روند صدور پروانه نمایش برای فیلم‌های سینمایی بسیار پیچیده شده و حتی اصلاحات چند باره فیلم‌ها و صدور پروانه نمایش برای این آثار نیز تضمینی برای اکران آن‌ها نیست؛ اتفاقی که این روز‌ها درباره دو فیلم «نهنگ عنبر» و «خانه دختر» رخ داد و در شرایطی که نقد‌ها نسبت به این وضعیت افزایش یافته بود، فیلم «قصهها» روی پرده می‌رود.
به گزارش «تابناک»، رونمایی «خانه دختر» در سی و سومین جشنواره فیلم فجر، همزمان با عدم راهیابی «نهنگ عنبر» به این دوره جشنواره بود؛ اما هم حضور نخستین فیلم شهرام شاه حسینی و هم غیبت هشتمین فیلم سامان مقدم حاشیه ساز شد و در نهایت هر دو فیلم به یک سرنوشت مبتلا گشت و به رغم صدور پروانه نمایش پشت در سالن‌های سینما ماند؛ اتفاقی که در این دوره مرسوم شده و بسیاری از فیلم‌های سینمایی با دریافت پروانه نمایش نیز اکران نمی‌شوند!
در همین رابطه به تازگی سخنگوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از بررسی و بازبینی دو فیلم «خانه دختر» و «نهنگ عنبر» خبر داد و گفت: «فعلا برنامه‌ای برای اکران این فیلم‌ها در آینده نزدیک نداریم. برخی اصلاحات با همکاری و کمک کارگردان و تهیه‌کننده فیلم «خانه دختر» انجام شده است. به نظر می‌آید، اشکالاتی که متوجه این فیلم بوده در حال برطرف شدن است، ولی هنوز تصمیمی برای اکران این فیلم در آینده نزدیک گرفته نشده است. امیدوارم با رفع اشکالات محتوایی این فیلم با همکاری کارگردان و تهیه‌کننده، مشکل اکران آن هرچه سریع‌تر حل شود. به دلیل بعضی اشکالات و مسائلی که وجود داشت، زمان اکران «خانه دختر» نهایی نشده است و در حال بازبینی و بررسی برای رفع اشکالات آن هستیم. اگر این اشکالات رفع شود، این فیلم در نوبت اکران قرار خواهد گرفت».
نکته جالب‌تر اینکه حجت الله ایوبی، رئیس سازمان سینمایی نیز درباره وضعیت بلاتکلیف اکران فیلم «خانه دختر» گفته بود: «هر فیلمی که پروانه نمایش داشته باشد، برای اکران مشکلی نخواهد داشت» و در پاسخ به اینکه این فیلم پروانه نمایش دارد، افزوده بود: «گویا این فیلم نیازمند اصلاحات است و بعد از آن باید پروانه نمایش بگیرد».
او همچنین درباره اکران فیلم «نهنگ عنبر» نیز گفت: «این فیلم به دلیل اینکه جزو فیلم‌های طنز است، یک بار بازبینی و مواردی که برای اصلاح لازم بوده، یادآوری شده است. «نهنگ عنبر» برای دومین بار در حال بررسی و بازبینی است و فعلا اکران نخواهد شد. این فیلم‌ها به دلیل نقطه‌نظریات و اشکالات محتوایی که منطبق بر برخی آموزه‌های ملی و اسلامی نیستند، در حال بررسی‌اند و پس از رفع مشکلات، در نوبت اکران قرار می‌گیرند».
اظهارات سخنگوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عصبانیت کارگردان این دو فیلم را به دنبال داشت، زیرا ظاهراً رفتار عجیبی با سامان مقدم در قبال پروانه نمایشی که برای او صادر شده بود، رخ داده و همین باعث شد، او با انتشار تصویرش در کنار وزیر ارشاد ـ که در روز بازدید جنتی از پشت صحنه «نهنگ عنبر» ثبت شده و افزودن نوشته «آرامش پیش از توفان / Calm before the storm» ـ عملاً نسبت به آنچه در حال وقوع است و هزینه دو میلیارد تومانی تولید این فیلم را در معرض نابودی قرار می‌دهد، هشداری بی‌سابقه داده باشد.
از آن سو، شهرام شاه حسینی کارگردان «خانه دختر» نیز نقدی را در قالب یادداشتی مطرح کرد مبنی بر اینکه: «خانه دختر بعد از جشنواره با اصلاحاتی مواجه شد که تمامی آن‌ها صورت پذیرفت. از آن تاریخ تاکنون اظهارنظر‌های متفاوت و فرامتنی به فیلم ربط داده شده که گه‌گاه از طرف عوامل سازنده‌اش به آن پاسخ داده شده است. اما انتظار می‌رفت نهادی بالا‌تر چون وزارت ارشاد، تمام قد پشت فیلمی که هفت نفر از اعضای شورای پروانه ساخت و هفت نفر از اعضای شورای پروانه نمایش آن را به رسمیت شناخته‌اند و امضایشان را پای فیلم زدند، بایستد و یک بار برای همیشه اعلام کند «خانه دختر» دارای پروانه نمایش است».
نکته جالب اینکه تعداد اصلاحات این فیلم‌ها قابل توجه بوده اما در عین حال بسیاری از این اصلاحات اعمال شده تا فیلم بتواند اکران شود؛ اما ظاهراً باید یک دور دیگر اصلاحات بر این فیلم‌ها اعمال شود تا پروانه نمایش دیگری برای این آثار صادر گردد؛ رویه تازه‌ای که شاید بتوان از آن به «ممیزی چند لایه» یاد کرد و این گمانه را پررنگ می‌سازد که حرف آخر را در پروسه اکران شورای پروانه نمایش به عنوان تصمیم گیرنده درباره اکران فیلم‌ها نمی‌زند.
در این اوضاع اعلام شد که فیلم سینمایی «قصهها» ساخته رخشان بنی اعتماد به احتمال فراوان هفته آینده اکران می‌شود. قرارداد اکران این فیلم هفته گذشته به شورای صنفی نمایش ارائه شد و از آنجا که شش سرگروه سینمایی پُر است، پخش کننده «قصهها» قصد دارد فیلم را در گروه آزاد بدون سرگروه اکران عمومی کند و به همین دلیل، درخواست اکران در گروه آزاد به شورای صنفی ارائه شده است؛ اتفاقی که باز هم شگفتی ساز شد، زیرا حاشیه‌های «قصهها» به مراتب بیش از «خانه دختر» و «نهنگ عنبر» بوده است.
اگر «قصهها» بتواند در گروه آزاد اکران شود و به سلامت تا پایان اکران روی پرده بماند، امکان رفع اشکال درباره «نهنگ عنبر» و «خانه دختر» نیز وجود دارد و البته این موضوع را یادآور می‌شود که در روزهای تنها ماندن سازمان سینمایی برای اکران فیلم‌ها، همیشه راهکارهایی نظیر اکران در گروه آزاد و سینماهای خصوصی وجود دارد؛ هرچند فشار‌ها می‌تواند مانع از اکران فیلم‌ها حتی در این اندک سینما‌ها شود.
