وزیر نیرو در یادداشتی با اعلام اینکه آبگیری سد گتوند در روزهای آینده انجام خواهد شد ، گفت : ایران در عرصه سدسازی، به یک قدرت مدعی تبدیل شده است.
به گزارش واحد مرکزی خبر ، نامجو در این یادداشت افزوده است : ایران توانسته است در عرصه جهانی، نام خود را در فهرست برترین سدسازان جهان به ثبت رساند، کشوری که به تازگی جشن پنجاهمین سالگرد احداث سد دز را برگزار کرده است؛ سدی که در فرآیند ساخت آن به ندرت نیروهای ایرانی حضور داشتند اما هم اکنون سدهای زیادی به دست توانای متخصصان داخلی ساخته می شود.
امروز به مدد وجود متخصصان و نخبگان ایرانی، سدها و تاسیسات مورد نیاز آنها در کشور ساخته می شود که این برگ زرینی در افتخارات جمهوری اسلامی ایران به شمار می رود.
ایران به مدد همین تجربه در طول 50 سالی که از عمر سد دز می گذرد، 12 میلیارد مترمکعب حجم مخازن سدها را به 40 میلیارد مترمکعب رسانده و موفق شده است بزرگترین سد بتنی قوسی کشور (کارون 4) را طراحی و اجرا کند و توانمندی های صنعت سدسازی را به سایر کشورها صادر کند.
هم اکنون کشور عزیزمان دارای 350 سد است و 120 سد دیگر را در دست ساخت و 150 سد را در حال مطالعه دارد .
در گذشته نه چندان دور، بر سر ساخت سدها و به وجود آمدن این سازه ها، این سوال مطرح بود که آیا لازم است برای ساخت یک سد در کشور هزینه صورت گیرد یا خیر؛ به عبارت دیگر برخی بر این باور بودند که سدسازی در ایران تنها یک حرکت نمادین است و این کار هیچگاه به نتیجه نخواهد رسید غافل از اینکه پس از آن و با گذشت سال های نه چندان دور، احداث سدها به عنوان یک ضرورت برای اداره و مدیریت منابع آبی محدود کشور مطرح شد.
با همین تفکر، ایران به جمع بزرگترین سازندگان سد در جهان می پیوندد و می تواند مجموعه ای بی نظیر از انواع سدها را بر روی رودخانه هایی همچون کارون بنا نهد و دامنه ساخت سد را از بتنی غلطکی و بتنی دوقوسی تا خاکی با هسته رسی تنوع بخشد تا جایی که امروز مهندسان ایرانی به این باور رسیده اند که می توانند دانش و تجربه خود را به کشورهای جهان صادر کنند و به اتکا به آن، سدهایی را در تاجیکستان، اکوادور، سریلانکا و کشورهای آفریقایی و آمریکای جنوبی بنا نهند.
آوازه ساخت سدهای بزرگ ایران در جهان به نحوی اثر گذاشته است که روسای جمهوری برخی کشورهای همسایه از جمله تاجیکستان، از ایرانی ها به عنوان افرادی توانمند در صنعت سدسازی در کشورشان یاد کرده اند.
هم اکنون صادرات خدمات فنی و مهندسی ایران به خصوص در حوزه پروژه های مرتبط با وزارت نیرو، صادرات نفتی کشور و جایگزینی آن با واردات را نشانه رفته و به این باور رسیده است که در دهه پیشرفت و عدالت، صنعت سدسازی را به عنوان نماد خودباوری و توانمندی ایران و ایرانی معرفی کند.
نباید فراموش کرد که این دستاوردها و در راس آن صنعت سدسازی با شیوه های مدرن به ویژه سدهای با مقیاس بزرگ، در حدود سه دهه پیش در ایران آغاز شده و هم اکنون وارد مرحله جدیدی شده و اکنون، صنعت آب کشور خودکفایی را هدف بزرگ و متعالی خود قرار داده است.
