نویسی مطالب می‌تواند به تثبیت اطلاعات در ذهن شما کمک کند.
تست و تمرین‌های آموزشی
پس از مطالعه هر مبحث، باید بلافاصله تست‌ها و تمرین‌های مربوط به آن را انجام دهید. این کار به شما کمک می‌کند تا مطالب را بهتر بفهمید و بتوانید آن‌ها را در شرایط مختلف به کار ببرید. حل تست‌ها و تمرین‌های متنوع، شما را با انواع سوالات آشنا می‌کند و مهارت‌های حل مسئله شما را تقویت می‌کند.
تثبیت (با مرور مطالب درسی)
برای این کار، باید مطالبی را که مطالعه کرده‌اید، به‌صورت منظم دوره کنید. مرور مطالب در فواصل زمانی منظم، به شما کمک می‌کند تا اطلاعات را در حافظه بلندمدت خود تثبیت کنید. استفاده از روش‌هایی مانند مرور خلاصه‌نویسی‌ها، فلش کارت‌ها و شرکت در جلسات مرور گروهی می‌تواند در این مرحله موثر باشد.
تسلط (با تکرار، دوره و حل مثال‌های دشوار)
این مرحله نیازمند تکرار و تمرین بیشتر است. حل مثال‌های سنگین‌تر و پیچیده‌تر، شرکت در کلاس‌های تکمیلی و مطالعه منابع پیشرفته‌تر می‌تواند به شما کمک کند تا تسلط کامل بر مطالب پیدا کنید. همچنین، شرکت در جلسات بحث و تبادل نظر با دوستان و همکلاسی‌ها می‌تواند به شما کمک کند تا مفاهیم را بهتر درک کنید و به تسلط برسید.
ارزیابی (شرکت در آزمون‌های آزمایشی، سنجش عملکرد و علت‌یابی)
شرکت در آزمون‌های آزمایشی و سنجش عملکردتان، به شما کمک می‌کند تا نقاط ضعف و قوت خود را شناسایی کنید و برنامه‌ریزی‌های لازم برای بهبود آن‌ها را انجام دهید. تحلیل دقیق نتایج آزمون‌ها و علت‌یابی اشتباهات، به شما کمک می‌کند تا مشکلات خود را بشناسید و راهکارهای مناسبی برای رفع آن‌ها پیدا کنید.
۶ ویژگی آزمون آزمایشی خوب برای کنکور
این که دقیقاً کدام آزمون آزمایشی برای کنکور مناسب است، بحث مفصلی است، اما در ادامه با بیان ویژگی‌های یک آزمون آزمایشی خوب برای کنکور، شما را راهنمایی می‌کنیم که چطور یک آزمون آزمایشی مناسب و مفید را تشخیص دهید:
سؤالات استاندارد و در چارچوب کنکور داشته باشد
سؤالات آزمون باید کاملاً مشابه با نوع و سطح سوالات کنکور باشد تا شما را به‌خوبی برای امتحان اصلی آماده کند. آزمونی که دارای سؤالات استاندارد است، به شما کمک می‌کند تا نقاط قوت و ضعف خود را بهتر بشناسید و بر روی بهبود آن‌ها کار کنید.
جامعه آماری زیادی داشته باشد تا دقت در تخمین رتبه و تراز شما افزایش یابد
هرچه تعداد شرکت‌کنندگان در آزمون بیشتر باشد، نتایج شما به واقعیت نزدیک‌تر خواهد بود. جامعه آماری بزرگ به شما این امکان را می‌دهد تا عملکرد خود را در مقایسه با دیگران بهتر بسنجید و دیدگاه دقیقی نسبت به جایگاه خود پیدا کنید.
