روزنامه‌های امروز تمرکز خود را بیشتر بر پاسخ به سه پرسش قرار داده‌اند؛ نخست این که هاشمی رفسنجانی و اصلاح‌طلبان در انتخابات آتی ریاست جمهوری و شورا‌ها چه خواهند کرد و چه باید بکنند. دوم آن که در نشست دیروز مجلس در مورد کلیات بودجه چه گذشت و چرا و در پایان اینکه چرا این بار شانس آوردیم؟
بودجه را دوباره مینویسیمتأیید کلیات بودجه در جلسه عصر سه‌شنبه مجلس، مهمترین خبر اقتصادی امروز روزنامه‌هاست. پس از عدم تأیید اولیه بودجه در کمیسیون تلفیق، نحوه برخورد مجلس با لایحه بودجه اهمیت یافت. تأیید کلیات در صحن مجلس، بیشتر تحت تأثیر عاملی بوده که در سخنان مهدی سنایی، نماینده نهاوند نیز به آن اشاره شده است.
وی در این مورد گفته است: رد کلیات بودجه دردی دوا نمی‌کند. سنائی در مخالفت با رد کلیات در کمیسیون تلفیق اظهار داشت: مخالفت بنده با رد کلیات به معنای نفی مشکلات این لایحه نیست بلکه معتقدم نظام بودجه ریزی در کشور مشکلات زیادی دارد. وی ادامه داد: نمایندگان مجلس باید به کلیات این لایحه رأی دهند و اگر اشکالاتی وجود دارد در کمیسیون تلفیق مورد بازنگری قرار گیرد.
راه حل مورد نظر مجلس نیز در روزنامه بهار و به نقل از نمایندگان مورد اشاره قرار گرفته است. بهار در این مورد نوشته است: بودجه با تأخیر به مجلس رسیده و دولت دردسر تازه‌ای برای بهارستانی‌ها شده است. دو سال پیاپی است که بررسی بودجه به همت سنت تأخیر دولت اصولگرای نهم و دهم به سال بعد می‌افتد و سال بدون بودجه آغاز می‌شود؛ اما امسال یک تفاوت عمده با سال گذشته دارد و آن هم خود بودجه است. بودجه‌ای که به اعتقاد اعضا کمیسیون تلفیق آن‌قدر «غیرواقعی» است که به صحن آورده شده تا کلیات آن به تصویب یا رد همه مجلسی‌ها برسد. درواقع کمیسیون تلفیق مجلس نهم همان کاری را با بودجه ۹۲ کرد که کمیسیون تلفیق مجلس هشتم کرده بود. هرچند لایحه بودجه سال ۹۱ سرانجام در کمیسیون تلفیق دوباره به رأی گذاشته و تصویب شد، اما لایحه بودجه ۹۲ با مهر «رد» کمیسیون تلفیق به صحن علنی رفت تا امکان بازگرداندن لایحه بودجه ۹۲ به دولت ایجاد شود.
دیروز کلیات بودجه سال ۹۲ که بیش از یک ماه از تقدیم آن به مجلس می‌گذرد به تصویب بهارستانی‌ها رسید تا بودجه دوباره به کمیسیون تلفیق بازگردد و اصلاحات لازم انجام شود تا بیش از این روند بی‌بودجه‌ماندن کشور ادامه پیدا نکند. جلسه علنی روز سه‌شنبه اما در غیاب محمود احمدی‌نژاد برگزار شد، چراکه او به جایی دور سفر کرده است؛ آفریقا.
