اکران فیلم های کاخ جشنواره در دومین روز با نمایش فیلم «قصه ها» اثر اپیزودیک رخشان بنی اعتماد، آغاز شد؛ اثری که سرنوشت کارکترهای فیلم های بنی اعتماد را در بستر همان داستان ها به تصویر کشیده بود و عدم صدور مجوز نمایشش در چند سال اخیر محل تامل است. فیلم تا حدودی تلخ بود و آن گونه که درخشنده پس از نمایش فیلمش اعلام کرد، بغض این کارگردان زن بود که در روزهای سخت او ساخته شده و بالاخره توانست بر روی پرده بزرگ به نمایش درآمد.
به گزارش «تابناک»، در دومین روز جشنواره بین المللی فیلم فجر، روی پرده بزرگ سالن اصلی برج میلاد، مشهور به کاخ جشنواره فجر، شاهد به نمایش درآمدن «قصه ها» اثر چند اپیزودی بنی اعتماد بودیم. رخشان بنی اعتماد در این اثر به سراغ سرنوشت شخصیت های فیلم هایش رفته بود و البته در چینش داستان ها به کاراکترهای آثار پیشین قناعت نکرده بود و شخصیت های دیگری نیز در این مسیر، وارد قصه ها شدند که در نوع خود به تکمیل این اثر کمک کردند.
در این اثر شاهد خواهیم بود که مهدی هاشمی، گلاب آدینه، فاطمه معتمدآریا، پیمان معادی، نگار جواهریان، باران کوثری، بابک حمیدیان، فرهاد اصلانی، محمد رضا فروتن، مهراوه شریفی نیا، حبیب رضایی و... با نقش هایی که برخی از ایشان در گذشته در فیلم های بنی اعتماد بازی کرده اند، زندگی کرده اند و به همین دلیل پس از سال ها توانسته اند در همان سطح مشخص گذشته، در آن نقش ظاهر شوند و البته بازخورد بهتری نیز بگیرند.
این اثر هرچند بهترین کار بنی اعتماد نیست اما با توجه به بودجه محدود فیلم و اینکه این اثر در قالب فیلم های کوتاه ساخته شده و سپس یک فیلم بلند اپیزودیک را شکل داده، اثری قابل تامل است که حتی اگر در این دوره از جشنواره، جوایز متعددی نبرد اما قطعاً در گیشه می تواند موفق ظاهر شود و سرمایه گذاران روی این فیلم که از میانه های کار با آن همراه شدند، ضرر نخواهند کرد.
نشست پرسش و پاسخ فیلم «قصهها» پس از این نمایش این فیلم، ظهر امروز با حضور رخشان بنی اعتماد نویسنده و کارگردان، گلاب آدینه، مهدی هاشمی، فرهاد اصلانی، محراب شریفی نیا، باران کوثری، کوهیار کلاری، پیمان معادی، حبیب رضایی، شاهرخ فروتنیان، حسن معجونی بازیگران فیلم، سیامک کلانتری آهنگساز و امیر اثباتی طراح صحنه و لباس و کیوان کثیریان منتقد سینما برگزار شد که مهم ترین مطالب مطرح شده در آن این قرار بود:- کیوان کثیریان منتقد سینما گفت: در سینما شخصیت هایی خلق می شوند که دارای ابعاد انسانی هستند و همیشه می توانند زنده بمانند و حتی می توان سال ها بعد نیز سراغشان را گرفت. در فیلم های خانم بنی اعتماد چنین شخصیت هایی خلق می شوند. امروز همه این دوستان در کنار ما هستند و فقط جای گیلانه (فاطمه معتمد آریا) و عباس (محمدرضا فروتن) خالی.
رخشان بنی اعتماد در پاسخ به این سوال که چرا شخصیت های فیلم های شما رستگار نمی شوند؟ گفت: در ابتدا عنوان کنم که خوشحالم بالاخره «قصه ها» بر پرده سینما دیده شد. اگر رستگاری به معنی برون رفت از شرایط سخت است پس نیاز به دگرگونی اساسی در زیرساخت های اجتماعی داریم. شخصیت های این فیلم همچنان مقاوم و ایستاده هستند و در چارچوب کوچکی که قدرت عمل داشته باشند پیش می روند. در درون این شخصیت ها همان جوهر پاک انسانی قرار دارد که در جوهر وجودی همه ما است اما شرایط اجتماعی باعث می شود که این آدم ها در موقعیت های مختلف جدا از گوهر وجودی خودشان رفتار کنند. این کاراکترها مثل همه ما هستند.
