سرویس ورزشی «تابناک» ـ شب گذشته، شاهد مفیدترین و در عین حال متأثرترین برنامه نود در سالهای اخیر بودیم.
در این برنامه، عادل فردوسی پور، به ماجرای فساد در فوتبال پایه کشور و رخدادهای عجیب و غریب آن پرداخت. این برنامه با حضور رسول کربکندی و مجید جلالی روی آنتن شبکه سوم سیما قرار گرفت و واقعیتهای تلخ و در عین حال واقعی از فوتبال کشور را به نمایش گذاشت.
همچنین در این برنامه، از حاج رضایی، کارشناس فوتبال گرفته تا بازیکنان گول خورده، با برنامه 90 مصاحبه کردند که به دنبال آن، عابدینی مدیر داماش، فریادشیران مربی فوتبال، نعیم آبادی پیشکسوت فوتبال، علی قربانی بازیکن فوتبال و چندین بازیکن دیگر فوتبال از وجود مافیای فوتبال در ایران پرده برداشتند.
افزون بر این، سرهنگ امیدی، معاون مبارزه با جعل و کلاهبرداری پلیس آگاهی، مهمان تلفنی برنامه نود بود. وی درباره بحث فساد در فوتبال گفت: «پلیس آگاهی، این اجازه و توان را دارد که وارد این ماجرا شود» که به دنبال آن، رسول کربکندی و جلالی، دو پیشکسوت فوتبال ایران هم سخنان این افراد را تأیید کردند.
پدیده شوم دلالی و واسطهگری در فوتبال ایران پس از اقدام شجاعانه و بهنگام نیروهای امنیتی و اطلاعاتی در چند سال گذشته به کمترین میزان رسیده است، به گونهای که بساط دلالهایی که در برخی روزنامهها رسوخ کرده بودند و از قدرت کاذبی در رسانهها نیز برخوردار بودند، برچیده شد.
بنا بر این گزارش، اواخر سال 87 با دستگيري چند نفر از كساني كه دستهاي آلودهاي در فوتبال ايران داشتند، پرده از مافياي فوتبال برداشته شد تا مبارزه با پليديها در اين رشته وارد دور تازهاي شود. در فاز اول اين حركت، شماري دلال فوتبال، مربي، مدير و چند خبرنگار از سوي وزارت اطلاعات و قوه قضاييه دستگير شدند تا شوك اين دستگيريها براي مدتي هم كه شده، در اين تجارت سياه فوتبالي متوقف شود؛ هر چند با فعاليت شديد ستاد منشور اخلاقي فدراسيون فوتبال، برخي از مربيان صاحبنام نيز به واسطه داشتن چنين پروندههاي كثيفي در فوتبال، اجازه فعاليت در ليگ برتر را نيافتند، ولی متأسفانه از آن روز به بعد، این مورد مهم دیگر پیگیری نشد و دوباره واسطههای بیرحم در عرصه فوتبال عرض اندام میکنند.
بنابراین، فیفا برای جلوگیری از ورود پدیده دلالی به فوتبال، با ایجاد «کارگزار» یا «مدیر برنامه» در روند نقل و انتقالات، شغلی مشخص در فوتبال درست کرده است؛ کارگزارها در واقع، واسطه انتقال بازیکنان هستند و بنا بر عرف جهانی، 10 درصد از کل مبلغ قرارداد یک بازیکن را به عنوان حقالزحمه دریافت میکنند، ولی در ایران قضیه فرق میکند و برخی واسطهها تا 70 درصد سهم میبرند!
ناگفته نماند که بخشي از اين مسائل به مديريتها برميگردد؛ يعني اگر تيمهاي ما خصوصي باشند و مدير عاملان هم در جايگاهي قرار بگيرند که خودشان در باشگاه سهم داشته باشند، مشکلات کمتر خواهد شد. اگر در يونتوس دلالي هم بود، از بخش خصوصي هزينه ميشد. در ايران هم اگر باشگاهها خصوصي شوند، کسي اجازه نميدهد، پولهاي ناصحيح رد و بدل شود؛ البته جاي خوشحالي دارد که امروز به جايي رسيدهايم که مسئولان و نهادهاي مربوطه به اين مشکلات آگاه شدهاند.
در این باره باید گفت، اين مسأله ريشه جهاني دارد، ولی شما ببينيد، چند سال پيش در ايتاليا به دلیل همين موضوع، حتي يونتوس را به ليگ سري B فرستادند و مربيان را کنار گذاشتند و جرايمی هم براي متخلفان در نظر گرفتند؛ بنابراین می بینیم که در همه جاي دنيا اين اتفاق ميافتد، ولی برخوردي که بايد با آن بشود، مهم است.
