
به رغم اجرای تصمیمات روز گذشته مسئولان برای کاهش آلودگی هوای تهران، شاخص کیفیت هوای امروز تهران، به نسبت روز گذشته، افزایش ۱۴ درصدی نشان میدهد.
به گزارش «تابناک»، هرچند تهران امروز (چهارشنبه) با
تصمیم کمیته هماهنگی مواقع اضطرار آلودگی هوای تهران، با اعمال محدودیتهای ترافیکی مانند زوج و فرد سراسری و تعطیلی برخی پایههای تحصیلی و...، خلوتتر از روزهای پیش بود، کاهش بار ترافیکی خیابانها نه تنها برای کاهش غلظت آلاینده ذرات معلق با قطر کمتر از ۲.۵ میکرون در هوای شهر نشد، بلکه حتی نتوانست روند رشد این آلاینده را متوقف کند.
این در حالی است که اگر به یاد بیاوریم در هفتههای اخیر، یک بار با اعمال محدودیتهای مشابه به مدت چند روز پایتخت و بار دیگر به کمک بارش باران مداوم پاییزی، آلودگی هوا شکسته شد و شاخص کیفیت هوا تا مرز «سالم» پایین رفت، افزایش سریع و لجام گسیخته آلودگی میتواند بهترین دلیل برای شکست اقدامات مسئولان، حتی در کوتاه مدت باشد؛ پس چاره چیست؟
در پاسخ به این پرسش، آنچه پیش از هر چیز لازم مینماید، تعیین نوع آلایندههای هوای تهران است که کمترین فایده اطلاع از آنها، آگاهی از هزینههایی است که این آلایندهها به سلامت جامعه وارد میآورند. پس از آن است که باید به سراغ خلأ دیگری برویم که سالهاست وجود دارد؛ اما کسی به فکر رفع آن نیست.
تا غلظت یک آلاینده در هوا به مرز هشدار نزدیک شده یا آن را پشت سر میگذارد، انگشت اتهام همه به سمت خودروهای شخصی در حال تردد میرود و آنچنان وحدتی در مقصر دانستن این وسایط نقلیه شکل میگیرد که حتی تردد آنها در محلات دور از نقاط مرکزی شهر هم مورد تصمیمگیری واقع شده و یک در میان میشود؛ اما چه کسی گفته مقصر اصلی آلودگی هوای تهران خودروها هستند؟
پاسخ به این پرسش اخیر به سرگیجهای میماند که هوای آلوده برای شهروندان ایجاد میکند؛ نه کسی میتواند بگوید این اتهام وارد است و نه کسی میتواند برای رد آن استدلال بیاورد، چراکه هیچ کار آماری در این زمینه وجود ندارد. اینجاست که موتورسیکلتها، اتوبوسها، تاکسیها و همه و همه اجازه تردد دارند، جز خودروهای سواری که سوختشان را دولت تأمین میکند. زمان معاینه فنی و شاخصهای تشخیص سلامت موتور آنها هم برگرفته از تصمیمات مجلس و دولت است و شاید کمترین سهم در آلودگی ناشی از احتراق موتور آنها (اگر فرض را بر آلاینده بودن خودروها بگذاریم)، به مالکانشان برمیگردد، ولی عجیب اینجاست که بیشترین تأثیر را هم از تصمیمات مسئولان، همین مالکان میپذیرند.
بدین ترتیب نه کسی میپرسد که آلایندههای هوای شهر و تأثیرشان بر سلامت شهروندان چیست و نه کسی به دنبال سرچشمه این آلودگی است تا پای کیفیت سوخت یا خودرو به میان آمده و بخشی از اتهام به تولیدکنندگان این محصولات و ناظرانی مثل دولتمردان یا نمایندگان مجلس برگردد؛ این تازه روی خوشتر ماجراست، چراکه همه این سخنان و تفسیرها، به وضعیت هوای آلوده شهرهایی چون تهران، اصفهان، اراک و... چسبیدنی است و هیچ کارکردی برای هوای آلوده شهرهایی مانند اهواز ندارد که گرد و غبار وارداتی، نفس ساکنانش را به شماره انداخته و تنگ کرده است.
