صراحت قوانین فیفا مانع تأیید مهدی تاج/ تخلف کمیته بدوی تکرار می‌شود؟

مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال بر اساس قوانین و مقررات صریح فیفا و همچنین صحبت‌های رئیس کمیته تدوین مقررات و تطبیق مقررات این فدراسیون اجازه حضور در انتخابات را ندارد.

به گزارش سرویس ورزشی تابناک، رسیدگی به صلاحیت نامزد‌های انتخابات ۱۱ اسفندماه ۱۴۰۳ فدراسیون فوتبال از زوایای مختلفی در حال بررسی است. کمیته بدوی انتخابات فدراسیون فوتبال بررسی شکلی (مدارک و مستندات لازم) نامزد‌ها را انجام می‌دهد و برای پیگیری وضعیت امنیتی و قضایی نیز از دستگاه‌های مربوطه استعلام می‌گیرد. در این زمینه هم طبیعی است که برخی از نامزد‌ها بر اساس قوانین و مقررات ملی، اجازه حضور در انتخابات را پیدا نکنند و به شرطی که حقی ضایع نشود و دلایل کافی وجود داشته باشد، فیفا نیز هیچ مخالفتی با جلوگیری از حضور برخی نامزد‌ها در انتخابات ندارد.

حالا در خصوص تعدادی از نامزد‌های انتخابات پیش‌روی فدراسیون فوتبال چه در بخش ریاست و چه در بخش هیئت رئیسه بحث‌های ضد و نقیضی مطرح است. از جمله اینکه تعدادی از این افراد آرای محکومیت و همچنین پرونده‌های باز قضایی دارند یا اقداماتی علیه منافع ملی انجام داده‌اند که مستندات آن موجود است.

یکی از افرادی که به طور مشخص در این زمینه مورد اشاره قرار گرفته، مهدی تاج است. رئیس کنونی فدراسیون فوتبال بنا به صحبت‌های خودش و همچنین مشاور حقوقی فدراسیون فوتبال رأی محکومیت و البته چند پرونده باز قضایی دارد که اعلام آرا و نتایج آن بر عهده قوه قضاییه است. هرچند همان پرونده محکومیت به نتیجه رسیده و صدور رأی محکومیت برای رد صلاحیت تاج کفایت می‌کند، کما اینکه این اتفاق باید در انتخابات ۸ شهریور ماه ۱۴۰۱ نیز رقم می‌خورد، اما کمیته بدوی انتخابات دچار اشتباه یا تخلف آشکار شد.

در موضوع پرونده‌های باز قضایی نیز در حال حاضر تحلیل‌های متفاوتی ارائه می‌شود. با این حال آنچه قوه قضاییه می‌گوید، رجوع به قوانین و مقررات فیفاست. در این زمینه اصغر جهانگیر در خصوص چگونگی کاندیداتوری افراد دارای پرونده قضایی در انتخابات فدراسیون فوتبال گفت: «صرف داشتن پرونده قضایی نمی‌تواند مانعی برای شرکت افراد به عنوان نامزد در هر انتخاباتی، از جمله انتخابات فدراسیون فوتبال باشد، مگر اینکه قوانین فیفا برای پرونده‌های باز قضایی محدودیت یا ممنوعیتی در نظر گرفته باشد. در این صورت، فدراسیون فوتبال باید این موضوع را پیگیری کند. اگر افرادی دارای محکومیت مؤثر باشند، طبق قوانین و مقررات کشور، محدودیت‌هایی برای حضور در مسئولیت‌های خاص وجود دارد. وزارت ورزش، فدراسیون فوتبال و نهاد‌های مرتبط می‌توانند با استعلام از دستگاه قضایی و سایر نهاد‌های نظارتی این موضوع را پیگیری کنند. در صورتی که از دستگاه قضایی استعلامی در این خصوص صورت گیرد، دستگاه قضایی به وظیفه خود عمل خواهد کرد.»

حالا قوانین و مقررات فیفا در این زمینه چه می‌گوید؟ فیفا آشکارا به موضوع اعتبار خود و صیانت فوتبال پرداخته و معتقد است که حتی در خصوص افرادی که پرونده باز قضایی دارند، باید با احتیاط برخورد شود تا در صورت محکومیت قضایی آنها، به اعتبار فیفا لطمه‌ای وارد نشود. ترجمه مقررات فیفا در این زمینه به این شرح است: «صلاحیت و صیانت، همانطور که در تصمیمات CAS مشخص شد، ارزیابی قضایی از فرد مورد نظر نیست و نمی‌تواند به محکومیت کیفری یا انضباطی گذشته وابسته باشد. اگر چنین بود، مقدمه قوانین فیفا در مورد صلاحیت، تا حد زیادی زائد و عبث می‌بود. بنابراین، کنترل باید وسیع‌تر و هدایت شده باشد و همچنین اعتبار عمومی فیفا و صیانت فوتبال حفظ گردد. در صورت پذیرش و محکوم کردن نامزد مربوطه در مرحله بعد، این امر می‌تواند تأثیر بگذارد. در جهت برقراری توازن این موارد مخالف، کمیته معتقد است که اگرچه نامزدی به طور رسمی متهم نشده است، باید پیش فرض بی گناهی شخص مورد توجه قرار گیرد، مگر اینکه اطلاعات قانع کننده‌ای به کمیته ارائه شود که آن نامزد نتواند توضیحی موجه ارائه دهد. این کمیته قدرت تحقیق و تفحص و ابزار لازم را ندارد و حتی مبنای قانونی جایگزینی دستگاه‌های ذیصلاح در سطح ملی و بین‌المللی (از جمله قضات و سایر دستگاه‌های ورزشی) در ارزیابی ادعا‌های مطرح شده علیه نامزد‌ها را دارا نیست. این در حالی است که وقتی با برخی ادعا‌ها و اطلاعاتی روبه‌رو شود که نیاز به تحقیق و تفحص دارند، اطلاعات مربوطه را به دستگاه‌های ذیصلاح ارسال می‌کند.»

