تازهترین قسمت برنامه سینمایی «هفت» با مجموعهای از حواشی پیرامون جشنواره بینالمللی فیلم فجر، اکران سینماهای ایران و مجموعهای از اتفاقات دیگر همراه بود؛ اما شاید مهمترین خبر در این برنامه، پایان ساخت ۳۶ سینما تا سال آینده بود که علی سرتیپی مدیر فیلمیران از آن پرده برداشت.
به گزارش «تابناک»، برنامه سینمایی «هفت» این هفته در حالی امشب ۱۰ اردیبهشت ماه ساعت ۲۳:۱۵ به صورت زنده از شبکه ۳ سیما پخش شد که بهروز افخمی این برنامه را با اشاره به جشنواره بینالمللی فیلم فجر آغاز کرد و در این باره گفت: هفته گذشته، جشنواره بین المللی فیلم فجر تمام شد. البته در جریان هستید به خاطر شوخی یا انتقادی که دو هفته پیش درباره پوستر جشنواره کرده بودیم، آقای میرکریمی کارتهای وروردی من و بچههای برنامه هفت را توقیف کرد؛ هرچند ایشان شنبه گذشته در مصاحبهای اعلام کرد، شوخی کرده است، اما به نظر میآید که با خبرنگاران شوخی داشته، چون نه با ما تماس گرفت و نه کارتهایمان را داد، لذا ما شوخی شوخی جشنواره را از دست دادیم.
کارگردان و مجری برنامه «هفت» اظهار داشت: من مجبور شدم به تماشای برنامه سینمایی شبکه چهار ـ که گزارشی از احوال جشنواره بود ـ بنشینیم تا بفهمم در جشنواره بین المللی فیلم فجر واقعا چه میگذرد. اولا باید یک خسته نباشید اساسی به علیرضا شجاع نوری بگویم که واقعا زحمت کشید و گزارش مفصل و خوبی در طول جشنواره از حواشی و اتفاقات آن تهیه کرد و کمابیش من فهمیدم با چه جشنوارهای طرف هستیم.
دوما به خاطر جشنواره هم انصافا باید تبریکی به آقای میرکریمی بگویم. جشنواره باکلاس و منظمی که اداره کرد. این دوره از جشنواره خیلی فاخر و باشخصیت و در عین حال کوچک و با مخاطبان تخصصی بود. سلیقه شخصی آقای میرکریمی در انتخاب فیلمها، جشنوارهای یکدست راه انداخت که یک خورده هم افسرده و ضدحال بود که به نظر میرسید برای تماشاچیهای بافرهنگ، روشنفکر و فرهیخته است و به درد مردم عادی نمیخورد. مهم این است که من از خود جشنواره این طور فهمیدم که سلیقه میرکریمی چیست و این باعث تعجب من شد. واقعا این جشنوارهای که ما دیدیم قرار است چه به فیلمسازهای جوان ما یاد دهد و چه الگویی برای آنها ایجاد کند؟
وی سپس حمله به میرکریمی را این گونه آغاز کرد: آیا ما باید یک جشنواره برای قمپز در کردن داشته باشیم که به درد مردم عادی نمیخورد و به این خاطر به خودمان افتخار کنیم؟ میخواهم از خود آقای میرکریمی بپرسم چرا اینطور شده است؟ مسأله من خود شما هستید. آقای میرکریمی! مردم ایران تماشاچیهای واقعی هستند که صد سال پیش در آیین و آداب کهن خود پای تخت حوضی و شاهنامه و... مینشستند. اما امروز اکثریتشان به سینما نمیروند. حتی از عید امسال که تعداد تماشاچیان چندین برابر شده است، آمار نشان میدهد ۹۰ درصد مردم هنوز به سینما نمیروند. حالا شما انتظار دارید ما افتخار کنیم به جشنوارهای که ده هزار تماشاچی دارد؟!
افخمی افزود: همین سه شنبه گذشته فقط در یک روز ۸۵ هزار نفر به تماشای فیلم «بادیگارد» نشستند. و بیش از ۱۰۰ هزار نفر فیلم «ابد و یک روز» را دیدند. مخصوصا این فیلمها را مثال زدم که نگویی کمدی، روحوضی و مبتذل! آقای میرکریمی! خلاصه من به شما تبریک میگویم که نشان دادی مدیر جشنواره کوچک خوبی هستی و خیلی سیاستمدار هم شدهای که میدانی با ما و خبرنگارها چطور رفتار کنی. اما این مهارت ربطی به سینما و فیلمسازی واقعی برای سالن سینما ندارد. فیلم واقعی بساز. یعنی چیزی که مردم مملکتت را سر ذوق بیاورد و بخنداند یا به گریه بیندازد. سینما یعنی این! تلفن من باز است و اگر فکر کردی حرفی داری میتوانی به برنامه هفت بیایی!
