طی ماه های گذشته و در پی شدت گرفتن درگیری ها در سوریه، موضوع سیل پناهجویان سوری که روانه اروپا شده اند، به یکی از جدی ترین بحران های کنونی جهانی تبدیل شده است؛ اما در شرایطی که ایالات متحده این پناهجویان را رها کرده، دولت های عربی به آن ها پشت کرده اند و اروپا نیز خواستار اخراج آن هاست، وضعیت این افراد بیش از هر زمان دیگری در هاله ای از ابهام قرار گرفته است.
به گزارش «تابناک»، پایگاه اینترنتی «میدل ایست آی» در مطلبی به بررسی وضعیت پناهجویان سوری که روانه اروپا شده اند پرداخته و می نویسد، زمانی که جان کری، وزیر خارجه آمریکا، هفته گذشته در لندن از سوی دو پناهجوی سوری مورد سؤال قرار گرفت که چرا آمریکا کاری برای آن ها انجام نمی دهد، پاسخ داد: «مرا متهم نکنید. بروید و اپوزیسیون خودتان را متهم کنید». اشاره وی به ترک مذاکرات ژنو از سوی معارضین سوری بود.
یکی از این پناهجویان می گوید، کری به وی گفته: «از من می خواهید چه کار کنم؟ وارد جنگ با روسیه شوم؟ این چیزی است که شما می خواهید»؟ وزیر خارجه آمریکا سپس پیش بینی کرده که در صورت وقوع این امر، اپوزیسیون سوری با سه ماه بمباران مستمر (از سوی روسیه) به کلی نابود خواهد شد.
با وجود این، این اظهارات غیرعلنی کری که به کلی با مواضع وزارت خارجه آمریکا درباره بحران سوریه متفاوت است، این حس را در میان اپوزیسیون سوری به وجود می آورد که دولتی که پنج سال پیش از آن ها خواست در مقابل حکومت بشار اسد به شورش برخیزند، اکنون آن ها را رها کرده است.
صحنه ای که امروز در سوریه و پشت مرزهای ترکیه شاهد آن هستیم (سیل پناهجویان)، نتیجه مستقیم سیاست مداخله گری دولت اوباماست؛ دولتی که در ابتدا از معارضین حمایت کرد، اما گفته می شود که از چهار ماه پیش، حمایت های خود را به شدت کاهش داده است.
به این ترتیب، آنچه که اکنون پناهجویان سوری مشاهده می کنند، این است که اوباما و دیگر مقامات ارشد دولت آمریکا، با وعده و وعید ارائه کمک به مردم سوریه، شمار زیادی از آن ها را فریفته و وارد عرصه تقابل با دولت بشار اسد کردند؛ اما اکنون که کار بالا گرفته و به ویژه با ظهور پدیده ای به نام گروه تروریستی داعش، اوضاع امنیتی به کلی دگرگون شده، آمریکا هم خود را عقب کشیده و آن ها را به حال خود رها کرده است.
همین وضعیت کم و بیش درباره دولت های عربی که طی پنج سال اخیر مدام ادعای حمایت از مردم سوریه را سر داده اند نیز قابل مشاهده است. این دولت ها – به ویژه عربستان سعودی – که خود بیشترین نقش را در شکل گیری و قدرت یابی گروه های تروریستی همچون داعش و جبهه النصره در سوریه داشته اند، پس از اوج گیری بحران و آواره شدن صدها هزار شهروند سوری، هیچ اقدامی در راستای بهبود وضعیت آن ها انجام نداده و از پذیرش آن ها در خاک خود نیز اجتناب کردند.
به همین منوال، ترکیه نیز از آغاز بحران در سوریه، همواره خواستار برکناری بشار اسد بوده و در راستای دستیابی به این هدف از هیچ گونه اقدامی فروگذار نکرده، به طور مستمر از ورود آوارگان به سرزمین خود شکایت داشته و خواستار آن است که کشورهای اروپایی این پناهجویان را بپذیرند.
این در حالی است که دولت های اروپایی نیز به نوبه خود با وجود وعده های اولیه مبنی بر پذیرش سالانه صدها هزار پناهجوی سوری، به سرعت در رویکرد خود در این زمینه تجدیدنظر کرده و محدودیت های شدیدی را بر ورود پناهجویان اعمال کردند. محدودیت هایی که از سوئد گرفته تا آلمان، این روزها در سرتاسر اروپا قابل مشاهده است.
به این ترتیب، در حال حاضر شهروندان جنگ زده سوری در وضعیتی قرار گرفته اند که از یک سو، خود را در مقابل وعده های چند ساله کشورهای خارجی فریب خورده می بینند و از سوی دیگر، برای فرار از بحران و فاجعه ای که همان دولت ها برایشان رقم زده اند، هیچ راهی در پیش رو ندارند. به نظر نمی رسد بحرانی که بدین ترتیب در سطح منطقه به وجود آمده و دامنه های آن تا فراتر از منطقه نیز به پیش رفته، به این زودی ها و به سادگی قابل حل و فصل باشد.