با این توضیحات فیفا تأکید دارد، هرچند نباید حقوق افراد به دلیل داشتن پرونده باز قضایی نادیده گرفته شود، اما نباید اعتبار فیفا و صیانت از فوتبال را هم فراموش کرد؛ بنابراین استعلام از نهاد‌های ذیصلاح در سطح ملی و بین‌المللی توصیه می‌شود. یعنی در انتخابات فدراسیون فوتبال ایران لازم است کمیته بدوی حتی در خصوص پرونده‌های باز نامزد‌ها از دستگاه‌های قضایی و امنیتی استعلام بگیرد تا با تأیید نامزد‌های فاقد صلاحیت با اعتبار فدراسیون فوتبال بازی نشود و از حقوق فوتبال صیانت کند.

این پایان ماجرا نیست و فیفا برخلاف اساسنامه ناقص فدراسیون فوتبال ایران بازهم توضیحات بیشتری در این زمینه می‌دهد و حتی محکومیت موقت را هم برای تأیید یا رد صلاحیت نامزد‌ها مؤثر می‌بیند: «هنگامی که یک نامزد به طور رسمی متهم و یا اقدامات قضایی موقت انجام شد، کمیته تصمیم می‌گیرد که حتی اگر تصمیم نهایی اتخاذ نشده باشد، صلاحیت را رد کند. این به دلیل لزوم حفظ اعتبار و اقتدار فیفا است و دلالت بر داوری در مورد نامزد یا پرونده مربوط به او در برابر دستگاه‌های قضایی یا انضباطی ندارد. در چنین شرایطی رأی در مورد صلاحیت به صورت موردی و جداگانه، با در نظر گرفتن ماهیت اتهامات رسمی وارده علیه یک نامزد در خصوص معیار‌های مشابه با کسانی که در مورد محکومیت‌های گذشته به کار گرفته می‌شوند، اتخاذ می‌شود.»

این هم موردی است که در انتخابات شهریورماه ۱۴۰۱ نادیده گرفته شد و با وجود صدور رأی اولیه برای مهدی تاج، کمیته بدوی انتخابات به دلیل باز ماندن پرونده از جنبه تجدیدنظرخواهی متهم، اجازه داد تا فردی با رأی محکومیت در انتخابات شرکت کند. در شرایطی که فیفا تأکید دارد حتی اگر تصمیم نهایی اتخاذ نشده باشد، کمیته تصمیم می‌گیرد صلاحیت نامزد را رد کند. نکته‌ای که این بار نباید نادیده گرفته شود و کمیته بدوی انتخابات در صورت تأیید صلاحیت نامزد دارای پرونده قضایی، تخلفی آشکار مرتکب شده است.

حالا در این زمینه عباس موسوی، رئیس کمیته تدوین و تطبیق مقررات فدراسیون فوتبال که در حمایت از مهدی تاج به تلویزیون رفته بود در مواجهه با پرسشی در خصوص پرونده به رأی رسیده تاج مواجه شد که دیگر چاره‌ای نداشت که به عدم صلاحیت رئیس فدراسیون برای حضور در انتخابات اشاره کند. جایی که مجری برنامه پرسشی را مطرح کرد که چگونه فردی که به شلاق محکوم شده (اشاره به یکی از آرای قضایی صادر شده در خصوص تخلفات مهدی تاج) نامزد ریاست فدراسیون فوتبال می‌شود که موسوی گفت: «کسی محکوم شده باشد به شلاق و یا محکوم شده باشد به جزای نقدی قطعاً صلاحیت حضور در انتخابات را ندارد.»

بررسی شرایط و ضوابط قانونی و رجوع به قوانین فیفا دو موضوع مهم را روشن می‌کند. اول اینکه کمیته بدوی انتخابات فدراسیون فوتبال در انتخابات شهریورماه ۱۴۰۱ در شرایطی که مهدی تاج رأی محکومیت (با وجود نهایی نشدن) داشت، تخلف کرد که اجازه ورودش را به انتخابات داد. همین حالا نیز قوانین فیفا و همچنین صحبت‌های رئیس کمیته تدوین و تطبیق مقررات فدراسیون فوتبال نشان می‌دهد که مهدی تاج شرایط احراز برای حضور در  انتخابات را ندارد، اما این نگرانی وجود دارد که بار دیگر او برخلاف قوانین و مقررات در کمیته بدوی که آن هم در پروسه‌ای غیرقانونی انتخاب شد، به تأیید برسد.