در ادامه این برنامه، شهرام حقیقت دوست، بازیگر سینما میهمان دیگر «هفت» شد و با رسول صدرعاملی درباره بازیگری در سینمای ایران گفتگو کرد. حقیقت دوست در این گفتوگو از حضورش در تئاتر و فضای خاص سینما گفت و تأکید کرد: رفتار برخی بازیگران فاجعه است و الگو شدن آنها در جامعه از حمله داعش هم بدتر است.
همچنین خسرو معصومی کارگردان فیلم «تابو» در پاسخ به اینکه چرا فیلمش در جشنواره فجر انتخاب نشد، اما در مونترال پذیرفته شد، گفت: وقتی پسرم این خبر را به من داد، عرق سردی بر پیشانی من نشست! تنگ نظری در انتخاب فیلمها تا چه حد؟! یکی از اعضای هیأت انتخاب آن زمان به اعتراض گفت، این فیلم را که خود نامزد چندین سیمرغ است، چرا راه نمیدهید؟! به او گفتند دلیلی دارد که قابل ذکر نیست. واقعا آنقدر در جامعه هنری ما و خانه سینما تعدادمان محدود است که چرا دیگر باید در این قضیه تنگ نظری نیز نقش داشته باشد؟ این تنگ نظری در مورد شخص خود من است. من همواره سعی کردم یک فیلمساز، صادق، عادل و اخلاق مدار باشم و واقعیات جامعه را منعکس کنم.
این کارگردان تأکید کرد: نقش یک فیلمساز بالاتر از یک پزشک است. فیلمساز باید هم واقعیات را منعکس کند و هم راه درمان ارائه دهد. من مشکلات جامعه و آنچه معضل است و قابل حل است، در فیلمهایم منعکس میکنم. من معتقدم به عنوان یک فیلمساز آنقدر حق دارم به اندازه «گل آقا» درباره جامعه حرف بزنم! فیلم من تمیز است. من از سیاه نمایی منتفرم. اهل سینما نمایی نیستم. چون ایرانی هستم و جامعه ایرانی را دوست دارم.
خسرو معصومی در پاسخ به اینکه چرا فیلم «تابو» را در گروه هنر و تجربه اکران کردید، گفت: احسان من این است که فیلم «تابو» در هنر و تجربه نباید اکران میشد. پیشنهاد آقای نوروزبیگی بود. تهیه کننده صوری ما. تهیه کننده اصلی آقای امامی بود. ایشان گفت در این گروه بهتر دیده میشود. اما من بعدها فهمیدم در این گروه بیشتر فیلمهای لوباجت که با هزینههای کمی ساخته میشود، اکران میشود که با فروش در درازمدت میتواند کارگردان را نجات دهد و به او اجازه دهد فیلم بعدی خود را بسازد. من احساس میکنم جای این فیلم در این گروه نیست و این کابوس من است که احساس میکنم جای دیگران را تنگ کردم و برای این موضوع از دوستان دیگر عذرخواهی میکنم.
بزرگترین مشکل در هنر و تجربه نبود تبلیغات برای فیلمهای این گروه است. شما یک بیلبورد برای «تابو» نمیبینید! من فکر میکردم که فیلم «تابو» در ۸ سینمایی که این فیلم را اکران میکنند هر روز یک سانس در این سینماها دارد. اعتراف میکنم که اشتباه کردم. نمیدانستم «هنر و تجربه» این است. برای فیلم بعد خود قبل از صحبت با تهیه کننده اول با پخش کننده صحبت میکنم اگر او پذیرفت بعد سراغ ساخت میروم.
معصومی با انتقاد از وضعیت فعلی سینما گفت: فیلم «من سالوادور نیستم» الگوی شماست؟ الگوی شما چیست؟ من هیچ گاه دنبال ساخت فیلم پرفروش نبودم. من همواره به دنبال ایجاد جذابیتهایی بودم که مخاطب را به هیجان آورد. اگر آقای سرتیپی فیلم «تابو» را پخش میکرد، فیلمم پرفروش میشد. همین فیلم «خشم و هیاهو» بسیار فیلم پرفروشی میتوانست باشد، اما نشد. معادلات بسیاری در پخش تعیین کننده است.
وی در پاسخ به اینکه اگر فیلم بعدی خود را به آقای سرتیپی بدهید، پرفروش میشود، گفت: بله شک نکنید. صد در صد. اما اگر آقای سرتیپی ما را در دفترش راه دهد، ما افتخار میکنیم؟ هرکسی در سینمای ایران باند خود را دارد. ما را به باند خود راه نمیدهند!
