مراحل پنجگانه مواجهه با جنگ نرم دشمن

اخیرا رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار جمعی از فرماندهان و مسئولان نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به‌مناسبت سال جدید، با تأکید بر تقویت مستمر آمادگی‌های حداکثری و مراقبت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری تاکید فرمودند: "در کنار آمادگی‌های سخت‌افزاری، آمادگی نرم‌افزاری یعنی ایمان به هدف و مأموریت خود و یقین به حقانیت مسیر بسیار مهم است که تلاش‌های خصمانه‌ای برای مخدوش کردن آن وجود دارد."

وفق فرمایشات ارزشمند رهبر حکیم انقلاب ، مراحل آمادگی نرم افزاری در برابر جنگ ترکیبی و شناختی دشمنان به ترتیب عبارتند از : "ادراک و شناخت"، "تقویت و تعمیق بنیان های فکری "، " افزایش قدرت نرم و روایت گری موثر" ، "اتخاذ آرایش جنگ نرم " و " ایجاد ائتلاف با جریانات همسو و همگرا".در اینجا به بررسی هر یک از این مراحل می پردازیم:

ادراک و شناخت 

ادراک، فرآیندی ناظر بر آگاهی یافتن از کلیت جنگ شناختی و آگاهی نسبت به موجودیت آن است. اولین تلاش دشمنان در عرصه جنگ نرم، انکار اصل تهاجم و مصادیق آن است. در این مرحله، نیاز مبرمی به " ارتقاء سطح سواد رسانه ای " از یک سو و "تبیین و روشنگری" از سوی دیگر، وجود دارد. این اقدامات، باید به گونه ای طرح شود که افکار عمومی را به سوی درک وجودی و ماهوی جنگ نرم و ابعاد آن ازجمله جنگ ترکیبی و شناختی رهنمون سازد. طرح مسائل روشنگرانه و تسلط آحاد جامعه به صحنه ای که با آن مواجه هستیم، نیمی از اهداف ما در خنثی سازی توطئه دشمنان را محقق خواهد ساخت. باید توجه داشت که اگر مسائل ، دغدغه ها و بحرانهایی که مولود جنگ نرم دشمنان می باشد و فراتر از آن، ماهیت و بستری که جنگ نرم دشمن در آن تحقق می یابد به درستی توصیف نشود، با انکار اصل این موضوع یا بی تفاوتی نسبت به آن مواجه می شویم. در این مرحله، "شناخت ماهیت جنگ نرم"، "دشمن شناسی دقیق"،  "رصد شیوه های دشمن " و " ارتقای آگاهی عمومی " باید مورد توجه قرار گیرد. 

تقویت و تعمیق بنیانهای فکری 

در تقویت و تعمیق بنیانهای فکری در عرصه  جنگ نرم دشمن، باید بایسته های حضور در میدان جنگ نرم و مشتقات آن  را مدنظر قرار دهیم.  این بایسته ها به صورت موردی و گویا عبارتند از "تقویت هویت ایرانی اسلامی" ، "ترویج ارزش های انقلابی" و "امید به آینده روشن و اعتماد به وعده های الهی". بی تردید نمی توان بدون توجه به هویت ملی ، دینی و تکیه بر ارزشها ( که حکم عمود خیمه فرهنگی کشور را دارند ) دست به تقویت و تعمیق بنیانهای فکری جامعه زد. چینش این سه مولفه در کنار یکدیگر، موفقیت ما را در این مرحله تضمین می سازد. تحقق این امر، معطوف به خلق سوالات و دغدغه های هدفمند می باشد. اینکه دشمنان در عرصه جنگ نرم چه روندی را آغاز کرده اند، در چه نقطه ای قرار دارند و در نهایت، چه اهداف کوتاه مدت، میان مدت و کلانی را ترسیم کرده اند. در این روند شناسی باید متمرکز، دقیق و مستمر عمل کرد.آینده پژوهی تهدیدات و جنگ نرم دشمنان نیز در همین مرحله موضوعیت پیدا می کند. 