- وی در پاسخ به این پرسش که آیا این فیلم به نوعی پایان کارنامه کاری و وصیتنامه کاری اش محسوب می شود؟ افزود: در دو سال پیش که این فیلم را می ساختم با توجه به شرایط موجود فکر می کردم این آخرین فیلمم و به وعی وصیتنامه ام باشد اما بر اساس اراده خودم تا آخر می ایستم و سرپا هستم و ادامه می دهم.
- بنی اعتماد همچنین درباره اینکه آیا قصدی دارد تا فیلم سیاسی بسازد؟ عنوان کرد: سیاست بخشی از مسایل اجتماعی است که من اگر لازم باشد در فیلم هایم به آن اشاره می کنم در حال حاضر تصمیمی برای ساخت فیلم سیاسی ندارم ولی اگر زمانی هم بخواهم این کار را می کنم.
- مهدی هاشمی گفت: من در دو فیلم خانم بنی اعتماد حضور داشتم و حالا این سومین همکاری ما است. مردم یک کشور از سینماگران خود انتظار دارند که مسایل را به درستی انعکاس دهند اما محدودیتی ایجاد شده و امیدوارم در آینده این فضا باز شود اما با توجه به این شرایط محدود، انگار کارگردانان باید در یک زاویه نگاه تنگی کار خود را ادامه دهند. وظیفه هر فیلمساز است که به پستوها برود و صدای فراموش شدگان را به گوش برساند. برخی از این کارگردان ها پا را فراتر از محدودیت های قانونی می گذارند و چنین تصاویری را ارایه می کند قطعاً این کارگردانان ارزش دیگری در جامعه دارند. وظیفه فیلمساز این است که دغدغه جامعه را نشان دهد، تلویزیون ما که در این زمینه تعطیل است پس چرا چنین تصاویری را حداقل در سینما نشان نمی دهیم، این نگاه ها چرا واقعی نیست؟ آیا آنها جرات ندارند؟ نگاهی که بنی اعتماد دارد مضاف بر کارگردانی خوبش، همیشه قابل ستایش است.
- باران کوثری بازیگر نقش «سارا» بیان کرد: همکاری با این گروه به خصوص پیمان معادی خیلی لذت بخش بود، افتخار می کنم که جلوی دوربین رخشان بنی اعتماد بازی کردم چرا که مدتی بود کار نکردن او نگران کننده شده بود. در شرایط «قصه ها» سارا امیدوارکننده بود، در آن شرایطی که ما آن روزها داشتیم، بازی کردن در «قصه ها» برای من یک هدایت کننده راه بود. «قصه ها» یک فیلم امیدوارکننده است که در دولت قبلی ساخته شد.
- فرهاد اصلانی یکی دیگر از بازیگران افزود: برای من افتخار است که برای اولین بار سالها پیش در ورودم به سینما در فیلم بنی اعتماد بازی کردم این یک سعادت است که نصیب بازیگر می شود. فیلم های او دردمندانه و متعلق به همه مردم است. کیوان کثیریان به طنز بعد از صحبت های اصلانی گفت: به دلایلی مدتی پیش فیلم «روسری آبی» را دوباره دیدم. آقای اصلانی گویا در این سال ها دستپخت نوبر خیلی به شما ساخته است.
بنی اعتماد گفت: از مادر زاده نشده است کسی که جلوی فیلم ساختن من را بگیرد فیلم ساختن من اعتراض من به آن شرایط است. من پروانه ساخت فیلم کوتاه گرفتم و به آقای شمقدری نوشتم که اگر میخواهید حاضر است فیلمهایم را در 7 کمد جداگانه بگذارم. فیلمهای من با پروانه ساخت فیلم کوتاه ساخته شد و آن را حتی در یک جشنواره خارجی هم نمایش ندادم چرا که جایزه من چیزی است که از دیروز تا به حال از اکران آن نصیبم شد.