اسماعیل جلیلی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، در گفت‌وگو با «بهار» گفت: شاید آوردن بودجه به صحن برای برخورد با دولت باشد. او معتقد است چیزی بالای ۵۰هزار‌میلیارد تومان از درآمد‌های دولت بر اساس این بودجه قابل تحقق نیست. مهرداد بائوج لاهوتی، عضو کمیسیون عمران، در گفت‌وگو با «بهار» تصریح کرد: اگر دولت در کمیسیون تلفیق در بررسی بودجه همراهی می‌کرد این اتفاق نمی‌افتاد و به صحن نمی‌آمد. او همچنین افزود: مشکل اصلی این است که دولت اصلا پایبند به قانون بودجه نیست. موسی‌الرضا ثروتی، عضو کمیسیون تلفیق، در گفت‌وگو با «بهار» گفت: بودجه ۹۲ به‌طور ناقص اجرا خواهد شد تا دولت بعدی بیاید و بودجه جدیدی را تحویل دهد. او عنوان کرد: نهایتا کمیسیون تلفیق می‌تواند ۲۰ تا ۳۰درصد بودجه را اصلاح کند.
اراده مجلس برای انجام تغییرات مورد نظر خود در لایحه در سخنان احمد توکلی نماینده تهران که در اعتماد نقل شده نیز بازتاب یافته است. وی در این مورد گفته است: چون مجموعه منابع تولید در هر کشوری محدود است، هر چه حجم بودجه کل کشور بزرگ‌تر باشد، یعنی منابع بیشتری را دولت به کار بگیرد، میدان فعالیت بخش خصوصی تنگ‌تر می‌شود. منابع در بخش دولتی بهره وری کمتری دارد: در نتیجه بزرگ شدن بودجه بررشد اقتصادی اثر منفی می‌گذارد. حجم بودجه کل در سال ۹۲ به میزان ۴۳ درصد افزایش یافته است. وی ادامه داد: کسری ظاهری در لایحه بودجه صفر است. اما اگر درآمد مالیاتی را از کل مخارج کم کنیم، کسری واقعی در لایحه ۹۲ هزار میلیارد تومان است. در اینکه کسری واقعی دولت معمولااثر تخریبی بر تولید و قدرت خرید مردم دارد شکی نیست، ولی میزان آن بستگی به نحوه جبران دارد. اگر کسری با نفت جبران و دلار نفتی به بانک مرکزی فروخته شود، بانک مرکزی برای خرید اسکناس چاپ می‌کند؛ یعنی پول پرقدرت خلق می‌کند که پنج برابرش نقدینگی اضافه می‌شود. یعنی تورم. عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس تأکید کرد: در روزهای پایانی دولت فعلی، در وضعیت انتخاباتی و این حقیقت که بعید است از این دولت نتیجه بهتری حاصل شود، پیشنهاد می‌کنم که با وجود این همه عیب به کلیات لایحه رأی دهید تا کمیسیون تلفیق زیان‌های لایحه را تا حد ممکن کاهش دهد و پس از اعمال قانون و عقل و علم گزارش کار را برای بررسی جزییات تقدیم مجلس کند.
محمدقلی یوسفی هم در روزنامه آرمان، اقدام مجلس را کمک‌اجباری به دولت نامیده است و نوشته: به نظر می‌رسد تصویب کلیات لایحه بودجه ۹۲ مجلس تصمیم درست و بجایی بود که نمایندگان اتخاذ کردند. رد و تصویب کلیات این بودجه را می‌توان از ۲ منظر بررسی کرد؛ اول این که محتوای بودجه باید چه چیزی باشد و دوم آنکه در شرایط فعلی و با توجه به محدودیت زمانی تأخیر در لایحه بودجه چه تاثیری بر اقتصاد می‌گذارد. اگرچه موضوعات و ایراداتی بر بدنه بودجه و کلیات آن وارد شد و برخی از اعداد و ارقام آن را غیرواقعی و مبهم دانستند اما باید درنظر داشت که درصورت رد این لایحه آیا مجلس زمان لازم و کافی برای بررسی مجدد بودجه را داشت یا نه؟ مجلس در قدم پیشین خود بودجه سه‌دوازدهم را تصویب کرد که زمان لازم و کافی برای بررسی بودجه در سال جاری را داشته باشد. شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی در سراسر کشور در انتظار دریافت بودجه موردنیاز خود هستند و سزا نیست که تعلل یک بخش یا یک نهاد خاص موجب توقف فعالیت دیگر نهاد‌ها شود. مجلس با تأیید کلیات لایحه بودجه درحقیقت به نوعی نشان داد که می‌خواهد به دولت کمک کند که بتواند کشور را از نظر مالی اداره کند. البته خیلی بهتر بود که دولت در زمان مقرر و قانونی خود لایحه را ارائه می‌کرد تا در زمان لازم بررسی و تأیید شود.
