وایبر ایرانی وارد میشود. این برای چندمین بار است که یکی از مسئولان ایرانی از طراحی نرمافزاری ایرانی برای جایگزینی نرمافزارهایی مانند وایبر و واتساپ خبر میدهد. این بار یکی از مسئولان سازمان بهزیستی است که از طراحی نرمافزاری خبر داده که قرار است به قول او جایگزین ایرانی وایبر شود؛ پارساپ.
به گزارش شهروند به نقل از ایسنا، مجید رضازاده، رئیس مرکز توسعه پیشگیری سازمان بهزیستی، Pars App را اپلیکیشنی ایرانی دانسته که از نظر امنیت در ایران بیسابقه است و گفته امیدوار است تا نیمه دومسال ۹۴ از این اپلیکیشن رونمایی شود: «در تلاش هستیم تا محتواهای مربوط به سلامت روانی، جسمی، اجتماعی و... را که درحال حاضر از طریق کتاب، کلاس، کارگاهها و... ارایه میشود، وارد این برنامه کنیم و در گروهها جهت محتواسازی منتشر کنیم. در تلاش هستیم نسخه وب، اندروید و سپس IOS این اپلیکیشن را به تدریج طراحی و اجرا کنیم.»
رئیس مرکز توسعه پیشگیری سازمان بهزیستی کشور با بیان اینکه این اپلیکیشن درحال حاضر در مرحله طراحی قرار دارد و ظاهر، محیط کاربری و امکانات آن به صورت نسخه نمایشی درآمده است، گفته است: «یکی از ویژگیهای اصلی این برنامه امنیت بالای آن است، به طوری که درحال حاضر چند برابر هزینه تولید این برنامه برای امنیت آن هزینه شده است تا قابلیت هک نداشته باشد. به مردم حق میدهیم که بنا به دلایل متعددی اعم از هک و... به چنین برنامهها یا شبکههای داخلی اعتماد نداشته باشند. به همین دلیل به تدریج سعی در اعتمادسازی داریم و از مردم درخواست اعتماد میکنیم اما هیچ اجباری برای قبولاندن این واقعیت نداریم بلکه از تمامی کسانی که این اپلیکیشن را مفید و کاربردی میدانند تقاضای حمایت خواهیم داشت.» رئیس مرکز توسعه پیشگیری سازمان بهزیستی درباره نخستین گروههای مخاطب این اپلیکیشن گفته است: «در حال حاضر شبکههای واقعی زیادی نظیر شبکه «اترک» (انجمن توسعه رویکرد اجتماعمحور در پیشگیری از اعتیاد) با ۵ هزار عضو و جمعیت تحت پوشش حدود ۱۳میلیون نفر، شبکه «همیاران» با ۵ هزار تیم مستقر در محلات اقصینقاط کشور، جمعیت «مدرسین» که ۵۰۰ مدرس ازدواج و خانواده عضو آن هستند و نیاز به ارایه آموزشهای مستمر به متقاضیان و مراجعهکنندگان خود را دارند، ۱۳۰۰ مرکز مشاوره و... در بهزیستی حضور دارند که همگی آنها میتوانند از نخستین کاربران این اپلیکیشن باشند.»
حرفهای رئیس مرکز توسعه پیشگیری سازمان بهزیستی اما یک نکته هم داشته؛ او گفته که مطمئن است با این رویکرد اجتماعی، این اپلیکیشن با استقبال روبهرو خواهد شد: «قابلیت دانلود این برنامه برای علاقهمندان در شبکههای مجازی و اینترنت قرار داده خواهد شد و تمامی کسانی که میخواهند سالم زندگی کنند نیز میتوانند در آیندهای نزدیک از این اپلیکیشن استفاده کنند.»
اما این نخستینبار نیست که خبر ایجاد اپلیکیشنی ایرانی به جای دیگر اپلیکیشنهای تلفن همراه منتشر میشود.