- وی با اشاه به انتشار خبری کذبی در روزنامه هفت صبح مبنی بر حضور تعدادی از بازیگرانی که نامشان در این فیلم وجود نداشت، گفت: بعد از انتشار این خبر تهدیدها شروع شد و گفتند که تمام بازیگرانی که در این فیلم بازی می کنند ممنوع الکار خواهند شد. حتی مدتی پیش در روزنامه هفت صبح خبر کذبی در مورد ساخت این فیلم و عوامل آن منتشر شد و بعد با من از ارشاد تماس گرفتند، این تماسها ابتدا رنگ خواهش و بعد تهدید داشت اما من به شما میگویم فیلم ساختن جرم نیست، نمایش غیرقانونی آن جرم است. آنها به من گفتند نیروهای مداخلهگر ما را در فشار گذاشتند. اینقدر این فشار زیاد شد که من فیلم را فرستادم تا آنها ببیند گفتم من فیلم پنهانی نساختم. آنها وقتی فیلم را دیدند گفتند این فیلم حرفهای است یعنی آنها تا آن موقع فیلم را جدی نگرفته بودند. با این وجود از دانه دانه این دوستان که در فیلم با من همکاری کردند متشکرم حتی با یکی از بازیگران به اشتباه تماس گرفته بودند که شما در فیلم خانم بنیاعتماد بازی کردید و ممکن است ممنوعالتصویر شوید. وی گفته بود که من متأسفانه چنین شانسی نداشتم که در فیلم اکران بازی کنم.
فیلم خلاصه نشست خبری فیلم «قصه ها» را هم اکنون در «تابناک» تماشا کنید
فیلم «روزگاری عشق و خیانت» اثر داوود بیدل از آثار بخش «نگاه نو» یا همان کارگردانان فیلم اول در سالن اصلی برج میلاد در حال اکران است. در این فیلم میلاد کیمرام، شهرزاد کمالزاده، همایون ارشادی، نسرین مقانلو، سحر قریشی، حسن جوهرچی، جعفر دهقان، علی اوسیوند، آتش تقیپور، جمشید هاشمپور نقش آفرینی کرده اند، نقش آفرینی می کنند.
بر اساس داستان این اثر، اتفاقی غیرمنتظره پروانه و دخترش آینه را غافلگیر میکند، گویا این اتفاق ریشه در گذشته پروانه دارد. گذشتهای که سالها از مواجه با آن هراس داشته است.این فیلم علی رغم مضمونی ارزشی اش، فاقد داستان و جذابیت است و تنها برخی تلاش های عوامل فیلم در بخش جلوه های ویژه محل تامل است.
نقد کوتاه این فیلم را نیز می توان به زمان اکرانش - که احتمالاً دوره ای کوتاه را شامل خواهد شد - واگذاشت.«زندگی جای دیگری است» سومین فیلمی بود که در روز دوم به نمایش درآمد. منوچهر هادی که با «يكی می خواد باهات حرف بزنه» در جشنواره سی و یکم حضور نسبتاً موفقی داشت، برای فیلم «زندگی جای دیگری است» نیز سراغ یکتا ناصر رفته که برای «یکی می خواد...» در دوره پیشین جشنواره یکتا سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن را دریافت کرده بود و اتفاقاً ناصر بار دیگر بازی قابل توجهی از خود در نقش یک زن کم سواد ایفا کرده که توجه منتقدان را به خود جلب کرده بود.
اما ستاره این فیلم، کسی جز حامد بهداد نبود که بالاخره بازی کرد و خودش نبود! او که در نشست خبری پس از فیلم نیز عصبی شد و با عصبانیت مخصوص خود، تعبیر درون گرا و برون گرا را برای نقش آفرینی هایش اشتباه خوانده بود و اساساً این تعاریف را اشتباه قلمداد کرد، در این اثر برخلاف اکثر آثار کاراکتری «درون گرا» داشت و از ری اکشن های عجیب و شدیدی که در فیلم های پیشین از او شاهد بودیم، خبری نبود و اگر قرار باشد از میان آثاری که نقش آفرینی کرده، سه اثر را برگزید، قطعاً یکی از آنها بهداد است. نیکی کریمی و پارسا پیروز فر نیز بازیهای همیشگی شان را داشتند و به نظر می رسد در بحث اقتصادی به این فیلم کمک بیشتری خواهند کرد.