این بار شانس آوردیمخوشبختانه زلزله عظیم سیستان و بلوچستان به خیر گذشت و به قول روزنامه تهران امروز، «این بار شانس آوردیم». روزنامه آرمان چرایی این مسأله را به خوبی توضیح داده است. این روزنامه در مورد ابعاد مسأله نوشته است: مقایسه زمین‌لرزه سراوان با بم شاید بتواند گویای اتفاقی که بعد از ۹ سال دوباره در این استان افتاده باشد. زلزله بم اگر چه در ساعات پایانی شب و در مرکز شهر رخ داد اما حداکثر ۶ و ۲ دهم ریش‌تر بود. حالا اما اخبار رسیده از سراوان و خاش تایید‌کننده این موضوع هستند که شهر و روستاهای اطراف دچار خسارات فراوان شده‌اند. یکی از اهالی شهر خاش به آرمان می‌گوید: «ساعت سه و خرده‌ای بود که زمین‌لرزه شدیدی را احساس کردیم. روی فرش‌ها پر از خاک شد. دیوار‌ها هم اندکی ترک برداشت اما به خاطر سازه فولادی روی سرمان خراب نشد اما دستشویی حیاط به طور کلی فروریخت.» او در تکمیل این اظهارات به اقوامی که در روستای گشت هستند اشاره می‌کند و می‌گوید: «چون نقطه زلزله در این روستا بوده چند باری با آن‌ها تماس گرفته‌ایم.» زلزله بم نزدیک به ۲۷ هزار کشته و ۳۰ هزار مجروح و صد‌ها هزار نفر بی‌خانه‌مان روی دست کرمانی‌ها گذاشت اما هنوز هیچ مقام رسمی در استان یا کشور به تعداد تلفات اشاره‌ای نکرده و همه چیز منوط به انتشار گزارش تیم‌های ارزیاب است. با این همه فرماندار سراوان در گفت‌وگو با فارس یک بار آمار ۲۷ کشته را تایید کرد اما اندکی بعد این خبر نیز تکذیب شد. اگر چه اخبار اولیه حکایت از آن داشتند که زمین‌لرزه سراوان در عمق کمی رخ داده اما اندکی بعد خبر‌ها اعلام کردند که عمق زمین‌لرزه حداقل ۸۵ کیلومتر زیر سطح زمین بوده و به همین خاطر عبدالله سعیدی، زمین‌شناس به شبکه خبر ایران گفته است: «عمق زیاد باعث گستردگی لرزه‌ها می‌شود به طوری که این زلزله در کشورهای اطراف هم احساس شده اما در مقابل، از شدت زلزله و تمرکز خرابی‌ها در یک نقطه می‌کاهد.» او مهمترین تفاوت زمین‌لرزه سراوان و بم را در عمق زیاد اولی و عمق کم دومی می‌داند و معتقد است که به همین خاطر نباید شاهد تلفات زیادی در این استان باشیم. با این همه زمین‌لرزه سراوان تناقضات دیگری هم داشته است. در حالی که این زمین‌شناس، عمق بروز زلزله را ۸۵ کیلومتر عنوان کرده است اولین خبر منتشر شده از سوی موسسه ژئوفیزیک تهران عمق این زمین‌لرزه را تنها ۱۸ کیلومتر دانست. از سوی دیگر به جای منتشر شدن اخباری درباره میزان کشته‌ها و مجروحان این حادثه ناگوار، ناجا خبر از کنترل دقیق مرزهای شرقی کشور داده و مقامات روسی اعلام کرده‌اند که این زلزله هیچ گونه آسیبی به نیروگاه بوشهر وارد نکرده است. دو شهر اصلی کانون این زمین لرزه، خاش با ۲۰۰ هزار نفر جمعیت و سراوان با ۱۵۰ هزار نفر جمعیت بوده‌اند. گفت‌وگوی آرمان با برخی مقامات محلی و شهروندان سراوانی حکایت از آن دارد که ساعتی بعد از وقوع این زلزله، سراوانی‌ها به خیابان‌ها ریخته‌اند و با توجه به احتمال بروز پس لرزه‌ها حاضر نیستند به خانه‌های خود برگردند. در بافت قدیم شهر که محله‌های فرسوده‌ای چون چهاررسولی و شیرآباد را شامل می‌شود نیز خانه‌های قدیمی تخریب شده‌اند و مردم در حال تخلیه آوار و انتقال مجروحان به بیمارستان‌ها هستند.
