همزمان با اعمال ماليات بر ارزش افزوده بر فروش سكه طي يك هفته گذشته، رئيسكل بانك مركزي در گفتوگو با فارس با انتقاد از اين قانون و تشريح آثار منفي آن، به بيان ناگفتههايي از بازار سكه و آينده مبهم آن پرداخت.
محمود بهمني در گفتوگو با فارس با تشريح دلايل اتفاقات روزهاي اخير بازار سكه و ارزان بودن قيمتهاي آزاد نسبت به قيمتهاي رسمي، اظهار داشت: بانك مركزي به ميزان كافي و چند صد تن طلا در كشور دارد و البته به اين ذخاير و بازار طلا نيز كنترل كافي و لازم را دارد.
وي افزود: اما زماني كه سازمان ديگري با لحاظ كردن ارزش افزوده قيمت سكه را 18 الي 20 هزار تومان افزايش ميدهد به معناي اين نيست كه بانك مركزي قيمتها را بالا برده است.
رئيس كل بانك مركزي با بيان اينكه قيمت واقعي سكه منهاي قيمت تمام شده با لحاظ ماليات برارزش افزوده است، گفت: اگر ارزش افزوده از قيمت سكه در روزهاي اخير كاسته شود مشخص خواهد شد كه بانك مركزي قيمت سكه را كنترل كرده است.
بهمني ضمن تأكيد براينكه قيمت سكه طلا بدون ماليات بر ارزش افزوده مطابق با بازارهاي جهاني است، ادامه داد: اما حالا اين ابزار را از دست بانك مركزي را گرفتند؛ حال كه فروش سكه در بانك مركزي طي روزهاي اخير خيلي كم شده و به نزديك صفر رسيده بايد پرسيد كه آيا بانك مركزي مقصر اين مسأله است؟
اين مقام مسئول در شبكه بانكي اذعان داشت: سكههايي كه الان در شعب بانك ملي عرضه ميشود به مراتب بالاتر از قيمتهاي جهاني طلا است ولي اين به خاطر نرخهاي بانك مركزي نيست بلكه ارزش افزوده اين قيمتها را بالابرده است.
بهمني با انتقاد از اخذ ماليات برارزش افزوده در سكه، تصريح كرد: در طول تاريخ، بانك مركزي از پرداخت هرگونه ماليات برارزش افزوده، عوارض و حقوق گمركي براي طلا معاف بوده تا قيمتهاي بازار كنترل شود.
* ورود سكههاي تقلبي نخستين اثر اخذ ماليات برارزش افزوده
رئيس كل بانك مركزي در مورد احتمال قاچاق در بازار طلا و سكه گفت: زماني كه قيمتها به اين نحو باشد قاچاق و ورود سكههاي تقلبي به كشور آغاز ميشود.
بهمني دلايل اين موارد را اخذ ماليات برارزش افزوده دانست و تصريح كرد: بانك مركزي در حال حاضر بايد به مردم هشدار بدهد كه مراقب سكههاي تقبلي در بازار باشند و از خريد آنها خودداري كنند.
وي ضمن بيان اينكه بانك مركزي با اجراي ماليات برارزش افزوده يكي از مهمترين ابزارهاي خود براي تنظيم بازار را از دست داد، گفت: اگر الان طلاي قاچاق با اين قانون وارد كشور شود بانك مركزي بايد چطور وضعيت را كنترل كند؟ بانك مركزي بايد معادل قيمت جهاني و يا پايينتر طلا را به بازار عرضه كند اما زماني كه ارز، گرانتر باشد به طور حتم طلاي قاچاق وارد كشور مي شود.
رئيس كل بانك مركزي دليل قاچاق طلا را پايين بودن قيمت سكه در بازار آزاد عنوان كرد و افزود: وقتي قيمت بازار پايين تر باشد، آيا بانك مركزي بايد بازار را كنترل كند و يا كنترل بانك مركزي دست بازار باشد؟
وي خطاب به سودجويان اين روزهاي بازار سكه، تأكيد كرد: بانك مركزي به شدت جلوي قاچاق طلا را ميگيرد همچنين مانع از ورود سكههاي تقلبي به دليل كاهش قيمتها ناشي از ماليات برارزش افزوده خواهد شد.
