وزارت امور خارجه آمریکا با تولید ویدئویی تکاندهنده مبتنی بر ریتمهای معمول سینمایی ـ که در ایالات متحده مشمول قوانین رده سنی میشود ـ برنامه ایجاد هراس نسبت به داعش را آغاز کرده تا بدین ترتیب، جذب وسیع شهروندان آمریکا به سمت تکفیریها، منجر به شکلگیری تهدید امنیت ملی برای این کشور نشود؛ اما آیا برای چنین واکنشی دیر نشده و آیا استفاده از این شیوههای سینمایی، به خودی خود منجر به تبلیغ داعش نمیشود؟
به گزارش «تابناک»، پس از تبدیل سریع تنشهای سوریه به یک جنگ شهری و سپس شکل گیری جنگی چندجانبه در این کشور، آمریکا و متحدانش اروپاییاش از یک سو و برخی کشورهای خاورمیانه از سوی دیگر تلاش کردند، زمینه تغییر حکومت در سوریه را با تقویت گروههای تکفیری فراهم سازند و این گونه بود که با تجهیز این گروهها با سلاحهای پیشرفته ـ که بعضاً حتی نسبت به سلاحهای در اختیار ارتش سوریه برتری داشت ـ عملاً میدان عمل را برای تکفیریها وسعت دادند.
اینگونه بود که با مقاومت نکردن برخی قبایل سنی، بخش وسیعی از سوریه در مدتی کوتاه به اشغال آنها درآمد؛ اما با ورود نیروهای حامی سوریه و نهضت مقاومت به ویژه حضور مؤثر حزب الله لبنان در خط نخست نبرد با تکفیریها، معادلات تغییر کرد و بخشهایی از سوریه که در سیطره تکفیریها بود، از دست آنها خارج و پیشروی تکفیریها در خاک سوریه در برخی محورها بسیار کند و در دیگر محورها کاملاً متوقف شد و شاید همین باعث گشت تا داعش یکی از گروههای تکفیری اصلی سوریه، راه خود را به سمت عراق کج کند و با خریدن نظامیان و عدم مقاومت محلیها، به سرعت بخشهایی از عراق را اشغال کند.
در این میان اما یک اتفاق باعث شد تا نگاه جهانی که پیش از این نیز دربارهاش توسط کشورهای ناظری چون ایران هشدار داده شده بود، تقویت شود و آن هم «چند ملیتی» بودنِ تروریستهاست. هزاران انگلیسی، آمریکایی، فرانسوی، صرب و... در کنار اعراب، افغانیها و پاکستانیها علاوه کسب تجربه جنگی با قتل و غارت مردم و نظامیان عراق و سوریه، همچون یک کارگاه آموزشی، آماده مقابله با کشورهایی میشوند که مبدأشان بودهاند و در واقع برای کشورهای تابعهشان حکم بمب ساعتی را مییابند.
ورود چنین نیروهایی البته منجر به ظهور ایدههای جدی تبلیغاتی نیز میشود و این گونه است که برخی از باکیفیتترین ویدئوها مبتنی بر به روزترین تکنیکهای جلوههای بصری توسط این گروهها ساخته میشود و در مقایسه میان این فیلمهای تکفیریها و مشخصاً داعش با فیلمهایی که در هالیوود تولید شده، میتوان سیر داستانهای مشابهی را یافت و به این واقعیت پی برد که داعش دست کم در جنگ روانی و تبلیغاتی، توانسته از ظرفیتهای روز دنیا بهره ویژهای ببرد.
برای نمونه، این گروهکهای تروریستی ضمن اشغال برخی گذرگاهها و جادهها، اقدام به چند کشتار کرده و سپس فیلمهای تهیه شده از این کشتارها را با تدوین با نرم افزارهای پیشرفته نظیر افترافکت، به گونهای درمی آورند که بر مخاطب تأثیرگذار باشد و در این زمینه از ابزارهای بسیار پیشرفته و به روز نظیر هگزاکوپتر ـ که شبکههای بزرگ خبری نظیر بیبی سی نیز از آنها استفاده میکنند ـ بهره برداری میکنند.
