بيست و هفتمين نمايشگاه بين المللي كتاب تهران از دهم تا بيستم ارديبهشت ماه امسال در مصلاي امام خميني (ره) ميزبان دوستداران فرهنگ و كتاب و انديشمندان دانشجويان و پژوهشگران حوزههاي مختلف است. در اين ميان حوزه دفاع مقدس نيز از بخشهايي است كه در نمايشگاه امسال نمود خوبي دارد. انتشاراتي كه درحوزه دفاع مقدس آثاري منتشر كردهاند در اين نمايشگاه شركت كردهاند. در اين نوشتار به برخي از اين انتشارات و آثاري كه به اين نمايشگاه آورده اند اشاره ميشود.
1 – انتشارات روايت فتح: اين انتشارات كه پس از شهادت شهيد مرتضي آويني در سال 1372 با انتشار آثار اين نويسنده و هنرمند راه اندازي شد از سال 1384 نسبت به انتشار آثار ديگران و معرفي چهره ديگر شهدا نيز همت گماشت كه مجموعههاي زير بخشي از آثار روايت فتح را شامل ميشود:
الف ) مجموعه هاي: نيمه پنهان ماه، آسمان، اينك شوكران، مادران، يادگاران، از چشمها، جانبازان، روزگاران
ب ) مجموعههاي هنر مقاومت
ج ) مجموعه دورهها ي در بسته (خاطرات آزادگان)
د ) آثار ديداري و شنيداري شهيد آويني
هـ ) آثار ديداري و شنيداري از جمله تاريخ انقلاب اسلامي، مقاومت در لبنان و فلسطين، زندگي سرداران شهيد دوران دفاع مقدس
طبق گفته حميد علي محمدي مسئول غرفه روايت فتح برخي از اين آثار به زبانهاي مختلف جهان ترجمه شده اند و امسال با راه اندازي كارگروه ترجمه آثار بيشتري را ترجمه و منتشر خواهند كرد.
2 - انتشارت دارخوين: جانمراد احمدي مدير مسوول اين انتشاراتي ميگويد : انتشارت دارخوين از سال 1390 و با همت گروهي از رزمندگان دوران دفاع مقدس از استان اصفهان تاسيس و آغا ز به كار كرد و تاكنون يكصد عنوان كتاب در اين حوزه چاپ و منتشر كرده است كه يكي از اين عناوين مجموعه با بهشتيان است كه در بردارنده خاطراتي كوتاه از شهداي اصفهان ميباشد. اين مجموعه تاكنون به 34 شماره رسيده است و 14 عنوان ديگر نيز در دست انتشار داريم.
وي در خصوص موفقيتهاي انتشارات يادآور ميشود : انتشارت دارخوين توانسته است در سال 1392 نشان ناشر برتر استان اصفهان و در بخش ناشران خصوصي رتبه برتر در نشر معارف دفاع مقدس كشور را از آن خود كند. وي در مورد برنامههاي آينده اين انتشارات اظهار داشت : انتشار بيش ا ز50 عنوان كتاب ويژه كودك ونوجوان و نيز راه اندازي انجمن نويسندگان دفاع مقدس استان اصفهان و تجليل از نويسندگان دفاع مقدس از برنامههاي ما در سال 93 است.
3 – بنياد شهيد دكتر مصطفي چمران با آثار و كتابهاي اين شهيد بزرگ و نيز نرم افازارها يي شامل زندگينامه، دستنوشتهها و خاطرات مربوط به وي ميزبان بازديد كنندگان ميباشد. از جمله كتابهايي كه اين بنياد با خود به نمايشگاه آورده است ميتوان به كتاب «كردستان» با قلم شيواي شهيد چمران اشاره كرد.كتابي كه به درگيريهاي ضدانقلاب در سال 1359 اشاره دارد. بخشهايي ا ز اين حوادث در فيلم سينمايي چ (تازهترین اثر ابراهيم حاتمي كيا) به تصوير كشيده شده اند.
4 – انتشارات نسل ستارهها كه وابسته به كنگره سرداران و 23 هزار شهيد استان خراسان رضوي است با آثاري در نوع رمان، خاطره، زندگينامه و بخش كودك و نوجوان به نمايشگاه آمده است. مجموعه 81 عنواني قصه سرداران از جمله آثاري است كه نسل ستارهها در نمايشگاه امسال عرضه كرده است.
