شرق نوشت:
آمریکا، هنوز گزینه پرطرفدار ایرانی‌ها برای ادامه تحصیل در دانشگاههای خارجی است. نتایج جدید‌ترین بررسی مشترک موسسه آموزش بین‌المللی و موسسه آموزشی و فرهنگی آمریکا، وابسته به وزارت آموزش ایالات‌متحده، نشان می‌دهد، در سال 2013 بیش از 10 تا 16هزار دانشجوی ایرانی در این کشور مشغول به تحصیل بودند. اما نکته حایز اهمیت، افزایش تعداد دانشجویان ایرانی در سال 2013 است. به‌طوری‌که، تعداد دانشجویان ایرانی در این کشور، در مقایسه با سال تحصیلی 2011 تا 2012، بیش از 25درصد افزایش یافته است. رقمی که ایران را در کنار کشورهای عربستان سعودی با 31درصد افزایش، کویت با 37درصد افزایش، چین با 21درصد افزایش و برزیل با 20درصد افزایش، در ردیف کشور‌هایی قرار می‌دهد که در سال 2013 بیشترین افزایش میزان دانشجو در این کشور را داشته‌اند. اما در مجموع، کشورهای چین با 29درصد، هند با 12درصد، کره‌جنوبی با 9درصد، عربستان‌سعودی با پنج‌درصد و کانادا با سه‌درصد بیشترین سهم از دانشجویان خارجی در این کشور را دارند و سهم باقی 42درصد است. سیاست «درهای باز» آمریکا برای جذب دانشجویان خارجی، وضعیت آموزش عالی این کشور را به جایی رسانده که در سال 2013 بیش از 819هزارو944دانشجوی خارجی در آمریکا مشغول به تحصیل هستند. بر اساس بررسی وزارت آموزش آمریکا، 42درصد از دانشجویان خارجی‌تبار در آمریکا در رشته‌های فنی و مهندسی، 22درصد در رشته‌های اقتصاد و مدیریت، 9درصد در رشته‌های علوم اجتماعی، شش‌درصد در رشته‌های هنر، پنج‌درصد در رشته‌های زبان خارجی و 17درصد در دیگر رشته‌ها جذب می‌شوند.
در آمد 25میلیارددلاری آمریکا از جذب دانشجویان خارجیفرش قرمز آمریکا برای جذب دانشجویان خارجی در راستای طرح درهای باز در شرایطی است که بر اساس برآورد وزارت آموزش آمریکا، این کشور، سالانه بیش از 25میلیارددلار (معادل 73هزار‌میلیاردتومان) از محل جذب دانشجویان خارجی کسب درآمد می‌کند. همچنین این مرکز در گزارش خود تاکید کرده است، 64درصد دانشجویان خارجی که وارد این کشور می‌شوند، هزینه‌های تحصیل خود را از خانواده خود از کشور مبدا دریافت می‌کنند. از طرف دیگر، 21درصد آنها بورسیه دانشگاههای کشور آمریکا می‌شوند و تنها پنج‌درصد دانشجویان خارجی در این کشور دارای شغل رسمی هستند.
55درصد ایرانی هادر آمریکا «مهندسی» میخوانندنکته حایز اهمیت دیگر در گزارش وزارت آموزش آمریکا، علاقه‌مندی‌های تحصیلی دانشجویان خارجی در این کشور است. اما توجه دانشجویان ایرانی به رشته‌های «فنی» و «مهندسی» بیش از سایر کشورهای دیگر به چشم می‌آید و درصد بسیار بالاتری دارد. بر اساس اطلاعات این بررسی، 2/55درصد دانشجویان ایرانی در آمریکا در رشته‌های فنی و مهندسی، 7/4درصد در رشته‌های مدیریت و اقتصاد، 4/5درصد در رشته هنر، 3/2درصد در رشته‌های پزشکی، 6/1درصد در رشته‌های زبان‌های خارجی، 6/9درصد در رشته‌های علوم کامپیوتری و 6/3درصد در رشته‌های علوم اجتماعی مشغول به تحصیل هستند. اقبال دانشجویان ایرانی به رشته‌های فنی و مهندسی در دانشگاههای ایالات‌متحده آمریکا به شکلی است که کمتر کشوری، این میزان سهم در رشته‌های فنی و مهندسی دانشگاههای آمریکایی را دارد. به‌طوری‌که دانشجویان کانادایی با 8/15 و 15درصد سهم بالاتری در رشته‌های مدیریت و اقتصاد و پزشکی دارند. 29درصد چینی‌ها در رشته مدیریت و اقتصاد و 19درصد آنان در رشته‌های فنی و مهندسی، 26درصد آلمانی‌ها در رشته مدیریت و اقتصاد، 23درصد هندی‌ها در رشته‌های علوم کامپیوتری و 27درصد عربستانی‌ها در رشته‌های زبان‌های خارجی دانشگاههای آمریکا مشغول به تحصیل هستند.
آمریکا، گزینه اول نخبگان مهاجر ایرانیاگر دانشجویان رتبه یک رقمی و و دو رقمی کنکور‌های سراسری، دانشجویان مخترع، دانش‌آموزان مدال‌آور در المپیاد‌های جهانی و دانشجویان تراز اول دانشگاههای مادر در کشور همچون دانشگاه شریف را در چارچوب تعریف نخبگی قرار دهیم، متوجه خواهیم شد که بخش زیادی از این نخبگان، حالا اقدام به مهاجرت از کشور کرده‌اند و بخش زیادی از آنان گزینه اولشان، جایی نیست، جز کشور آمریکا. به‌طوری‌که پیش از این نتایج یک بررسی سه ماهه در روزنامه «شرق» نشان داد، از مجموع 225دانش‌آموز ایرانی که طی سال‌های 1372 (1993م) تا 1386 (2007م) در 53 المپیاد جهانی شرکت کردند بیش از 140نفر معادل 2/62درصد آنها هم‌اکنون در یکی از دانشگاههای مطرح دنیا در آمریکا و کانادا تحصیل می‌کنند. گستره مهاجرت مدال‌آوران نشان می‌دهد، هم‌اکنون 2/69درصد مدال‌آوران در المپیاد فیزیک، 7/76درصد ریاضی، 50درصد کامپیوتر و 50درصد شیمی خارج از مرز جغرافیایی کشور و اکثرا عضو دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی برتر و تاثیر‌گذاری در دنیا همچون دانشگاه «هاروارد»، «استنفورد»، «ام‌آی‌تی»، «کالیفرنیا»، «کمبریج»، «جان هاپکینز» و «پرینستون» در آمریکا و دانشگاه «تورنتو» و «سایمون فریز» در کانادا هستند. از طرفی دیگر بر اساس اعلام قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان در تاریخ پنجم بهمن 1392، بیشترین نخبگان ایرانی در سه کشوری هستند که ایران با آنها رابطه سیاسی ندارد. علاوه بر این، نتایج یک بررسی دانشجویی از سوی یکی از نخبگان ایران در دانشگاه «کالیفرنیا» در شهر «سانتا کروز» که به بررسی فرجام دانش‌آموختگان سال‌های 2011 و 2012 دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی‌شریف پرداخته نیز نشان می‌دهد، 48درصد از این دانشجویان پس از پایان تحصیلات، کشور را ترک کرده‌اند. بر اساس این بررسی از میان این 48درصد دانشجوی مهاجرت‌کرده، 37درصد به کشور آمریکا، هفت‌درصد به کشور کانادا و 3/4درصد به کشورهای اروپایی مهاجرت کرده‌اند.
اگر می ماندند شغل مناسبی داشتند؟