در میان کشورهای منطقه خاورمیانه، قطر همواره به عنوان یکی از کشورهای محافظهکار و حافظ وضع موجود رفتار کرده که سیاست خارجی خود را در راستای تقویت محور دولتهای سنی مذهب و مقابله با گسترش تشیع قرار داده است. یکی از جنبههای مهم این سیاست، دشمنی همیشگی این کشور با ایران است.
به گزارش «تابناک»، قطر نیز مانند شماری دیگر از کشورهای عرب عضو شورای همکاری خلیج فارس، میزبان شمار چشمگیری از نیروهای آمریکایی است و تلاش دارد با تقویت روابط با غرب، همکاری کشورهای پادشاهی عرب با یکدیگر را نیز افزایش دهد.
در همین راستا، روزنامه «گالف نیوز» امارات که به بررسی این دو جنبه مهم سیاست خارجی قطر پرداخته، هدف نهایی این سیاست را مهار کردن نفوذ ایران و در مرحله بعد عراق در منطقه خاورمیانه دانسته است.
به نوشته این روزنامه، دولت قطر به ایران به چشم دشمن خود مینگرد و همین عامل باعث شده تا ضمن همراهی و هماهنگی با سیاست «اتحادیه گرایی» عربستان سعودی، در پی تبدیل شورای همکاری خلیج فارس به اتحادیه کشورهای حاشیه خلیج فارس برآید.
گالف نیوز، همراهی قطر و عربستان در مقابله با ایران را تا اندازهای میداند که مینویسد دوحه درصدد است با حمایت از ایده تشکیل این اتحادیه، از عمق استراتژیک عربستان سعودی پاسداری کند.
اما همان گونه که اشاره شد، سیاست قطر دارای یک بعد دیگر نیز هست و آن، تلاش برای بالا بردن روابط با کشورهای غربی از جمله آمریکا، انگلیس و فرانسه است.
بر این اساس و با تلفیق این دو بعد یک سیاست واحد، قطر میکوشد ایران و عراق را به عنوان دو قدرت منطقهای از خود دور نگه دارد. قطر از جمله کشورهایی بود که پس از تصویب قطعنامههای تحریمی شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران ـ که ناظر بر توقف فعالیتهای هستهای ایران بود ـ از ایران خواست این قطعنامهها را کامل به اجرا دربیاورد.
افزون بر این، قطر نسبت به احتمال وقوع انقلاب در بحرین و افزایش نفوذ ایران در این کشور و همچنین از حامیان و متحدین منطقهای ایران، به ویژه حزبالله لبنان نگران است؛ اما از سوی دیگر، روابط اقتصادی قطر با ایران، موجب شده این کشور بناچار در سیاستهای خود ملاحظاتی را نیز دخیل کند.
با این حال، به نوشته گالف نیوز، مجموع شرایط نامبرده، موجب شده قطر ایده اتحادیه خلیج فارس را که توسط عربستان سعودی مطرح شده، بپذیرد و به ویژه بر ضرورت متحد کردن فعالیتهای نظامی چندجانبه از طریق نیروی «دارالجزیره» تأکید بورزد.
به این ترتیب، مشخص است که هدف تشکیل اتحادیه خلیج فارس، نه آن گونه که از سوی سعودیها اعلام میشود، به منظور صرفاً هماهنگی فعالیتها، بلکه در درجه نخست با هدف مقابله با نفوذ ایران در منطقه و ترس از چنین نفوذی انجام میپذیرد.