انتخابات و آنچه کیهان از هاشمی رفسنجانی نقل کرده استمانند چند روز اخیر، نحوه رفتار آقای هاشمی رفسنجانی در انتخابات ریاست‌جمهوری آینده، مسأله مهم روزنامه‌های کشور است.
کیهان، برخی مباحث ادعایی در مورد سخنان هاشمی رفسنجانی در جمع استانداران سابق را نقل کرده و نوشته است: هاشمی با انتقاد از برخی استانداران دولت اصلاحات گفته که برخی از آن‌ها در سال ۸۴ از او خواستند نامزد شود اما بعد از نامزدی وی، سراغ دیگران رفتند و پیدایشان نشد.
به گزارش سایت‌های سحام نیوز و جرس، هاشمی چند روز پیش در دیدار تعدادی از استانداران دوران سازندگی و اصلاحات که خواستار نامزدی وی بودند، از برخی عدم پایبندی‌ها در دعوت انتقاد کرده و گفته است: «در سال ۸۴ استانداران و برخی از چهره‌های اصلاحاتی آمدند و از من دعوت کردند؛ ما که آمدیم رفتند کاندیدای خودشان را آوردند و بسیاری از آن‌ها را ما دیگر ندیدیم... البته از آن دسته افراد در میان شما نیست و شما حتما مصمم هستید اما این هم واقعیتی است».
بنا بر این گزارش وی همچنین گفته، مسائلی پیش آمده که باعث شده اعتماد قبلی نسبت به او از سوی رهبری وجود نداشته باشد.
رویکر انتخاباتی اصلاح‌طلبان در دو انتخابات ریاست‌جمهوری و شوراهای شهر و روستا نیز تا حدودی در روزنامه‌های امروز روشن شده است.
محمد علی نجفی از اعضای کنونی شورای شهر تهران که نام وی در دوره‌ای به عنوان نامرد احتمالی انتخابات ریاست‌جمهوری نیز مطرح شد، از مشارکت فعال اصلاح‌طلبان در انتخابات شوراهای شهر خبر داده است. وی در این مورد در گفت‌وگو با روزنامه شرق گفته است:
تا آنجایی که من اطلاع دارم، اصلاح‌طلبان در تهران و شهرهای دیگر فهرست می‌دهند و افراد دارای تخصص و با‌تجربه‌ای از اصلاح‌طلبان اعلام آمادگی کرده‌اند که در انتخابات به عنوان کاندیدا حضور داشته باشند. با توجه به اینکه تعداد زیادی از اصلاح‌طلبان هستند که اعلام ثبت‌نام آن‌ها قطعی می‌شود، نهایتا لیست ۳۱ نفره کاندیدا‌ها را برای حضور در انتخابات شورای شهرتهران ارایه می‌شود.
الان نمی‌شود گفت گزینه‌های احتمالی برای حضور در لیست اصلاح‌طلبان چه کسانی هستند، تنها کسانی که مطمئن هستیم ثبت‌نام می‌کنند، خانم ابتکار و آقای مسجدجامعی از اعضای فعلی شورا هستند؛ اما با تعداد زیادی از افرادی که سوابق اجرایی و علمی مختلفی دارند صحبت شده است. بعضی‌ها اعلام آمادگی کرده‌اند و برخی هنوز قانع نشده‌اند ولی چون فرصت هست اکثرشان ثبت‌نام می‌کنند.
