در حالی که ایرانیان زندانی در عربستان به شدت نگران اوضاع خود هستند، معاون وزیر امور خارجه از تماس تلفنی وزیر امور خارجه کشورمان با همتای عربستانی و احضار سفیر سخن به میان میآورد و خواستار دسترسی کنسولی به زندانیان میشود؛ اما... .
روز گذشته در خبری که در این باره منتشر کردیم، به همراه یک فایل تصویری افزودیم که در آن یکی از زندانیان به شرح سرنوشتشان در زندان عربستان در چند کلمه میپردازد؛ بد نیست که اضافه کنیم، ظاهرا این هموطنانمان توانستهاند به لطف شش سال زندانی بودن در «دمام»، با برخی نگهبانان زندان ارتباط برقرار کرده و از این طریق، به یک خط و تلفن همراه دسترسی پیدا کنند؛ چیزی که به آن به مانند عربهای آن دیار «ممنوعه» میگویند. گویا آسمان زندانهای گوناگون یکرنگ است؛ یکجا دسترسی به مواد مخدر و جای دیگر دسترسی به ممنوعه!
به گزارش «تابناک»، ماجرای بیست و پنج نفر ایرانی در بند زندان «دمام» عربستان، در حالی به نقطه حساسی رسیده که به گفته یکی از ایشان، تا کنون در دو مرحله، هجده تن از ایشان اعدام شدهاند (اعدام در عربستان با گردن زدن انجام میشود) و هفت نفر باقی مانده از این جمع، به شدت نگران سرنوشتشان هستند تا جایی که یکی از ایشان در تماس تلفنی با ما، از احتمال اعدام شدن طی هفته آتی خبر میدهد و میگوید: هر روز صبح با این ترس روزمان را آغاز میکنیم که نکند امروز نوبت اعداممان رسیده باشد؟!
با تماس این هموطن دربند، بر آن شدیم تا مراتب را از طریق وزارت خارجه پیگیری کنیم، ولی به ظاهر چون هنوز مبادی رسمی این خبر را تأیید نکردهاند، وزارت خارجه اقدامی را دستور کار قرار نداده است؛ بدین ترتیب با انتشار
مطلبی خواستار تسریع واکنش به این اقدامات خصمانه شدیم.
این در حالی است که به گزارش خبرگزاریها، ظهر امروز، حسن قشقاوی، معاون کنسولی، امور مجلس و ایرانیان خارج از کشور در واکنش به این خبر گفت: منابع رسمی یعنی سفارت ایران در عربستان و سفارت عربستان در ایران، خبری دال بر این مسأله را تأیید نکردهاند و ما تابع نظریات رسمی و مبادی رسمی دو کشور هستیم که چنین چیزی تا کنون به ما نرسیده است.
وی که در همایشی در دانشکده حقوق دانشگاه تهران سخن میگفت، در پاسخ به پرسشی پیرامون آخرین وضعیت شهروندان زندانی ایرانی در عربستان گفت: «وزارت خارجه اقدامات فراوانی در این خصوص انجام داده است؛ از جمله دو بار تماس تلفنی آقای صالحی با همتای سعودی خود، احضار سفیر عربستان در دو نوبت توسط اینجانب که آخرین آن در روز پنجشنبه گذشته بود و همچنین احضار سفیر توسط مدیرکل ایرانیان وزارت امور خارجه و فرستادن یادداشت رسمی توسط سفیر ایران در عربستان و همچنین توسط اینجانب به سفیر عربستان در تهران و دیدار رسولی، سفیر ایران در عربستان با مقامات گوناگون این کشور.»
چند تصویر از ایرانیان اعدام شده در زندان عربستان؛ یکی از تصاویر مربوط به لوازم بر جای مانده از یکی از آنهاست. معاون کنسولی، امور مجلس و ایرانیان خارج از کشور وزارت خارجه کشورمان در بخشی از سخنانش میگوید: «ما از پیگیری رسانههای کشور درباره حفظ حقوق شهروندان ایرانی زندانی در خارج از کشور کاملا استقبال میکنیم، اما بعضا متأسفانه سمت و سوی این پیگیریهای رسانهای و پردازش خبری و تحلیلی، به جای اینکه زمینه فشار و پاسخگویی اهمال کاری طرف خارجی را فراهم کند، زمینه فشار علیه دستگاه سیاست خارجی را موجب میشود؛ یعنی در حقیقت، نتیجه عکس حاصل میشود و هیچ خدمتی در راستای رهایی اتباع ایرانی نمیکند». البته ایشان هیچ اشارهای به این موضوع نمیکنند که آیا کوتاهی و سهل انگاری طرف خارجی، منجر به از دست رفتن جان شماری از هموطنانمان شده است؟ و افزون بر آن، نمیگویند که اگر قرار باشد رسانهها پیگیر اعمال طرف خارجی باشند، جایگاه وزارت امور خارجه کجاست؟!
قشقاوی افزود: «در این ملاقات تلاش این بود که درستی یا نادرستی شایعاتی که هر بار در خصوص اعدام احتمالی این افراد مطرح میشود و ثانیا دسترسی کنسولی به سفارت ما بنا بر کنوانسیون ۱۹۶۳ وین داده شود. متأسفانه، همچنان در انتظار دریافت پاسخ قطعی و رسمی پیرامون این شایعات هستیم. روز گذشته نیز وزیر خارجه با سفیر ما در ریاض تماس تلفنی داشت و شب گذشته نیز اینجانب پیگیر موضوع از سفیر در عربستان به صورت تلفنی شدم».
