محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان، شنبه ۲۶ دی ماه، روز اجرای برجام را روز مهم و در عین حال روز دشواری خواند .
به گزارش «تابناک»، رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان، دوشنبه شب در برنامه نگاه یک ـ که مستقیم با مردم در ارتباط با برجام و دستاوردهای حاصل از آن سخن میگفت ـ در پاسخ به سخنان مجری این برنامه که ابراز تشکر مردم از ظریف را به وی اعلام کرد، گفت: بنده نیز از مردم خوبمان برای حمایتها و مقاومتها و همچنین دعاهایی که در دو سال و نیم گذشته برای تیم مذاکره کننده هستهای کشورمان انجام دادند، تشکر و قدردانی میکنم.
ظریف ادامه داد: دستاورد حاصله را خدمت مقام معظم رهبری، مردم عزیز ایران، ایثارگران و خانوادههای شهدای هستهای، که در روز گذشته (یکشنبه) این توفیق را داشتیم ـ که در خلال مصاحبه مطبوعاتی رئیس جمهور خدمت آنها شرفیاب شویم ـ تبریک میگویم.
وی با اشاره به مذاکرات صورت گرفته در چند سال اخیر گفت: آنچه اتفاق افتاد این بود که جمهوری اسلامی ایران توانست با قدرت منطق در برابر ۶ قدرت که خود را به غلط نماینده جامعه جهانی میدانند بنشیند، گفتوگو و از حقوق و خواسته ملت ایران دفاع کند.
ظریف با اشاره به نتایج حاصل از این مذاکرات و تأمین منافع ملت ایران در این چارچوب افزود: همه این توفیقات مرهون پایداری و انتخاب هوشمندانه مردم است. آنها با مقاومت خود در سالهای گذشته اجازه ندادند که طرف مقابل احساس کند میتواند خواسته خود را به ملت ایران محقق کند.
این دیپلمات عالی رتبه کشورمان بار دیگر با تشکر از مقام معظم رهبری اظهار کرد: ایشان با دید پدرانه و مشوقانه ما را در این جریان هدایت و دعا کردند و آقای رئیس جمهور نیز در این زمینه کمکهای زیادی انجام دادند.
ظریف با اشاره به فرصت ایجاد شده برای کشور در نتیجه اجرای برجام تصریح کرد: ما باید از این فرصت به نحو مطلوب استفاده کنیم. همه مردم باید از این فرصت استفاده کنند و شریک این فرصت هستند و اکنون تمام کسانی که در عرصه فناوری و مذاکره زحمت کشیدهاند، میتوانند در برابر این ملت بزرگ احساس کنند که مقداری دین خود را به این مردم ادا کردهاند.
- اتفاقی نیفتاد و متون هم تغییر نکرد. بانک سپه و صادرات به دلیل غیرهستهای تحریم شده بودند. توانستیم بانک سپه را قبل از اجرایی شدن برجام از لیست تحریمها خارج کنیم.
- کمیتهای تحت عنوان ۱۷۳۷ بود که باید تصمیم میگرفت، بانک از تحریم خارج شود. یادداشتی بین خودشان پخش کردند تا کسی مخالفت نکند. ساعتهای سختی را پشت سر گذاشتیم. در روزهای آخر کار در چند مسیر پیش رفت. یک مسیر، مسیر برجام بود که توفیق بزرگی بود. مسیر دیگر مسیر بانک سپه بود که بحمدالله به نتیجه رسیدیم. قدیمیترین بانک ایرانی آزاد شد و مشکل بانک صادرات به زودی حل میشود. مسیر سوم حل مشکل زندانیان بود. برای ما ایرانیان مهم هستند. در مقایل ۴ زندانی ایرانی آمریکایی ۷ زندانی ایرانی را رها کرد. ۱۴ هموطن ما نیز هستند که در آسیای جنوب شرقی زندانی بودند و همه آنها را آزاد کریم.
- احساس میکنم الان باید به فرموده حضرت رسول بپردازیم. الان وقت پرداختن به اختلافها نیست.
- معتقدم باید گذشته را فراموش کنیم؛ از خیلی حرفهایی که زده شد خوشحال نیستم. حرفهای منفی را تیتر میکنند. از برجام استفاده کنید. دنیا میگوید ایران پیروز شد. تحریم فضایی بود که معامله با ایران را هزینه دار کرده بود. همکاری هستهای با ایران مورد تأیید قرار گرفته است.
- کشورهای ۱+۵ با ایران همکاری هستهای میکنند. از همه مذاکره کنندگان گذشته چه از طرف ایران و چه از طرف اتحادیه اروپا تشکر کردیم.
- امروز روزی است که باید تلاش کنیم تا از برجام استفاده و فضای ایران را اماده توسعه و پیشرفت اعلام کنیم. اتفاقا هر آدم عاقل در دنیا باشد در ایران سرمایه گذاری میکند؛ با حساب و برنامه ریزی و نه با نفوذ سرمایه گذار جذب میشود.
