هماکنون برخورداری از قدرت رسانهای در عرصه بینالمللی، از ابزارهای مهم تأثیرگذاری بر روند تحولات و گسترش قدرت ملی کشورها به شمار میرود، به گونهای که میتوان به جرأت اذعان نمود، هیچ کشوری بدون برخورداری از رسانه تأثیرگذار، نمیتواند در عرصه بینالملل بازیگری موفق به شمار آید؛ بنابراین، جمهوری اسلامی ایران نیز برای بهرهگیری از ابزار رسانه در راستای سیاسیت خارجی اصولی خویش، به راه اندازی و گسترش رسانههایی با برد منطقهای و جهانی روی آورد.
در این راستا، برای تأثیرگذاری بر تحولات منطقه، اقدام به راه اندازی شبکههای گوناگون کرد که نقش مهمی در اطلاع رسانی تحولات عراق، جنگ 33 روزه لبنان و جنگ 22 روز غزه ایفا کردند که در این میان، شبکه بینالمللی العالم، نقش بسیار مهمی را در پیشبرد دیپلماسی جمهوری ایران در منطقه بر عهده گرفت.
پس از جنگ 22 روزه غزه، جبهه رسانهای تازهای در برابر جریان رسانهای ارتجاع با پیشگامی شبکه العالم شکل گرفت به نام «جبهه مقاومت» و اقبال زیادی از سوی افکار عمومی منطقه از این جبهه رسانهای و موجب شد که حاکمان محافظه کار عرب منطقه، به روشهای گوناگون به مقابله با این جریان بپردازند.
در این راستا، میتوان به جلوگیری از فعالیت خبری این شبکه در بسیاری از کشورهای محافظه کار همچون مصر، عربستان، بحرین، یمن، اردن و...، قطع شبکه العالم از روی ماهوارههای عرب ست و نایل ست، ایجاد پارازیت برای مختل کردن پخش این شبکه و برخورد و حمله به خبرنگاران این شبکه در مقاطع گوناگون اشاره کرد.
با وجود همه اقدامات یادشده، شبکه العالم روز به روز تأثیرگذاریاش بر تحولات منطقه افزایش یافت و به ویژه در تحولات اخیر خاورمیانه و شمال آفریقا، نقش مهمی را در حمایت از خیزشهای انقلابی مردمی بر عهده گرفت.
پایگاه اینترنتی «السفیر» در مطلبی به قلم «وفیق ابراهیم»، استاد دانشگاه در بیروت در این باره مینویسد: شبکه العالم در پخش اخبار و برنامههای خود پیشرفت خوبی داشته است و گفته میشود، این امر مربوط به تمایل این شبکه خبری برای پوشش خبری تحولات جهان عرب میشود.
وی میگوید: ناظران بر این باورند که العالم وارد مرحله پختگی رسانهای شده و آرای مخالفان سیاستهای ایران و موافقان و مخالفان جهان عرب را بازتاب میدهد. العالم همه عواملی را که مانع فعالیتش بودند، پشت سر گذاشته و ثابت کرده است که رسانههای متعهد، میتوانند در جذب مخاطب موفق رفتار نمایند.
روزنامه لبنانی السفیر همچنین نوشت: بر پایه نظرسنجیها، شبکه خبری العالم با وجود حملههای سیاسی، منع پخش برنامههایش و پارازیتها جزو پنج شبکه خبری برتر جهان عرب است.
این موضوع موجب شد که کشورهای عربی برای مقابله با تأثیرگذاری این شبکه، استراتژیهای جدیدی ازجمله بنیان اتحادیه اطلاعرسانی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و راه اندازی شبکه فارسی زبان برای تأثیر بر افکار عمومی ایرانیان را مطرح کنند.
در این زمینه، سایت خبری تحلیلی الجزیره که از مواضع حاکمان سعودی حمایت میکند و در جریان جنبش مردمی یمن و اعزام نیرو از سوی سعودیها برای سرکوب آن در موضعی متفاوت با شبکه العالم به بایکوت خبری این حوادث پرداخت که بسیار به وجهه این شبکه خدشه وارد ساخت، مینویسد: برنامههای شبکه العالم بر سیصد میلیون جمعیت کشورهای عرب زبان و پوشش قیامهای این منطقه تأثیر مخربی داشته است.