روزنامه شرق همچنین گفت‌وگویی با علی مطهری دارد که وی در آن به اصلاح‌طلبان توصیه کرده است که اگر هاشمی نمی‌آید با نامزد حداکثری بیایند.
شرق در این مورد نوشته است: دقیقه نود سیاسی برای جمعبندی اصلاح‌طلبان نزدیک است و نامزدهای اصلی هنوز برای آمدن یا نیامدن امروز و فردا می‌کنند. دغدغه برای آمدن بسیار است؛ از وضعیت اقتصادی کشور گرفته تا روابط بینالملل و تحریم‌ها. در این میان، برخی افراد و رسانه‌های رقیب اصلاح‌طلبان، از ردصلاحیت نامزدهای حداکثری اصلاح‌طلبان سخن میگویند و با تبلیغ و گاهی تهدید، بر ضرورت نیامدن نامزدهای مورد نظر اصلاح‌طلبان تاکید دارند. اما علی مطهری، نگاهی متفاوت به حضور اصلاح‌طلبان داشته و آن را ضرورت تاریخی انکار‌ناپذیری می‌داند. او چندی پیش از هاشمی‌رفسنجانی دعوت کرد تا به حکم «وضعیت اضطراری کشور» پا در عرصه انتخابات ریاست‌جمهوری بگذارد و حالا هم تاکید دارد که خاتمی با وجود زمزمه‌های مخالفت، باید وارد کارزار انتخاباتی شود تا مسایل غیرشفاف بیش از گذشته، برای افکار عمومی مشخص شود.
در بخشی از این گفت‌وگو، علی مطهری گفته است: تهدید‌ها نباید تأثیری بر تصمیم اعلام کاندیداتوری نامزد آن‌ها مثلا آقای خاتمی بگذارد. ایشان اگر خودشان احساس می‌کنند که آمدنشان در این برهه تاریخی ضرورت دارد، باید بیایند و توجهی به این تهدید‌ها نکنند. اگر تصمیم به آمدن داشته باشند و اعلام نامزدی کنند، معتقدم که اقبال مردم و فشار افکار عمومی در تصمیم نهادهای مسئول هم تأثیرگذار خواهد بود.
وی در پاسخ به این احتمال که حتی اگر خروجی‌اش به ردصلاحیت ختم شود، گفته است: بشود، خود همین ردصلاحیت هم برکاتی دارد.
وی این برکات را این گونه توضیح داده که از این نظر که میزان سعه صدر نظام در برابر منتقدان مشخص شده و برخی رویکرد‌ها شفاف‌تر می‌شود، هر چه مسایل برای مردم روشن‌تر شود، بهتر از این است که در هاله‌ای از ابهام بماند.
مطلب مهم دیگر انتخاباتی در مورد این گروه سیاسی، سخنان مهر علیزاده است که روزنامه آرمان به آن اشاره کرده است. معاون تربیت بدنی رئیس‌دولت اصلاحات گفته است: به نظر می‌آید دلیل تأخیر آقای خاتمی در اعلام کاندیداتوری این است که هنوز به قطعیت برای کاندیداتوری در انتخابات آینده نرسیده است. بر همین اساس، قرار است وی در این زمینه اعلام‌نظر کند و به زودی این مسائل را روشن خواهد کرد. بر اساس این اعلام موضع رئیس دولت اصلاحات، حرکت بعدی اصلاح‌طلبان برای انتخابات ریاست‌جمهوری انجام خواهد شد.
وی ادامه داد به نظر می‌رسد، خاتمی کاندیدا نشود ولی قطعا هاشمی از اصلاح‌طلبان حمایت می‌کند. وی گفته است: فکر می‌کنم که آقای هاشمی تاکنون نشان داده است در راستای جانبداری از حاکمیت حق، عقلانیت، مدیریت و برنامه‌محوری حرکت می‌کند که این موضوع هم در جریان اصلاح‌طلبی وجود دارد؛ لذا ایشان حتما در انتخابات آینده از اصلاح‌طلبان حمایت خواهند کرد.
خدارحم کرد