نه یکی دو ماه و حتی یک سال، بلکه دو سال از روزی که رئیس جمهور در آیین آغاز سال تحصیلی شرکت کرد و یکی از به یادماندنی ترین سخنرانیها درباره نقش مدارس در تربیت آینده سازان کشور را ایراد نمود میگذرد، اما ظاهرا این «پدر» هم مثل برخی پدرها، قولش قول نیست!
به گزارش «تابناک»، به فاصله کوتاهی از آغاز عمر دولت یازدهم و در حالی که هنوز تب و تاب انتخاباتی بزرگی که چند ماه پیشتر به راه افتاده و در پایان به برد حسن روحانی ختم شده بود، کامل فروکش نکرده بود، در نخستین روز مهرماه سال 92، سال تحصیلی با سخنانی آغاز شد که به شدت امیدبخش بود؛ سخنانی که هم به داشته های نظام آموزشی کشورمان و رفع نقص آنها نظر داشت و هم افق راهی برای آینده ترسیم میکرد که بدیع و زیبا بود.
آن روز حسن روحانی به همراه وزیر آموزش و پرورش راهی یکی از دبیرستان های دخترانه جنوب شهر تهران شد تا سخنانی به حافظه مان سنجاق کند که گویی سالها به دنبال شنیدنش بودیم؛ حرف هایی مثل تربیت دانش آموزانی که اینقدر در انشانویسی تبحر دارند و با حقوقشان آشنا هستند که میتوانند از راهی به غیر از ادبیات شفاهی هم پیگیر حقوقشان باشند و نگذارند حقشان پایمال شود؛ دانش آموزانی که کتاب خوان هستند و گفتوگو کردن را آموخته اند و در یک کلام، در مدرسه پرورش یافتهاند، نه اینکه صرفا با سواد شده باشند.
نکته جالب توجه در سخنان آن روز رئیس جمهور، توجه توNمان وی به وضعیت فعلی حاکم بر مدارس و درخواست های جامعه رو به ترقی از این نهاد برای آینده بود که در بخش اول، با تأکید روحانی بر احیای زنگ انشا و ایجاد زنگ کتاب خوانی در مدارس خود را نشان میداد و در بخش دوم از آنجا قابل استناد بود که رئیس جمهور تأکید داشت، کرسی های آزاد اندیشی را باید از مدارس و با راه اندازی زنگ گفتوگو شروع کرد.
این در حالی است که اکنون، بعد از دو سال در حالی آغاز سال تحصیلی جدیدی را شاهد هستیم که برایمان مسجل شده قرار نیست هیچ یک از آن حرف های زیبا جامه عمل بپوشد. نه قرار است زنگ گفتوگو و کتابخوانی شکل بگیرد و نه حتی برای احیای زنگ انشا برنامه مدونی ارائه شده که چشم انتظار اجرایش باشیم. بماند که به این فهرست، آسیب های روزافزونی که مدارس با آن مواجهند را هم میتوان افزود تا نگرانی از گسترش دنیای کنترل نشده تحت نت و فراوانی و لجام گسیختگی مواد مخدر هم به سیاهه نگرانی هایمان از آینده دانش آموزان افزوده شود.
اینکه چرا هیچ یک از حرف های امید بخش آن روز محقق نشد، برای ما هم سؤال است، ولی به نظر با گذشت دو سال از آن روز و در حالی که دولت نیمی از عمر خود را سپری نموده، میتوان نتیجه گرفت حرف های روحانی که در آن روز تأکید داشت افتخار میکند دانش آموزان او را به عنوان پدری ببینند، بی شباهت به قول های آن دسته از پدرانی نیست که زود یادشان میرود و قولشان قول نیست!
بخش هایی از سخنرانی رئیس جمهور در آیین آغاز سال تحصیلی 92-93 را بخوانید و خودتان قضاوت کنید:
* دانش آموزان باید به حقوقشان کاملا آشنا باشند؛ البته این امری است که باید در کنار تکالیفشان صورت گیرد. دانش آموز باید بداند که اگر از مسیر اعتدال و اخلاق و قانون فاصله گرفت، باید آثار، عواقب و تبعات آن را بچشد و تخلف از قانون دارای تبعات خواهد بود و اگر حق وی تضعیف شد حق دارد اعتراض کند.* حق اعتراض دانش آموز باید از مدرسه آغاز شود و اگر معلم به آن توجه نکرد باید بداند از طریق مدیر مدرسه و اگر موثر نبود دانش آموز میتواند آن را در سطح مناطق مطرح کند؛ حق اعتراض آغاز شکوفایی کرامت و عزت هر انسان است و ما باید آن را از مدرسه شروع کنیم و این می تواند جامعه ما را به سمت قانونگذاری سوق دهد.* چند نکته را در آغاز سال تحصیلی و در آغاز به کار شروع دولت تدبیر و امید عرض میکنم؛ اول اینکه زنگ کتاب را در مدارس تشکیل دهید، ساعتی در طول هفته یا ماه به کتاب خواندن و کتاب و کتابخوانی اختصاص دهید. خواندن کتاب و آشنایی با کتاب از کلاس ابتدایی باید شروع شود.* دوم اینکه تلاش کنیم فرهنگ شفاهی را به فرهنگ کتبی تبدیل کنیم؛ خیلی از مردم خواست خود را می توانند با زبان بگویند اما با زبان کتبی و مکتوب نمی توانند خواست و نیازهای خود را ارائه دهند و بسیاری از حقوقشان پایمال می شود.* سوم زنگ انشاء را احیاء کنید، نه به معنای سنتی آن، بلکه در زنگ انشاء اجازه دهید دانش آموز ابتدا از معلم خود انتقاد کند، از کلاس و مدرسه خود انتقاد کند، از کاستی های مدرسه بگوید و این برای بهتر شدن مدرسه مناسب و مفید است.* زنگ گفتوگو تشکیل دهید، تا در دوره متوسطه و حتی در سال های پایانی دبستان گفتوگو کردن، مباحثه کردن و سخن گفتن و نقد مودبانه در دوران دانش آموزی بوجود آید؛ کرسی آزاداندشی را که رهبر عزیز فرمودند، از زنگ گفتوگو در مدارس شروع کنید. به وزارتخانههای فرهنگ و وزارت آموزش و پرورش پیشنهاد میکنم که این زنگ را در ساعتی از هفته یا ماه بگنجانند و بعد جزو مواد درسی که نمره دارد قرار دهند.* رسم بر این بوده که در روز آغاز سال تحصیلی سؤالی هم به عنوان سوال مهر مطرح می شود که دانش آموزان عزیز درباره آن مقاله کوتاهی می نوشتند و بهترین ها برگزیده میشد. سؤال من این است: «عزیزان و دانش آموزان سراسر کشور، اگر پدر شما رییش جمهور باشد چه اقدامی را به او توصیه میکنید که بتواند اعتدال و میانه روی را در همه ابعاد زندگی و اجتماعی جامعه ایران بگستراند؟» در ضمن این سؤال، رئیس جمهور می خواهد افتخار کند که همه دانش آموزان او را به عنوان پدری بدانند و ببینند.