این جنگ تبلیغاتی نیز بیتأثیر نبوده و افزون بر آنکه مقاومتها در مقابل داعش در برخی نقاط کاهش مییافت و بسیاری از مردم عراق پس از شنیدن هجوم «داعش» در عوض مقاومت حداقلی، ترجیح میدادند خانههایشان را رها کنند و بگریزند، منجر به جذب گروههایی میشد که اعتقادی به اسلام نیز ندارند و صرفاً برای کشتار که در کشورهایشان جرم محسوب میشود، راهی عراق میشوند. حال کافی است این تروریستها به کشورهایشان بازگردند و قصد بمب گذاری و عملیات انتحاری در خاک اروپا و آمریکا را داشته باشند!
در این میان، چرخش سریع رسانههای برخی کشورهای عربی در کنار برنامه آمریکا برای تشکیل ائتلاف جنگی علیه داعش، در همین راستا شکل گرفت تا پیش از آنکه لشکری چندملیتی از اوباش دنیا شکل بگیرد که توان مقاومت در برابرش نباشد، آنچه در حد فاصل مرزهای عراق و سوریه وجود، حذف کنند؛ اما آیا حذف موجودیت داعش، منجر به عدم پیوستن گروهی از جوانان شرور آمریکایی و اروپایی به تکفیریها خواهد شد؟
وزارت امورخارجه آمریکا همان راهی را رفته که داعش رفته بود و با تکنیکهای سینمایی، ویدئوهایی بسیار خشن تولید کرده که یکی از آنها در سطح وسیعی انتشار یافته است؛ ویدئوهایی که با وجود لحن طنزآلودشان از ارزان بودن بلیت سفر به مرز تحت کنترل داعش سخن میگویند و تأکید میکنند، علت این ارزانی، یک طرفه بودن سفر است و سپس تصاویری آکنده از صحنههای سر بریدن، تیر خلاص زدن، به صلیب کشیدن و از کوه به پایین پرتاب کردن قربانیان به دست داعش نشان داده میشود که به شدت هوشمندانه در لابلای مونولوگها قرار گرفته و میتواند ترس در دل بیننده بیندازد تا به سمت این گروهها نرود.
بنا بر قوانین آمریکایی چنین ویدیوئی مشمول قانون رده سنی میشود ؛اما دولت آمریکا با محوریت وزارت خارجه آمریکا از رفتن شهروندان این کشور به عراق و تبدیل شدن به عناصر بسیار خطرناک برای امنیت ملی این کشور آنچنان ترسیدهاند که چنین تصاویر خشنی را وجه سینمایی بخشیدهاند و شبیه تریلر فیلمهای سینمایی پخش کردهاند؛ تصاویری که برخی میگویند اتفاقاً گروههای خشن و مشتاق قتل و غارت در سراسر خاک اروپا و آمریکا را بیشتر ترغیب میکند تا به داعش پیوندند.
این ویدئوها، بخشی از فعالیتهای یک و سال نیم اخیر آمریکا در برنامه «دوباره فکر کن، برگرد» است؛ برنامهای که جامعه هدف انگلیسی زبان را هدف قرار داده که میتوانند آماج حمله تبلیغاتی گروههای جهادگرا برای جذب و عضویت قرار گرفته باشند و در ابتدا نیز در شبکههای اجتماعی نظیر فیس بوک، توییتر و یوتیوب و ظاهراً در تلویزیونهای آمریکا نیز برخی از این ویدئوها با صحنههای کمتر طراحی و پخش شده است.
در همین راستا به زودی شاهد ساخت فیلمهای سینمایی در آمریکا با مضامینی درباره داعش خواهیم بود که کارکرد مشابه همین ویدئوها را خواهند داشت. باید دید دشمنِ خودساخته توسط آمریکاییها، اروپاییها و برخی کشورهای عربی که حال به تهدیدی برای همه این کشورها نیز بدل شده، از تکنیکهای هالیوودی بهره برداری بهتری خواهد کرد یا آمریکا به عنوان تکنیکها، خواهد توانست از این دریچهها به گونهای عمل کند که شهروندان علاقه مند به خشونتش جذب داعش نشوند.