اعتماد در گزارشی نوشت:
«هر سال كيفيتها كمتر ميشود و قيمتها بالاتر ميرود، تفاوت قيمتها امسال با سال گذشته زياد است اما جنس خوب دريافت نميكنيم، هيچ رسيدگي و نظارتي براي اين فروشندگان وجود ندارد»
ماه رمضان كه ميآيد حسابي كار و كاسبي حليم و آش و زولبيافروشان گرم ميشود، هر صنفي يك شب عيد دارد و اين صنف هم در ماه رمضان شب عيد ميگيرند. همه اصناف در اين ماه آش و حليمفروش ميشوند. سر هر كوچه و خياباني كه در اين ماه رد شويد آنها را ميبينيد، بعضي از آنها مجوز دارند و قانوني اين كار را ميكنند و عده زيادي از آنها غيرقانوني مشغول فروشآش و حليم هستند. مرتضي يكي از كساني بود كه نسبت به كيفيت اين مواد غذايي انتقاد داشت. از سمتي ديگر بسياري از مردم نسبت به افزايش حدود 21درصدي و حتي در برخي نقاط 40 درصدي قيمت آش و حليم معترض بودند.
رضا يكي از كساني است كه نيم ساعت ميشود كه در صف ايستاده او درباره قيمتها و كيفيت حليم و آش گفت: «واقعا امسال نسبت به سال گذشته اين خوراكيها گران شدهاند، الان خانواده چهار نفرهيي كه روزه بگيرند بايد براي اين يك ماه هزينه بسيار زيادي انجام دهند، اگر قيمتها نسبت به سال گذشته در بقيه اجناس ثابت مانده چرا حليم و آش گران شدند؟» در اين ميان بايد به اين نكته هم اشاره كرد كه بسياري از اين آش و حليمفروشان به صورت غيرقانوني فعاليت ميكنند و نظارتي روي آنها نيست.
ميثم يكي از كساني است كه در صف خريد آش از يكي از همين فروشندههاي غيرمجاز است، او در اين باره گفت: «اينها فقط ماه رمضان سرخيابان ميز ميزنند و دو تا ديگ ميآورند كه يكي آش و ديگر حليم است، ما هم از اينها ميخريم، نسبت به مغازههاي ديگر كيفيت خوبي دارند اما هزار تا 1500 تومان گرانتر آش و حليم را ميفروشند. اگر بخواهيم ماه رمضان سالمي را از نظر غذايي داشته باشيم بايد از آش و حليم خوب استفاده كنيم در غير اين صورت روز پنجم مسموم ميشويم.»
هرچه به زمان افطار نزديك ميشويم صفها طولانيتر وكفگير فروشندگان به ته ديگ نزديك ميشود، يكي ديگر از كساني كه در صف ايستاده بود، گفت: سال گذشته ما هر كيلو حليم را هفت هزار تومان و آش رشته را پنج هزار تومان ميخريديم اما امسال خيلي گران شده است اين در شرايطي است كه قبل از ماه رمضان قيمتها تغيير نداشت، حالا آش و حليم مهم نيست اما شما يك حساب ساده اگر انجام دهيد، متوجه ميشويد كه راحت نزديك به 40درصد در اين ماه هزينههاي خانوادهها زياد ميشود و واقعا اين مساله سخت است.
براساس قيمتهايي كه امسال براي مواد لازم سفره افطار استخراج شده است، سفره افطاري سنتي به طور معمول از آش، لبنيات، حليم، انواع شيرينيها، خرما، نان، سبزي و ميوهجات تشكيل ميشود. اندازه مالي اين سفره همپوشاني با ديگر وعدههاي غذايي خانوار ندارد. برهمين اساس هر خانوار چهار نفره براي تامين پنير و انواع لبنيات 8 تا 9 هزار تومان، نان، خرما و انواع شيرينيها به همراه خرما 14 هزار تومان و در صورتي كه به همين سفره انواع آش و حليم هم افزوده شود، 30 هزار تومان هزينه ميكند. همين سفره در حداقليترين حالت يعني تنها بهرهمندي از نان و پنير كمتر از 10 هزار تومان و در حالت متوسط بين 30 تا 40 هزار تومان هزينه به همراه دارد. براين اساس در صورتي كه خانوارها از ديگر وعدههاي غذايي خود صرف نظر نكنند، به طور متوسط 30 هزار تومان به هزينههاي روزانه آنها افزوده ميشود. به اين ترتيب ماهيانه يك ميليون و 200 هزار تومان بار مالي تازه براي آنها ايجاد ميشود. با اين برآورد براساس ميزان دريافت روزانه 2 هزار كالري، هزينههاي ماهيانه اضافي را تا حدود 600 هزار تومان افزايش ميدهد. حتي در صورتي كه خانوارها اقدام به ايجاد محدوديت در مصرف خود كنند نيز با توجه به رشد قيمت كالاهاي خوراكي باز هم هزينههاي جاري خانوار افزايش مييابد.
حليم 15 هزار توماني در تهرانرامين ميگويد: حدود يك ساعت ميشود كه در صف كبابي محلشان ايستاده تا بتواند حليم و آش بخرد، وي در ادامه گفت: «هر سال خيلي شلوغ ميشود حتي مردمي هم كه روزه نيستند ميآيند و در صف ميايستند براي خريد حليم و آش. براي عدهاي اين صف ايستادن تفريح به حساب ميآيد و آنها اين ساعتهاي پاياني تا افطار را اين گونه ميگذرانند. حليم و آش كه واقعا گران است اگر پدرم نبود من هيچوقت نميخريدم براي يك ماه رمضان راحت اگر شبي 10 هزار تومان اين مدل غذاها خريداري شود هزينه بسيار زيادي خواهد بود.»
حالا در يكي از مناطق شمالي تهران حليم تا كيلويي 10 هزار تومان هم به فروش ميرسد، مردمي كه در صف ايستادهاند، ميگويند چند خيابان آن طرفتر تا كيلويي 15 هزار تومان هم حليم را فروختهاند.
بهروز يكي از همين حليمفروشان است، او درباره كيفيت و قيمت حليم و آش در ماه رمضان گفت: «قيمت مصوب به ما ارائه شده است و بايد براساس همين قيمتها آش و حليم را بفروشيم اما هستند كساني كه گرانتر ميفروشند، دليل اين افزايش قيمت هم در مواد اوليه آش و حليم است كه نسبت به سال گذشته گران شده است اما درباره كيفيت، هر فروشندهيي به اندازه خودش سعي ميكند از بهترين اجناس استفاده كند. اين آش و حليمفروشان غيرقانوني شبيه ماهيقرمزفروشان شب عيد هستند كه از سر هر كوچه و خيابان بيرون آمدهاند و ماهي ميفروشند، مردم بايد از مغازههايي كه صنف آش، حليم و كباب هستند، خريد كنند.»