داستان فیلم که شباهت هایی به فیلم «زیبا / Biutiful» ساخته آلخاندرو گونازلس ایناریتو کارگردان توانمند مکزیکی دارد، داستان مردی به نام داود، بهیار مجرب بیمارستان را روایت می کند که بیماران مبتلا به مرگ را احیا میکند اما حالا مرگ به سراغ او آمده و چند ماه بیشتر زنده نیست و به همین دلیل در پی تغییر گذشته و بهبود همه چیز تا پیش از فرا رسیدن مرگ است. منوچهر هادی اما شباهت هایی که البته در برخی سکانس ها در نوع فیلمبرداری نیز قابل تشابه است و البته با توجه با تفاوت کلی داستان دو فیلم قابل تردید است.
پس از نمایش این فیلم، نشست خبری این فیلم برگزار شد که مهم ترین بخش های این فیلم از این قرار است:
- سعید سیدزاده تهیهکننده «زندگی جای دیگری است» تاکید کرد: همزمان با تمام شدن فیلم، ایمیلهای متعددی داشتم و چند کانکشن خارجی که به واسطه یکی از عوامل، «زندگی جای دیگری است» را دیده بودند، فیلم را پسندیدهاند و گفتند که این فیلم، فیلمی به شدت به روز است. ما الان درخواستهای زیادی برای خرید رایت و اکران خارجی فیلم دارید.
- حامد بهداد هم در این نشست، در پاسخ به پرسشی درباره نقش درونگرایش در «زندگی جای دیگری است» عصبی شد و گفت: خیلی دوست دارم که فیلم دیده شود و فروش خوبی داشته باشد. من وقتی فیلمنامه را خواندم احساس کردم که آن را میفهمم. البته من از این تقسیمبندی نقش درون و بیرونی بدم میآید و آن را غیر علمی میدانم، این تقسیمبندی پیش پا افتاده است. فکر میکنم در آستانه 40 سالگی به درکی بیشتر از گذشته رسیدهام و همین موضوع هم کمکم کرده است که آرامش بیشتری داشته باشم. امیدوارم بتوانم در حد محدوده خودم به سینما کمک کنم.
- مجری نشست نسبت به همکارانش در نشستهای دیگر جالب توجه بود. او در ابتدای سخنانش خطاب به حاضران گفت: بعضی از دوستان ما که این بالا میآیند بیانیه میدهند و هنر جهان را به نقد و چالش میکشند اما از یک سلام گفتن ساده هم عاجز هستند. من از دورانی میآیم که کمگویی یک مزیت بود، متاسفانه بر خلاف امروز!
- تِلی که حامد بهداد برای نگه داشتن موهایش روی سرش قرار داده بود، برای خبرنگاران جالب توجه و عجیب بود! فیلم خلاصه نشست خبری فیلم «زندگی جای دیگری است» را هم اکنون در «تابناک» تماشا کنید
اصغر فرهادی کارگردان شاخص سینمای ایران امروز کاخ جشنواره فیلم فجر آمد و از بازار فیلم فجر که امسال در ساختمان اصلی برج واقع شده، بازدید کرد.
نمایش فیلم «مردن به وقت شهریور» ساخته هاتف علیمردانی که قرار بود در سانس 19 در برج میلاد به نمایش درآید، به دلایل فنی با تاخیر روبرو شد و همین امر باعث شد تا «ملبورن» نخستین ساخته نیما جاویدی که پیمان معادی و نگار جواهریان در ان نقش آفرینی کرده اند به عنوان آخرین فیلم امشب، با تاخیری طولانی اکران شود. در فیلم مردن به وقت شهریور، حمید فرخنژاد، هانیه توسلی، نازنین بیاتی، نوید لایقی مقدم، صبا گرگین پور، ترلان پروانه، پروین ملکی و حسام محمودی مقابل دوربین علیمردانی رفته اند.