این سخنان در حالی گفته میشود که در شش سال گذشته، هیچ مجوزی برای دیدار خانواده زندانیان با ایشان صادر نشده و بر پایه گزارشهای رسیده، از آخرین ارتباط نماینده سفارت ایران در عربستان با زندانیان بیش از چهار ماه میگذرد، ولی تحویل مدارک، اوراق هویت و وصیت نامه زندانیان اعدام شده به دیگر زندانیان دربند، در کنار سخنان مسئولین زندان، همگی حکایت از رخداد تلخی دارند که هم از طرف وزارت خارجه عربستان تکذیب میشود و هم منجر به پیگیری خاصی از طرف وزارت امور خارجه کشورمان نشده است تا جایی که بر پایه سخنان معاون وزیر خارجه، حتی مجوز دسترسی کنسولی به زندانیان هم از ما گرفته شده است!
بدین ترتیب، ظاهرا مسئولان در انتظار زمانی هستند تا مجوزهای لازم برای دیدار با این اتباع کشورمان فراهم شود تا پس از آن نسبت به اتفاقات رخ داده واکنش نشان دهند، در حالی که چه بسا راهکارهای بسیاری برای رسیدن به این خواسته قانونی و مورد تأیید کنوانسیونهای بینالمللی باقی مانده باشد که به کار گرفته نشدهاند.
این در حالی است که ایرانیان ساکن «دمام» بر این باورند که همه نامههای رسمی سفارت ما با روی خوش دریافت میگردد اما سرنوشتی چون فراموشی در انتظارشان نیست؛ همان گونه که در ماجرای اعدام هشت ایرانی دستگیر شده در یک لنج روی داد.
هموطن زندانیمان میگوید: جمع ما ایرانیهای دمام در سه لنج مجزا دستگیر شدهایم. صبح یک روز افراد یکی از لنجها را برای اعدام بردند و ما بلافاصله موضوع را به سفارت اطلاع دادیم که پیگیریهای آنها و تماس وزیر حکم را متوقف کرد و آنها را به انفرادی بردند تا اینکه ظهر با خبر شدیم که آنها را دوباره به محوطه بردهاند و دیگر پیگیری فایده نکرد؛ توقف حکم تنها چند ساعت طول کشید!
این زندانی اهل بندرعباس در ادامه میگوید: اوایل دستگیریمان کسی باور نمیکرد، ما قاچاقچی مواد نیستیم تا اینکه التماسهای ما منجر به حضور دو نماینده سفارت در دادگاه شد و اینجا بود که مسئولین سفارت دریافتند که بر پایه گزارش مرزبانی عربستانٰ ما در محدوده آبهای بین المللی دستگیر شدهایم و نه تنها هیچ تخلفی مرتکب نشدهایم، بلکه آزمایش خونمان نیز نشانهای از اعتیاد ندارد و تنها اسیر شدهایم تا شاید دست عربستان در هنگام تبادل زندانیان خالی نباشد.
در میانه گفتوگو با این هموطن زندانی، به داستان اعدام زندانیان میرسیم که چندین سال در دمام، همدم یکدیگر بودهاند و حالا ... داستان «نعیم» و پدرش که در زمان دستگیری شانزده سال داشت و چند روز پیش در بیست و دو سالگی اعدام شد؛ در حالی که پدرش فریاد میکشید و میگفت ... داستانی بسیار تلخ که وقتی بدانیم حکم اعدام وی در همان سن صغیر برایش صادر شده بود، غیر قانونی هم میشود اما ظاهرا با همه دردناک بودنش، نتوانسته تأثیری در وزارت خارجه بی تفاوت به ماجرا بگذارد!
وی ادامه میدهد: تا مدتها ما را به دادگاه میبردند و هر بار یک پرسش تکراری میپرسیدند که آیا مخدر آوردهاید و ما هم «نه» میگفتیم؛ بدون اینکه وکیل یا مترجمی در اختیارمان بگذارند یا مسئولین سفارت در کنارمان باشند. ما اینجا از کمترین حقی برخوردار نیستیم و سفارت حتی نمیتواند وقت ملاقات بگیرد!
اینجاست که فارغ از هر گلایهای، امیدواریم که این واکنش وزارت خارجه منجر به تعیین سرنوشت ایرانیان دربند شود و حتی روزی خبر برسد که این هجده تن هم زنده هستند و تنها به جای دیگری منتقل شدهاند! هر چند حتی اگر بر خلاف گواه سایر زندانیان، اعدامی هم در کار نبوده باشد، جا دارد که بپرسیم که چگونه است وزارتخانه ما حتی خبری از این انتقال هم نداشته؟!
در پایان یادآور میشویم که علاوه بر پیگیری این ماجرا تا انتها، آمادگی داریم تا نام هر بیست و پنج ایرانی دستگیر شده در شش سال پیش، اسامی آن دسته از ایشان که اعدام شدهاند و پل ارتباطیمان با هموطنان ساکن زندان «دمام» در شرق عربستان سعودی را در اختیار مقامات مسئول قرار دهیم تا شاید راهگشای جلوگیری از رخداد تلخ دیگری در این رابطه باشد؛ هر چند خبردار شدهایم که به تازگی یک لنج دیگر هم به دام عربستانیها افتاده که ده سرنشین داشته: پنج تبعه پاکستان و پنج بلوچ ایرانی!