افزایش قدرت نرم و روایت گری موثر

تجهیز توان نرم افزاری و مواجهه مستمر با عملیات دشمن در عرصه جنگ نرم اصول و قواعدی دارد که باید به آنها پایبند و نسبت به تحقق آنها حساس بود.این قواعد، همان الزامات ورود به جنگ نرم با دشمن است. " اصلاح ویژند ملی "، " تدوین و ترویج روایت صفر" ،  " تامین مستمر محتوای روشنگرانه" و " تولید روایت اول" ، چهار الزام مهم در افزایش قدرت نرم در عرصه جنگ شناختی وترکیبی با دشمنان محسوب می شود. 

آنچه افکار عمومی را در مواجهه اولیه با القائات تبلیغاتی و روانی دشمنان مصون می سازد، عدم تاثیرپذیری از روایتگری دشمنان از طریق خلق روایت اول ( از سوی جبهه خودی) است. چه بسا روایات مجعول و معکوسی که با دستکاری اذهان، بنیان و شاکله میدان مواجهه با دشمن را به سود اهداف شوم آن تغییر داده است. اصلاح ویژند ملی، به معنای تکیه موثر بر داشته های انحصاری کشور در عرصه تمدنی، فرهنگی ، دینی ، ملی ، تاریخی و استفاده بهینه از ظرفیتهای بالقوه و بالفعل آنها در مواجهه با جنگ نرم دشمن است. 

اتخاذ آرایش جنگ نرم 

ما در جریان جنگ سخت با دشمنان کشورمان ، الزامات جنگ را شناخته و رعایت کردیم و برای ایران اسلامی بازدارندگی ایجاد کردیم. به همین نسبت، نیاز است که در عرصه جنگ نرم دشمن نیز با رعایت الزامات آن، بازدارندگی ایجاد کنیم. اتخاذ آرایش جنگ نرم معطوف به خلق یک نقشه راه اجرایی، دوراندیشانه و مدون در مواجهه با قدرت نرم دشمن و متعلقات آن صورت می گیرد. در تدوین این نقشه راه، "صیانت از باورها" ،  "ارتقای هویت جمعی در ابعاد دینی ، ملی و انسانی" و "هم افزایی در مواجهه ترکیبی با دشمن" باید مورد توجه قرار گیرد. همان گونه که در توضیح مرحله قبل اشاره شد، ارتقای شاخصه های هویت ساز دینی و ملی  و فطری ، پادزهر و ضمادی است که اهداف خطرناک دشمنان را خنثی می سازد. در این میان قاعده ای مهمی وجود دارد که باید آن را لحاظ کرد:اینکه اتخاذ آرایش جنگ نرم به معنای ورود ما از مرحله "شناخت و توانمند سازی" به "عملیات آفندی یا پدافندی" است. مهم ترین گام های این مرحله عبارتند از: "تجهیز و تقویت نهادهای فرهنگی ، رسانه ای و... "، "تقسیم کار ملی"، " ایجاد هماهنگی و هم افزایی" و "بسیج جبهه فرهنگی نظام" است. 

ایجاد ائتلاف با جریانات همسو و همگرا

مرحله نهایی در مواجهه با جنگ نرم دشمنان، ایجاد ائتلاف با جریانات همسو و همگرا حول نقشه راه ترسیم شده است. "بازدارندگی مستمر " ، "کنشگری خلاقانه" و "واکنش هوشمندانه  " در مقیاسی بین المللی ،  در مرحله پایانی مواجهه با جنگ نرم دشمن موضوعیت فوق العاده ای دارد. اشتراک ادراکی -عملیاتی در این عرصه، منجر به همکاری و تعامل کنشگران جنگ نرم کشورمان با دیگر اضلاع بالقوه و بالفعل این آوردگاه مشترک می شود. نباید از ظرفیت ایرانیان مقیم در خارج کشور و ایران دوستان و هواداران انقلاب، در صیانت از حدود و مرزها و خطوط قرمز کشور عزیزمان غفلت نمود. مصادیق جنگ نرم دشمنان علیه جهان اسلام و کشورهای مستقل و مقاومی مانند جمهوری اسلامی ایران در طول دهه ها، سالها و حتی ماهها و روزهای اخیر، در جریان است. بر همین اساس، ایجاد ائتلاف با جریانات همسو و همگرا  بر اساس  واقعیات جاری در این آوردگاه ، امری ضروری است.