در برنامه مناظره امروز با موضوع صنعت خودرو، تولیدکنندگان به گونه‌ای بحث می‌کنند که گویی در یک بازار کاملا رقابتی به فعالیت ادامه می‌دهند اما کارشناسان و مردم بر این باورند که اگر رقابتی هم هست، در یک بازار کاملا انحصاری و میان دو خودروساز بزرگ کشور وجود دارد.
به گزارش فارس، صنعت خودروسازی در کشور ایران همواره یکی از پرچالش‌ترین صنایع تولیدی بوده که علاوه بر منافع اقتصادی فراوان، انتقادات زیادی نیز نسبت به آن مطرح است؛ مهمترین انتقاد نسبت به این صنعت، قیمت‌های بالا در مقابل کیفیتی پایین‌تر از حدانتظار مصرف‌کنندگان است. در همین ارتباط، سال گذشته شورای رقابت سعی کرد تا با درنظر گرفتن فرمولی خاص با توجه به تورم بخش صنعت، میزان افزایش منطقی قیمت خودرو را تعیین کند. اما پس از آنکه وزیر صنعت اعلام کرد که این مسئله در اختیار شورای رقابت نیست، جمشید پژویان اولین رئیس شورای رقابت از سمت خود استعفا داد تا چالش قیمت‌گذاری خودرو و این نکته که آیا صنعت خودروی ایران یک صنعت انحصاری است یا رقابتی همواره به عنوان یک چالش اساسی در بین مصرف‌کنندگان و کارشناسان این صنعت باقی بماند.
حال کارشناسان بر آنند تا به این سوال اساسی پاسخ دهند. آیا خودروسازان کشور در یک بازار رقابتی مشغول به فعالیت هستند و قیمت‌ها در بازار رقابت تعیین می‌شود یا اینکه دو قطب خودرو ساز در کشور به صورت انحصاری فعالیت کرده و قیمت‌ها را با سودی بالا و بدون رعایت استانداردهای کیفی تعیین می‌کنند؟
بر همین اساس سوال نظرسنجی این هفته برنامه مناظره بدین شرح تعیین شده است؛
به نظر شما تولید و عرضه خودرو در ایران انحصاری است یا رقابتی ؟ 1.انحصاری 2.رقابتی
* بهنیا: خودروسازان علاقه‌ای به افزایش قیمت ندارند
در ابتدای این مناظره فرهاد بهنیا عضو هیئت مدیره انجمن سازندگان قطعات خودرو در مناظره وضعیت خودرو در کشور گفت: تاکنون بیش از 50 جلسه در خصوص قیمت‌گذاری خودرو و اینکه آیا کیفیت متناسب با قیمت هست برگزار کرده‌ایم و هنوز با بازاری مواجه هستیم که مدام به واسطه ورودی‌های صنعت خودرو دچار تلاطم است.
وی افزود: باید پرسید ورودی صنعت خودرو، مواد اولیه تولیدی، دستمزد، ارز و سایر موارد کنترل کافی داشته‌ایم. متاسفانه طی 2 سال و نیم اخیر به ویژه از نیمه دوم سال 90 که بخشی از آن از اثرات تحریمی هم بود، با افزایش قیمت سنگین مواد اولیه خودرو مواجه بوده‌ایم.
عضو هیئت‌مدیره انجمن سازندگان قطعات خودرو به این نکته اشاره کرد که قیمت فولاد مواد اولیه پتروشیمی، مس، آلومینیوم، روی و هرآنچه که به صنعت خودرو وابسته بود، قیمتش شیب بسیار کندی را تجربه کرد که طبعا روی خودرو و وسایل خودرو نیز اثر گذاشت.
بهنیا وضعیت قیمت خودرو را به آبی که سالها پشت سد جمع شده بود، تشبیه کرد و گفت: اگر این آب با آزاد شدن قیمت خودرو از پشت سد آزاد نمی‌شد سد را می‌شکست، بنابراین وضعیتی که سالها به دلایل مختلف باعث شده بود، تا قیمت واقعی خودرو اعلام نشود، به یکباره در سال 89 با افزایش شیب تند قیمت خودرو مواجه شد.
به گفته بهنیا خودروسازان به هیچ عنوان علاقه‌ای به افزایش قیمت خودرو ندارند، چرا که با کاهش تعداد مشتری و کم شدن تیراژ تولید مواجه می‌شوند و در نهایت وقتی تولید کم می‌شود هزینه‌های سربار افزایش یافته و مدام با افزایش قیمت خودرو مواجهیم.
وی با طرح این سوال که اگرچه تحریم‌ها بی‌تاثیر نیستند، اما باید پرسید، چرا مواد اولیه خودرو که در داخل کشور تولید می‌شود و مربوط به پتروشیمی خودمان است باید به جای بنگاه‌های اقتصادی از بازار بورس سردرآورد؟
وی گفت: مواد اولیه با دو سه دست چرخیدن و 20 _ 30 درصد افزایش قیمت در اختیار من تولیدکننده قرار می‌گیرد که همین امر خود سبب افزایش قیمت خودرو می‌شود.
* بیاتیان: بازار خودرو با واردات در سطح کلاس خودروهای داخلی تنظیم شود
در ادامه مناظره محمد بیاتیان نماینده مجلس پشت تریبون قرار گرفت و با بیان اینکه ما هم اکنون یک کشور تولید کننده خودرو نیستیم، اظهار داشت: شرکت‌های داخلی خودروهای خارجی را مونتاژ کرده و به مصرف کننده داخلی می‌فروشند.
