معمای قرن در یک قدمی رازگشایی؛ جزئیات پرونده محرمانه قتل جان اف کندی

به گزارش تابناک، با دستور ترامپ در اولین روزهای ریاست جمهوری اش، طبق وعده ای که داده بود پرونده ترور جان اف کندی، رئیس جمهور وقت آمریکا از حلت محرمانگی خارج شد و بدین ترتیب یکی از معماهای قرن بیستم در حال رازگشایی است، اتفاقی مهم و سرنوشت ساز! سال ۲۰۱۷ با دستور دونالد ترامپ حدود ۲۸۰۰ قطعه سند مربوط به ترور جان اف کندی از حالت محرمانه خارج شدند اما بخشی از اسناد به درخواست نهادهای اطلاعاتی همچنان محرمانه باقی ماندند و حالا این باقی مانده پرونده محرمانه ترور کندی هم در حال انتشار عمومی است!

جان اف کندی کیست؟

جان اف کندی، سی‌وپنجمین رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا بود. او از ژانویه ۱۹۶۱ تا نوامبر ۱۹۶۳، زمانی که ترور شد، ریاست‌جمهوری را بر عهده داشت. کندی به عنوان یکی از محبوب‌ترین و نمادین‌ترین رؤسای جمهور آمریکا شناخته می‌شود و دوران ریاست‌جمهوری او با رویدادهای مهمی مانند بحران موشکی کوبا، آغاز رقابت فضایی با شوروی و جنبش حقوق مدنی همراه بود.

روز ترور جان اف کندی چه گذشت؟

روز ترور جان اف کندی، سی‌وپنجمین رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا، یکی از روز‌های مهم و یادماندنی در تاریخ این کشور است. این واقعه ۲۲ نوامبر ۱۹۶۳ در شهر دالاس در ایالت تگزاس رخ داد. جان اف کندی نوامبر ۱۹۶۳ برای یک سفر سیاسی به تگزاس رفته بود تا حمایت مردم این ایالت را برای انتخابات آینده جلب کند. او قصد داشت اختلافات داخلی حزب دموکرات تگزاس را کاهش دهد و از طرفی برای انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۹۶۴ آماده شود.

صبح روز ۲۲ نوامبر کندی و همسرش ژاکلین کندی به همراه معاون او، لیندون بی. جانسون و همسرش به دالاس رسیدند. هواپیما‌های حامل آنها در فرودگاه لاو فیلد دالاس فرود آمدند. کندی و همراهانش سوار بر یک خودروی لیمریکن روباز (مدل لینکلن کانتیننتال) شدند تا از میان خیابان‌های دالاس عبور کنند و به مرکز نمایشگاه شهر برسند، جایی که قرار بود کندی در یک ناهار سخنرانی کند. ساعت حدود ۱۲:۳۰ بعدازظهر به وقت محلی کاروان کندی وارد میدان دیلِی پلازا (Dealey Plaza) شد. این میدان در نزدیکی مرکز شهر دالاس قرار دارد. کندی در خودروی روباز نشسته بود و برای جمعیت حاضر در خیابان‌ها دست تکان می‌داد. ناگهان چند صدای شلیک شنیده شد.

جزئیات ترور

اولین گلوله به کندی اصابت کرد و از گردن و گلوی او عبور کرد. این گلوله به فرماندار تگزاس، جان کانلی، که در صندلی جلو نشسته بود نیز اصابت کرد. گلوله دوم به سر کندی اصابت کرد و باعث شد بخشی از جمجمه او متلاشی شود. این ضربه مرگ‌بار بود. برخی گزارش‌ها از شلیک سوم نیز خبر می‌دهند اما این گلوله به هدف نخورد. پس از شلیک‌ها، خودروی کندی به سرعت به سمت بیمارستان پارکلند در دالاس حرکت کرد.

لحظه ترور جان اف کندی، رئیس جمهور آمریکا

جان اف کندی ساعت ۱:۰۰ بعدازظهر به وقت محلی در بیمارستان پارکلند رسما فوت شد. پزشکان تلاش کردند تا او را نجات دهند اما جراحت ناشی از شلیک به سر غیرقابل درمان بود.

دستگیری قاتل

پس از ترور، لی هاروی اوسوالد یک مرد ۲۴ ساله با سابقه فعالیت‌های مارکسیستی به عنوان مظنون اصلی دستگیر شد. او در یک ساختمان قدیمی به نام کتابخانه تگزاس (Texas School Book Depository) کار می‌کرد و از پنجره طبقه ششم این ساختمان به سمت کندی شلیک کرده بود. اوسوالد دو روز بعد در حالی که به زندان منتقل می‌شد توسط جک روبی صاحب یک کلاب شبانه به ضرب گلوله کشته شد. این اتفاق باعث شد تا بسیاری از سوالات درباره انگیزه و نقش اوسوالد در ترور بی‌پاسخ بماند.