نبايد در هيچ کجا از اين مسائل راحت گذشت؛ بنابراین، در ايران هم اگر ميخواهيم ورزش پاک شود، بايد با اين گونه مسائل هميشه مبارزه کنيم، نه اينکه، يکسري را بگيرند و بگويند فوتبال ما پاک شده است.
سهم دلالهادلالها چه ميزان از هزينههاي ميلياردي ليگ برتر فوتبال را از آن خود ميكنند؟ اين پرسشي است كه بسیاری به دنبال پاسخ واقعي آن هستند و چيزي كه به نظر ميرسد، رسيدن به پاسخ آن تا اندازهای غيرممكن است، چون فعاليتهاي خزنده آنها به عناوين گوناگون ادامه دارد و درآمدهاي ميليوني اين مافياي فوتبال، تنها در جابهجايي بازيكن خلاصه نميشود.
برخيها بر اين باورند كه هر ساله به ویژه در فصل نقل و انتقال، درآمدهاي چندصد ميليوني نصيب دلالهايي ميشود كه با همكاري عدهاي، چنين پولهاي هنگفتي را از آن خود ميكنند.
با آغاز فصل نقل و انقالات در فوتبال این کشور، بار دیگر بحثهای مربوط به «دلالی در فوتبال» بر سر زبانها افتاده است؛ دلالانی که به گفته امیررضا واعظ آشتیانی، مدیر سابق باشگاه استقلال، سالانه نزدیک 45 تا 60 میلیارد تومان از درآمد 450 تا 500 میلیادری فوتبال را از آن خود میکنند.
افشاگري عليه تيم مليدر برنامه دیشب، جلالی در بخشی از سخنانش گفت: «یک بار دیگر هم سرمربی یک تیمی بودم. یک بازیکن داشتیم که تازه عمل کرده بود و شرایط بازی کردن نداشت. آن بازیکن به من اصرار کرد که حتما چند دقیقه او را به زمین بفرستم. گفتم چرا این همه اصرار میکنی؟ گفت: قرار است به تیم ملی دعوت شوم و اگر بازی نکنم، روزنامهها شلوغ میکنند. گفتم: تو از کجا میدانی قرار است دعوت شوی تیم ملی؟ گفت: دعوت میشوم.
البته آن بازیکن دعوت هم شد و در تیم ملی بازی هم کرد. آن بازیکن به من گفت: سه و نیم میلیون دادم دعوت شدم و پنج میلیون هم دادم که بازی کنم».
يكي از شايعات عجيبي كه درباره دلالي در فوتبال به گوش ميرسيد، به نفوذ اين افراد به بدنه تيم ملي برميگردد. همواره در سالهاي گذشته درباره برخي انتخابهاي كادر فني تيم ملي حرف و حديثهاي بسیاري مطرح بوده است، روزي كه افشين قطبي از پيت بيوتر هلندي به عنوان دستيار خودش در تيم ملي ياد كرد، خيلي سريع اين شايعه دهان به دهان چرخيد كه اين هلندي در جابهجايي بازيكنان نقش دارد؛ هر چند مسئولان فدراسيون فوتبال زير بار اين موضوع نرفتند، شايعات در اين باره هيچگاه فروكش نكرد؛ درست مثل دوره برانكو در تيم ملي كه وي را به دعوت از بازيكنان معمولي يك تيم خاص متهم ميكردند.
به هر روی، در برنامه شب گذشته 90، مشخص شد که مافیای فوتبال همچنان در کشورمان آزادانه فعالیت میکند و در شرایطی که بسیاری از مردم شریف و عزیزمان با مشاغل آبرومند و تلاش شبانهروزی از مشکلات اقتصادی رنج میبرند، برخی از سودجویان تنها به دلیل روابط پشت پرده به درآمد هنگفتی میرسند و در این وادی، هر کس به طریقی منبع درآمدی دارد و برخی کاری به حلال وحرام آن ندارند و برای شیردوشی، وضعیت مالی طرف برایشان مهم نیست.
جالب این که با این تفاسیر، حق چه تیمهایی که ضایع نشد! شاید به قهرمانی بعضی تیمها هم باید به دید تردید نگاه کرد!در این باره همچنین میتوان یادآور شد که برخی با سوءاستفاده از نام خود و با تشکیل موسسه فرهنگی و ورزشی ـ که هیچ گونه نظارتی از سوی سازمان بر کارهایشان نیست ـ شروع به ترکتازی میکنند و چقدر راحت و بدون دردسر، دسترنج خیلیها و حتی یک روستازاده را ـ که شب و روز برای آن پول زحمت کشیده ـ به بهانه فوتبالیست شدن از چنگش به تاراج میبرند.