فیلم «مردن به وقت شهریور» فاقد حداقل استانداردهای سینمایی بود و به لحاظ کیفیت پخش نیز نتوانست رضایت حداقلی تماشاچیان را جلب کند. البته هاتف علیمردانی مدعی شد پس از آنکه امکان نمایش فیلمش فراهم نشده و مشکل فنی داشته، به واسطه تهدید به لغو نمایش فیلمش، دی وی دی فیلم را از منزلش آورده که این دی وی دی هم اشتباه بوده و راف کات ها (برش های فیلم از فیلم های ضبط شده) بوده و به همین دلیل فیلم بی سر و ته بوده است! البته مشخص نیست در صورت صحت این ادعاها، علت اینکه کارگردان حاضر شده اثرش ذبح شود، چیست؟!
نشست خبری این فیلم پس از پایان نمایش برگزار شد که با نقدهای شدید اهالی رسانه و منتقدان همراه بود و کارگردان ضمن طرح دلیل فوق برای مشکلات پیش آمده، علت وقوع این فضای ملتهب در نشست خبری اش را تاخیر در اکران فیلمش عنوان کرد که باعث شده تماشاگران ملبورن با تماشاگران فیلمش همراه شوند و همان ها نیز در زمان نمایش فیلمش، سالن را ترک کرده اند!
به هر حال بخشی از این نشست خبری را نیز در «تابناک» می توانید، تماشا کنید:اما فیلم «ملبورن» ساخته نیما جاویدی دیگر اثر حاضر در این دوره از جشنواره بود که به عنوان آخرین فیلم به نمایش درآمده در جشنواره مورد توجه قرار گرفت و تماشاچیان تا پاسی از بامداد سالن را ترک نکردند و تا پایانش به انتظار نشستند. این فیلم که درامی معمایی است، داستان زوجی جوان را روایت میکند که در آستانه سفر به ونکور، ناخواسته درگیر قتل کودکی می شوند و همین امر منجر به ماجرای پیچیده ای می شود. پیمان معادی، نگار جواهریان، الهام کردا، روشنک گرامی، پرستو مقدم و مارتین شمعونپور بازیگران این اثر بازیهای متوسطی ارائه کرده بودند اما در مجموع ملبورن اثر قابل قبولی بود که توانست به طور نسبی نظر مخاطب را جلب کند، هرچند شاید در گیشه فروش بالایی نداشته باشد و البته پیش از آن، در جشنواره نیز بعید است موفقیت چشمگیری داشته باشد.
فیلم به نوعی درباره فراموشی وجدان در بزنگاهی سخت است که مصالح ایجاب میکند، تا از حقیقت گذشت. این فیلم و برخی دیگر از فیلم های نگاه نو نظیر «سیزده» هومن سیدی، ظرفیت برخورداری از نشست خبری را داشتند و ای کاش با توجه به آنکه نشست های خبری همچنان در قالب پرسش و پاسخ مکتوب برگزار می شود و تریبون پرسش و پاسخ نیز در این دو روزه کاملاً بلااستفاده بود، اجازه داده می شد تا این کارگردانان نیز دیده شوند، هرچند شاید زمان محدود جشنواره این امکان را دشوار می ساخت که در این زمینه نیز می شد همچون جشنواره تئاتر فجر، اگر اصرار بر نمایش این تعداد فیلم بود، روزهای بیشتری را برای این رویداد در نظر گرفت و از تغییر سنت زمان بندی این رویداد هراسی نداشت.
استفن واربک یکی از مطرحترین چهرههایی است که تا به حال با سینمای ایران همکاری کرده است. واربک در سال ۱۹۹۷ توانست رقبای قدرتمندی چون هانس زیمر و رندی نیومن را پشتسر بگذارد و برای فیلم تحسین شده «شکسپیر عاشق» اسکار بهترین موسیقی متن را دریافت کند. فیلمی که در آن سال با بردن ۷ جایزه در هفتادویکمین جشن معتبرترین مراسم سینمایی جهان یکهتازی کرد. واربک که تاکنون نامزد دریافت جوایز متعددی در بفتا، کن،جایزه فیلم اروپا و امی بوده است، در اولین همکاریاش با سینمای ایران موسیقی متن فیلم رستاخیز را ساخته است.