واکنش‌ها به ترور

مردم آمریکا: ترور کندی شوک بزرگی به مردم آمریکا وارد کرد. بسیاری از مردم در سراسر کشور عزادار شدند و این واقعه به عنوان پایان "عصر معصومیت" در آمریکا توصیف شد.

پوشش رسانه‌ای این ترور بسیار گسترده بود و برای اولین بار، اخبار به صورت زنده از تلویزیون پخش شد.  لیندون بی جانسون، معاون کندی تنها دو ساعت پس از مرگ او در هواپیمای حامل جسد کندی سوگند ریاست‌جمهوری یاد کرد و به عنوان سی‌وششمین رئیس‌جمهور آمریکا معرفی شد.

تحقیقات رسمی

کمیسیون وارن: سال ۱۹۶۴ کمیسیونی به ریاست ارل وارن، رئیس دیوان عالی آمریکا، تشکیل شد تا درباره ترور کندی تحقیق کند. این کمیسیون به این نتیجه رسید که لی هاروی اوسوالد به تنهایی و بدون همدست عامل ترور بوده است.

تئوری‌های توطئه: بسیاری از مردم و کارشناسان به نتایج کمیسیون وارن اعتراض کردند و معتقد بودند ترور کندی نتیجه یک توطئه بزرگ‌تر بوده است. برخی تئوری‌ها شامل مشارکت سازمان سیا، مافیا یا حتی دولت کوبا می‌شد.

اما جزییات پرونده ترور جان اف کندی که به دلیل حجم بسیار بالای پرونده ذره ذره آن در حال کشف و بازخوانی است که مانند یک بمب خبری صدا خواهد کرد، شامل چه چیزهایی است؟ 

کمیسیون وارن: تحقیقات کمیسیون وارن که پس از ترور انجام شد نشان داد که اوزوالد به تنهایی اقدام به ترور کرده و جک روبی نیز به تنهایی اوزوالد را به قتل رسانده است. در سال‌های اخیر شواهد جدید از جمله روایت‌های ماموران مخفی مانند پل لندیس شک و تردیدهای جدیدی درباره نظریه "گلوله جادویی" و امکان دخالت تیراندازهای متعدد ایجاد کرده است.

مکالمات تلفنی: یکی از اسناد منتشر شده نوار صوتی مکالمات افراد نزدیک به لیندون جانسون است که درباره صدور دستور قتل کندی توسط جانسون صحبت می‌کنند. این مکالمات به عنوان مدرکی جدید برای نظریه‌های توطئه مطرح شده‌اند.

شواهد جدید درباره گلوله: پل لندیس، مأمور سابق سرویس مخفی، در کتاب خاطرات خود به نام "شاهد نهایی" ادعا کرده که یک گلوله را از خودروی رئیس‌جمهور برداشته و آن را روی برانکارد کندی در بیمارستان قرار داده است. این ادعا باعث بازنگری در نظریه "گلوله جادویی" شده است.

افشاگری‌های تصویری: برخی اسناد شامل تصاویر جدید یا بازنگری‌شده از لحظات ترور هستند که ممکن است زوایای جدیدی از واقعه را نشان دهند.

جزئیات سفر اوزوالد به مکزیکوسیتی: بخشی از این اسناد به سفر لی هاروی اوزوالد به مکزیک دو ماه قبل از ترور کندی اشاره دارند. اسناد منتشر شده درباره سفر اوزوالد به مکزیکو پیش از ترور کندی اطلاعاتی درباره تماس‌های او با سفارت‌خانه‌های کوبا و شوروی را فاش کرده‌اند.

نظریه‌های توطئه جدید: از جمله اینکه برخی اسناد جدید به نقش احتمالی راننده یا افراد دیگری در ماشین کندی در ترور اشاره دارند، گرچه این ادعاها با شواهد قوی همراه نیستند و بیشتر به عنوان نظریه‌های توطئه مطرح می‌شوند.

اسناد سیا و اف‌بی‌آی: برخی اسناد نشان می‌دهند این سازمان‌ها از فعالیت‌های اوزوالد پیش از ترور آگاه بوده‌اند ولی اقدامات کافی برای جلوگیری از آن انجام نداده‌اند.

ماجرای سفر قاتل کندی به مکزیک چیست؟

سفر لی هاروی اوزوالد(ضارب کندی) به مکزیکوسیتی در سپتامبر ۱۹۶۳، حدود دو ماه پیش از ترور جان اف کندی، یکی از ابهامات مهم در تحقیقات مربوط به این واقعه است. اوزوالد ۲۷ سپتامبر ۱۹۶۳ به مکزیکوسیتی رفت و ۳ اکتبر همان سال به دالاس بازگشت. به گفته خود اوزوالد هدف از این سفر درخواست ویزا برای سفر به کوبا و از آنجا به اتحاد جماهیر شوروی بود چراکه او خواهان ترک ایالات متحده بود.

