از ماه ها پیش و همزمان با تشدید درگیری ها در سوریه، یکی از نکات مهمی که همواره در ارتباط با این کشور مطرح و محل بحث فراوانی بوده، موضوع قرارداد این کشور با روسیه بر سر تحویل سامانه موشکی «اس 300» است. یک سایت اروپایی اخیراً در مطلبی به بررسی پنج جنبه مهم مرتبط با این موضوع پرداخته است.
به گزارش «تابناک»، سایت خبری- تحلیلی «رادیو اروپای آزاد» به تازگی به بررسی موضوع احتمال تحویل سامانه دفاع موشکی «اس 300» به سوریه پرداخته و می نویسد این سامانه می تواند به شکلی قابل توجه، روند تحولات سوریه را تغییر دهد.
در ادامه، این سایت به پنج پرسش مهم درباره این سامانه و جنبه های مختلف آن پاسخ گفته است:
قابلیت های سامانه «اس 300» چیست؟سامانه موشکی «اس 300» برای سرنگون کردن هواپیماها و موشک ها در برد 5 تا 150 کیلومتری طراحی شده است. چنین قابلیتی سبب می شود این سامانه بتواند نه تنها در آسمان سوریه، بلکه حتی در فضای سرزمین های اشغالی نیز مهاجمان را هدف قرار دهد. این سامانه همچنین می تواند چندین هدف را به طور همزمان در ارتفاعی بین 10 متر تا 27 هزار متر هدف قرار دهد.
رابرت هیوسون، کارشناس نظامی انگلیسی می گوید: «اس 300، برترین سامانه دفاع موشکی روسیه است. این یک سامانه موشکی زمین به هواست که می تواند هرگونه ابزار نظامی پرنده ویا موشک – از جمله موشک ها کروز – را سرنگون کند. می توان گفت این سامانه معادل روسی سامانه پاتریوت آمریکاست. آنچه این سامانه برای سوریه انجام می دهد، این است که سطح کلی توان دفاع موشکی سوریه را افزایش می دهد. سوریه هم اکنون نیز شمار زیادی موشک زمین به هوای روسی دارد؛ اما اس 300 پیشرفته ترین آن ها خواهد بود».
استقرار سامانه «اس 300» در سوریه تا چه حد می تواند تصمیم جامعه بین المللی برای برقراری منطقه پرواز ممنوع بر فراز این کشور را تحت تأثیر قرار دهد؟استقرار سامانه «اس 300» تا حد زیادی به کارگیری این گونه ساز و کارها را در سوریه پیچیده خواهد کرد.
از سوی دیگر، این امر سیاست رژیم اسرائیل برای حمله به اهدافی در سوریه برای جلوگیری از انتقال تسلیحات به حزب الله – دشمن قسم خورده اسرائیل – را به چالش خواهد کشید.
چه زمانی ممکن است روسیه سامانه «اس 300» را به سوریه تحویل دهد؟اصلاً مشخص نیست. مسکو و دمشق توافقنامه این سامانه را یک سال پیش از آغاز ناآرامی ها در سوریه به امضا رساندند. اما تاریخی دقیق برای تحویل آن تاکنون مشخص نشده است.
بشار اسد در تاریخ 30 مه اعلام کرد که این موشک ها در راه سوریه هستند؛ اما سخن وی از سوی تحلیلگران روس در مصاحبه هایی با رسانه های روسیه تکذیب شد.
یک منبع نظامی به روزنامه «کامرسانت» روسیه گفته بر اساس قرارداد، روسیه باید این سامانه را تا بهار 2014 تحویل دهد.
مقامات روس از صحبت علنی درباره بازه زمانی تحویل موشک ها اجتناب کرده اند. سرگئی ریابکف، معاون وزیر خارجه روسیه در این زمینه گفته: «تنها می توانم بگویم که ما قرارداد را لغو نخواهیم کرد».
آیا دلیلی وجود دارد که نتیجه بگیریم روسیه در زمینه تحویل این موشک ها بلوف می زند؟در حقیقت، تحویل موشک ها می تواند خطرات بزرگی برای مسکو به همراه داشته باشد. این بدان سبب است که پیش از اینکه سوری ها بتوانند به طور کامل استفاده از آن را بیاموزند، نیروهای روس باید وظیفه راه اندازی آن را بر عهده بگیرند. بر این اساس، اگر در همان ابتدا این سامانه مورد حمله قرار بگیرد، این امر به معنای حمله به روسیه خواهد بود.
رژیم اسرائیل که متحد آمریکاست، تهدید کرده در صورت استقرار این سامانه، آن را هدف قرار خواهد داد. اگر این امر اتفاق بیفتد و سبب وارد شدن خساراتی به روسیه شود، خطر جدی اوج گیری منازعه به سطح تقابل قدرت های بزرگ وجود دارد.
مایکل المان، کارشناس موشکی در موسسه بین المللی مطالعات راهبردی خاورمیانه در بحرین، می گوید وعده ارسال این موشک ها، بیش از تحویل واقعی آن ها در راستای منافع روسیه است. به عقیده وی، به هر حال موضوع خطرات ارسال این موشک ها، مسئله ای است که مورد توجه روس ها قرار دارد.
آیا قدرت های خارجی می توانند راه هایی برای از کار انداختن «اس 300» پیدا کنند؟یک راه برای از کار انداختن سامانه های موشکی، تلاش برای اخلال در عملیات آن ها از طریق تکنیک های الکترونیکی است. اما به عقیده المان، درباره اینکه بتوان «اس 300» را با این شیوه از کار انداخت، تردیدهای جدی وجود دارد.
وی می گوید: «باید به خاطر داشته باشیم که اس 300 سلاحی بسیار پیچیده است و من فکر نمی کنم غرب، اسرائیل یا ترکیه بتوانند بدون به کار گیری برخی اقدامات دیگر و بدون به کارگیری نیروی نظامی، آن را از کار بیندازند. پس در زمینه از کار انداختن، من فکر می کنم این کار بسیار مشکل و خطرناک است».