عوامل مختلفی همچون اثرات باد و بارانهای زیاد، ترکهای گاه و بیگاه و ترکشهای باقی مانده از جنگ ایران و عراق دست به دست هم دادهاند تا عمر قلعه آکروپل را کوتاه کنند. همچنین به دلیل مرمتهای غیر اصولی، این بنای تاریخی دیگر توان پذیرش گردشگران به صورت گروهی و روزمره را ندارد.
به گزارش خبرگزاری مهر، دهه 70 میلادی فرانسویها از شوش خارج شدند تا شوش باستانی را به دستان باستانشناسان وطن بسپارند. پیگیریها و مکاتبات دولت ایران برای بازپس گیری قلعه فرانسویها که بر روی تپه آکروپل ساخته شده بود، منجر به تحویل اسناد و مدارک این قلعه در سال 1373 از سوی دولت فرانسه به ایران شد.
قلعه آکروپل که به قلعه شوش یا قلعه فرانسویها نیز معروف است به دست هیأت باستانشناسی فرانسوی در سال ۱۸۹۷ میلادی بر روی بلندترین نقطه شهر شوش بنا شده است و شباهت بسیار زیادی به زندان باستیل فرانسه دارد که با استفاده از آجرهای به دست آمده از کاخ داریوش و تعدادی از آجرهای منقوش به خط میخی چغازنبیل به دست معماران دزفولی بنا شده است.
این قلعه که ساخت آن ۱۵ سال به درازا کشید بر روی تپهای باستانی ساخته شده که مجسمه معروف نامیراستون، لوح یا کتیبه معروف حمورابی و لیوان مشهور سفالی شوش به رنگ نخودی و نقش بز کوهی از مهمترین آثار به دست آمده از آن تپه است.
تپه آکروپل بیش از صد سال است که وزن قلعه را تحمل میکند و در بالاترین نقطه اراضی اطراف قرار دارد. در این تپه آثار سکونت از زمانهای گذشته به خصوص ایلامیان و قبل از آن دیده میشود. در این تپه حدود ۲۷ لایه یا طبقه باستان شناسی دیده شده است که نشان میدهد این تپه ۲۷ بار دستخوش دگرگونی شده و از طبقات تاریخی اسلامی، ساسانی، اشکانی، سلوکی، هخامنشی، و ایلامی و قبل از آن تشکیل شده است.
سخنگوی انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان با اعتقاد بر اینکه عوامل مختلف دست به دست هم دادهاند تا عمر قلعه را کوتاه کنند گفت: باستان شناسان فرانسوی قلعه شوش را با آجرهای تاریخی حفاری شده از تپههای شوش و هفت تپه ساختهاند.
مجتبی گهستونی افزود: اثرات باد و بارانهای زیاد، ترکهای گاه و بیگاه قلعهای که پی ندارد، جای ترکشهای باقی مانده از جنگ ایران و عراق با دایرهای به قطر دو متر، در بخشهای مختلفی از قلعه قابل مشاهده است.
وی ادامه داد: این قلعه در زمان جنگ از ترکشهای دشمن خارجی در امان نبود و اکنون به واسطه مرمتهایی که میگویند چندان اصولی نبوده است توان پذیرش گردشگران را به صورت گروهی و روزمره را ندارد.
این دوستدار میراث فرهنگی با بیان اینکه کتیبههای این قلعه به عنوان راوی بخشی از تاریخ ایران با خطر فرسایش مواجه هستند گفت: آیا گردشگران و دانشجویان رشتههای باستان شناسی، معماری و مرمت که با نامه نگاری موفق میشوند پا به درون این قلعه بگذارند میدانند که اگر مراقب نباشند در حیاط طبقه دوم قلعه در زیر پایشان از کتیبههای تاریخی به عنوان سنگفرش استفاده شده است. مسئول مراقبت از این اسناد در مقابل فرسایشهای طبیعی و شاید رفت و آمدهای افراد کیست؟
در حالی که همواره گفته میشود برای بخشهای مختلفی از قلعه، حفاظتهای اضطراری در حال انجام است اما کتیبههای دیوارهای قلعه شوش هیچ نشانی از حفاظت اضطراری ندارند ولی مدام گفته میشود که چشم اندازی برای پایگاه شوش، شامل اهداف، برنامهها و اولویتها تهیه شده اما اقدامات چشمگیری از سوی این پایگاه که نگاههای بسیاری از ایران دوستان و علاقهمندان به میراث فرهنگی به آن معطوف شده در قالب این برنامهها دیده نمیشود.