فعالیت‌ها در مکزیکوسیتی:
اوزوالد چندین بار به سفارت‌خانه‌های کوبا و شوروی مراجعه کرد. او در سفارت کوبا برای ویزا تقاضا داد اما موفق به دریافت آن نشد. او همچنین با افسران سفارت شوروی ملاقات کرد. اسناد اخیرا فاش شده نشان می‌دهند اوزوالد با سفارت‌خانه‌ها تماس تلفنی نیز داشته است. یک مکالمه مهم او با سفارت کوبا در این دوره ثبت شده است. سی‌آی‌ای آن زمان سفارت‌خانه‌ها را زیر نظر داشت و مکالمات تلفنی را ضبط می‌کرد. برخی نوارها مکالمات اوزوالد را شامل می‌شوند که بعداً در تحقیقات بررسی شدند.

سفر اوزوالد به مکزیک به نظریه‌های توطئه متعددی دامن زده، از جمله دخالت کوبا یا شوروی در ترور یا حتی امکان اینکه اوزوالد در واقع جاسوس دیگری بوده است. کمیسیون وارن سفر اوزوالد به مکزیک را به عنوان بخشی از زندگی‌نامه او بررسی کرد اما نتیجه گرفت این سفر تاثیر مستقیمی بر ترور نداشته است. این سفر هنوز هم یکی از نقاط مبهم و مورد بحث میان محققان و علاقه‌مندان به ترور جان اف کندی است و اسناد منتشر شده همچنان در حال بررسی و تحلیل برای درک بهتر این وقایع هستند.

نظریه‌های توطئه درباره ترور جان اف کندی چه می‌گوید؟

نظریه‌های توطئه درباره ترور جان اف کندی (JFK) بسیار متنوع و پرشمار هستند و بسیاری از آن‌ها به دلیل ابهامات و اطلاعات محرمانه‌ای که به تدریج منتشر شده‌اند، به وجود آمده‌اند:

نظریه تیرانداز دوم یا سوم:
جزئیات: بسیاری باور دارند که لی هاروی اوزوالد تنها تیرانداز نبوده و افراد دیگری نیز اقدام به تیراندازی کرده‌اند. این نظریه به ویژه بر اساس مطالعات بالستیک، شواهد پزشکی و شهادت‌های شاهدان عینی استوار است. "نظریه گلوله جادویی" که ادعا می‌کند یک گلوله نمی‌توانسته همه جراحات ایجاد شده در کندی و فرماندار کانالی را به وجود آورد.

دخالت سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا:
دخالت سی‌آی‌ای: برخی نظریه‌ها به دخالت سی‌آی‌ای در ترور اشاره دارند، به دلیل نارضایتی‌های احتمالی از سیاست‌های کندی در قبال کوبا و شوروی.
اف‌بی‌آی: ادعاهایی مبنی بر اینکه اف‌بی‌آی از فعالیت‌های اوزوالد آگاه بوده ولی اقدامی برای جلوگیری از ترور نکرده است.

نقش مافیا: این نظریه بیان می‌کند که مافیا به دلیل سیاست‌های کندی در مبارزه با جرائم سازمان‌یافته و همچنین ارتباطات احتمالی مافیا با سی‌آی‌ای ممکن است در ترور دست داشته باشد.

دخالت خارجی: برخی نظریه‌ها به این اشاره دارند که کوبا به دلیل تلاش‌های کندی برای سرنگونی فیدل کاسترو ممکن است دست به ترور زده باشد. یکی دیگر از نظریه‌ها دخالت شوروی و کوبا در این ماجرا  است.

توطئه داخلی: نظریه‌هایی وجود دارد که معاون رئیس‌جمهور، لیندون جانسون، به دلیل تمایل به ریاست جمهوری در ترور دخیل بوده است.