- از برخی منتقدین دلخور هستم. برخی حرفهایی زدند که احساس کردم در زمین طرف مقابل بازی کردند. البته برخی از انتقادها به ما کمک و باعث شد دشمن بداند از ما حمایت میشود.
- مردم خوشحال هستند. از حد تصور من خارج است. مردم با این امید و پشتکار و سرمایه گذاران بین المللی. نباید بذر ناامیدی کاشت. مخالفتها ما را بجایی نمیکشاند. برجام موفقیت کشور و مردم و حاصل هدایت رهبری است. این نعمت الهی که توانستیم یک جامعه متحد را داشته باشیم از آن استفاده کنیم.
- برخی از صداها شنونده ندارد. ما ساز و کاری ایجاد کردیم با نام هیأت نظارت. در شورای امنیت ملی هم مراحلی را تهیه کردهایم تا در برابر خلف وعدهها چه واکنشی نشان دهیم.
- در برابر هر موضع گیری عمومی که از وزرات امورخارجه مشاهده کردیم، چندین ایمیل از طرف بنده ارسال و خواسته شد اقدامات جبرانی انجام شود. گروها و کشورها میخواهند القا کنند که ایران ناامن است. ما در برابر تنش آفرینیهای سعودی خویشتن دار هستیم، چون ما دست آنها را خواندهایم. این مملکت امن است و زمینه برای سرمایه گذاری دارد.
- تأخیر هیچ ارتباطی به امریکا نداشت، چون نگران آزادی زندانیانشان بودند. اول برجام اعلام و ۱۲ ساعت بعد تبادل زندانیان انجام شد. در تبادل زندانیان ما ضرر نکردیم از نظر تعداد و اهمیت افراد. یک سال و نیم این مذاکرات را انجام دادیم و تحت نظارت شورای امنیت ملی اقدامات انجام شد.
- پرونده ادعای ایران در مورد خریدهای نظامی ۳۷ سال طول کشیده بود و ما لوایح خود را دادیم. در مقطعی پیشنهاد شد این را مذاکره کنیم تا سریعتر به نتیجه برسد.
- وارد مرحله جدیدی از روابط با آژانس شدهایم. آنچه امروز اتفاق میافتد قابل راستی آزمایی است. الان آژنس باید اعلام کند کلیه اقدامات هستهای ایران صلح آمیز است که تاکنون این اتفاق هم افتاده است.
- کسانی که به خاطر نقض تحریم زندانی شده بودند، باید آزاد بشوند. سر چند زندانی نتوانستیم به توافق برسیم.
- برخی از صداها شنونده ندارد. ما ساز و کاری را ایجاد کردیم تحت عنوان هیأت نظارت. در شورای امنیت ملی هم مراحلی را تهیه کردهایم تا در برابر خلف وعدهها چه واکنشی نشان دهیم.
- سوئیفت انجام میشود. تبادل دلاری انجام میشود. تبادل دلاری از طریق آمریکا انجام نمیشود اما راههای دیگری وجود دارد. قرار نبود شرکتهای آمریکایی با ما ارتباط داشته باشند، در برجام هم نبود. ولی شعبات آنها در خارج از آمریکا میتوانند با ایران کار کنند. یک تصوری در ذهن آمریکایی وجود دارد که باید شکسته شود. امروز با برجام بخش بزرگی از آن شکسته شده است.
- امروز ما به شرایط عادی بر میگردیم که در بیانیه بنده و خانم موگرینی به آن اشاره شد. در بیانهای که از وزارت خارجه صادر شد گفتیم دولت امریکا ناگزیر شده دست به اقداماتی بزند تا میلیاردها دلار از دارایی مردم آزاد شود اما گروهی که در امریکا تلاششان این بود تا فشار به ایران وارد کنند، الان به دست و پا افتادند
- در قطع نامه شورای امنیت فعالیت موشکی ایران ممنوع بود؛اما باید بگویم جمهوری اسلامی ایران دنبال کلاهک هستهای نیست که بخواهد موشکی برای حمل آن بسازد. مواردی که نقض برجام باشد، در داخل برجام و خارج آن در خارج برجام پیگیری میشود. معتقدم هیچ اقدامی علیه ایران بیپاسخ نخواهد بود. امروز روز بهره برداری از برجام است.
- به شکلی در برابر طرف مقابل برخورد خواهیم کرد که به طرف مقابل ضربه وارد شود. واقعیت بین المللی این است که همین رئیس جمهور فعلی میتواند تحریم جدید ایجاد کند؛ اما مشروعیت نخواهد داشت. بنابراین این تعهد دولت امریکاست و وفادار نبودن به تعهداتش مشکلات بین المللی را ایجاد میکند و باعث عدم اعتماد سایرکشورها و جامعه بین المللی به آنها خواهد بود.