خسرو معصومی در نهایت تأکید کرد: من در انتخاب خانم شاکردوست برای این فیلم اشتباه کردم. روح این دختر در فیلم «تابو» به شخصیت خانم شاکردوست نمیخورد. این اعتراف من است و این انتخاب اشتباه بود. انتخاب اول من خانم باران کوثری بود. فیلمی از ایشان دیدم در آمریکا از خانم شالیزه عارف پور- فیلم «حیران» - واقعیتش این است که وقتی من این فیلم را دیدم همان لحظه گفتم باید ایشان را انتخاب کنم. وقتی اسم خانم کوثری را به تهیه کننده گفتم همانطور ترش کرد و نپذیرفت. گفت شخص دیگری را بگو و گفتم خانم شاکردوست و موافقت کرد. من میپذیرم که اشتباه کردم.
سپس بهروز افخمی در این برنامه با حضور علی سرتیپی و حبیب اسماعیلی، از اعضای شورای مرکزی کانون پخشکنندگان سینمای ایران به بحث پیرامون پخش فیلم در سینمای ایران پرداخت. حبیب اسماعیلی و علی سرتیپی در پاسخ به انتقادات خسرو معصومی به وجود باند در پخش فیلم در ایران میگویند: در پخش، فیلم حرف اصلی را میزند و «تابو» فیلم پرمخاطبی نیست.
علی سرتیپی، مدیرعامل فیلمیران در برنامه هفت با اشاره به صحبتهای خسرو معصومی درباره پخش فیلم «تابو» گفت: قطعا موفقیت فیلم به استقبال مردم بستگی دارد. فیلم باید با مردم ارتباط برقرار کند. این فیلم (تابو) مشکل ارتباط برقرار کردن داشته است. ما خودمان این فیلم را پردیس کوروش هم اکران کردهایم و بعضا ۵ یا ۷ نفر در سالن بودهاند که این به مافیا مربوط نمیشود. خود فیلم باید خمیره داشته باشد. مشکل من با فیلم آقای معصومی خود فیلم است. چه فیلم را در پنجاه سالن پخش کنیم چه یک سالن!
حبیب اسماعیلی نیز گفت: تمام مشکلات پخش در ایران از تولید فراوان و کمبود سینما و ظرفیت اکران است. گاهی در یک پردیس چندین فیلم همزمان اکران میشود اما به برخی فیلمها اقبالی نمیشود، این به خود فیلم مرتبط است و ربطی به وجود مافیا ندارد. جنم فیلم نشان میدهد چقدر میفروشد.
سرتیپی درباره شرایط کنونی سینما گفت: در اروپا از ساعت ۱۰ شب سینما تعطیل میشود و مردم به کابارهها میروند ولی در ایران مردم تا نیمه شب به سالن سینما میروند. این را باید در جمهوری اسلامی قدر بدانیم.
مدیر فیلمیران درباره اکران این فیلم گفت: من مجموعا و کلا با ورود فیلم خارجی موافقم. اما نه الان. اگر سالنهای زیادی داشته باشیم ایجاد این رقابت و تماشای فیلمهای خارجی روی پرده و گرفتن جلوی پخش غیرقانونی فیلمها در شبکه نمایش خانگی خیلی خوب است. از طرفی مشکلی که الان داریم این است که مردم اعتمادشان را نسبت به فیلم خارجی از دست دادهاند. همواره تصور میکنند که ممیزی شده است. در کل شاید بتوان در حد محدود و برای ساعاتی اکران فیلم خارجی را اجرا کرد اما در حد وسیع من فعلا مخالفم.
حبیب اسماعیلی نیز درباره شرایط کنونی گفت: باید یک تصمیم انقلابی گرفت و بودجههای فیلمهای فاخر و جشنوارهها را خرج ساخت سالن کرد. ما خیلی جشنواره داریم! تازه از هم منشعب هم میشوند! امروز به شورای نمایش نیاز است اما در درازمدت باید به یک دبیرخانه تبدیل شود. سینما سرگرمی است و متاسفانه در میان رسانههای ایران ما شاهد آن هستیم تا فیلم کمدی خوب میفروشد آن را به کم ارزش تلقی میکنند. امیدوارم این تلقی درباره فیلمهای کمدی از بین برود.
سرتیپی از ساخت ۳۶ سالن جدید سینما تا سال آینده در غرب تهران، ۷ سالن سینما در شرق تهران و سینماهای جدیدی نیز در شهرهای اصفهان، مشهد و شیراز و... خبر داد. وی همچنین اعلام کرد، پنج سالن جدید نیز در پردیس کورش احداث خواهد شد.
