سرویس بینالملل ـ افکار عمومی شاید انتظار هر سخني را از يك ديپلمات داشتند، جز اینکه بخواهد از دين براي اهداف ديپلماتيك و سياسياش بهره گرفته و تصرف شهر طرابلس به دست انقلابیون و مخالفان قذافي را كه با حمايت مستقيم و بی واسطه ناتو ـ که تاریخ مصرف دیکتاتوری چون قذافی برای سرانش پایان یافته ـ صورت گرفت، به «فتح مكه» تشبيه كند.
به گزارش «تابناک»، اين تشبيهي است كه «احمد داود اوغلو»، وزير امور خارجه تركيه براي فتح طرابلس عنوان كرده است.
اوغلو كه با شبكه تلويزيوني «ان.تي.وي» گفتوگو ميكرد، گفت: سه روز پيش كه در ديداري سرزده به «بنغازي» رفتم و با رهبران شوراي انتقالي ليبي ديدار كردم، تصرف طرابلس به دست مخالفان را به ورود پيامبر اسلام (ص) به مكه تشبيه كردم و از آنها خواستم تا مانند پيامبر رفتار كرده و همه را ببخشند.
اين تشبيه توسط آقاي اوغلو، در حالي صورت ميگيرد كه پيش از اين، «كلود گيان»، وزير امور خارجه اسبق فرانسه گفته بود، حضور ناتو در ليبي، تداوم جنگهاي صليبي است و گویا اين تشبيه كه گروهي در ليبي را به ياران رسول خدا و حتماً رهبران آنها را هم به پیامبر خدا تشبيه كرده، همان نكته را به اذهان میآورد كه احتمالا حزب عدالت و توسعه، هرچند نام اسلام را بر دوش ميكشد، بیش از آن به فكر گسترش افكار شوونيستي و ناسيوناليستي بازمانده از دوران عثماني است و حال كه نميتواند به فتح سرزمين بپردازد، به فتح اقتصاد و افكار اين كشورها روي آورده است.
در همین باره، «محمد نورالدين» در يادداشتي كه امروز در روزنامه «السفير» چاپ بيروت منتشر كرده، با اشاره به اين رويداد نوشته است: بیگمان، آنچه در ليبي روي داد، جنگ اسلام و شرك نبود، بلكه نبردي بود ميان ساكنان صحراي ليبي و با حمايت كشورهاي عضو ناتو ـ با هدف غارت ثروتهاي اين كشور ـ و همه به خوبي بر اين نكته آگاهند كه كشورهاي عضو اين سازمان، چه نقشههايي براي اين كشور در سر دارند و هنوز قذافي پيدا نشده، براي ماترك او به رايزني و برگزاري نشست و كنفرانس آشكار و پنهان روي آوردهاند.
براي اينكه به درستی و نادرستی سخنان داود اوغلو پي ببريم، بهتر است نگاهي داشته باشيم به موضع تركیه در اسفند و فروردين گذشته كه انقلاب مردم ليبي آغاز شد.
در آن زمان كه مبارك در اثر اعتراضات مسالمتآميز مردم اين كشور، ناچار به ترك قدرت شد و اردوغان به عنوان نخست وزير تركيه، اين كنارهگيري را پيروزي براي دولت خود ـ با توجه به رنگ و رو گرفتن اخوان المسلمين مصر پس از شش دهه سركوب و خفقان ـ تعبيير كرد، حركت انقلابي مردم ليبي، كاملاً تركها را در موضع انفعال قرار داد و مروري بر اخبار آن روزها، نشان ميدهد كه سران آنكارا چقدر تلاش كردند تا مانع از به نتيجه رسيدن حركت اعتراضي مردم ليبي شوند.
البته براي اين نارضايتي تركها، میتوان دلايل متعددي برشمرد كه شايد مهمترين آنها به شرح زیر باشد:1 ـ تركيه منافع اقتصادي گستردهاي در ليبي داشته و دارد و اين برايش مهمتر از هر انقلابي است؛ هر كس كه اين منافع را تامين كند، بیگمان تحت حمایت آنان خواهد بود.
2 ـ اردوغان روابط بسيار ويژه و دوستانهاي با قذافي داشت و اينكه داود اوغلو ميگويد مانند پيامبر رفتار و همه را عفو كنيد، به اين دليل است كه ميخواهد دوست قديمياش محاكمه نشود.
3 ـ تركيه و فرانسه، روابط متوسطي در اروپا با هم دارند؛ بنابراین، اقدام فرانسه در به رسميت شناختن شوراي انتقالي ليبي، باعث شد تا تركها در موضعي انفعالي، از شناسايي اين شورا خودداري كنند و جان مردم ليبي را كه امروز اين همه داد حمايت از آن را سر ميدهند، در قالب رقابتهاي سياسي اروپايي خود بياورند.
از سویی، تا هنگامی كه آمريكا و برخي از كشورهاي عربي ـ كه بازار پرسود تركیه در آن قرار دارد ـ آنكارا را در فشار نگذارده بودند، آنها در راستاي شناسايي شوراي انتقالي کاری نكردند و اين هم هنگامي بود كه قطعنامههاي شماره 1970 و 1973 شوراي امنيت عليه دولت قذافي صادر و تركیه هم ناچار به همراهي با اين قطعنامه شد؛ بنابراین، تركها به همان اندازه كه با پا پس ميزدند، با دست پيش كشيدند و به سرعت وارد مرحله مداخله نظامي در ليبي شده، ميزبان كنفرانسها و نشستهاي مخالفان قذافي و جامعه بينالمللي شدند و سرانجام فرصتطلبي آنها هنگام سفر تير ماه داود اوغلو به بنغازي خود را نشان داد.
نكته تأسفبرانگيز در سوءاستفاده وزير خارجه تركيه از باورهاي ديني مردم منطقه به ویژه ليبي، در حالي خود را نشان ميدهد كه شخص وي پس از ورود ناتو به عرصه نظامي در ليبي، حكم سخنگويي اين سازمان را در بعد سياسي دريافت كرد و هم اکنون هم كه طرابلس تصرف شده، وي در نشست گروه تماس ليبي در استانبول، خواستار تداوم اين حضور نظامي شده است و اين چيزي جز چراغ سبز براي حضور نظاميان اروپايي پس از چند دهه در سواحل جنوبي مديترانه نيست.
گفتنی است، كسي منكر وجوب و ضرورت سرنگوني ديكتاتوري مانند قذافي نيست، اما نكته اينجاست كه ميان فتح مكه و فتح طرابلس چقدر راه است كه متر و فكر رييس دستگاه ديپلماسي تركيه نتوانسته آن را اندازه بگيرد و يا حدود آن را تعيين كند؛ مسألهاي كه در آيندهاي نه چندان دور، پاسخ آن روشن خواهد شد!