رئيس كل بانك مركزي با بيان اينكه بايد به شدت مراقب هرگونه تخلف و سودجويي در اين وضعيت بود، تصريح كرد: همكاران ما در مرزها نيز بايد مراقب باشند كه طلا قاچاق نشود.
* سكه بانك مركزي ديگر خريدار ندارد
وي درباره دليل اجراي ماليات بر ارزش افزوده در بانك مركزي و عدم اجراي آن در بازار اظهار داشت: بانك مركزي "دولتي " است، پس از اعلام اخذ ماليات برارزش افزوده از سكه نيز بانك مركزي اين طرح را نيز از معاونت حقوقي رئيس جمهور استعلام كرد و ايشان نيز گفتند قانون است و بايد آنرا اجرا كنيد.
اين مقام مسئول در بانك مركزي تأكيد كرد: وقتي كه معاونت حقوقي ميگويد با ماليات برارزش افزوده سكه در بانك مركزي اعمال شود اين بانك كه نميتواند تخلف كند اما بازار در مسير خود حركت ميكند.
بهمني افزود: برخي ميخواستند كه از سكه ماليات بگيرند و حاصل اين اقدام موجب نابساماني بازار سكه طي هفته اخير شد؛ با اين وصف ديگر خريداري براي سكه بانك وجود ندارد.
رئيس كل بانك مركزي با بيان اينكه با خريداري نشدن سكههاي بانك ديگر امكان اخذ ماليات برارزش افزوده نيز از سكهها وجود ندارد، تصريح كرد: در اين حالت علاوه بر حذف شدن ماليات برارزش افزوده، قدرت و توان رقابتي (يكي از مهمترين ابزارهاي طلا) از دست رفت.
* اخذ ماليات موجب 20 هزار تومان گران فروختن سكه به مردم شد
خبرنگار فارس گفت: تا روز چهارشنبه هفته گذشته قيمت سكه در بازار به مراتب ارزانتر از قيمت بانك مركزي بود اما ديروز (پنجشنبه) اين اختلاف تقريباً كاسته شد البته در خصوص نيم و ربع سكه قيمتهاي بازار بالاتر از بانك هم شد؛ دليل اين اتفاقات چيست؟
بهمني در پاسخ ضمن طبيعي دانستن مورد مذكور، گفت: به مرور زمان قيمتها در بازار نيز بالا ميرود؛ قيمتها در بازار صوري افزايش پيدا ميكند اما اگر ارزش افزوده اعمال نميشد بانك مركزي به قدري طلا به بازار عرضه ميكرد كه اجازه رسيدن قيمتها به اين نرخ را نميداد.
رئيس كل بانك مركزي تأكيد كرد: با اجرا شدن ماليات برارزش افزوده در بازار سكه، 20 هزار تومان به مردم جامعه سكه گرانتر فروخته ميشود.
وي درباره دليل اعمال ماليات برارزش افزوده در بازار سكه، تصريح كرد: اگر آقايان ماليات برارزش افزوده را در بازار سكه اجرا نميكردند به هيچ وجه بانك مركزي اجازه نميداد طلا از بازار جهاني به ميزان 16 الي 18 هزار تومان بالاتر برود.
اين مقام مسئول در نظام بانكي در ادامه گفت: مگر قيمت جهاني به قدري افزايش پيدا كند كه اين فاصله پوشانده شود البته بانك مركزي هم به همان ميزان قيمت تمام شده را بالا ميبرد.
بهمني حذف ارزش افزوده از قيمتهاي فروش انواع سكه طي روزهاي اخير را تأييدي بر سخنان خود دانست و خاطرنشان كرد: با انجام اين امر مشخص ميشود كه بانك مركزي قيمتهاي پايه را مطابق بازارهاي جهاني تعيين ميكند اما با افزودن ماليات بر ارزش افزوده قيمتها در بازار داخلي سير صعودي گرفته است.
* مجلس معاف كرد؛ سازمان امور مالياتي مصوبه بالاتر گرفت
رئيس كل بانك مركزي همچنين درباره احتمال حذف ماليات برارزش افزوده از سكه، گفت: بانك مركزي نمي تواند اين ماليات را حذف كند اما از سوي ديگر در طول تاريخ هم مشاهده نشده كه از سكه ماليات اخذ شود.
بهمني با اشاره به مصوبه مجلس مبني بر معاف بودن بانك مركزي از ماليات برارزش افزوده، تصريح كرد: با اين وجود سازمان امور مالياتي ميگويد كه مجوز خاص در اين باره گرفته است.
وي افزود: به همين دليل بود كه از معاونت حقوقي رئيس جمهور اجراي ماليات برارزش افزوده را استعلام كرديم؛ ما كه نميتوانيم مقابل دولت بايستيم.
اين مقام مسئول در شبكه بانكي با بيان اينكه بانك مركزي ماليات برارزش افزوده را اجرا ميكند، اظهار كرد: سئوال اينجاست وقتي مجلس، بانك مركزي را از ماليات برارزش افزوده معاف كرده چرا آقايان بازهم ميخواهند از بانك ماليات بگيرند؟
* "دل خون " بهمني از اجراي ماليات برارزش افزوده سكه
وي با تأكيد براينكه بانك مركزي بايد بازار را كنترل كند، تصريح كرد: در اين مواقع بايد ديد علت گران فروختن سكه در بانك مركزي چيست؟ طبيعي است با اعمال تكليف قانوني (ماليات برارزش افزوده) بانك مركزي اين قانون را بايد اجرا كند و به دنبال آن نيز سكه گران مي شود.
بهمني گفت: آقايان بايد به اين مسائل توجه كنند؛ البته درصورتي كه اين آثار را در بازار مشاهده كنند حتماً اصلاح خواهند كرد؛ شايد خودشان متوجه بشوند كه اين وضعيت طبيعي نيست.
* بانك مركزي ايران بار طلاي خود را چند سال قبل جمع كرد
خبرنگار فارس گفت: در خبرها آمده بود كه بانك هاي مركزي دنيا ظرف سه ماه به اندازه يك سال طلا خريداري كرده اند؛ آيا بانك مركزي ايران نيز جزء اين بانك ها بوده است؟
رئيس كل بانك مركزي پاسخ داد: اين بانك ها كار بسيار خوبي كرده اند اما بانك مركزي ايران پيش از اينكه بانك هاي مركزي ديگر كشورها به فكر بيفتند به ذخيره سازي طلا پرداخته است.
بهمني با تأكيد براينكه بانك مركزي در قيمت هاي بالا خريد طلا نداشته است، تصريح كرد: همان موقع كه قيمت بسيار پايين بود به ميزان خيلي زياد و در حجم چند صد تن طلا خريداري كرده است.
وي تأكيد كرد: بانك مركزي مي خواست طلاهاي ذخيره سازي خود را ارزان به ملت خود بفروشد اما با ماليات بر ازش افزوده ديگر نمي تواند اين كار را انجام دهد اگر كمتر از قميت جهاني سكه به بازار عرضه شود همه انتقاد مي كنند كه چرا ذخاير كشور را حراج مي كنيد.
رئيس كل بانك مركزي ادامه داد: افزايش 18 الي 20 هزار توماني قيمت سكه در يك روز به خاطر اعمال ماليات برارزش افزوده ديگر به بانك مركزي ارتباطي ندارد.
* ديگر نميتوانيم بازار طلا را كنترل كنيم
رئيس كل بانك مركزي در باره وضعيت نرخ فروش سكهها در بازار از هفته آينده، گفت: اگر طلا بدين ترتيب باشد ديگر بانك مركزي فروشي ندارد كه بتواند بازار طلا را كنترل كند؛ كسي نميآيد سكه را 20 هزار تومان بيشتر از قيمت جهاني از بانك بخرد.
بهمني تأكيد كرد: مگر اينكه بازار حبابي شود به گونهاي كه اين حباب به قدري باشد كه 20 هزار تومان را نيز خنثي كند و بيشتر از آن حبابي شود كه بانك مركزي بخواهد وارد قسمتي از حباب آن شود.
خبرنگار فارس گفت: بانك مركزي در هفتههاي اخير بازار طلا و سكه را به آرامش نزديك كرده بود اما زماني كه اين اتفاق افتاد يكباره قيمتهاي فروش سكه ناشي از ماليات برارزش افزوده افزايش يافت؛ چرا يكباره اين تصميم اتخاذ شد؟
وي اظهار كرد: اتفاقاً يكي از گلههاي بانك مركزي همين است؛ وقتي بانك به خوبي كنترل بازار را در دست گرفت عدهاي به شدت ناراحت بودند كه چرا بانك مركزي توانسته قيمت طلا را كنترل كند.