5 – انتشارات صرير با مجموعه فاتحان خرمشهر (35 جلد) راهيان نور (30 جلد) پژوهش شعر و ادبيات دفاع مقدس (5 جلد) و آلبومها ي عكس جنگ تحميلي (9 جلد) در نمايشگاه حضور پيدا كرده است.
سليماني از مسوولين اين غرفه ميگويد : آثار جديد صرير عبارتند از : فقط غلام حسين باش. يوسف 6. آغازي ديگر. چهل حديث. برفراز آشيانه عنقا (2 جلد) طوفان در راه است. نقش زنان در تداوم نهضت حسيني. اينجا صدايي نيست.
بنا بر گفته سليماني برخي از آثار انتشارات صرير كه وابسته به بنياد حفظ آثار و ارزشهاي دفاع مقدس است به زبانهاي مختلف جهان نيز ترجمه شده اند كه ميتوان به چند جلد از مجموعه فاتحان خرمشهر و زندگينامه شهيد بروجردي اشاره كرد.
6 - انتشارات ستارگان درخشان كه به مركز حفظ آثار و ارزشهاي دفاع مقدس استان اصفهان وابسته است تاكنون بيش از يكصد كتاب در خصوص دفاع مقدس منتشر كرده است كه به مجموعههاي : ستارگان درخشان ( 11 جلد ) طوبا ( 8 جلد ) راست قامتان ( 5 جلد) از عشق بايد گفت( 11جلد ) لالههاي سفيد ( 8 جلد ) مسافران عرش ( 2 جلد )صداي خروش ( با موضوع همت مضاعف، كار مضاعف ) مجموعههاي يادذواره شهداي شهرهاي خميني شهر، سده لنجان، نايين و روستاي هونجان، و مجموعه سخنرانيهاي سردار شهيد حسين خرازي در دوران دفاع مقدس ميتوان اشاره كرد.
غضنفري مسئول اين غرفه ميگويد :كتاب آخرين ستاره (يادداشتهاي روزانه شهيد حسين كهتري) كه كتاب برگزيده سال بوده است از آثار اين انتشارات ميباشد.
7 - نشر افق كه به دليل آثار برتري كه در حوزه داستان و رمان و نيز ترجمه دارد در رديف انتشارات برتر نمايشگاهاي مختلف بوده است امسال نيز با كتابهايي در حوزه دفاع مقدس در نمايشگاه حاضر است. آثاري مانند: پل معلق (محمدرضا بايرامي) من قاتل پسرتان هستم (احمد دهقان) زير خاكي (مجيد قيصري) ارميا (رضا امير خاني) مهمان مهتاب (فرهاد حسن زاده) و كتاب فعلا اسم ندارد ( احمد غلامي)
8 - انتشارات دفتر پژوهشهاي نظري و مطالعات راهبردي نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران، آثار خود را در نمايشگاه امسال عرضه كرده است. اين انتشارات كه از سال 1386 با مدير مسوولي دريادار آل احمد، فعاليت خود را در دو حوزه دفاع مقدس و علوم دريايي آغاز كرده است تاكنون حدود 40 اثر منتشر كرده است كه ميتوان به تقويم تاريخ دفاع مقدس نيروي دريايي ارتش كه تاكنون 20 جلد آ ن منتشر شده است اشاره كرد. پيش بيني ميشود اين مجموعه با انتشار 60 جلد ديگر تكميل گردد. اين مجموعه خواندني كه از دوران قبل از تجاوز ارتش بعث عراق به ايران اسلامي را مورد نظر و دقت قرار داده است در بردارنده اسناد، نقشهها، مدارك و نامهها ي دوران جنگ تحميلي است.
9 - انتشارات فاتحان امسال با 100 عنوان كتاب در عرصه فرهنگ و ادبيات دفاع مقدس در نمايشگاه حضور يافته است.
سردار علي ناظري معاون ادبيات وانتشارات سازمان حفظ آثار و نشر ارزشهاي دفاع مقدس با اشاره به ضرورت آشنايي نسل جوان با مفاهيم،فرهنگ و تاريخ دفاع مقدس يادآور شده است : انتشارات فاتحان وابسته به سازمان حفظ و نشر آثار دفاع مقدس به مدت پنج سال در حوزه نشر ارزشهاي دوران دفاع مقدس فعاليت مستمر دارد.
