طرح افزایش جمعیت که توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی به مجلس شورای اسلامی ارائه و کلیات آن تصویب شد دارای سیاستهای تشویقی برای همسرانی است که فرزندآوری را در دستور کار خود قرار میدهند.
به گزارش تسنیم، موضوع بحران جمعیت یکی از مهمترین موارد پیش روی آینده کشور است که از همین حالا باید به فکر آن بود، موضوعی که نیاز به زیرساختهایی برای اجرا دارد و همانطور که امام خامنهای فرمودند «باید موضوع افزایش جمعیت برای حل معضل بحران جمعیت به شکل عمیق و علمی حل بشود؛ گرههای ذهنیای که وجود دارد باز بشود و حقیقت قضیه روشن بشود».
بر همین اساس طرحی 4 مادهای توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی به مجلس شورای اسلامی ارائه شد که در آن موضوعات افزایش جمعیت کشورمان، چه موضوعات سلبی و چه ایجابی مطرح شده بود، طرحی که در ادامه بررسی کمیسیونهای مجلس توسط کمیسیون بهداشت برخی از مواد آن از جمله سیاستهای تشویقی و ماده 4 آن یعنی لغو قانون تنظیم خانواده حذف شد.
اینکه این حذفیات و دگرگونکردن طرح پیشنهادی طرح افزایش فرزندآوری و پیشگیری از کاهش رشد جمعیت کشور با چه منظوری صورت گرفت را کنار میگذاریم و در این گزارش کوتاه درنظر داریم به بررسی کوتاه و اجمالی سیاستهای تشویقی این طرح بپردازیم؛ سیاستهایی که حلقه مفقوده اجرای طرح افزایش جمعیت هستند و اگر لحاظ نشوند نمیتوان به سرانجامرسیدن این طرح و مقبولیت مردمی آن امیدوار بود؛ چرا که بسیاری از کشورهای دنیا برای بهاجرارساندن آن توسط مردم خود، این سیاستها را اعمال کردند.
1- فرهنگسازی برای دستیابی به جمعیت مطلوب و اصلاح بینش و نگرش مسئولان و مردم نسبت به پیامدهای منفی کاهش باروری بویژه زیر حد جانشینی؛
2- تدوین سیاستها، برنامهها و قوانین و مقررات حمایتی و تشویقی برای دستیابی به نرخ باروری مناسب، جمعیت مطلوب و لغو سیاستها، برنامهها و قوانین و مقررات مشوق کاهش باروری؛
3- تدوین الگوی سبک زندگی و ترویج آن بهویژه فعالیتهای اجتماعی، آموزشی و اشتغال زنان متناسب با معیارهای اسلامی و هماهنگ با مصالح خانواده به منظور ایفای هر چه کاملتر نقش مادری و همسری؛
4-ایجاد و استقرار نظام مدیریت فرابخشی و جامع جمعیت کشور؛
5-آمایش مستمر جمعیتی کشور و تدوین سیاستهای مهاجرتی به منظور جهتدهی به جابجاییهای جمعیتی در سطوح ملی، منطقهای و بینالمللی؛
6-اهتمام به ارتقاء کیفی جمعیت کشور از طریق متناسب ساختن نرخ باروری خانوادهها با شرایط و اقتضائات سلامت، معیشت و فرهنگ آنها.
3-1- تهیه طرح جامع تولید و اجرای انواع برنامههای آموزشی، پژوهشی، اطلاعرسانی، نمایشی، تبلیغی و غیره در رسانههای جمعی بویژه صدا و سیما و شبکههای استانی آن با هدف گفتمانسازی و ترویج فواید فرزندآوری و تبیین آثار منفی کاهش نرخ باروری با رعایت شرایط و مقتضیات راهبردی.
2- تبیین نظریه جمعیتی اسلام و ترویج آن توسط روحانیت برای اصلاح نگرش مسئولان و مردم نسبت به فواید باروری و افزایش نرخ آن.
3-3- تدوین و اجرای برنامههای ترویجی، آموزشی، پژوهشی و خدمات پزشکی توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در جهت اصلاح نگرش عمومی.
3-4- برنامهریزی و فرهنگسازی در تسهیل ازدواج، کاهش سن ازدواج و استحکام خانواده.
5- حمایت از گسترش شبکههای اجتماعی و سازمانهای مردمنهاد حامی کاهش سن ازدواج جوانان و استحکام خانواده.
7-اصلاح نگرشها و برنامههای درسی در سطوح آموزش و پرورش و آموزش عالی نسبت به جمعیت مطلوب و فرزندآوری و استفاده از ظرفیتهای آنها در این زمینه
8-بازنگری کلیه سیاستها، برنامههای توسعه و قوانین و مقررات کشور با تأکید بر اصلاح قوانین و مقررات تنظیم خانواده.
9- تدوین و تصویب برنامههای هوشمند برای ارتقاء باروری.
10- تدوین و اجرای الگوها و برنامههای حضور اجتماعی مطلوب و تنوعبخشی به مشاغل زنان متناسب با مسئولیتهای خانوادگی (همسری و مادری).
11- ایجاد بانکهای اطلاعاتی جامع جمعیتی ملی، منطقهای و بینالمللی و رصد مستمر تحولات جمعیتی در جهت اهداف و سیاستهای جمعیتی کشور.
12- سیاستگذاری توزیع و بازتوزیع جمعیت واعمال آن در طرحها و برنامههای توسعه ملی و منطقهای.
13- بازنگری و وضع قوانین و مقررات حمایتی و تشویقی فرزندآوری به صورت پلکانی با رعایت سه معیار سن ازدواج، فاصله موالید و تعداد فرزندان ازطریق پیشبینی الزاماتی همچون:(2،3و6)
13-1- پوشش بیمه اجباری درمان رایگان مادر و کودک از ابتدای بارداری تا پایان دو سالگی کودک برای کسانی که فاقد پوشش بیمه درمانی میباشند.
-2- اختصاص سبد تغذیه رایگان ماهانه به صورت بن کالا شامل؛ پروتئین، لبنیات، برنج و حبوبات به میزان یک تا دو میلیون ریال به مادران باردار و دارای فرزند زیر 2 سال حداقل برای 3 دهک درآمدی پایین و نیازمندان بر اساس ارزش ریالی سال 1390 به عنوان سال پایه
تبصره: اقلام سبد تغذیه رایگان توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تعیین میشود.
13-3- اختصاص بسته بهداشتی ـ درمانی رایگان شامل؛ مکملهای غذایی، دارو، آزمایشهای دورهای و موردی و معاینههای ماهیانه به مادران باردار و دارای فرزند زیر 2 سال برای حداقل 3 دهک درآمدی پایین و نیازمندان.
تبصره: اقلام بسته بهداشتی درمانی رایگان توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تعیین میگردد.
13-4- پوشش کامل بیمهای برای درمان ناباروریهای اولیه و ثانویه.
تبصره: مرخصی استعلاجی و بدون حقوق قابل بازخرید نمیباشد و حداکثر تا 6 سالگی کودک قابل استفاده است.
13-6- اختصاص مرخصی استحقاقی 2 هفتهای تولد فرزند به پدر.
تبصره: این مرخصی قابل بازخرید نمیباشد.
-7- اجرای کامل طرح آتیه فرزندان با مبنا قرار گرفتن ارزش ریالی سال 1389 به عنوان سال پایه.
13-8- پرداخت هدیه تولد فرزند به مادر به صورت سکه بهار آزادی طبق جدول زیر:
سن پدر یا مادر |
فرزند اول |
فرزند دوم |
فرزند سوم |
فرزند چهارم |
زیر 25 سال |
نیم سکه |
یک سکه |
یک و نیم سکه |
- |
29-25 سال |
- |
نیم سکه |
یک سکه |
یک و نیم سکه |
39-30 سال |
- |
- |
نیم سکه |
یک سکه |
13-9- افزایش سنوات تحصیلی دانشجویان مادر به ازای هر فرزند تا 4 نیمسال و کاهش سقف واحدهای درسی در هر نیمسال تا سقف 8 واحد.
تبصره: مرخصی استعلاجی و بدون حقوق قابل بازخرید و تا 6 سالگی کودک قابل استفاده است.
13-10- متناسبسازی نظام آموزشی کشور با ملاحظات جنسیتی و سیاستهای جمعیتی در ساختار، محتوا و طول مدت تحصیل.
13-11- مراکز آموزش عالی موظفند در توزیع و تخصیص وام دانشجویی، وام ودیعه مسکن و همچنین تخصیص خوابگاههای دانشجویی، دانشجویان متأهل دارای فرزند را در اولویت قرار دهند.
13-12- دانشجویان مادر دارای فرزند زیر 3 سال میتوانند تا 50 درصد واحدهای درسی نظری دوره تحصیلی خود را به صورت نیمه حضوری یا مجازی بگذرانند.
تبصره: دستورالعمل اجرایی مربوط توسط وزارتین علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تهیه و ابلاغ خواهد شد
13-13- فراهم آوردن امکان حضور منعطف و کاهش ساعات کار موظف، ایجاد امتیازات خاص و تسهیلات لازم در طرح دورکاری و نیمه حضوری و سایر شیوههای مناسب اشتغال برای زنان باردار و مادران دارای فرزند زیر 5 سال.
13-14- حق عائلهمندی در کلیه قوانین و مقررات استخدامی به دو برابر افزایش مییابد.
-15- پرداخت پاداش اولاد به صورت ماهانه و به صورت پلکانی در کلیه قوانین و مقررات استخدامی کشور و به شرح جدول ذیل اعمال میشود:
فرزند |
90 |
حق اولاد |
اول |
700× 210× 1
|
147000 |
دوم |
700× 210× 2
|
294000 |
سوم |
700× 210× 3
|
441000 |
چهارم |
700× 210× 4
|
588000 |
پنجم |
700× 210× 5
|
735000 |
13-16- اعطای مشوقهای مالیاتی به خانواده متناسب با تغییرات در بُعد خانوار ازطریق تغییر در واحد مالیاتی از فرد به خانواده.
13-17- حمایت از طراحی، ساخت و واگذاری مسکنهای چند نسلی به خانوادههای گسترده.
13-18- احتساب خانهداری به عنوان شغل و کمک به بیمه بازنشستگی زنان متأهل خانهدار با پرداخت بخشی از حق بیمه توسط دولت متناسب با درآمد خانواده .
13-19- مادران شاغل دارای 3 فرزند و بیشتر میتوانند با داشتن هر میزان سابقه کار، علاوه بر میزان سنوات خود به ازای هر فرزند با یک سال افزایش سنوات بازنشسته شوند.
13-20- مادران شاغل میتوانند با هر میزان سابقه کار با همان میزان سنوات بازنشسته شوند.
-21- پرداخت وام قرض الحسنه «فرزند» به مبلغ یکصد میلیون ریال به خانوادهها برای فرزندان سوم تا پنجم با بازپرداخت 10 ساله و بدون الزام به سپردهگذاری توسط بانکهای عامل برمبنای نرخ پایه سال 1391.
تبصره: این تسهیلات به خانوادههایی که سن مادر حداکثر 39 سال باشد، اختصاص مییابد.
14-2- افزایش اعتبارات، امکانات، ساعات درسی و فعالیتهای ورزشی دختران و پسران در مدارس و دانشگاهها.
14-3- ایجاد رشتههای تحصیلی متناسب با جایگاه و نقش خانواده و زن براساس فرهنگ اسلامی، همچون مدیریت خانه و خانواده در مقاطع مختلف توسط وزارتین آموزش و پرورش و علوم، تحقیقات و فناوری.
14-4- اجرای مستمر طرح غربالگری سلامت دختران و پسران در مدارس و دانشگاهها.
15- ترویج زایمان طبیعی و بدون درد و مقابله هدفمند با سزارینهای غیرضروری و سودجویانه.
16. خانوادههای دارای 4 فرزند و بیشتر براساس نتایج آمایش جمعیتی و در دهکهای پایین درآمدی جامعه میتوانند حسب مورد از یکی از دو امتیاز زیر بهرهمند شوند:
16-1- دریافت وام خرید مسکن به میزان دو برابر سقف وامهای اعطایی بانک مسکن، با باز پرداخت 30 ساله و حداقل سود بانکی بخش مسکن.
16-2- دریافت یک قطعه زمین مسکونی به مساحت 200 - 150 مترمربع در شهرستان محل سکونت به شرط ساخت و حداقل 15 سال سکونت در آن باستثناء کلانشهرهای کشور.
ماده 3- بهمنظور راهبری، برنامهریزی و نظارت و ارزیابی کلان جمعیتی، نهاد تخصصی مدیریت جامع جمعیت کشور ظرف مدت سه ماه توسط معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی رئیسجمهور تشکیل و با همکاری دستگاههای ذیربط، نسبت به تهیه برنامه عمل با تقسیم کار ملی و دستورالعملهای لازم اقدام و گزارش عملکرد را هر شش ماه به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه مینماید.
ماده 4- درصورت لزوم، قوانین و مقررات متناظر با هر یک از اقدامات ملی، حسب مورد از سوی مجلس شورای اسلامی و هیأت وزیران به تصویب میرسد.