- قبلا در قطعنامه بود که هیچ موشکی باقابلیت حمل کلاهک نمیتواند در ایران باشد، اکنون تبدیل به این شده که باید به این منظور طراحی شده باشد. دولت آمریکا در آینده هم میتواند باز هم ایران را تحریم کند. قبلا بر قطعنامههای شورای امنیت سوار بود اما الان بر خلاف آن خواهد بود.
- امریکاییها به دروغ مبنای تحریمها را بر قطع نامههای شورای امنیت سوار کردند. الان برخی نامزدهای جمهوری خواه گفتهاند نمیتوانیم برجام را کنار بگذاریم اما باید بگویم هر کسی در امریکا رئیس جمهور شود، مجبور به اجرای تعهدات کشورش است. امریکا ابرقدرت نیست؛ بین شش کشور هم ابرقدرت نیست.
- نامزدهای ریاست جمهوری آمریکا اکنون میتوانند تحت فشار حرفهایی بزنند، ولی در کاخ سفید تحت فشار کشورهای دیگر هر حرفی نخواهند زد.
- رفتار سعودیها ناشی از حالت اضطراب است تا بتوانند مشکلات خود و منطقه را در پروژه ایران هراسی توجیه کنند. نگرانی سعودیها نابجاست. از اولین روزهای توافق ژنو شاهد بودیم در عربستان حرکاتی انجام میشود که انگار خطری آنها را تهدید میکند. اقدامات تروریستی علیه سفارت ایران که آنها نقش و ارتباط داشتند را در لبنان دیدیم. در پیشاور نیز علیه سرکنسولگری اقدام دیگری داشتند. برخی در سعودی دنبال این بودند که تنش ایجاد کنند اما اجازه نخواهیم داد دیگران منطقه را به چالش بکشند
- در بحث سفارت و کنسولگری عربستان باید برخورد مشترک انجام شود. اقدامات تهران و مشهد قابل قبول نبود. حمله به مکان دیپلماتیک توهین به ما است. واکنش سعودی به این اتفاق اقدامات همه برای ایجاد تنش بود و ما باید توجه داشته باشیم. آنها نگران برجام و اجرایی شدن ان هستند. اسرائیل و مسئولان سعودی نگران برجام بودند. خطر افراطی که سعودی به آن دامن زده، آتشی است که در نهایت و شاید خیلی زودتر دامنگیر خودشان باشد.
- برخی کشورهای منطقه از جمله اسرائیل و عربستان سعودی عادت کرده بودند که برخی اقدامات خود را تحت پروژه ایران هراسی، توجیه کنند. ایران دنبال تنش نیست و دنیا این را فهمیده است. امیدواریم هرچه زودتر عقل حاکم شود و این دشمنیها را کنار بگذارند.
- ایران کشور صلح دوست و دنبال ثبات در منظقه است اما همواره در برابر حرکت خصانه از خودمان دفاع خواهیم کرد. ایران کشور قدرتمندی است و دشمنی با کسی ندارد. امریکا ناگزیر شده است تا تحریمهای متعددش را کنار بگذارد. کشورهای منطقه دنبال بهبود روابط هستند و برخی از حرکتها از روی دستپاچگی است و نباید نگران این حرکتها بود. این دوران به زودی تمام میشود و هرچه در آستین داشتن مانند کاهش قیمت نفت استفاده کردند و بیشتر از ایران خودشان ضربه خوردند. ایران به عنوان کشور قدرتمند از همه مسائل عبور خواهد کرد. ایران امنترین کشور منطقه است.
- سوریه راه حل نظامی ندارد. در یمن که کشور کوچکی است ده ماه است که این کشور را بمباران میکنند و هیچ حاصلی نداشته است. امیدواریم تنشها تأثیری در مذاکرات سوریه نداشته باشد. ما پیشنهادهای مختلفی ارایه کردیم.
- (درباره سفر نوازشریف به تهران برای میانجیگری میان ایران و عربستان) نواز شریف دوست و همسایه ما است. روابط ما نزدیک است. رهبری در دوران ریاست جمهوریشان به این کشور سفر کردند. معتقدیم ما دنبال تنش و به هم زدن منطقه نبودیم. با تنش آفرینی به ایران نمیتوانند به جایی برسند. فردا دیدگاههای نواز شریف را خواهیم شنید.
- اهل خاطره نویسی نیستم. هنوز خیلی از چیزهایی که در مذاکرات اتفاق افتاد، گفتنی نیست. لحظات سخت بسیاری داشتیم. در همه موارد احساس کردیم توکل به خدا و توسل به اهل بیت راهگشاست برای ما. از موارد شکلی و محتوایی زیاد بوده است. ما وارد مذاکراتی شدیم که گفته بودند باید اراک را از بین ببرید. از این موارد زیاد داشتیم. صداها بلند شد. در همه موارد احساس کردیم توکل به خدا و توسل به اهل بیت راهگشاست برای ما.
ویدیو صحبت های دکتر ظریف در برنامه نگاه یک را در «تابناک» بینید: