هرچند از مدتها پیش، منابع گوناگون از وخیم بودن حال ملک عبدالله، پادشاه سعودی و احتمال ناتوانی وی در ادامه حکومت سخن میگفتند، تاکنون هیچ نشانه جدی در این زمینه دیده نشده بود. با این حال، برخی تحولات مهم در عربستان ـ که همزمان با سفر باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا به این کشور رخ داده ـ به این گمانه بیش از هر زمان دیگر جدیت بخشیده است.
به گزارش «تابناک»، همزمان با سفر اوباما به عربستان، برخی منابع خبری، از احتمال کنارهگیری پادشاه این کشور و تکرار سناریو جابجایی قدرت در قطر خبر میدهند.
به گفته این منابع، انتصاب شاهزاده «مُقرِن» به سمت جانشین ولیعهد عربستان، بخشی از جابجایی قدرت است که جزئیات این جابجایی قدرت به زودی اعلام خواهد شد.
شبکه خبری «العالم» در همین زمینه گزارش میدهد، روزنامه «القدس العربی» امروز (شنبه) به نقل از «منابع آگاه» نوشت: ملک عبدالله جابجایی قدرت در قطر را آزمود، ولی هنوز زمان واگذاری تاج و تخت پادشاهی خود به برادرش سلمان بن عبدالعزیز را مشخص نکرده که اگر چنین بشود، شاهزاده مقرن به ولیعهدی میرسد و سرانجام روی تخت پادشاهی مینشیند و این در حالی است که وضعیت جسمی ملک عبدالله به وی اجازه اداره امور کشور را نمیدهد.
منابع آگاه افزودند: سلمان بن عبدالعزیز ۷۹ ساله نیز مانند ملک عبدالله مبتلا به مشکلات جسمی است و منابع نزدیک به مراکز تصمیمگیری در عربستان اعلام میکنند که سلمان به علت نامساعد بودن وضعیت جسمی خود، احتمالاً از پذیرش تاج و تخت پادشاهی خودداری کند.
این منابع اعلام کردند: یکی از اهداف ملک عبدالله از انتصاب شاهزاده مقرن به معاونت ولیعهد عربستان، فراهم کردن زمینه نشستن پسرش شاهزاده مُتعب بن عبدالله (پسر سوم ملک عبدالله) بر تخت پادشاهی است.
در همین زمینه، گفته میشود ملک عبدالله از «شورای بیعت» خواسته در صورت نشستن شاهزاده سلمان بر تخت پادشاهی، با انتصاب شاهزاده مقرن به سمت ولیعهدی و انتصاب شاهزاده متعب به سمت نایب رئیس دوم هیأت دولت موافقت کند که این امر به معنای هموار کردن راه نشستن شاهزاده متعب بر تخت پادشاهی در آینده است.
به گفته دیپلماتها، شاهزاده مقرن که از سال ۲۰۰۵ تا سال ۲۰۱۲ رئیس سرویس اطلاعاتی عربستان بود، بسیار به ملک عبدالله نزدیک و مورد وثوق وی است.
اما این تحولات در حالی رخ میدهد که باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا وارد ریاض شده است و به گفته منابع دیپلماتیک، اوباما با ملک عبدالله درباره انتقال آرام قدرت در عربستان گفتوگو خواهد کرد، زیرا حکام عربستان پیر شدهاند و از مشکلات جسمی رنج میبرند.
به نوشته القدس العربی، آمریکا نمیخواهد که تغییرات ناخواستهای در عربستان به عنوان بزرگترین تولیدکننده نفت در جهان ایجاد شود، زیرا هر گونه تغییرات ناخواسته، تأثیرات سوء در بازارهای انرژی و نفت خواهد گذاشت.
منابع آگاه همچنین اعلام کردند، روز جمعه، اوباما با ملک عبدالله درباره نحوه حمایت از مخالفان سوری گفتوگو کرد و آمریکا میخواهد با پیشنهاد «آموزش مخالفان سوری در اردن و شمال سوریه و مجهز کردن آنها به تسلیحات سنگین»، رضایت عربستان را جلب کند.