به هر حال نظریه‌های توطئه درباره ترور جان اف کندی (JFK) بسیار متنوع و پرشمار هستند و بسیاری از آن‌ها به دلیل ابهامات و اطلاعات محرمانه‌ای که به تدریج منتشر شده‌اند،

این نظریه‌ها با توجه به اسناد منتشر شده، شهادت‌های جدید و مطالعات پیوسته در حال به‌روزرسانی و تغییر هستند. با این حال هیچ‌کدام از این نظریه‌ها تا امروز به طور قطعی تایید یا رد نشده‌اند و بسیاری از جزئیات هنوز در هاله‌ای از ابهام قرار دارند. نظریه دخالت مافیا در ترور جان اف کندی (JFK) یکی از جذاب‌ترین و پیچیده‌ترین نظریه‌های توطئه است که بر اساس چندین عامل و ارتباطات بالقوه شکل گرفته است:

رابرت اف کندی، برادر جان اف کندی و دادستان کل ایالات متحده، کمپین‌های سرسختی علیه جرایم سازمان‌یافته و مافیا داشت. این اقدامات به طور قابل توجهی به منافع مافیا آسیب زد. دو چهره برجسته مافیا که براساس گزارش‌ها با سی‌آی‌ای در عملیات‌هایی علیه فیدل کاسترو همکاری داشتند. این ارتباطات برای برخی، نشان‌دهنده امکان دسترسی مافیا به اطلاعات حساس است. مافیا می‌توانسته از ترور کندی نفع ببرد چراکه با حذف جان اف کندی، فشار رابرت کندی بر مافیا کاهش می‌یافت.

جک روبی قاتل قانل اوزوالد کیست؟

۲۴ نوامبر ۱۹۶۳ در حالیکه اوزوالد توسط پلیس دالاس به سمت زندان منتقل می‌شد جک روبی به او شلیک کرد و او را در دم کشت. این اتفاق زنده از تلویزیون پخش شد. قاتل لی هاروی اوزوالد، جک روبی چهره‌ای شناخته شده بود که با عناصر مافیا در ارتباط بود. این ارتباط برخی را به این نتیجه رسانده که روبی به دستور مافیا عمل کرده تا اوزوالد را ساکت کند و از افشاگری‌های بیشتر جلوگیری کند. برخی محققان به جزئیات مشکوکی مثل حضور افراد مرتبط با مافیا در دالاس یا تماس‌های تلفنی ناشناخته به روبی قبل از ترور اوزوالد اشاره می‌کنند.

لحظه قتل اوزوالد به دست جک روبی

روبی خودش ادعا کرد از ترور کندی عصبانی بوده و خواسته با کشتن اوزوالد از جکی کندی (همسر جان اف کندی) انتقام بگیرد. او گفته بود که "پس از مرگ رئیس‌جمهور تحت تاثیر قرار گرفته است."

اسناد منتشر شده از سی‌آی‌ای نشان می‌دهد این سازمان در عملیات‌هایی علیه کاسترو با مافیا همکاری داشته است که به طور غیرمستقیم می‌تواند به ارتباط مافیا با ترور کندی اشاره کند.

کتاب‌ها و مستندات: کتاب‌هایی مانند "Brothers: The Hidden History of the Kennedy Years" نوشته دیوید تالبوت و مستندات متعددی به این نظریه پرداخته‌اند اما بسیاری از این‌ها براساس تحلیل‌های شخصی و شهادت‌های غیررسمی هستند.

انتقادات و تردیدها:
کمبود شواهد قطعی: با وجود نظریه‌های مختلف هیچ مدرک قطعی‌ای که ارتباط مستقیم مافیا با ترور را اثبات کند وجود ندارد. بسیاری از محققان معتقدند ترور کندی بیش از آن‌که مسئله‌ای مافیایی باشد، بازتاب پیچیدگی‌های سیاسی و اطلاعاتی زمان خود بوده است. این نظریه همچنان بحث‌برانگیز است و بسیاری از ابهامات آن حل نشده باقی مانده‌اند.

چندین تماس تلفنی مشکوک به روبی قبل از قتل اوزوالد ثبت شده‌اند که برخی از آن‌ها ناشناس بوده‌اند. روبی زمان بازداشت و دادگاه رفتارهای عجیب و غیرقابل پیش‌بینی از خود نشان داد که برخی را به فکر فرو برده که او تحت فشار یا تهدید بوده است. بعدها مشخص شد روبی از بیماری‌های روانی رنج می‌برده که ممکن است بر اقدامات او تاثیر گذاشته باشد. روبی به اتهام قتل محکوم شد اما قبل از اینکه حکم اجرا شود در سال ۱۹۶۷ در زندان از سرطان ریه درگذشت. جک روبی همچنان یکی از چهره‌های مرموز در داستان ترور جان اف کندی باقی مانده و بحث‌های بسیاری در مورد نقش واقعی وی در این واقعه مطرح است.

واکنش خانواده جان اف کندی به افشای جزئیات پرونده ترور کندی

رابرت اف کندی جونیور، برادرزاده جان اف کندی همواره روایت رسمی درباره ترور عمو و پدرش را زیر سوال برده است. او معتقد است سازمان سیا در این ترورها دست داشته است. با این حال برخی دیگر از اعضای خانواده کندی با انتشار این اسناد مخالف هستند و معتقدند این اقدام ممکن است به ابزاری سیاسی تبدیل شود.

جمشید فالیزانی