مثلا ۱۵ مهر امسال بود که محسنیاژهای، سخنگوی قوه قضائیه به وزیر ارتباطات درباره مسدود کردن و کنترل اطلاعاتی موثر شبکههای اجتماعی مانند واتساپ، وایبر و تانگو به وزیر ارتباطات نامه نوشت و بعد از آن وزیر ارتباطات دو اپلیکیشن «بیسفون» و «ساینا» را به عنوان جایگزین این اپلیکیشنها معرفی کرد. «ساینا» اسمی است که قبلا برای مرورگر ایرانی معرفی شده بود. مرورگری که وبسایت خبرآنلاین در تاریخ ۴ اسفند ۱۳۹۲ اعلام کرد به رغم تولید با هزینه ۴۰۰ میلیون تومان، کپی شده از مرورگر فایرفاکس است با این تفاوت که دارای کی پوسته فارسی و گواهینامه امنیتی اس. اس. ال تولید دستگاههای دولتی در ایران است. قبل از آن و در خرداد گذشته بود که در خبرها آمد یک نرم افزار پیامک رسان به نام «قاصدک» به عنوان جایگزین ایرانی وایبر و واتساپ طراحی شده است. طراحان این نرم افزار گفتن که قاصدک یک برنامه مفید برای آن دسته از کاربرانی است که از پیامک بسیار زیاد استفاده میکنند. اما با وجود تبلیغ گسترده درباره این نرم افزارهای ایرانی در فضای مجازی، کاربران ایرانی از این نرم افزارها استقبال نکردهاند؛ واکنشی که قبل از این و در سالهای اخیر درباره ایمیل ملی، فیس بوک ایرانی یا همان فیس نما و موتور جستجوگر ایرانی داشتهاند.
این را میتوان از نظرهایی که دیروز کاربران اینترنتی پایین خبر طراحی وایبر ایرانی یا همان پارساپ نوشتهاند، فهمید. یکی از کاربران «خبرآنلاین» دراینباره نوشته است: «من نمیدونم چرا مسئولان دنبال جایگزین کردن نرمافزارهای مطرح هستن؛ یعنی نمیدونم چرا فکر میکنن چنین چیزی ساده هست؟ ظاهرا توی کشور ما اکثرا فکر میکنن نرمافزار ساختن و بازاریابی اون بچهبازی هست و میتونن با یک بودجهای، گروهی رو جمع کنن و مثلا «سیستم عامل ملی»، «موتور جستوجوی ملی»، «ایمیل ملی» و حالا «وایبر ملی» بسازن. انگار نمیدونن که این یک صنعت پنجاه ساله هست که ما در نقطه صفر هستیم و تا نبودن کپی رایت همینجا خواهیم موند. اگه مسئولان خیلی دلشون میخواد با خروج اطلاعات کشور از این راهها مبارزه کنن لطف کنن در اولین مرحله، کپی رایت رو به صورت واقعی اجرا کنن تا صنعت نرمافزار واقعا در کشور پا بگیره بعد قدمهای بزرگتر از توانایی کشور بردارند.»
اما اصغر مهاجری، جامعهشناس در گفتوگو با «شهروند» درباره دلایل استقبال نکردن ایرانیها از نرمافزارهای جایگزین وایبر و واتساپ اینطور میگوید: «در ساخته شدن هویت فردی و گروهی و ملی چند عامل مهم است؛ یک عامل برگشت به گذشته و جهت تاریخی آن فرد و گروه است که هرچه غنیتر باشد ما هویت متشخصتر و مناسبتری داریم و احساس برتری میکنیم؛ البته در هویت تاریخی ما، این قسمت نمره بدی ندارد. بحث دیگر و مهمتر از هویت، برمیگردد به تولید؛ یعنی آن مملکت با تولیداتش مدام این هویت را بازسازی میکند و این درحالی است که این قسمت از هویت ملی و هویت اجتماعیمان علامت سوال دارد. در دهههای اخیر قدرت تولید و بازتولیدمان بالا نبوده و قادر نبوده به ما یک هویت و شخصیت ملی بدهد که قابل دفاع باشد و رضایتبخش.»
او ادامه میدهد: «بحث دیگر این است که مردم در چیزهایی که برایشان تولید و بازتولید میشود مشارکت ندارند و چون حاضر به مشارکت نمیشوند، فهمی نسبت به آن ندارند و در نتیجه به آن اعتمادی ندارند. نکته سوم این است که ما در رویکردی جدید، برنامههای نظام بخشی نداریم. به عقیده من، راهکار این است که مسئولان محترم قبل از هرکاری پیوست اجتماعی و فرهنگی آن را انجام دهند، ارزیابی کنند و پیامدسنجی کنند و در برآورد پیامدها، برنامههایشان را اجرا کنند؛ یعنی اگر این کار را کردند و دیدند که پاسخ منفی است، آن برنامه را اجرا نکنند و برای آن هزینه زیادی ندهند. البته آسیبشناسی این تولیدها نشان میدهد که خیلی از طراحان این برنامهها دنبال استفاده مردم نیستند و دنبال پول آن هستند و اگر برای مردم آب نشود برای آنها نان میشود. قبل از این هم چندبار از این برنامهها طراحی و اجرا شده است ولی مردم استقبالی نکردهاند و این نشان میدهد که باید قبل از طراحی و اجرا، اول نظر مردم را درباره آن پرسید.»