مدیریت تولید محتوای توهین‌آمیز درباره امام خمینی بر عهده چه‌ کسانی است؟

پس از به تمسخر گرفتن برخی چهره‌های مطرح و بعضاً تاریخی و هشدارهایی که درباره عوارض چنین حرکت‌هایی داده شد، در روزهای اخیر شاهد ظهور فضایی توهین‌آمیز نسبت به امام خمینی (ره) بودیم؛ فضایی که به سرعت گسترش یافت و در کمتر از چند روز به شدت گسترش یافت؛ اما آیا این اتفاق بدون سازماندهی بوده یا ‌حساب شده بوده است؟

به گزارش «تابناک»، با گسترش ارتباطات در سال‌های اخیر، ایجاد موج‌ در فضای کشور ساده‌تر شده و این اتفاق به‌‌ همان اندازه که می‌تواند دستاوردهای مثبتی‌ داشته باشد، ‌ظرفیت ایجاد تبعات منفی را نیز دارد و به همین دلیل، دور از انتظار نیست که برخی از ناهنجاری‌هایی که در فضای واقعی وجود دارد، در فضای مجازی دیده شود؛ اما متأسفانه در این فضا به واسطه ‌حضور نداشتن عینی، سطح این ناهنجاری‌ها افزایش می‌یابد و گاه‌ شاهد حضور ناهنجاری‌های تازه‌ای نیز هستیم.

بنا بر این گزارش، یکی از این ناهنجاری‌ها، هدف قرار دادن چهره‌های تاریخی به ویژه اشخاص مطرح در تاریخ معاصر و قرار دادنشان به عنوان سوژه جوک‌های روز است که بیشتر اوقات، قالب طنز ندارد و ‌به هجو و هزل می‌ماند و عملاً با بمباران این نوشته‌ها در فضاهای اجتماعی آنلاین، پیامک‌های شخصی و دیالوگ‌های معمول، زشتی چنین توهین‌هایی به چهره‌هایی که از احترام و شأن اجتماعی نیز دارند، شکسته شده و طبیعتاً با عادی‌سازی چنین رویه‌ای، گستره چهره مورد هتاکی قرار گرفته، گسترده‌تر می‌شود.

در همین راستا در روزهای اخیر شاهد شکل‌گیری موج تازه‌ای در برخی شبکه‌های اجتماعی فیلتر شده در مسیر توهین به معمار کبیر نظام جمهوری اسلامی ایران امام خمینی (ره) بودیم و در رویدادی بی‌سابقه، حجمی انبوه از توهین‌ها به ایشان انتشار یافت که متأسفانه به واسطه فضای موجی، اندکی این فضا گسترش یافت؛ هرچند با هشدارهایی که از سوی چهره‌های اخلاق‌گرا داده شد، گسترش این فضا مدیریت شده و توهین به امام خمینی (ره) به شدت کاهش یافت.


هتاکان با تمرکز بر روی گفتارهای معمول یاران امام خمینی درباره ویژگی‌های ایشان، تلاش کردند از این ناحیه اقدام به توهین به جایگاه بلندمرتبه رهبر فقید انقلاب اسلامی ایران کنند و در همین راستا، به یکباره صد‌ها عنوان به یک ژانر مشخص در چند صفحه و فضای مشخص منتشر شد و در حال فراگیری بود که‌‌ همان هشدارهای چهره‌های اخلاق‌گرا و برخی اقدامات، منجر به توقف گسترش این موج دست‌کم در دو روز اخیر شده است.

در این میان، آنچه این حرکت را نسبت به وقایع پیشین متمایز می‌ساخت، ظهور بدون دلیل چنین موجی و همچنین حجم وسیع محتوای عرضه شده بود؛ ‌به عبارت ساده‌تر، هر موجی نیاز به یک جرقه دارد تا در پی این جرقه، چاشنی اولیه منفجر شود و سپس یک لایه وسیع‌تر از اشخاص، نقش بمب را بازی کنند و سپس موجی ‌توقف‌ناپذیر شکل بگیرد که در بسیاری از اوقات، استمرارش وابسته به استمرار جرقه‌ها نیست.

همچنین برای شکل‌گیری چنین موجی، یک دوره زمانی ضروری است و طبیعتاً درباره شخصی چون دکتر شریعتی در طول یک روز صد‌ها متن توهین‌آمیز منتشر نشده و به مرور زمان این موج شکل گرفته ‌و تقریباً شکل گیری یک موج در سیکل زمانی کمتر از ۷۲ ساعت اتفاقی ناممکن است یا دست‌کم می‌توان گفت درباره مواردی چون تخطئه جایگاه یک چهره تاریخی نمی‌توان در این مدت کوتاه‌، موج به راه انداخت.

بنابراین بسیار عجیب و مشکوک بود که بدون هیچ جرقه یا بهانه‌ای، چنین موجی شکل گرفت و به سرعت چندصد نوشته با ادبیاتی مشابه و در فضاهایی مشخص منتشر شد و نکته جالب اینکه پس از اینکه برخی از این صفحات، تصور کردند که موج شکل گرفته، عوامل اصلی‌شان ‌صفحه‌ها را بستند و موج دوم، صفحات تازه‌ای ایجاد کرد که هنوز برخی از این صفحات فعالند.

با این اوصاف و بی‌گمان‌ دستور مدیریت شده‌ای در لایه اول این توهین وجود داشته و به واسطه نوع شکل‌گیری و کیفیت گسترش، قطعاً در آغاز کار مدیریت ‌و برنامه ریزی شده بود و توسط چند نفر بدون اتاق فکر نبوده؛ هرچند در لایه‌های بعدی ممکن است شاهد حرکات کور توسط برخی اشخاص بوده باشیم.

با این اوصاف، آنچه بی‌پاسخ می‌ماند، انگیزه شکل دادن چنین موجی بود و مشخص نیست در لایه زیرین این کار، چه اهدافی پیگیری می‌شده است؛ ابهامی که شاید در گذر زمان برطرف شود.