رئيس كل بانك مركزي در همين ارتباط به پشتوانه قوي بانك مركزي در خصوص طلا اشاره و تصريح كرد: حتي اگر 10 سال اين روند پيش ميرفت بانك مركزي به راحتي بازار را كنترل ميكرد اما با اجراي ماليات برارزش افزوده عملاً اين ابزار بسيار خوب را فعلاً ساقط كردند.
بهمني در پاسخ به اين سوال كه آيا بانك مركزي اعتراض خود را در مورد اجراي ماليات برارزش افزوده به دولت مطرح نكرد، گفت: دولت مقصر نبود؛ اما به هر حال قانوناً بانك مركزي بايد اين قانون را اجرا كند.
* حاضريم درآمد طلا را نقداً به خزانه بريزيم اما سكه را بيدليل گران نكنند
به گفته بهمني، بانك مركزي هيچ وقت براي كنترل بازار، ماليات و عوارض نداده بود و الان هم كه با لحاظ ماليات سكهها را به بازار ميدهد به دنبال سود نيست بلكه به دنبال تنظيم بازار است.
اين مقام مسئول در شبكه بانكي ضمن تأكيد براينكه بانك مركزي هرچه قدر طلا بفروشد درآمد آنرا به خزانه واريز ميكند، بيان كرد: اصلاً به بانك مركزي بگويند نقداً هر چه قدر طلا فروختيد بريزيد به خزانه چرا قيمتها را بالا ميبرند؛ اگر اين را ميگفتند بانك مركزي بلافصله به حساب خزانه واريز ميكرد.
رئيس كل بانك مركزي درباره درآمد فروش سكه در ماههاي گذشته كه بازار نوسان زيادي داشت، گفت: در اين مدت بانك مركزي بازار را تنظيم ميكرد و هر چه قدر پايان سال از مابهالتفاوت خريد و فروش طلا سود ببرد درآمد را به حساب خزانه واريز ميكند.
وي با بيان اينكه بانك مركزي بخش خصوصي نيست كه درآمدها را به حساب خود واريز كند، تأكيد كرد: اگر اين درآمدها را پايان سال به حساب خزانه واريز كنيم بهتر است يا اينكه يكباره با بالابردن قيمتها فروشمان را صفر كنيم.
* فروش سكه صفر شد؛ از بانك مركزي ماليات در نميآيد
بهمني افزود: به هيچ وجه از صفر شدن فروش سكه و طلا در بانك خوشحال نيستيم چراكه بانك مركزي به قدري آماده بود كه ميتوانست كاملاً بازار را در اختيار داشته باشد.
رئيس كل بانك مركزي با ابراز ناراحتي از وضعيت اخير بازار سكه و ارز ناشي از اجراي ماليات برارزش افزوده، گفت: بالاخره اين هم سبكي است كه اجرا شده ولي بايد گفت كه از اينجا مالياتي درنميآيد چون فروشي نداريم.
وي اضافه كرد: طبق اين برنامهريزي فروش سكه نداريم كه بخواهيم ماليات برارزش افزوده را پرداخت كنيم؛ اگر دوستان دنبال ماليات برارزش افزوده بودند راه درستي را انتخاب نكردند و اين راهش نبود.
رئيس كل بانك مركزي درباره سابقه اخذ ماليات برارزش افزوده از بانك مركزي در ساير كشورها، گفت: در همه دنيا كنترل ارز به پول و طلا در اختيار بانك هاي مركزي است و اصلا نميتوان از آنها ماليات گرفت.
خبرنگار فارس گفت: با اين وضعيت احتمال دارد كه حجم انتقادات به استقلال و قدرت تصميمگيري بانك مركزي دوباره افزايش پيدا كند؛ بهتر نبود با اجراي اين قانون در همان مرحله اول مخالفت ميكرديد؟
بهمني در پاسخ عنوان كرد: بانك مركزي كه خارج از تصميمات كشور نيست بلكه تابع قانون است و مسائل قانوني را دقيقاً رعايت ميكند.
وي افزود: ماليات برارزش افزوده را بانك مركزي طبق استعلام از معاون حقوقي رئيس جمهور طبق مصوبه خاصي كه به تصويب رسيده اجرا ميكند.