جریانهای اصلی سینمای ایران، اکنون با مرزبندیهای مشخصی مواجه شده و در ماههای اخیر شاهد اعلام موجودیت تشکیلات ثبت نشدهای با نام «شورای راهبردی تحقیق و توسعه سینمای ایران» هستیم که ظاهراً قرار است نقش سازمان سینمایی در سایه را ایفا کند.
به گزارش «تابناک»، اگر قرار باشد در سینمای ایران جریانشناسی کرد، منوچهر محمدی و سیدضیاء هاشمی، دو تهیه کننده شناخته سینما، دو کارگردان مهم و کلیدی در رویدادهای سینمایی ایران هستند و در واقع نقش آنها، فراتر از یک بازیگر فعال در رقم زدن رویدادها و وقایع سینمایی است؛ دو چهرهای که در سال ۱۳۹۰ منازعه نوشتاری نیز داشتند، ولی عمدتاً در پشت صحنه حضور دارند.
دامنه نفوذ این دو چهره کلیدی برای فعالان عرصه سینما مشخص است. منوچهر محمدی نزد جریان فعال در خانه سینما مرجعیت بیشتری دارد و سیدضیاء هاشمی، که روزگاری در حوزه هنری فعال بود، در میان گروهی از فیلمسازان بدنه عمدتاً محل رجوع است. البته ناگفته نماند که نمی توان سینمای پیچیده ایران را در دو یا چند شخص اصلی خلاصه کرد؛ اما این دو چهره اهمیت ویژهای در رقم خوردن بسیاری از وقایع دارند.
از مدتها پیش در جریان مقابل سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تشکیلات غیررسمی شکل گرفته که سیدضیاء هاشمی، نخ تسبیح حاضران در این تشکیلات است. البته با اینکه سیدضیاء هاشمی لیدر این جریان شده، به تعداد انگشت شماری چهرههای فعال از جریان خانه سینما نیز در این شورا حضور دارند که شاید به دلایلی نظیر عدم همراهی سازمان سینمایی در تولید فیلم تازهشان در موقعیت اپوزیسیون سازمان سینمایی قرار گرفته بود؛ اما بعد از صدور پروانه نمایش فیلمشان و همراهی سازمان سینمایی سکوت کردند.
این تشکیلات که «شورای راهبردی تحقیق و توسعه سینمای ایران» را بر خود نهاده، در نمای بیرونی سلسله جلساتی را برگزار و گهگاهی بیانیههایی صادر میکند که حاوی خواستهها و بایدها و نبایدهایی است. با این حال به نظر میرسد، نقش این «شورای راهبردی تحقیق و توسعه سینمای ایران» بیش از جلسه گذاشتن و بیانیه باشد.
ظاهراً سوای این خروجیِ پیدا، خروجیِ ناپیدایی نیز وجود دارد که بر تصمیمگیری و تلاش برای تبدیل این تصمیمات به رخدادهایی متمرکز است که وقوعش در حدود اختیارات سازمان سینمایی است و این تلاش احتمالاً به صدور بیانیه خلاصه نمیشود.
به باور برخی ناظران، چالشهای آینده سازمان سینمایی در مواجهه با این شورای راهبردی است و به همین دلیل، تغییر در ترکیب سازمان سینمایی در سایه در طول زمان و بر اثر کیفیت چالشهایی که با سازمان سینمایی پیش خواهد آمد، متحمل است و در واقع شاید برخی سینماگران، قید حضور در این تشکیلات را بزنند.
این گمانه از آنجا پررنگ میشود که هرچند حتی چند تصویر از نشستهای این گروه منتشر شده، قریب به اتفاق سینماگرانی که از آنها به عنوان اعضای «شورای راهبردی تحقیق و توسعه سینمای ایران» نام برده شده، در این زمینه سیاست سکوت را در پیش گرفتهاند و تاکنون عضویتشان را تأیید یا رد نکردهاند که همین راه امکان انکار عضویت در چنین مجموعهای را در هر زمان بازگذاشته است؛ به همین دلیل «تابناک» نیز به ترکیب کامل این تشکیلات اشاره نمیکند.
این برای نخستین بار است که یک جریان سایه برای بخشی از تشکیلات دولت شکل گرفته و با اینکه به واسطه عدم برخورداری از پشتیبانی جریان اصلی سینما و خانه سینما، نمیتواند نقش عمده داشته باشد، میتواند به طرقی یک اهرم فشار جدی باشد و اگر مدیران سینمایی دولت یازدهم متأثر از این جریان وادار به گرفتن تصمیماتی نشوند، بعید است بتوانند در برخی امور همچنان نقش فعالانهای داشته باشند.
آیا «شورای راهبردی تحقیق و توسعه سینمای ایران» مدیران سینمایی، میتواند دولت را به اخذ تصمیماتی نظیر تغییرات در نظام اکران وادار کند یا این تشکیلات از هم میپاشد؟ اگر علاوه بر بهروز افخمی، مجری و صحنهگردان «هفت» - که خواسته یا ناخواسته در نقش بازوی رسانهای این جریان ظاهر شده - ابزارهای دیگر رسانهای و سیاسی نیز مورد بهره برداری قرار بگیرند، بعید نیست این جریان بتواند، راه خود را پیش ببرد؛ اما همیشه همه چیز به همین سادگی پیش نمیرود!