این پایگاه نوشت: مسائل جهان عرب که پیش از این تنها مورد توجه بومی بود، ناگهان در سطح بینالمللی مطرح شد و به ویژه از نظر رسانهای به شکل کم سابقهای زیر ذره بین قرار گرفت.
پایگاه خبری الجزیره با طرح این ادعا که شبکههای رادیویی و تلویزیونی و برخی مطبوعات عرب زبان سیاستهای خطرناکی را علیه کشورهای عربی در پیش گرفتهاند، مدعی شد که این رسانهها به اختلافات سیاسی، نژادی، قومی و طایفهای دامن میزنند و شکافهای جهان عرب را گسترش میدهند.
این پایگاه در ادامه با بیان ساختار و وضعیت شبکه خبری العالم، به قطع برنامههای این شبکه توسط دولت مصر از ماهوارههای عرب ست و نایل ست اشاره کرد و علت آن را به زعم صاحبان عرب ست، عبور العالم از خطوط قرمز مورد نظر حکومتهای عربی دانست.
«رضا امین»، نویسنده عرب در سایت ایلاف در مقالهای با نام «تشکیلات اطلاع رسانی در رویارویی ایران با کشورهای حوزه خلیج ع ر ب ی (فارس)» با هدف مقابله با شبکه العالم مینویسد:
«هم اکنون عرصه اطلاع رسانی، شاهد مرحلهای از دوران نبرد رسانهای میان ایران از سویی و از سوی دیگر، میان کشورهای خلیج ع ر ب ی (فارس) است. در این میان، ایران در تلاش است، با برنامهریزی از پیش طراحی شده و حمایت همهجانبه از سوی شمار بسیاری از شبکههای ماهوارهای و دیگر رسانهها، امور را به سود خود مصادره کند، در حالی که رسانههای عربی در چنین موقعیتی در لاک دفاعی فرو رفتهاند؛ بدین معنا که هر گاه موضوعی از سوی رسانههای ایران مطرح میشود، رسانههای عربی فورا درصدد تبیین آن برای تنویر افکار عمومی برمیآیند؛ مسألهای که موجب برانگیختن موج انتقادات کارشناسان و ناظران در عرصه اطلاع رسانی عربی شده است، به گونهای که آنها خواستار برخورد رسانههای عربی حوزه خلیج (فارس) با رسانههای ایرانی شدهاند، زیرا هجوم بهترین وسیله برای دفاع است.
رسانههای عربی باید برنامه مدونی برای مقابله با خطر اطلاع رسانی ایران ـ که بدون تردید با انگیزههای سیاسی، طرحهای راهبردی و طمع ورزیهای این کشور در تاریخ علیه کشورهای منطقه خلیج فارس صورت میگیرد ـ طراحی کنند».
وی سپس پیشنهاد میکند که در زمان کنونی، بهترین راه مقابله کشورهای عضو شورای همکاری خلیج (فارس) با ایران، تشکیل اتحادیه اطلاع رسانی است، زیرا نقش شبکه ایرانی العالم در راستای تحرکات ایران است که از راههای گوناگون در منطقه تأثیر میگذارد و بازتاب وضعیت بحرین، از اولویتهای شبکه العالم است.
به این ترتیب، رسانههای ایرانی در تلاشند تا به بهانه «بیداری اسلامی» انقلابهای عربی را همگام با طرحها و انگیزههای سیاسی، به سود خود مصادره کنند.
پایگاه اینترنتی الیوم در مطلبی به قلم «سلیمان ابا حسین» با نام «از فارسها عصبانی نشوید»، نوشته است: نمی خواهیم از شبکه ایرانی العالم و دیگر شبکههای مورد حمایت ایران رویگردان شویم و اخبار و گزارشهای آنها را نادیده بگیریم، بلکه باید رابطه خود را با آنها حفظ کنیم؛ بنابراین، لازم است کشورهای حوزه خلیج (فارس) شبکههایی را به زبان فارسی و دیگر زبانهای دنیا راهاندازی کنند.