سردار ناظري با اشاره به برنامههاي اين انتشارات در نمايشگاه بين المللي كتاب و ارائه آثار جديد گفت:همچنين طي دو نشست رونمايي تعداد هفت عنوان كتاب جديد نيز در حوزه ادبيات دفاع مقدس با حضور نويسندگان، پژوهشگران و علاقه مندان و اقشار مختلف مردم و از جمله سردار نقدي رئيس سازمان بسيج مستضعفين و سردار فضلي فر مانده قرارگاه مركزي راهيان نور سپاه رونمايي خواهد شد.
سردار ناظري در ادامه به معرفي اين آثار پرداخت و گفت: سه كتاب از مجموعه روايتگري مربوط به منطقه شمال غرب منتشر ميشود كه به منطقههاي «پاوه»، «مريوان» و «سقز» ميپردازد، همچنين دو اثر نيز درباره شهداي شاخص سال گذشته منتشر ميشود كه به زندگي نامه شهيدان «ديالمه» و « سيد طاهره هاشمي» ميپردازد. يكي ديگر از آثاري كه در آستانه انتشار قرار دارد به شهداي مهندسي در جنگ تحميلي ميپردازد و از ميان اين شهدا زندگي نامه مهندس شهيد «امير مهرداد» از شهداي جهاد دانشگاهي و دانشگاه صنعتي شريف را تشريح ميكند. همچنين اثري نيز درباره زندگي «طيب حاج رضايي» با عنوان «پهلوان رخصت بده» با محوريت بازار و كسبه آن منتشر ميشود.
وي به نشستهايي كه توسط اين مؤسسه برگزار ميشود اشاره كرد و گفت: نشست «شناخت نقش مردم در دفاع مقدس و انعكاس آن در نشر و ادبيات» به همت نشر فاتحان وبا حضور پژوهشگران اين عرصه از جمله محمد دروديان و گلعلي بابايي در نمايشگاه برگزار ميشود.
10 - انتشارات ملك اعظم كه از مشهد مقدس به نمايشگاه امسال آمده است كتابهايي عرضه كرده كه در نوع خود كم نظيرند. كتابهايي مانند : خاكهاي نرم كوشك ( چاپ 192)حكايت زمستان( چاپ 45)هاجر در انتظار( چاپ 35)ساكنان ملك اعظم ( 6 عنوان ) مسيح كردستان ( چاپ پنجم)عمرتون چند ( چاپ هفتم)مثلث را جدي بگيريد( چاپ چهارم)رقص در آتش( چاپ نهم) نسيم تقدير( چاپ 12) تپه جاويدي و رازاشلو ( چاپ هفتم )
11 - نشر شاهد با عرضه بيش از 350 عنوان كتاب در بيست و هفتمين دوره نمايشگاه بين المللي كتاب حضور دارد.
حجت الاسلام و المسلمين احمد مازني معاون پژوهش و ارتباطات فرهنگي بنياد شهيد و امورايثارگران با اشاره به تأكيد مقام معظم رهبري بر موضوع فرهنگ در شعار سال جاري، گفت: كتاب ارجمندترين مقولات فرهنگي و نمايشگاه بين المللي كتاب، مهم ترين پديده فرهنگي سال است و ما تلاش ميكنيم از تمام امكانات و ظرفيتهاي اين نمايشگاه براي معرفي آثار و برنامههاي انتشاراتي خود استفاده كنيم. نويسندگان نام آشناي ايثار و شهادت و ادبيات پايداري در غرفه انتشارات شاهد حضور مييابند و با مخاطبان به گپ و گفت ميپردازند.
وي مهم ترين سياست انتشاراتي در بنياد را حمايت از نويسندگان و پديدآورندگان كتاب در حوزه ايثار و شهادت دانست و افزود: براي حمايت از توليدات فرهنگي به ويژه كتاب در حوزههاي ايثار و شهادت و دفاع مقدس برنامههاي حمايتي خاصي را پيش بيني كرده ايم.
حجت الاسلام مازني همچنين به ايجاد تعامل با ساير ناشرين و مراكز و مؤسسات همسو و مشاركت با مجمع ناشران انقلاب اسلامي اشاره كرد و گفت: يكي از اين برنامه ها، معرفي و ارزيابي مجموعه ي كتابهاي " فرهنگ اعلام شهدا " است كه در واقع اين آثار از مهم ترين منابع و مراجع در ارائه اطلاعات شهدا به تفكيك استانها به شمار ميآيد.
وي به ارائه بيش از 350 عنوان كتاب نشر شاهد در نمايشگاه اشاره كرد و افزود: انتشار پنج عنوان ديگر از مجموعه فرهنگ اعلام و رونمايي در سالن ياس نمايشگاه كتاب اشاره كرد و گفت: با رونمايي اين مجلدات، مجموعه آثار مذكور به 15 جلد خواهد رسيد و مابقي مجلدات هم در آينده به ترتيب به دست چاپ سپرده ميشود.