اینجاست که باید گفت برای حل مشکل آلودگی هوای شهرهای کشور، تنها تدارک یک برنامه جامع نیاز است که میتواند در سایه همکاری سازمان محیط زیست، وزارت بهداشت و برخی دیگر از نهادهای دولتی به همراه نهاد قانونگذاری و با ورود نهاد قضایی صورت پذیرد؛ تهیه «قانون جامع هوای پاک» که تمامی قوانین و مصوبات و نهادها، کمیتهها و عرصههای تصمیمگیری در این رابطه را برچیده و هم قابلیت استناد داشته باشد، هم برنامه مدون داشته و متولی اجرای ارکان مختلف آن پیشببینی شده باشد، هم بودجه آن تعیین شده و سرانجام، قابل پایش، ارزیابی و نظارت مستمر باشد.
این نیاز از آن روی مطرح میشود که مسأله آلودگی هوای شهرهای گوناگون را با نگاهی جامع و در سطحی ملی بررسی خواهد کرد که میتواند کمترین تأثیر آن، ایجاد وحدیت رویه در برخورد با این مسأله در سطح کشور بوده و تصمیمات را از سلیقهای بودن برهاند و در کنار آن، تصمیمات را قابل اثر کند، چراکه قطعا همه اذعان دارند نمیتوان مشکلات کلانی مانند سوخت، خودرو، گرد و غبار و... را در نهادهای استانی بررسی کرد و توقع اصلاح داشت.
اگر با این رویکرد به ماجرا بنگریم، سکوت دولتمردان و متولیان قانونگذاری در این باره به شدت شگفتآور نمود خواهد یافت و راه شکستن آن نیز تنها ارائه لایحه یا طرحی برای رسیدن به قانون هوای پاک خواهد بود که هم بودجه آن پیش بینی شده، هم پروژههای مورد نیاز در آن گنجانده شده و هم متولیان اجرای آن مشخص هستند که البته نگاه کوتاه مدت و بلند مدت در آن لحاظ شده و همه ارکان آن مشخص و قابل نظارت است.
تنها با تدارک چنین قانونی است که میتوان امید داشت معضل آلودگی هوا در کوتاه مدت تضعیف و در بلند مدت مرتفع شده و همه چیز اصولی پیش رود؛ نه آنکه با عبور یکی از شاخصهای هوا، یکی از زوج و فرد سراسری بگوید؛ دیگری تعطیلی مدارس و ادارات را در دستور کار قرار دهد، برخی آب در هاون کوبیده و تقاضای بررسی سوختها یا کیفیت خودروهای تولیدی را مطرح کنند، بعضی خرید و راه اندازی سپر یونی را تجویز کنند و خلاصه هر کسی به راهی رفته و سرانجام مردم به مرگ پنهانی مبتلا شده و همچنان همه شهرهای بزرگ آلوده بمانند!
با این تفاسیر شاید بد نیست از دولت تدبیر و امید که مشغول بودجه نویسی برای سال آینده است و از نمایندگان مجلس که به زودی بررسی بودجه را آغاز خواهند کرد، بپرسیم چه تدبیر و تلاشی برای رفع آلودگی هوا داشته و دارند؟ آیا وقت آن نرسیده که ساعاتی از وقت گرانبهای خود را به این معضل اختصاص داده و یکبار هم که شده، «هوای پاک» را دستور نخست جلسات خود قرار داده و ملزومات رهنمون شدن به آن را بررسی نمایند؟!
برای دریافت و دیدن آخرین اخبار تابناک، از هر نقطه ای در اینترنت Toolbar اختصاصی تابناک را از لینک زیر دریافت و بر روی مرورگر خود نصب کنید:لینک دریافت Toolbar تابناک