شاید عجیب باشد در کنار پارازیت، سرب و دیگر مواد مسموم ناشی از سوخت موتور خودروها، دخانیات، گرد و غبارهای معلق در هوا، فستفودها، نوشیدنیهای گازدار، خوردنیهای تولید شده در صنایع غذایی و حاوی مواد نگهدارنده، آلودگی همراه با آبهای زیرزمینی و میوه و ترهبار و...، سازمان صدا و سیما، نقش کارآمدی در تهدید سلامت عمومی جامعه دارد!
به گزارش «تابناک»، سیدحسن قاضیزاده هاشمی، وزیر بهداشت که عملکرد قابل قبولی در دولت یازدهم از خود به جای گذاشته و به همین دلیل، یکی از سه وزیری بود که در روزهای گذشته، رئیس جمهور از وی تقدیر کرد، با انتقاد از عملکرد صداوسیما در تبلیغ کالاهای مضر، از بی نتیجه بودن پیگیریهای پیاپی در این باره خبر داد و سرانجام قضاوت در این زمینه را به مردم واگذار کرد.
بر پایه ماده ۳۷ قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران، وزارت بهداشت موظف است، هر ساله فهرست اقدامات و کالاهای آسیبرسان به سلامت و داروهای با احتمال سوء مصرف را در کارگروهی، به سرپرستی این وزارتخانه و عضویت وزارتخانههای امور اقتصادی و دارایی، بازرگانی، رفاه و تأمین اجتماعی و صنایع و معادن و معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور، تعیین و ابلاغ نماید و متخلفان موظف به پرداخت جریمه هستند؛ جریمهای که با هر بار تکرار، دستکم ۲۰ درصد بر آن افزوده میشود و با این حساب، بدهی مدیران صدا و سیما سر به فلک گذاشته است!
وی با اشاره به اینکه بنا بر قانون، وزارت بهداشت هر ساله فهرست کالاهای آسیبرسان را تهیه کرده و نسخهای از آن را در اختیار سازمان صدا و سیما قرار میدهد، به نسیم گفت: ما بارها نامه نوشتیم و تذکر دادیم، ولی توجهی به این حرفها و تذکرات نشده و پخش تبلیغات کالاهای آسیبرسان در رسانه ملی ادامه دارد. وقتی به آنها معترض میشویم که چرا این چنیین تبلیغاتی پخش میکنید، میگویند دولت بودجه نمیدهد و ما باید از این راه، بخشی از اعتبارات مالی خود را تامین کنیم.
وزیر بهداشت ادامه داد: در این موضوع حلقهای گم شده که یا نیاز به قانون دارد یا اگر قانون است، نیاز به یک مجری قاطع دارد؛ بنابراین، ما کوتاهی نکردیم و ابزار بازدارنده هم نداریم؛ آنقدر اطلاع رسانی کردیم که فست فود و غذاهای پرنمک و پر چرب مضر است که فکر نمیکنم کسی در ایران از این موضوع بیاطلاع باشد. از طرفی هم نمیتوانیم جلو تولید این مواد را بگیریم، پس مردم باید انتخاب عاقلانه داشته باشند.
آن گونه که سخنان وزیر نشان میدهد، بارها و بارها ممنوعیت تبلیغ کالاهای آسیبرسان را در رسانه ملی پیگیری شده، ولی با ابزارهای قانونی مانند تذکر هم نتوانستهایم، مانع پخش تبلیغات امثال چیپس و پفک شویم و از این روی، ترجیح دادهایم آگاهی رسانی به مردم را بیشتر مورد توجه قرار دهیم و از ایشان بخواهیم با قضاوت درست، به نوعی ضد تبلیغات صدا و سیما عمل کنند!
این در حالی است که بر خلاف ماجرای آمیختن پالم با محصولات لبنی، این بار لحن وزیر نشان از نوعی ناامیدی دارد و از این روی، عجیب به نظر میرسد، ولی اگر بدانیم سوابق پیگیری این موضوع توسط وزرای بهداشت سابق، به نقطه شفافی نمیرسد، چه بسا درک ماجرا برایمان آسانتر شود.
اگر در سخنان وزرای بهداشت دولتهای قبل دقیق شویم، درخواهیم یافت که همواره طرح ایراد به عملکرد صدا و سیما در حوزه سلامت، با اشکال گرفتن به تبلیغ کالاهای ممنوعه در این رسانه آغاز میشده و همواره «بودجه ندارم»، «مجبوریم» و پاسخهایی از این دست، یگانه راهکار مسئولان این سازمان برای سرپوش نهادن بر تخلف خود در این زمینه بوده است.
این در حالی است که با جستوجو در بایگانی اخبار، درخواهیم یافت، مدتی است گلایه مسئولان وزارت بهداشت به این نقطهضعف رسانه ملی، ماهیت حقوقی یافته و اگر به مماشات با آن برخورد نشده بود، چه بسا تا به امروز حل و فصل شده بود.
اما نخستین مقامی که به این موضوع اشاره حقوقی کرد، علیرضا مصداقی نیا، معاون دکتر مرضیه محید دستجردی، وزیر بهداشت دولت دهم بود که عمر وزارتش به انتهای دولت قد نداد و عزل شد. این تذکر از این روی جالب توجه بود که مقام مسئول وزارت بهداشت، رسانه ملی را به اجرای قانون دعوت کرده و در پایان گفته بود: تمایل داریم با همکاری و همراهی یکدیگر این قانون را اجرا کنیم و علاقهمند به مراجعه به قوه قضائیه نیستیم.
این انتقاد بعدها از زبان دکتر محمدحسن طریقت منفرد، وزیر سابق بهداشت تکرار شد. او که ریشه بسیاری بیماریها را در گذشته بیماران خوانده بود، از عادت کردن ذائقه کودکان به خوردن نمک انتقاد کرده و عامل آن را تبلیغات صدا و سیما خوانده و گفته بود: در این باره تذکرهای بسیاری داده شده، ولی صدا و سیما توجه جدی نکرده است. قبول داریم که این سازمان مانند دیگر نهادها مشکلات اقتصادی دارد و باید درآمد داشته باشد، ولی تا اندازهای که به لحاظ مسائل کوتاهمدت باشد قابل فهم است؛ اما واقعاً عوارض جبرانناشدنی دارد.
اینجاست که راحتتر میتوان قضاوت کرد، سخنان وزیر بهداشت فعلی درباره بیتوجهی سازمان صدا و سیما به تذکرات قانونی و بهانه قرار دادن کمبود بودجه، اتفاقی تکراری و به شدت مسبوق به سابقه است و میتوان از آن با گروگان گرفتن سلامت مردم برای اصلاح بودجه یاد کرد.
به عبارت بهتر، مسئولان رسانه ملی که بر اساس قوانین و اسناد بالا دستی موظفند در حوزه سلامت آگاهیسازی کرده و به عنوان بازو رسانهای وزارت بهداشت عمل کنند، نه تنها به این نقش خود عمل نمیکنند، بلکه آشکارا بر خلاف آن کار میکنند تا به گفته وزرای بهداشت از گذشته تاکنون، نقش پر رنگی در آسیب زدن به سلامت عمومی داشته و در عمل تفاوتی با دیگر تهدید کنندههای سلامت مردم نداشته باشند؛ با آلودگی هوا، سموم محلول در آب یا موجود در مواد غذایی، با سبزیهایی که با فاضلاب آبیاری میشوند، مرغهای هورمونی و...!