مسعود فراستی نیز به همراه منتقدان سینما در میز نقد «هفت» به نقد و بررسی فیلم سینمایی «۵۰ کیلو آلبالو» به کارگردانی مانی حقیقی پرداخت. قرار بود در این نقد و بررسی، مانی حقیقی حضور یابد و افخمی وعده این حضور را هفته پیش داد؛ اما حقیقی زیر بار نرفت.
فراستی گفت: ما هنوز دعوت نکرده، مانی حقیقی هول هولکی یک مصاحبه کرد و گفت من نمیآیم! خب نیا. فیلمساز خودش میداند، اگر نقد را در شانش میداند، میآید و اگر فکر میکند فیلمش قابل دفاع نیست نمیآید. کاش میآمد. به نفعش بود. چیز یاد میگرفت. حداقل کمدی یاد میگرفت. برخی فیلمسازها فیلم به اصطلاح برفروش خود را به جشنواره نمیدهند. چون آنجا هو میشود و نگه میدارند برای اکران تا با فروش میلیاردیاش پز دهند. پرستیژشان را هم با فیلم انتلکتشان در جشنواره میدهند. سینما روراستی است. ترس نیست. اگر آدم به مخاطب و اثرش اطمنیان دارد ترسی ندارد.
کامیار محسنین عنوان کرد: هرچیزی که بخنداند کمدی نیست. دو شاخه تراژدی و کمدی داریم. کمدی طبعا یک مشخصههایی دارد و وقتی آن ویژگیها را نداشته باشد نمیتوانیم به آن بگوییم کمدی.
مسعود فراستی نیز گفت: مخاطب تصمیم گرفته است به سینما برود و امروز نیاز دارد بخندد و سینماگر هم این را به خوبی میداند و سعی میکند به هر ترفندی از این موقعیت او سوءاستفاده کند. تنها ترفند تصویری کارگردان هم درآوردن شلوار کوتاه بازیگر آن است. حقیقی تمام آنچه در سینمای کمدی جهان دیده را در یک کولاژ نماهنگ و غیرکمیک جمع کرده است.
کامیار محسنین نیز گفت: مانی حقیقی بیشتر از اینکه به ایجاد موقعیتهای کمدی فکر کند، سعی کرده است به خط قرمزهایی فکر کند که مخاطب کمتر در سینمای ایران میبیند و این خطوط را رد کند. یکی از موضوعات در فیلم «۵۰ کیلو آلبالو»، توجه نکردن به نقش شخصیتهای فرعی در پیش بردن فیلم کمدی است.
وی تأکید کرد: یکسری کمدیهایی داریم که بر بازی یک کمدین پیش میرود. اما در نقطه مقابل یکسری کمدی داریم که متکی بر کمدینها نیستند و ممکن است اصلا بازیگر کمدی مهمی در فیلم بازی نکند، بلکه موقعیتها و صحنههایی را ایجاد کند که خلق کمدی کند. اما در این فیلم این موقعیتها خلق نمیشود. فیلم تنها یک نکته خوب دارد که اصلا ربطی به کلیت فیلم ندارد. یک ترک موسیقی فوق العاده و هیجان انگیز دارد که به نظرم کارکرد بدی در فیلم ندارد و آن خلأ ریتمی که در بخشهای مختلف میبینید به وسیله این موسیقی تاحدودی جبران میشود.
کامیار محسنین تصریح نمود: مانی حقیقی در دو فیلم اخیر خود همه چیز را به شوخی میگیرد، در حالی که در سینما چیزهایی هست که نمیتوان اصلا با آن شوخی کرد.
مسعود فراستی گفت: مانی حقیقی هنوز باید خیلی کار کند تا به فیلم های بد داریوش مهرجویی برسد. مانی حقیقی کمدی بلد نیست.
کامیار محسنین تصریح نمود: من هم فکر میکنم که کمدی بلد نیست.
وی در انتهای برنامه هفت درباره صحبتهای ابتدایی بهروز افخمی در برنامه گفت: من با تصمیم و رفتار آقای میرکریمی در قبال #هفت کاری ندارم، اما فکر میکنم جشنواره را به عنوان روشنفکری تحلیل کردن کمی عجیب باشد. ما در همه دنیا دو نوع مخاطب داریم. مخاطب عامی که به سینما میرود. و مخاطب جشنوارهای که زبان نوی سینما را میشناسد.
فراستی درباره جشنواره جهانی فیلم فجر خاطرنشان کرد: دوستی میگفت کاردار سینمای فرانسه که در جشنواره جهانی فیلم فجر راه میرفت ما احساس میکردیم رییس سازمان سینمایی ایران است!