چگونه در قرن های متمادی نوع خورد و خوراکمان تغییر کرده، نوع لباس پوشیدنمان، زبانمان، کسب و کارمان، آیین های زندگی مان و همه شئون زندگی‌مان تغییر کرده اما هنوز برامان نوروز مهم است و این عید را گرامی می‌داریم؟
به گزارش «تابناک»، از جمله شاخصه های جالب جشن نوروز، گستردگی آن در میان اقوام مختلف در محدوده جغرافیایی گسترده است. البته این شاخصه جالب را در گستره مرزهای جغرافیایی کشورمان هم می‌توان دید و لازم نیست برای پی بردن به نفوذ آیین های نوروزی به همه جا، در دیگر کشورها به دنبال نشانه گشت چراکه به خوبی می‌دانیم نوروز برای تمامی اقوام ایرانی، با زبان ها و ادیان مختلف، محترم شمارده می‌شود و اغلب در نقش بزرگترین عید، خود را نشان می‌دهد.
این نکته شاید به خودی خود چندان عجیب نباشد اما نه زمانی که به تلاقی این جشن با مناسبت های دینی، به ویژه از نوع تلخ آن می‌رسیم. درست مثل چند سال پیش که ایام عزاداری محرم و نوروز تلاقس پیدا کرده بودن یا مثل همین روزها که مناسبت دردناک دیگری با نوروز همزمان شده است. براستی چگونه است که نوروز با محتواهای شیرینش با این ایام حزن همخوان می‌شود و لازم نیست قید نوروز را برای عزاداری و قید عزاداری را برای نوروز بزنیم؟
شاید نخستین پاسخ برای این سوال، در ریشه «جشن» باشد؛ آنجا که می‌بینیم این لغت ریشه در «یسنه/یسن» دارد که در اوستا به معنای نیایش به کار گرفته شده است. لغتی با ریشه ایرانیِ "یز"(yaz) که در زبان پهلوی به "یشتن" (Yashtan) تغییر کرده و در زبان فارسی‌ای که برای ما آشناست، به شکل «جشن» در آمده است. بر این اساس می‌توان فهمید که چرا جشن نوروز با هیچ عزایی تضاد نداشته و ندارد.
البته این تنها راز ماندگاری نوروز در کنار مناسبت های مختلف در ادیان گوناگون نیست. این نکته را هم در مرزهای جغرافیایی کشورمان به سادگی می‌توان درک کرد و دریافت چراکه برای همه به نیکی می‌دانیم رسم عید دیدنی در نوروز، همان عادت حسنه‌ای است که اسلام توصیه شده و با عنوان «صله رحم» زبانزد است.
شاید اگر تاکیدات موکد علمای دین هم نبود، همین همخوانی بهترین دستمایه برای رفع هرگونه تعارضی میان اسلام و نوروز بود. دستمایه ای که به کمک همخوانی دیگر آیین های نوروزی با دیگر نکات مورد توجه در ادیان و مذاهب دیگر، بقای این جشن در دیگر ادیان را سبب ساز شده و موجب شده که پراکندگی این جشن در جهان، از جمله شاخصه های منحصر به فرد آن باشد.
کافی است به معانی نمادین اجزای سفره نوروزی یا همان هفت سین دقیق شویم و سوای آن، صرف آیینِ سفره پهن کردن و نعمات را رویش گردآوردن برای آغاز هر سال را مورد توجه قرار دهیم تا دریابیم که نوروز را می‌توان عصاره رفتارهای نیک دانست و از آن به عنوان چکیده ای خوب که مورد تایید همه ادیان الهی است، یاد کرد.
اگر به این شاخصه های خوب نوروزی، رسومی چون احترام به طبیعت، خانواده مداری و امثال آن را بیافزاییم و بدانیم که از آن فراتر، نوروز اینقدر مورد تایید علمای بزرگ بود که در باب فضیلت داشتن آن برای انجام عبادات و مناسکی چون نماز و روزه، بارها و بارها خطابه کرده‌اند، درخواهیم یافت که نوروز یا جشنی آسمانی است، یا جشنی زمینی که با اقبال عموم مواجه شده و آنقدر پیراسته و آراسته شده که فرازمینی شده است؛ با این حساب عجیب نیست که ببینیم با هیچ مناسک دینی ای، ولو عزاداری، تعارض نشان نمی‌دهد.