وی افزود: مردم از کیفیت خودروهای داخلی و همچنین قیمت آن ناراضی هستند و در دو سال اخیر قیمت محصولات شرکت‌های داخلی دو برابر افزایش یافته و حقوق کارمندان و کارگران حدود 38 درصد رشد داشته است و بازهم زمزمه افزایش خودرو به گوش می‌رسد.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس بابیان اینکه سود حاصله از بازار خودرو نصیب دلالان می‌شود، تصریح کرد: بررسی‌ها نشان می‌دهد، بازار خودرو رقابتی نیست و دو شرکت اصلی تولیدکننده سطح تولیدات و کیفیت مناسب و هم ترازی ندارند و مردم مجبورند، از آنها خودرو بخرند.
وی با ذکر مثالی در این مورد گفت: وقتی شرکت‌های خودروساز پیش فروش ویژه اعلام می‌کنند، در نیم ساعت اول تمام ظرفیت پر می‌شود و این نشان می‌دهد اغلب ثبت‌نام کنندگان مردم عادی نیستند.
بیاتیان گفت: باید واردات خودرو در کلاس خودروهای تولید داخل آزاد شده و از طرف دیگر کیفیت خودروهای داخلی افزایش یابد.
وی اظهار داشت: برای تنظیم بازار با واردات خودورهای خارجی در سطح کلاس خودروهای داخلی عرضه و تقاضا قیمت را تعیین می‌کند.
* قاضی‌پور: رانت 3 هزارمیلیارد تومانی واردات خودرو/ شورای رقابت باید قیمت‌گذاری کند
نادر قاضی‌پور نماینده ارومیه در ادامه این مناظره پشت تریبون قرار گرفت و در مورد قیمت‌گذاری خودرو اظهار داشت: سال گذشته سال تولید ملی بود، اما رئیس‌جمهور با یک خودروی بی‌ام‌و آخرین سیستم وارد مجلس شد، بنابراین وقتی رئیس‌جمهور ما به این مسئله دقت ندارد، باید فاتحه تولید ملی را خواند.
این نماینده مجلس ادامه داد: به نظر من حتما صنعت خودرو در ایران انحصاری است، چون مدیران عامل شرکت‌های خودروساز توسط دولت تعیین می‌شوند.
وی با بیان اینکه سالیانه حدود 32 هزار نفر در جاده‌های کشور کشته می‌شوند، گفت: خودروسازان و قطعه‌سازی عامل این مسئله هستند.
عضو ناظر شورای رقابت با اشاره به مشکلات خدمات پس از فروش و تحویل خودرو از سوی خودروسازان گفت: بروز این مسائل نوعی خیانت در امانت و دزدی آشکار است.
قاضی‌پور تصریح کرد: مردم پول سوء مدیریت خودروسازان را می‌پردازند و شورای رقابت باید حتما در بخش خودرو قیمت‌گذاری را انجام دهد.
وی با اشاره به مصوبه دولت قبل در مورد اعطای مجوز واردات به اسم مردم جزیره ابوموسی گفت: بر اساس این مصوبه دولت به هر نفر از ساکنان این جزیره مجوز واردات داده شد، اما رانت از طریق این کار ایجاد شد و گزارش آن در کمیسیون اصل 90 قرائت شد و بالای 3 هزار میلیارد تومان از رانت خودرو استفاده شد.
این نماینده مجلس با بیان اینکه ما در داخل و برای خودروسازی قطعه ایرانی می‌خواهیم و نه قطعه چینی گفت: این کار خلاف است و اداره استاندارد و گمرک باید با این اقدامات برخورد کند.
* نعمتبخش: قیمت‌گذاری خودرو سال 74 در حاشیه بازار تعیین می‌شد/دولت دخالت نکند
احمد نعمتبخش رئیس انجمن قطعه‌سازان در ادامه این مناظره تلویزیونی با اشاره به اینکه معتقد به رقابتی بودن خودرو در ایران هستم، اظهار داشت: امیدوارم علاوه بر مردم، مسئولان نیز به این صحبت‌ها گوش فرا دهند.
وی در واکنش به صحبت‌های قاضی‌پور نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه 1.3 دهم تصادفات بابت عدم توجه به جلو است، گفت: بر اساس اطلاعات کمیسیون سازمان استاندارد، بخشی از تصادفات مربوط به کیفیت خودرو نیست.
وی افزود: باید از تجربه جهانی استفاده کنیم، چرا که در هیچ جای دنیا دولت‌ها در قیمت‌گذاری خودرو نقشی ندارد.
نعمتبخش تاکید کرد: در سال 73 و 74 کمیته‌ای برای هماهنگی فروش خودرو تشکیل شده بود که بر اساس آن خودرو با قرعه‌کشی به خریداران فروخته می‌شد؛ در ماه 12 سال 73 مصوبه‌ای توسط شورای اقتصاد تعیین شد که خودرو در حاشیه بازار قیمت‌گذاری و به فروش برسد.
