تعطیلی تمامی ۵۳۷ شعبه KFC در ترکیه؛ به ثمر نشستن جنبش بایکوت حامیان اسرائیل

 به گزارش تابناک، این تعطیلی، که بیش از ۷،۰۰۰ کارمند را بیکار کرده، به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین خروج‌های تجاری در تاریخ مدرن ترکیه ثبت شده است. منابع متعدد، از جمله گزارش‌های خبری و پست‌های شبکه‌های اجتماعی، این رویداد را به ترکیبی از مشکلات مالی، بدهی‌های کلان، و فشار‌های ناشی از جنبش بایکوت در حمایت از فلسطین نسبت می‌دهند که برند‌های غربی را هدف قرار داده است. این گزارش جزئیات این ماجرا، زمینه‌های اقتصادی و سیاسی، و تأثیرات آن را بررسی می‌کند.

زمینه ماجرا: ورشکستگی ایش‌گیدا

شرکت ایش‌گیدا، که از سال ۲۰۲۰ حقوق فرنچایز KFC و پیتزا هات در ترکیه را در اختیار داشت، در تاریخ ۷ فوریه ۲۰۲۵ (۱۸ بهمن ۱۴۰۳) رسماً اعلام ورشکستگی کرد. این شرکت با بدهی‌ای بالغ بر ۷.۷ میلیارد لیر ترکیه (حدود ۲۱۴ میلیون دلار) مواجه بود. 

ایل‌کم شاهین، مدیرعامل ایش‌گیدا، در بیانیه‌ای اظهار داشت: «ما با بدهی‌های میلیاردی، توقیف اموال شرکت توسط بانک‌ها و حتی سرمایه شخصی‌ام که به‌عنوان وثیقه گذاشتم، روبه‌رو هستیم.» او همچنین از پرداخت حقوق کارمندان تا پایان دسامبر ۲۰۲۴ خبر داد، اما حقوق ژانویه همچنان پرداخت‌نشده باقی ماند، که به اعتراضات گسترده کارمندان در شهر‌هایی مانند استانبول منجر شد.

نقش جنبش بایکوت در حمایت از فلسطین

یکی از عوامل کلیدی در این ورشکستگی، جنبش بایکوت برند‌های غربی در ترکیه بود که در واکنش به جنگ غزه و اتهامات حمایت برخی شرکت‌های آمریکایی از اسرائیل شدت گرفت. بر اساس گزارش‌های کشمیرایت و دیز آو فلسطین، این جنبش پس از تشدید درگیری‌های غزه از اکتبر ۲۰۲۳ (مهر ۱۴۰۲) شکل گرفت، که تاکنون به کشته شدن بیش از ۵۰،۰۰۰ فلسطینی و آوارگی اکثریت جمعیت غزه منجر شده است.

چرا KFC هدف قرار گرفت؟
KFC، به‌عنوان برندی متعلق به یام! برندز، در کنار شرکت‌هایی مانند مک‌دونالد، استارباکس، و پپسی، به دلیل اتهامات حمایت غیرمستقیم از اسرائیل یا سکوت در برابر اقدامات این کشور، هدف بایکوت قرار گرفت.

 اگرچه KFC به‌طور رسمی در فهرست تحریم جنبش تحریم، واگذاری، و مجازات (BDS) قرار نداشت، اما فعالان ترکیه و دیگر کشور‌های اسلامی این برند را به دلیل آمریکایی بودن و حضور در بازار اسرائیل، مورد انتقاد قرار دادند. گزارش منسف دیلی نشان می‌دهد که فروش KFC در ترکیه در ماه‌های اخیر تا ۴۰ درصد کاهش یافته بود.

ابعاد جنبش بایکوت:

جنبش بایکوت در ترکیه با حمایت گسترده شهروندان، فعالان، و حتی برخی چهره‌های سیاسی همراه شد. در شبکه های اجتماعی این تعطیلی را «نتیجه مستقیم جنبش بایکوت در دفاع از مردم فلسطین» توصیف شد.  این جنبش تنها به ترکیه محدود نبود. در مالزی، KFC در سال ۲۰۲۴ بیش از ۱۰۰ شعبه خود را به دلیل بایکوت‌های مشابه تعطیل کرد (میان ایست آی، ۳۰ آوریل ۲۰۲۴). در پاکستان، معترضان به شعب KFC در کراچی و لاهور حمله کردند و حتی لیگ برتر کریکت پاکستان (PSL) به دلیل همکاری با KFC و پپسی مورد انتقاد قرار گرفت (دیلی پاکستان، ۱۲ آوریل ۲۰۲۵).

آینده KFC در ترکیه
یام! برندز هنوز برنامه‌ای برای بازگشت به بازار ترکیه با شریک جدید اعلام نکرده است. کارشناسان صنعت، مانند تحلیلگران تک‌ایکس پاکستان، معتقدند که مذاکرات برای فرنچایز جدید ممکن است ماه‌ها طول بکشد. در عین حال، جنبش بایکوت نشان داده که می‌تواند تأثیرات اقتصادی قابل‌توجهی بر برند‌های غربی در کشور‌های اسلامی داشته باشد.