معاون پژوهش و ارتباطات فرهنگي همچنين با تأكيد بر ترويج فرهنگ ايثار و شهادت در سطح منطقهاي و جهاني از ارائه 5 عنوان از كتب ترجمهاي نشر شاهد به زبان اردو و رونمايي از اين آثار در ايام نمايشگاه خبر داد.
12 - موسسه شهيد حسن باقري با پنج جلد گزارش روزانه نوشته اين شهيد و نيز كتاب روايت زندگي حسن باقري به نمايشگاه وارد شده است.
در بروشور اين موسسه كه در غرفه توزيع ميگردد خبر از برگزاري اولين دوره آشنايي با سيره شهيد حسن باقري به چشم ميخورد.
13 - نشر 27 و صاعقه در جايگاه دو ناشر تخصصي كتابهاي عرصه ادبيات مستند دفاع مقدس با مجموعه آثاري در اين حوزه نيز به مصلاي امام خميني (ره ) گام نهاده است. آثاري در يگان نويسي، سرگذشت نويسي و تاريخ شفاهي كه از زير گونههاي مستند دفاع مقدس ميباشد. آثاري در مجموعه بيست وهفت در 27، مانند : به ر.وايت همت، راز آن ستاره، تا آوردگاه الهاله، حماسه بي پايان، قصه ما همين بود، پهلوان گود گرمدشت كه از اين مجمعه دو كتاب در هالهاي از غبار، ماه همراه بچه هاست، و خط فكه به زبانهاي عربي و انگليسي نيز ترجمه شده اند.
نشر 27 و صاعقه در حوزه يگان نويسي نيز با كتابهايي مانند گردان نهم، و در حوزه تاريخ مستند شفاهي با آثاري همچون مهتاب خين، بازمانده و اسرار مكتوم علاقمندان به اين حوزهها را به غرفه خود ميكشاند.
14- انتشارات پيام آزادگان: اين انتشارات كه آثار و خاطرات آزادگان سرافراز هشت
سال دفاع مقدس را منتشر مي كند يادگار ارزشمندي از سيد آزادگان مرحوم
ابوترابي است كه توسط گروهي از اين عزيزان اداره مي گردد.
اين انتشارات
تاكنون توانسته است دهها كتاب شامل خاطره، شعر، پژوهش و داستان در خصوص
سالهاي مقاومت فرزندان ايران اسلامي در اردوگاههاي رژيم بعثي عراق را
منتشر كند.
كتابهايي مانند: حيله در جنگ، لبخند در غربت، در زندان
دژخيم، بشنو از ني، رؤياي صادقه، آزادگي در اسارت، عكس نگار (دوجلد)
رهاورد غربت، خنده بر زنجير، رمز مقاومت (چهار جلد) سه مزار براي يك شهيد،
سيره ابوترابي (دو جلد) پيك رهايي و براي پرستوها (شعر آزادگان) و
كتابهايي ويژه كودكان و نوجوانان با عناوين خانهاي براي هميشه، دوست جيبي،
لك لك هاي مهاجر و ...
سخن آخر آنكه انتشاراتي كه به برخي از آثار آنان اشاره شد گوشهاي از فعاليتهاي حوزه دفاع مقدس است. حوزهاي كه بايد با نگاهي فراتر از نگاههاي معمولي حوزه فرهنگ به آن نگريست چرا كه ارزشهايي درآن نهفته و حقايقي در آن يافت ميشود كه در بهره گيري از آنان براي فرداي ايران عزيز لازم و ضروي است.
آنچه مسلم است آن است كه هنوز در اين باره ناشرين خصوصي به خوبي به ميدان نيامده اند و انگيزهاي براي حضور در اين عرصه ندارند. بي ترديد مسوولين امر، بايد راهكارهايي ارايه دهند تا ناشرين خصوصي بيش از گذشته وارد اين مقوله شوند.
ديگر آنكه ترجمه آثار مربوط به دفاع مقدس همچنان بي رونق است. علاقمندان ايراني و غيرايراني كه در آنسوي آبها و فراتر از مرزهاي جغرافيايي ايران بزرگ ما براي دست يابي به اين آثار له له ميزنند كم نيستند.
ترجمه اين آثار بايستهاي است كه بايد بدان انديشيد و براي آن راه حل ارايه داد.