وی گفت: در این زمان سالها به دولت بابت فروش خودرو پول می‌دادیم، تا اینکه در سال 77 دعوای میان وزارت بازرگانی و دستگاه‌ها ایجاد شد که پس از آن رئیس جدید سازمان حمایت بندهایی از هزینه‌ها را قبول نداشت و بر اساس آن مجددا مباحث مربوط به قیمت خودرو به شورای اقتصاد واگذار شد.
رئیس انجمن قطعه‌سازان در پایان تصریح کرد: در این زمان شورای اقتصاد برای از بین رفتن دعوا اختیار قیمت‌گذاری را از وزارت بازرگانی به وزارت صنعت واگذار کرد.
* هوشمندیار: نبود بازار آزاد و تعرفه بالا مانع فضای رقابتی خودرو است
نادر هوشمندیار آخرین کارشناسی بود که در بخش اول مناظره پشت تریبون رفت و در مورد وضعیت تولید خودرو در کشور گفت: مطرح کردن عدد و رقم از تولید خودرو به درد مردم نمی‌خورد، بلکه مردم مشکل‌شان در کیفیت خودرو حل می‌شود و امیدواریم مسائل به صورت ریشه‌ای بررسی شود، چرا که از زمان صفویه تا سال 57 تمام مسائل انحصاری بود.
وی افزود: سال 1354 خودرو با قیمت 250 هزار تومان به دست مردم می‌رسید و اگر از دولت خدماتی گرفته می‌شد حمایت بود نه پولی.
این کارشناس اقتصادی به این نکته اشاره کرد که بعد از انقلاب اقتصاد ما دولتی شد، از طرفی توسعه هر کشوری وابسته به نوسازی، صنعتی شدن و توسعه اقتصادی است.
در زمان دولت خاتمی درآمد نفتی ما 90 میلیارد دلار بود که این رقم در 8 سال گذشته به 600 میلیارد دلار رسید ولی از این طرف خودروسازان در قعر جدول قرار گرفتند.
هوشمندیار تصریح کرد: باید از خودروسازان پرسید به شما چه کمکی شد، جز آنکه رانت و دلالی ایجاد شد و صنعت ما حرکت نکرد؟
ما می‌گوییم اگر خودرو تولید می‌شود، باید فضا رقابتی باشد اما وقتی بازار آزاد نداریم سرمایه‌گذار خارجی نمی‌تواند ورود کند و تعرفه‌ها بالاست چگونه می‌توان این ادعا را کرد؟ الان پژو 206 با قیمت 40 میلیون تومان وارد می‌شود، در حالی که اگر یک ساعت در دبی قدم بزنید می‌توانید همین خودرو را با قیمت 20 میلیون تومان و با وام سود 3 درصد بخرید و امیدواریم به شعار در صحبت‌هایمان بسنده نکنیم.
* بهنیا: اگر قطعه‌سازان نبودند باید 100 میلیارد دلار واردات می‌شد
در ادامه این برنامه مناظره گروهی شرکت‌کنندگان با صحبت‌های فرهاد بهنیا نماینده انجمن قطعه سازان خودرو آغاز شد. وی با بیان اینکه همه قبول داریم، قیمت و کیفیت خودروهای تولید داخل مناسب نیست، اظهار داشت: باید به دنبال علت‌ها برویم تا به راهکار مناسب برای حل مشکلات خودرو دست بیابیم.
وی با اشاره به افزایش قیمت‌ها از سال 89 تاکنون افزود: قیمت شیر خام از 220 تومان به 1350 تومان رسید که افزایش سه برابری را نشان می‌دهد و قیمت فولاد با 4 برابر افزایش 2680 تومان و پلاستیک از 1800 تومان به 14800 تومان رسیده است.
بهنیا تصریح کرد: قیمت سایر کالاها هم به همین ترتیب افزایش یافته و این نشان می‌دهد، نه تنها قیمت خودرو بلکه سایر کالاها هم رشد داشته است.
در ادامه هوشمندیار گفت: آقای بهنیا شما برای بهبود کیفیت قطعات داخلی چه کرده‌اید؛ کشور چین با نرخ‌های مختلف کیفیت‌های مختلف قطعات را عرضه می‌کند که متاسفانه چین بازار ایران را گرفته و معمولا ثبت سفارش‌هایی که برای ورود قطعات خودرو از چین می‌شود کیفیت مناسبی ندارد.
بهنیا در واکنش به صحبت‌های هوشمندیار گفت: شرکت ما نمره A را از شرکت پژو فرانسه دریافت کرده و ما نباید نسبت به صنعت کشور خودزنی کنیم.
وی افزود: در طول سال‌های گذشته سرمایه‌گذاری زیادی در این بخش انجام شده و باید ببینیم چه میزان اشتغال و هزینه‌ای در کشور در برداشته است؛ اگر قطعه‌سازان داخلی نبودند برای تولید خودرو سالانه باید 100 میلیارد دلار هزینه می‌کردیم.
* نعمتبخش: وزرای احمدی‌نژاد اعتقادی به قیمت حاشیه بازار نداشتند
در ادامه احمد نعمتبخش با بیان اینکه قیمت خودرو در داخل در جیب خودروساز نمی‌رود گفت: 40 درصد قیمت خودرو برای بخش‌های مختلف از جمله بیمه، حقوق گمرکی، بیمه شخص ثالث و چندین بخش دیگر اختصاص می‌یابد و اگر این موارد را کم کنیم قیمت پایین‌تر از رقم‌های فعلی است.
وی با اشاره به صحبت هوشمندیار مبنی بر لیزینگ خودرو با شرایطی مناسب در دبی گفت: ما هم قبول داریم که با توجه به کاهش ارزش پول ملی قدرت خرید مردم کاهش یافته و می‌توان با فعال کردن لیزینگ‌ها این نقص را برطرف کرد.
دبیر انجمن خودروسازان با بیان اینکه متاسفانه وزرای صنایع دولت قبل به فروش در حاشیه بازار اعتقادی نداشتند گفت: از سال 76 تا 90 قیمت خودرو 44 درصد افزایش یافت، اما قیمت سایر کالاها حدود 660 درصد رشد داشته است.
وی تصریح کرد: در گذشته فروش خودرو توسط نمایندگی‌ها انجام می‌شد، اما آنقدر این نمایندگی‌ها در مظان اتهام قرار گرفتند که شرکت های خودروساز سایت فروش راه‌اندازی کردند و دیگر فروش در حاشیه بازار متوقف شد.
* قاضی‌پور: خودروی 70 میلیونی چینی را 100 میلیون تومان قیمت‌گذاری کردند
در بین صحبت‌های نعمتبخش قاضی‌پور گفت: ماشین چینی که باید با قیمت 70 میلیون تومان به فروش می‌رسید 100 میلیون تومان قیمت‌گذاری شد؛ این سود 30 میلیون تومانی در جیب چه کسانی می‌رود؟
وی ادامه داد: شما به جای اینکه افراد سیاسی را به عضویت هیات مدیره خود به صورت موظف و غیرموظف بگمارید، باید ساختار‌های شرکت‌های خود را اصلاح کنید.
* شرط و شروط نعمتبخش برای کاهش قیمت خودرو
نعمتبخش در ادامه صحبت‌های خود گفت: چند درصد مردم روزنامه می‌خوانند یا تلویزیون را می‌بینند. ممکن است فردی خریدار خودرو باشد اما زمانی به سایت شرکت‌ها مراجعه می‌کند که ظرفیت فروش به پایان رسیده است.
دبیر انجمن خودروسازان تصریح کرد: اگر روش گذشته یعنی فروش در حاشیه بازار وجود داشت، این مشکلات پیش نمی‌آمد و من متعهد می‌شوم در صورتی که این اقدام انجام شود قیمت از سطح فعلی هم پایین‌تر بیاید.
وی با اشاره به جلسه خود با وزیر سابق صنعت، معدن و تجارت گفت: در آن زمان به آقای غضنفری گفتم با توجه به اینکه وزارت بازرگانی و وزارت صنعت با یکدیگر ادغام شده‌اند قیمت‌گذاری باید توسط سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان انجام شود.
* قاضی‌پور: سیاسی‌کاری نکنید؛ با مردم روراست باشید
نادر قاضی‌پور در ادامه برنامه زنده مناظره افزود: قیمت پراید از 8 میلیون به 20 میلیون رسیده و با این قیمت چگونه معلمان و کشاورزان می‌توانند خودرو بخرند و این به یک آرزوی دیرینه برای مردم تبدیل شده است.
وی با بیان اینکه نباید سیاسی‌کاری کنید و باید با مردم روراست باشید گفت: فیش حقوقی من 3 میلیون و 400 هزار تومان است.
* بیاتیان: مردم در حال حذف شدن از چرخه خرید داخل هستند
در ادامه بیایتان اظهار داشت: در سال‌های اخیر قیمت خودرو صددرصد افزایش پیدا کرده اما باید ببینیم که در این مدت، قدرت خرید مردم چه میزان افزایش پیدا کرده است.
وی اضافه کرد: آیا آن کسانی که می‌توانستند پراید 7 میلیونی بخرند الان هم می‌توانند پراید را باقیمت 20 میلیون تومان بخرند.
بیاتیان گفت: مردم در حال حذف شدن از چرخه خرید داخل هستند و فضا کاملا انحصاری است.
وی با بیان اینکه خودروهای داخلی تولید ملی نیست، اضافه کرد: چون قطعات آن همه از چین تهیه می‌شود و قطعه‌سازان داخلی در حال ورشکستگی هستند.
بیاتیان گفت: برای رقابتی کردن بازار خودرو باید اجازه دهیم خودروسازان مطرح دنیا بیایند و فقط هم به پژو و رنو بسنده نکنیم و بگذاریم چینی‌ها از این بازار خارج شوند تا بازار رقابتی شود و رقابت، قیمت را تعیین کند.
* بهنیا: بازار خودرو رقابتی است
بهنیا در ادامه گفت: باید بررسی کنیم چه عواملی موجب شکل‌گیری این وضعیت شده و من معتقدم بازار خودرو رقابتی است.
وی اضافه کرد: زمانی که به فولاد مبارکه به عنوان بزرگترین تولید کننده ورق اجازه داده می‌شود که نرخش را خودش تعیین کند و در بورس برود این وضعیت ایجاد می‌شود.
* هوشمندیار: ورود به ایران‌خودرو بدون سفارش نمی‌شود
در جریان مناظره امروز تلویزیونی با موضوع بررسی وضعیت صنعت خودرو، نادر هوشمندیار کارشناس خودرو با اشاره به اینکه بازار خودروی ایران قطعا انحصاری و رقابتی نشده است، اظهار داشت: در طول 25 سال گذشته افراد خاصی در یک زنجیره می‌چرخند، یعنی اگر کسی در ایران خودرو استخدام شود، قطعا توسط افرادی باید سفارش شود.
وی ادامه داد:نه تنها خودروسازی بلکه صنایع ما از جمله صنایع مس و ذوب‌آهن نیز دولتی است و از افراد نخبه و تحصیل‌کرده که در المپیادها مقام می‌آورند نتوانستند، در چرخه تولید از آنان استفاده و تولید را رقابتی کنند.
* نعمتبخش: تولید خودرو در کشور انحصاری نیست
احمد نعمتبخش در واکنش به صحبت‌های هوشمندیار، گفت: اکنون دو دیدگاه برای انحصاری بودن خودرو در کشور وجود دارد، اول اینکه 15 تا 16 تولیدکننده سواری با وجود تعرفه 40 درصد وارداتی خودرو وجود دارد؛ تعرفه 40 درصدی زیاد نیست و با احتساب اختلاف بهره ایران با اروپا با در نظر گرفتن 20 درصد اختلاف بهره‌وری مشخص می‌شود که تولید خودرو در کشور انحصاری نیست.
وی افزود: برخی اعتقاد دارند چون ایران‌خودرو و سایپا 70 درصد بازار داخل را در اختیار دارند، باید محصولاتشان دستوری قیمت‌گذاری شود؛در کجای دنیا این اتفاق می‌افتد؛ آیا در کره که 70 درصد بازار در دست کیا و هیوندا است، دولت باید قیمت‌گذاری کند.
* بیاتیان: بگویید تعرفه خودرو در کره چقدر است
بیاتیان در واکنش به صحبت‌های نعمتبخش گفت:اگر در این کشور دستوری قیمت خودرو تعیین نمی‌شود، بگویید تعرفه واردات آنان چقدر است.
نعمتبخش گفت: در این کشور تعرفه بسیار پائین است و بهره‌وری هم بالاست؛ در دولت خاتمی، تعرفه‌ها قرار شد سالانه 5 درصد کاهش یابد، اما در دولت احمدی‌نژاد این اتفاق رخ نداد.
وی افزود: چون این خودروسازی‌ها بزرگ هستند در مظان اتهام قرار گرفته‌اند و باید ببینیم که این همه شورای رقابت سنگ خودروسازان را به سینه می‌زنند، چقدر جهت خروج انحصاری بودن تلاش کرده است.
* قاضی پور: در کجای دنیا خودروسازان بانکداری می‌کنند؟/ خودروسازی‌ها سر مردم کلاه گذاشتند
نادر قاضی‌پور نماینده مجلس شورای اسلامی و عضو شورای رقابت در واکنش به صحبت‌های نعمتبخش، تاکید کرد: شورای رقابت آمد و ایران خودرو و سایپا را جدا کرد تا رقابت بوجود آید.
وی ادامه داد: وقتی دولت مدیرعامل و هیأت مدیره این دو خودروسازی را تعیین می‌کند، چطور انتظار عدم افت تولید و افزایش بهره‌وری را داریم.
وی با بیان اینکه برای ایجاد خودروسازی‌های جدید حمایت‌های لازم انجام شده است، گفت: در کجای دنیا شرکت‌های خودروسازی بانکداری می‌کنند، چرا اموال مازاد خود را برای افزایش سرمایه در گردش واگذار نمی‌کنید.
وی گفت: شورای رقابت دست همه را رو کرد و مشخص شد که خودروسازی‌ها سر مردم کلاه گذاشتند و با زیان‌دهی در کشورهای دیگر تولید خودرو با قیمت‌های ارزانتر راه‌اندازی کردند، چرا قیمت خودرو را پائین نمی‌آورید.
قاضی‌پور افزود: ما موشکافی کردیم که در زمان مشخصی انحصار از بین برود. در این باره از خودروسازها خواستیم که گزارش کیفیتی خودرو را بدهند، چرا تاکنون یک گزارش هم به شورای رقابت ارائه نشد؟
این نماینده مجلس توضیح داد: من در این مدت تنها یک روز مرخصی رفتم که آن هم به علت فوت پدرم بود و در این مدت یک بار گزارش کیفیت از سمت قطعه‌سازان و خودروسازان به ما ارائه نشد.
وی گفت: این حقوقی که از ملت می‌گیرید بگذارید حلال شود؛ ما حامی سرسخت ایران خودرو و سایپا هستیم و اجازه نمی‌دهیم دلالان در آن ورود کنند؛ ما به دنبال آن هستیم که همه مردم از ماشین ملی استفاده کنند تا اشتغال نیز افزایش یابد.
قاضی‌پور با اشاره به اینکه خروج خودروسازی از کشور منجر به گردش پول در صرافی‌های خارج از کشور و تیلیاردر شدن آنان می‌شود، گفت: شورای رقابت نگذاشت پراید 8 میلیونی یک شبه 30 میلیون شود.
وی در پایان تاکید کرد: پراید بترکد (در نهایت)، 5 میلیون تومان می‌ارزد.
* بیاتیان مدیریت انحصاری است/ مدیریت در یک دایره بسته می‌چرخد
محمد بیاتیان عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در مناظره وضعیت کیفیت خودرو در کشور گفت: چرخه مدیریت نه تنها در صنعت خودروسازی بلکه در بسیاری از زمینه‌ها انحصاری است و ما به بسیاری از جوان‌ها، تحصیل‌کرده‌ها و کسانی که علوم مختلف را آموخته‌اند خیلی بها نداده‌ایم، بلکه یک دایره بسته ایجاد کرده‌ایم که مدام می‌چرخد.
وی افزود: در دولت فعلی هم که 34 سال از انقلاب اسلامی می‌گذرد، می‌رویم پدر علم صنعت را می‌آوریم که با علوم روز آشنا نیست. از طرفی دیگر در صنایع خودروسازی ما مدیریت‌ها بیشتر سیاسی است و به راحتی با اشاره انگشت فلان فرد سیاسی مدیر عوض می‌شود.
نماینده مردم در مجلس همچنین به این نکته اشاره کرد که به دلیل فشار این نماینده یا آن نماینده و مطامع سیاسی شرکت‌های خودروسازی را مجبور می‌کنیم بدون هیچ گونه توجیه اقتصادی در فلان نقطه کشور سایت خودروسازی ایجاد کنند و نتیجه آن همان می‌شود که معضلش گریبانگیر مردم می‌شود.
بیاتیان در بخش دیگری از سخنان خود اقتصاد کشور را اقتصاد دلالی عنوان کرد و گفت: نه اقتصاد کشورهای پیشرفته را داریم، نه بانکداری اسلامی. یک روز می‌بینیم پول‌های سرگردان از بازار سکه سر در می‌آورند یک روز از بازار ارز، روز دیگر از بازار مسکن و خودرو.
* بیاتیان: سودهای کلان بانکی به افزایش قیمت خودرو دامن می‌زند
وی تصریح کرد: تا از تولید ملی به معنای واقعی حمایت نکنیم، وضعیت به همین منوال پیش می‌رود و باید پرسید، چرا خودروساز یا تولیدکننده برای وام و تسهیلاتی که می‌گیرد باید 25 تا 30 درصد سود بانکی بدهد؟
* هوشمندیار: اگر گزارشی دارید، پیگیری کنید نه اینکه تهمت بزنید
هوشمندیار کارشناس اقتصادی در پاسخ به بیاتیان گفت: علم مدیریت هم هنر است و هم مدیریت، ولی باید دید کجا از آن برای درآمد‌زایی باید استفاده کرد. ما نباید به راحتی به هر کس تهمت بزنیم بلکه باید خطاها را مشخص کرده و آن را اصلاح کنیم. شعار دادن هنر نیست و اگر گزارشی دارید که پول بیت‌المال را خورده‌اند، پیگیری کنید نه اینکه تهمت بزنید.
* بیاتیان: دولت بر روند تولید نظارت کند نه دخالت/ مدیریت در صنعت خودروسازی سیاسی است
بیاتیان عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در پاسخ گفت: ما منکر این نیستیم که از باتجربه‌ها استفاده کنیم بلکه می گوییم به جوان‌ها هم برای عرض اندام میدان بدهیم و در عین حال دولت نظارت کند، نه دخالت و مدیریت‌ها تخصصی و نه سیاسی باشد.
وی تصریح کرد: نباید صنایع را ابزار انتخاباتی و سیاسی خود کنند و صنعت خودروسازی در همه کشورهای دنیا صنعت بسیار مهمی است و دولت باید به آن کمک کرده و اجازه دهد تا پا بگیرد.
* بهنیا: بخش خصوصی 75 درصد خودرو را مدیریت می‌کند
در ادامه این مناظره فرهاد بهنیا عضو هیئت‌مدیره انجمن قطعه‌سازان خودرو گفت: باید به نماینده بخش خصوصی بیشتر بها دهیم چرا که بخش خصوصی کشور 75 درصد خودرو را مدیریت می‌کند و این دعواها مربوط به 25 درصد باقیمانده است.
وی نرخ تعرفه را برای خودرو 28 درصد عنوان کرد و گفت: یک زمانی دوستان ارز مرجع می‌گرفتند و آن را آزاد می‌فروختند که هیچ کس هم به آن رسیدگی نکرد. از طرفی اگر وضعیت نرخ بهره بانکی را در کشورهای دیگر مقایسه کنید معلوم می‌شود که نرخ بهره بانکی در کشوری مانند کره برای تولیدکننده خودرو از 3.25 درصد در سال 2013 به 2.5 درصد رسیده است، در حالی که با بررسی وضعیت 11 بانک خودمان می‌بینیم که گاهی با نرخ جریمه تا 32 درصد هم بهره می‌گیرند.
به گفته عضو هیئت‌مدیره انجمن قطعه‌سازان خودرو اگر نرخ بهره بانکی، مواد اولیه تولید و خدمات بیرونی اصلاح نشود وضعیت بهبود پیدا نمی‌کند و مطمئن باشید افزایش قیمت خودرو به نفع هیچ کس از جمله تولیدکننده نیست.