با آغاز برنامه اول توسعه و فراهم شدن زمینه های مختلف بر اساس ظرفیت سازی که در تمامی ابعاد مورد نیاز این صنعت انجام گرفت، گام های اساسی، عظیم و شجاعانه ای در عرصه سدسازی برداشته شد و مهار آب های سطحی و توسعه بهره برداری از منابعی که بدون مصرف از دست می رفت، به طور بارز سرلوحه برنامه های توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور قرار گرفت.
به تدریج با عنایت به اهمیت خاص کنترل هرچه بیشتر آب های سطحی و ضرورت بهره گیری مدبرانه از منابع آبی محدود، تلاش های گسترده ای از سوی وزارت نیرو صورت گرفت تا جایی که آمار سدهای احداث شده در برنامه های بعدی توسعه ای، به شدت افزایش یافت که تاییدی بر توان بالای مهندسی در کشور شد.
با این تحول شگرف ، هم اکنون صنعت سدسازی ایران به مرحله خودکفایی رسیده است و تمامی مراحل ساخت یک سد از مطالعه و طراحی و نظارت گرفته تا ساخت و مدیریت و بهره برداری به دست توانمند مهندسان ایرانی انجام می گیرد.
نمونه بارز آن هم، سد گتوند علیا به عنوان آخرین حلقه از مجموعه سدهای احداث شده بر روی رودخانه کارون است که با بزرگترین حجم مخزن آبی، به لحاظ ارتفاع بلندترین سد خاکی به شمار می رود.
این سد یکی از نمادهای خودباوری است که تامین آب شرب و کشاورزی مورد نیاز منطقه، تولید سالانه چهار میلیارد و 250 میلیون کیلووات ساعت انرژی برق، کنترل سیلاب های فصلی رودخانه کارون، ایجاد اشتغال و جاذبه های گردشگری در منطقه را هدف گرفته است.
این طرح یکی از پروژه های عظیم محسوب می شود که به خوبی توانسته است دغدغه های وزارت نیرو را برای تامین آب مورد نیاز مردم فهیم خوزستان برطرف کند و این وعده را بدهد که با تکمیل و راه اندازی، حداقل تا 50 سال آینده خطر کمبود آب آشامیدنی و کشاورزی مردم خوزستان را رفع کند.
همچنین با بهره برداری از این سد، 500 مگاوات برق به صورت مستمر و دو هزار و 500 مگاوات در زمان پیک برق در کمتر از سه ثانیه به مدار تولید وارد می شود که در نوع خود بی سابقه است.
این پروژه آن قدر دقیق و با در نظر گرفتن حساسیت ها احداث شده است که وقتی فردی در فضای آن قرار می گیرد، به این باور می رسد که مهندسان کشور با خودباوری، این چنین پروژه عظیمی را به ثمر نشانده اند.
کارگاه پروژه گتوند به یک دانشگاه می ماند، دانشگاهی که در آن بهترین و کارآمدترین تجهیزات تا نیروی انسانی به کار گرفته شده است و می تواند فضایی برای آموزش مهندسان ، دانشجویان و علاقمندان به این عرصه باشد.
البته هر کار عظیمی به طور قطع مشکلات خاص خود را نیز دارد؛ اما نباید با مسایل حاشیه ای، کار و تلاش گروه عظیمی از مهندسان و دلسوزان این مرز و بوم را زیر سوال برد.
وزارت نیرو این اطمینان را می دهد که در زمان احداث این سازه عظیم، تمام توجه خود را به کار بسته است که این سد با کمترین مشکل به مرحله آبگیری نزدیک شود.
این طرح با در نظر گرفتن ابعاد مختلف اجرا شده است و شایسته نیست که با تنگ نظری برخی افراد که دانسته یا ندانسته مسایلی را در باب مشکلات ساخت این سد به لحاظ فنی و زیست محیطی مطرح می کنند، این پروژه عظیم ملی زیر سوال رود.
