حذف یارانه ۱۸ میلیون نفر در دستور کار دولت

تاکنون هفت میلیون فرد ثروتمند از لیست یارانه‌بگیران خارج شده‌اند و حذف یارانه ۱۸ میلیون نفر از سه دهک بالا در قالب طرح کالابرگ در دستور کار دولت و مجلس قرار دارد؛ چراکه قرار است یارانه این افراد به فقرا اختصاص یابد. در این راستا وزارت تعاون، طرح دو فوریتی را برای حذف یارانه سه دهک بالای جامعه تهیه کرده و باید در مجلس بررسی شود که افراد می‌توانند نسبت به دهک خود و علت حذف یارانه اعتراض کنند، اما اگر اعتراض آنها بررسی شود و مورد قبول واقع نشود، مشمول جریمه‌هایی همچون قطع معافیت‌های مالیاتی و یارانه‌های دولت می‌شوند. 

به گزارش تابناک به نقل از ایسنا، دولت و مجلس با همفکری و هماهنگی یکدیگر، طرح حذف یارانه دهک‌های بالای جامعه را در دستور کار خود قرار داده‌اند. در این راستا دو روز قبل نشست کمیسیون اجتماعی مجلس در خصوص نحوه اجرای طرح کالابرگ الکترونیک و مسائل و موضوعات مرتبط با صندوق‌های بازنشستگی با حضور قالیباف ـ رئیس مجلس شورای اسلامی و میدری ـ وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی برگزار و مسائل مبتلابه این موضوعات طرح و بررسی شد.

در قالب لایحه بودجه ۱۴۰۴ نیز نمایندگان مجلس شورای اسلامی دولت را مکلف کردند تا در سال ۱۴۰۴ یارانه نقدی خانوارهای پردرآمد را حذف کند. با تصمیم نمایندگان مجلس، دولت مکلف شد تا از محل منابع حاصل از حذف یارانه نقدی دهک‌های هشتم، نهم و دهم، افزایش اعتبار کالابرگ خانوارهای تحت پوشش نهادهای حمایتی و یا عضو سه دهک پایین درآمدی را از خرداد ماه سال ۱۴۰۴ اجرایی کند.

در سال ۱۴۰۱ با کاهش نرخ ارز ترجیحی برای کالاهای اساسی، اصابت یارانه غیرمستقیم به ذی‌نفعان نهایی، یعنی خانوار مصرف‌کننده کالای اساسی دقیق نبوده و سهم قابل توجهی از منابع ارزی که به کالاهای اساسی تعلق می‌گرفت، نصیب واردکننده‌ها یا واسطه‌گرها می‌شد و به یارانه ارزی واردات در تقابل با رویکرد حمایت از تولید هم منجر می‌شد.

بنابراین در سال ۱۴۰۴ در بند «ی» تبصره ۱۴ قانون بودجه سالانه در این موضوع تغییر شیوه داده شد و از شکل مستقیم به مستقیم یارانه‌های نقدی به خانواده‌ها تغییر پیدا کرد که اشکال آن هم افزایش تورم ناشی از عدم تخصیص ارز ترجیحی بوده است، در نتیجه چون یارانه قیمت ثابت داشته و تورم پیش‌رونده بوده، عملاً تاثیر این یارانه‌ها را در حمایت از این خانواده‌ها کم می‌کرده است.

به گفته شاهرخ رامین ـ نماینده کمیسیون اجتماعی مجلس، جزء ۲ بند الف تبصره ۸ ماده قانون بودجه ۱۴۰۳ به همین سیاست استمرار می‌دهد و آن را به یارانه نقدی، معیشتی و کالابرگ تبدیل می‌کند به نحوی که هر خانواده بتواند با کشیدن کارت، صرفاً از آن ۱۱ قلم گروه مواد غذایی خریداری کند که این امر بهبودی در عملکرد حاصل می‌کند.

میدری: طرح دو فوریتی وزارت کار برای حذف هدفمند یارانه‌بگیران دهک‌های بالا در راه مجلس

در این نشست، احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی بیان کرد: در بحث کالابرگ، طبق مصوبه مجلس در بودجه ۱۴۰۴ باید از طریق حذف یارانه‌ها این کار را انجام دهیم. از طرفی دکتر پزشکیان هم اصرار دارد که حذف دهک‌ها، تا سه دهک بالا انجام شود؛ اما از آنجا که در حذف افراد همه معترض می‌شوند و با مشکل مواجه می‌شویم؛ بنابراین در طرح دو فوریتی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی - که به زودی ارائه می‌شود - راهکاری پیشنهاد کرده‌ایم مبنی بر اینکه قبل از حذف یارانه‌ها، به سرپرست خانوار اعلام کنیم که جزو سه دهک بالا هستید، بعد به فرد مهلت داده می‌شود که اظهارنامه بدهد که در تعیین دهک او اشتباه شده یا خیر؛ در ادامه مانند کشورهای دیگر به فرد اعلام می‌شود که اظهارات او را بررسی می‌کنیم و اگر اظهار شما نادرست بود، تسهیلات یارانه‌ای به شما نمی‌دهیم، معافیت مالیاتی به شما تعلق نمی‌گیرد و از یارانه‌های دولت بهره‌مند نخواهید شد.