* بهنیا: شورای رقابت به جای فشار به خودروسازان قیمت مواد اولیه را کنترل کند
بهنیا تصریح کرد: این بلایی که طی دو سال اخیر بر سر قیمت خودرو آمد ناشی از عدم مدیریت در اعلام برنامه‌های دولتی بود. اگر با سیاست شفاف عمل می‌کردند قیمت خودرو به وضعیت الان نمی‌رسید. شورای رقابت به جای آنکه بر سر تعیین قیمت خودرو به تولیدکننده فشار بیاورد کارخانجات تولیدکننده مواد اولیه را رصد کند.
وی به افزایش قیمت موادی مانند فولاد اشاره کرد و گفت: چگونه است که فولاد مبارکه به یکباره قیمتش را از 600 تومان به 3600 تومان می‌رساند و آب از آب تکان نمی‌خورد.
بهنیا گفت: هیچ جای دنیا ورود صنعت را رها نمی‌کنند و خروجی را کنترل کنند.
* نعمتبخش: مردم داری دولت نباید به قیمت نابودی صنعت خودرو تمام شود
در ادامه این مناظره احمد نعمتبخش دبیر انجمن خودروسازان گفت: مردم‌داری دولت نباید به قیمت نابودی صنعت خودرو تمام شود از طرفی به توصیه خیلی از نمایندگان مجلس فشار آوردند که در این شهر و آن شهر خودروسازی بزنید، یا در ونزوئلا نمایندگی بزنید. آیا باید پرسید این حمایت از صنعت خودروسازی است؟
وی ادامه داد: به استناد برنامه پنجم توسعه ما 6000 میلیارد تومان زیان کردیم و هیچ هزینه‌ای به ما ندادند ولی از آن طرفی برای صنعت شیر 300 میلیارد تومان کمک می‌کنند.
در ادامه برنامه مناظره امروز مجری برنامه از مهمانان سوالات بینندگان را پرسید.
* بهنیا: بخش خصوصی حاضر به سرمایه‌گذاری در صنعت خودرو نیست
سوال اول از بهنیا بود که پرسیده شد، آیا در حال حاضر انحصار در بخش خودرو وجود دارد، گفت: در حال حاضر بخش خصوصی حاضر به سرمایه‌گذاری در این بخش نیست و به نوعی بازار سمت انحصار در حال حرکت است.
* قاضی‌پور: سخنگوی شیوا نیستم
سوال بعدی را از قاضی‌پور بود که پرسیده شد، تفاوت آقای شیوا با جمشید پژویان در ریاست شورای رقابت چیست که وی پاسخ داد بنده سخنگوی آقای شیوا نیستم و ایشان هم صورت انتصابی تعیین شده‌اند.
وی افزود: کسانی که تا مدتی قبل در بغل مشایی بودند، الان در بغل جهانگیری هستند و من تنها عضو ناظر شورا هستم.
* سهم اندک دولت در خودروسازها از زبان نعمتبخش
سوال بعدی از نعمتبخش بود که پرسیده شد، مدیران عامل ایران خودرو و سایپا را چه کسانی تعیین می‌کنند؟ وی پاسخ داد: کمتر از 20 درصد سهام ایران‌خودرو و 36 درصد سایپا متعلق به دولت است، اما در این بین شرکت‌های سرمایه‌گذاری بخش دیگری از سهام را در اختیار دارد که اختیارات خود را به سازمان گسترش و نوسازی داده‌اند و این سازمان هم زیر نظر وزیر صنایع تصمیم‌گیری می‌کند.
سوال دیگر از نعمتبخش پرسیده شد، این که با توجه به کاهش تحریم‌ها در بخش خودرو چرا قیمت‌ها در این بخش کاهش نیافته است؟ نعمتبخش پاسخ داد، از ابتدای امسال و حتی اواخر سال گذشته قیمت خودرو افزایش نیافته و با توجه به افزایش 2 درصدی نرخ مالیات بر ارزش افزوده و رشد 24 درصدی بیمه شخص ثالث قیمت نهایی برای خریدار رشد کرده است.
دبیر انجمن خودروسازان با اشاره به قیمت‌گذاری خودرو در دو سال گذشته گفت: قرار شد قیمت خودرو 20 درصد افزایش یابد اما تنها 14 درصد رشد کرد و شورای رقابت در ابتدای سال 92 مبنای خود را همان عدد 14 درصد دولت و همچنین ارز مبادله‌ای 2 هزار و 500 تومانی قرار داد در حالی که باید قیمت خودرو 20 درصد افزایش می‌یافت و از طرف دیگر ارز آزاد مورد استفاده خودروسازان قرار می‌گیرد.
وی تاکید کرد: در نتیجه قیمت تمام شده برای خودروسازان کاهش نیافته و به همین دلیل قیمت نهایی برای مصرف‌کننده کاهش نداشته است.
* قاضی‌پور: شورای رقابت نبود، خودروسازان خون مردم را در شیشه می‌کردند
قاضی‌پور در واکنش به صحبت‌های نعمتبخش گفت: اگر شورای رقابت نبود شما خودروسازان خون مردم را در شیشه می‌کردید.
وی افزود: دولت دستور داد که قیمت تعیین شده توسط شورای رقابت باید اجرایی شود، اما خودروسازان به آن عمل نکردند؛ در زمان محاسبه قیمت خودرو در شورای رقابت ما مبنا را 3 هزار و 700 تومان قرار دادیم نه قیمت ارز مبادله‌ای.
قاضی‌پور تصریح کرد: شما می‌خواهید یک‌شبه پولدار شوید و اگر شورای رقابت نبود، قیمت خودرو هم مثل دلار لحظه‌ای بالا می‌رفت.