او گفته است: «اگر برای «رستاخیز» جایزه جشنواره فجر که نامش سیمرغ بلورین است را ببرید، آن را کنار اسکارم میگذارم!» و درباره کربلا و حماسه ای که درباره اش موسیقی ساخته، گفته است: «عباس(ع) وقتی آن جانفشانی بزرگ را انجام میدهد و دست خالی میرود تا برای خانوادهاش آب تامین کند قطعا تاثیر واقعی بودن این داستان بر ذهن من بسیار زیادتر از یک داستان فانتزی است، پس آهنگی که ساخته میشود قطعا رنگ و بو و حس و حالی حقیقیتری دارد. به نظرم برای ساخت یک موسیقی تاثیرگذار اول از همه سازنده موسیقی باید تحتتاثیر درستی از اتفاقی که برایش آهنگ میسازد، قرار بگیرد. شما نگاه کنید در این فیلم شخصیت بُکیر از ابتدا تا انتها تغییرات زیادی میکند و از یک آدم لشگر یزید به یکی از یاران امام حسین(ع) تبدیل میشود. همین مساله به تنهایی میتواند باعث یک مکاشفه عجیب و اساسی برای یک آهنگساز باشد.
قطعا هیچوقت به طور کامل رضایت به وجود نمیآید. همیشه وقتی کاری تمام میشود با خودتان احساس میکنید کاش فلان کار را کرده بودید یا این کار را نکرده بودید، ضمن اینکه بدونشک این کار یکی از متفاوتترین آثاری است که در کارنامهام کاریام ساختهام. البته در حین کار کاملا با کارگردان ارتباط داشتم و نظرهای او را در مورد پیشرفت کار جویا میشدم و در این ارتباط گاهی یکسری چیزهایی که در ذهن من بود و با ذهن کارگردان تفاوت داشت مشخص میشد که در نهایت با توجه به تسلط بیشتر کارگردان بر اثر ساخته شده من سعی میکردم رای او را اعمال کنم.
به عنوان مثال در صحنهای که حضرت عباس(ع) از روی اسب میافتد من از ابتدا با یک ریتم آرام موسیقی را شروع کردم و قصد داشتم موسیقی آن صحنه را کاملا غمانگیز بسازم، اما زمانی که آقای درویش موسیقی را گوش کرد به من گفت که در ذهن مردم اتفاقی که برای حضرت عباس(ع) میافتد بسیار بزرگ است و از همان ابتدا باید موسیقی حالوهوای حماسی داشته باشد. به همین دلیل موسیقی آن صحنه کاملا براساس نظر کارگردان جلو رفت چون به هر حال او خیلی بهتر میداند که در چنین فیلمیبا این موضوع و با این شخصیتها چه نوع موسیقی میتواند بیشتر تاثیر بگذارد.»
گفت و گوی خبرنگاران خارج از ستاد برگزاری با سینماگران خارجیِ میهمان جشنواره تقریباً ناممکن است و زمینه مناسبی برای این امر فراهم نیست.
اتفاق پایانی روز دوم که جای شگفتی داشت، درباره برنامه «هفت» بود که به یک باره در ساعت دو بامداد و در حالی که نقد و بررسی فیلم «قصه ها» در حال برگزاری بود و کارگردان «مردن به وقت شهریور» روی خط تلفن، درباره آنچه پیرامون فیلمش توضیح می داد، قطع شد و علی رغم آنکه در ابتدا تصور می شد مشکل فنی است و ادامه این برنامه پخش خواهد شد، روند عادی برنامه های شبکه سوم سیما از سر گرفته شد و این گونه دومین روز ویژه برنامه سینمایی تلویزیون درباره سی و دومین جشنواره بین المللی فیلم فجر تمام شد!
مستند «تابناک» درباره روز دوم جشنواره سی و دوم فیلم فجر را در «تابناک» تماشا کنید