وی با اشاره به اینکه چنین چیزی را در قانون نداریم، ادامه داد: ما این طرح را در جلسات متعدد با توجه به تاکید دولت و آقای پزشکیان پیش برده‌ایم. تاکنون در حذف سه دهک بالایی، حدود ۷ میلیون نفر از یارانه بگیران حذف شدند. اما با اجرای این قانون باید چیزی حدود ۱۸ میلیون نفر را حذف کنیم. مدیریت این مورد در این شرایط حساس که نارضایتی ایجاد نشود مد نظر است.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به سوال برخی نمایندگان مجلس مبنی بر اینکه چرا برخی افراد فقیر ناگهان در دهک‌های بالا قرار می‌گیرند، عنوان کرد: طبق قانون برنامه هفتم و قبل از آن، این یارانه برای ایرانیان مقیم است. یعنی کسی که در خارج از کشور زندگی می‌کند نباید یارانه دریافت کند. در حال حاضر ۴۵۰هزار عضو خانوار داریم که یا سرپرست یا اعضا در ایران نیستند، که از این تعداد ۱۰۸ هزار نفر سرپرست خانوار هستند. عموما هم پدر و مادر پیری هستند که فرزندشان به سختی مهاجرت کرده‌اند و وقتی سرپرست را حذف می‌کنیم، آن دو نفر دیگر هم حذف می شوند. برداشت ما این است که باتوجه به این مورد، یارانه یک نفر از آن‌ها را کم کنیم. اگر سرپرست را حذف کردیم، باید سازمان ثبت احوال و سازمان هدفمندسازی تشکیل خانواده و سرپرست را بپذیرند؛ بنابراین این در اختیار ما نیست.

میدری در ادامه تصریح کرد: البته باتوجه به تجربه‌ای که داریم، اگر بخواهیم اجازه تغییر ساختار خانواده به جز شرایط طبیعی – فوت و ازدواج و طلاق – بدهیم، همه می‌خواهند خانواده‌های یک نفره بشوند تا بتوانند از حذف یارانه رها شوند، یعنی فرد پولدار از خانواده حذف می‌شود و بقیه یارانه می‌گیرند. درواقع خانواده جعلی درست می‌شود. ما این تجربه را در سال ۹۸ داشتیم و از پیچیدگی‌هایی که در حذف یارانه‌ها وجود دارد، آگاهیم؛ اما راه حل آن همین طرحی است که بیان کردم و می‌تواند بحث‌های کارشناسی در این زمینه صورت بگیرد.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در ادامه با اشاره به طرح مشترک بین وزارت کار و وزارت بهداشت در زمینه فقر، اضافه کرد: در موضوع فقر غیر از بحث کالابرگ، طرح یسنا را هم دنبال می‌کنیم که در آن با همکاری وزارت بهداشت، بچه‌هایی که دچار سوء تغذیه هستند یا  زنان باردار شناسایی و دردسنجی می‌شوند و به آن‌ها ماهانه یارنه پرداخت می‌شود. در حال حدود ۱۵۰ هزار زن تحت پوشش هستند که اگر بودجه آن افزایش پیدا کند، تعداد افراد تحت پوشش بیشتر می‌شود.

میدری در ادامه و در بیان تجربه ارائه کالابرگ در دو مرحله‌ای که انجام شده است، گفت: در مرحله اول حدود ۱۵ میلیون خانواده کالابرگ دریافت کرده‌اند؛ از ۲۵ همت، ۲۳ همت مصرف شده است و مابقی را در حال پیامک زدن هستیم که دریافت کنند. در مرحله دوم هم تاکنون از ۲۱ میلیون خانواده، ۶ میلیون خانواده دریافت کرده اند. ما در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی می‌توانیم نوع کالاهایی که دریافت شده را رصد کنیم و ساختارهایی هم برای نظارت وجود دارد.

وی همچنین درمورد مشکل ناپایداری صندوق‌های تعاونی که توسط نمایندگان کمیسیون اجتماعی اشاره شد، با بیان اینکه کارهای خوبی در مجلس انجام شده است، از اتمام آئین‌نامه اجرایی آن در آینده نزدیک خبر داد و گفت: چهار آئین‌نامه مهم نوشته‌ایم که به عدالت کمک می‌کند؛ مثلا برای کسانی که تحت پوشش بیمه‌های حمایتی هستند، دولت بر اساس قانون هم که قبلا بوده است، فقط تا حداقل مزد کمک می‌کند. یعنی اگر کسی حقوق ۳۰ میلیون تومانی می‌گیرد تا ۱۰ میلیون از آن تحت پوشش یارانه بیمه‌ای قرار می‌گیرد، اما آئین‌نامه جدید این منابع را آزاد می‌کند که صندوق‌ها پایدارتر باشند.