نادر قاضی‌پور نماینده مجلس در شورای رقابت در مورد دلیل انحصاری بودن قیمت خودرو در ایران گفت: دلیل این است که بیشترین سهام خودروسازان مربوط به وزارت صنعت است و انتصاب مدیران آنها توسط وزیر انجام می‌شود.
*مصرف خودرو در جهان ۵لیتر و در ایران ۲۰ لیتر در صد کیلومتر
وی ادامه داد: تعرفه بالا موجب انحصاری بودن این صنعت شده و مرزها برای ورود خودرو باز نیست، ضمن اینکه مدیران شرکت‌های خودروسازی هیچکدام از رده پایین شروع به فعالیت نکردند و سیاسی هستند.
عضو کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی ادامه داد: دو گروه بزرگ خودروساز کشور 96 درصد تولید خودرو را در اختیار دارند، اما در رقابت در عرضه و بهبود کیفیت تولید نیست و نیسان‌وانت (با مصرف ۲۰ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر) صدی 20 و پژو صدی 12 مصرف سوخت دارد، در حالی که در دنیا این رقم 5 لیتر است.
نعمتبخش در پاسخ به این اظهارات گفت: ما باید ببینیم دنیا در این خصوص چه اقدامی انجام داده و همین کار را انجام دهیم. این که بگوییم ایران‌خودور و سایپا درصد بالایی از بازار را دارند، پس بازار انحصاری است درست نیست، در کشور کره هم شرکت‌های هیوندا و کیا بیشترین سهم بازار را دارند.
* خودروسازانی که بانکداری هم می‌کنند
قاضی‌پور در پاسخ گفت: چرا خودروسازان ما تنها خودروساز نیستند و بانکداری هم می‌کنند، نعمتبخش پاسخ داد، زمانی که ایران‌خودرو سهام بانک پارسیان را خرید این مسائل نبود، ضمن اینکه در دنیا هم مرسوم است و شرکت مرسدس‌بنز هم سهام بانک در اختیار دارد.
رئیس انجمن خودروسازان اضافه کرد: همچنین سود سهام پارسیان به ایران‌خودور کمک کرده تا سهامداران آن کمتر ضرر کنند و از محل سود بانک ، به سهامداران کمک کند.
قاضی‌پور گفت: اگر خودروسازان زیان کردند، سال گذشته اعضای هیات مدیره خودروسازان چندصد میلیون پاداش گرفتند؟ حتما بازار سوددهی داشته که به آنها پاداش داده شده است.
نعمتبخش خطاب به قاضی‌پور سوال کرد: شما به عنوان عضو شورای رقابت چه کرده‌اید که خودروسازی رقابتی شود و از انحصار خارج شود.
قاضی‌پور پاسخ داد: اگر ما نبودیم ایران‌خودرو و سایپا را ورشکسته کرده بودید و به افراد خاصی واگذار می‌کردید.
نعمتبخش تصریح کرد: شورای رقابت قرار بود فقط دستورالعمل بدهد، اما خلاف کرد و قیمت‌گذاری را انجام داد.
وی ادامه داد: سال گذشته که تعرفه خودرو 45 درصد بود 30 میلیارد دلار ارز از کشور خارج شد و این یکی از دلایل بالا رفتن قیمت دلار بود.
وی اضافه کرد: همچنین قرار بود شورای رقابت هر سه ماه یکبار تورم بخشی را اعلام کند، اما این کار انجام نشد و جلسات شورا به طور منظم برگزار نمی‌شود.
قاضی‌پور در جواب نعمتبخش گفت: جلسه شورای رقابت هفته گذشته تشکیل شده است.
نعمتبخش درباره راهکار بهبود وضعیت صنعت خودرو گفت: اگر اجازه بدهند، خودرو در حاشیه بازار به فروش برود، دلال‌ها و پول‌های سرگردان از این بازار کنار می‌روند و قیمت خودرو پایین می‌آید.
وی اضافه کرد: امسال خودروسازان افزایش قیمت ندادند و تنها 2 درصد بابت افزایش مالیات ارزش افزوده و مقداری هم به دلیل افزایش بیمه شخص ثالث اضافه شده است.
قاضی‌پور بیان کرد: خدمات پس از فروش خودروسازان کجاست و چرا قطعات پی‌درپی خراب می‌شود و چرا زمان‌بندی تحویل خودرو به مشتریان رعایت نمی‌شود.
نعمتبخش پاسخ داد: تنها 1.3 درصد تصادفات مربوط به نقص فنی خودروها است.
وی افزود: مسئولان قبلی کشور طوری رفتار کردند که قطعات خودرو از خارج وارد نشد و ما تحریم شدیم.
رئیس انجمن خودروسازان اضافه کرد: اجازه دهند که خودروسازی از بروکراسی قیمت‌گذاری سازمان حمایت رها شده و قیمت آن در حاشیه بازار تعیین شود.
قاضی‌پور گفت: خودروسازان برای مردم عادی هم خودرو تولید کنند تا اقشار آسیب‌پذیر هم بتوانند خودرو بخرند.
این نماینده مجلس اضافه کرد: وزیر صنعت خود را مافوق قانون نبیند و از مصوبات شورای رقابت تبعیت کند.