ابزارهای ارزیابی مثل کارنامه اشتباهات و کلاسور ارزیابی ارائه کند
ابزارهای ارزیابی به شما کمک می‌کنند تا به طور دقیق‌تری اشتباهات خود را تحلیل کنید و درک بهتری از نقاط ضعف و قوت خود داشته باشید. کارنامه اشتباهات به شما نشان می‌دهد که در کدام مباحث بیشترین خطاها را داشته‌اید و نیاز به مرور و تمرین بیشتر دارید. کلاسور ارزیابی نیز به شما کمک می‌کند تا روند پیشرفت خود را پیگیری کنید و برنامه‌ریزی‌های لازم برای بهبود را انجام دهید.
فاصله زمانی بین آزمون‌ها متعادل باشد
فاصله زمانی مناسب بین آزمون‌ها اهمیت زیادی دارد. اگر فاصله بین آزمون‌ها کمتر از سه هفته باشد، ممکن است فرصت کافی برای مطالعه و مرور نداشته باشید و این موضوع باعث می‌شود فشار و استرس زیادی را تحمل کنید. از طرف دیگر، اگر فاصله بین آزمون‌ها خیلی زیاد باشد، ممکن است روند یادگیری شما کند شود. بنابراین، توالی مناسب آزمون‌ها، به شما کمک می‌کند تا با مطالعه‌ی منظم و مؤثر در مسیر پیشرفت حرکت کنید.
آزمون در بودجه‌بندی و برنامه‌ریزی دوره‌محور باشد
این نوع آزمون‌ها به شما کمک می‌کنند تا مطالبی که قبلاً یاد گرفته‌اید را مرور کنید و آن‌ها را به خوبی در ذهن خود تثبیت کنید. برنامه‌ریزی مناسب برای جمع‌بندی و دوره، باعث می‌شود تا اطلاعات به صورت منظم و سیستماتیک در ذهن شما باقی بماند و آماده‌سازی بهتری برای کنکور داشته باشید.
پشتیبانی و مشاوره استاندارد
دسترسی به مشاوران تحصیلی و امکان مشاوره آنلاین یا حضوری می‌تواند در برنامه‌ریزی و رفع اشکالات شما بسیار مؤثر باشد. همچنین، می‌توانید در آزمون‌هایی شرکت کنید که امکان مشاهده و تحلیل نتایج آزمون‌ها را به‌صورت آنلاین فراهم می‌کنند. در این صورت، می‌توانید در زمان کوتاهی پس از آزمون به نتایج دسترسی داشته باشید و آگاهانه برای ادامه‌ی مسیر مطالعاتی خود برنامه‌ریزی کنید.
در نهایت، آزمونی را انتخاب کنید که با نیازها و اهداف شما سازگار باشد و بتواند شما را به بهترین شکل برای کنکور آماده کند. همچنین، به یاد داشته باشید که شرکت در آزمون‌های آزمایشی تنها بخشی از مسیر موفقیت است و تلاش و پشتکار شما در مطالعه و آماده‌سازی خودتان نیز نقش بسیار مهمی در کنکور دارد.
مسیر پر فراز و نشیب است، اما شما دلسر نشوید
موفقیت در کنکور و دستیابی به آینده‌ای روشن و موفقیت‌آمیز، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و هدفمند است. با شناخت صحیح از هدف‌های تحصیلی و شغلی، بررسی موقعیت فعلی خود، شناسایی نقاط قوت و ضعف، و برنامه‌ریزی مؤثر می‌توانید مسیر خود را به سوی موفقیت هموار کنید.
در مسیر پیش رو، ممکن است افت و خیز داشته باشید. اما مهم این است که در نهایت، روند پیشرفت شما صعودی باشد و از افت و خیزها دلسرد نشوید. برای موفقیت در کنکور باید صبر و پشتکار و تلاش مداوم داشته باشید. با برنامه‌ریزی دقیق و با استفاده از روش‌های صحیح مطالعه و با پیروی از یادگیری اصولی، می‌توانید به هدف‌های تحصیلی و شغلی خود دست یابید. هرگونه شکست یا عقب‌ماندگی در مسیر را فرصتی برای یادگیری و پیشرفت در نظر بگیرید و با اعتماد به نفس به مسیر خود ادامه دهید.
