پنچ کمیسیون تخصصی مجلس با تقاضای بیش از سقف عضویت، متقاضی دارند. کمیسیون های امنیت ملی و سیاست خارجی، انرژی، صنایع و معادن، برنامه، بودجه و محاسبات و عمران از جمله کمیسیون هایی هستند که نمایندگان زیادی خواهان عضویت در آنها هستند.
به گزارش «تابناک» کف عضویت برای کمیسیون های تخصصی مجلس 19 و سقف آن 23 نماینده است، با این حال، کمیسیون هایی وجود دارد که تقاضا برای عضویت در آنها به بیش از 33 نفر می رسد. در عین حال، کمیسیون های دیگری در مجلس هستند که تعداد تقاضا در آنها به تعداد انگشتان یک دست هم نمی رسد؛ از جمله این کمیسیون ها می توان به کمیسیون قضایی و حقوقی، فرهنگی و شوراها اشاره داشت.
در سه روز گذشته، علی مطهری و مسعود پزشکیان به عنوان نواب رئیس مجلس جلسات متعددی با متقاضیان این کمیسیون ها داشته اند؛ اما بنا به گفته سخنگوی هیأت رئیسه توفیقی در این کار حاصل نشده و نمایندگان همچنان اصرار دارند در کمیسیون های پر طرفدار باشند.
با اینکه بسیاری از نمایندگان سابقه آنچنانی در مسائل سیاسی یا اقتصادی ندارند، ترجیح می دهند در این کمیسیون ها حاضر باشند. دلایل مختلفی وجود دارد که نماینده ها حاضر نیستند در کمیسیون های دیگر عضو شوند، قدرت نفوذ در دستگاه های اجرایی، قدرت مانور سیاسی در سطح ملی و استفاده از برخی امکانات کمیسیون ها، مهم ترین دلایل نمایندگان برای عضویت در این کمیسیون ها عنوان می شود.
نمایندگان وظیفهای برای برطرف کردن مشکلات اقتصادی و... حوزه انتخابیه خودشان ندارند؛ اما مردم به وعدهها و قولهای افراد رأی میدهند. آنان بنا بر قولهایشان به مردم نماینده شدهاند و آنها نیز به دنبال تحقق وعدههای خودشان هستند و بنابراین، در کمیسیونها عضویت پیدا میکنند.
احمد شیرزاد، از نمایندگان ادوار مجلس در گفتوگویی درباره دلایل تمایل نمایندگان برای عضویت در برخی کمیسیونها و عدم اقبال به بعضی کمیسیونهای دیگر، با بیان اینکه برخی کمیسیونها در عزل و نصب افراد در سمتهای مختلف تأثیرگذارترند، افزود: به عنوان مثال، کمیسیون صنایع و معادن، جزو کمیسیونهایی است که نمایندگان علاقه دارند از مسیر آن در وزارت صنعت نفوذ داشته باشند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: واقعیت امر این است که نمایندگان به دنبال نفوذ خود در کمیسیونهای مطرح و همچنین وزارتخانهها میگردند. یک نماینده، با قدرت و نفوذ خود میتواند در عزل و نصب بخشداران و... در شهرها سهم بسزایی داشته باشد.
شیرزاد با اشاره به اینکه «برخی کمیسیونها سفرهای متعددی در داخل و خارج از کشور دارند و به این دلیل برخی نمایندگان گرایش بیشتری به یکسری کمیسیونها دارند»، تصریح کرد: نباید فراموش کرد که برخی دیگر از نمایندگان به دلیل تخصصشان به کمیسیونها جذب میشوند.
اما در این میان، برخی از نمایندگان مجلس هستند که توجه چندانی به مسائل منطقه ای خود ندارند و تنها بر اساس تمایلات شخصی خود اقدام می کنند. غلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی در گفت و گو با تابناک در خصوص این موضوع اظهار داشت: اغلب نمایندگان به مسائل منطقه ای خود تمایل دارند تا در کمیسیون هایی باشند که تأثیر بیشتری در پیشبرد اهداف عمرانی، سیاسی و اقتصادی دارد.
وی گفت: اما متأسفانه در این بین نمایندگانی نیز هستند که این گونه فکر نمی کنند؛ هر چند عنوان آنها نیز شبیه به مطالب گروه اول است، بیشتر به فکر منافع خود هستند تا منافع کشور و منطقه. اکنون حدود یک ماه است که مجلس تشکیل شده، ولی هنوز وارد بحث اصلی خود یعنی برنامه ریزی برای خروج از بحران اقتصادی و سیاسی که کشور در آن غوطه ور است، نشده و تنها دلیل آن نیز خودخواهی برخی هاست.
نمایندگان مجلسی که میراث دار دفاع از منافع ملی هستند، امروز با انجام برخی اقدامات خودخواهانه، میلیاردها ریال از منابع کشور هزینه می کنند تا در جایگاهی که منافع مالی و سیاسی آنها را تأمین می کند، دست یابند. این در حالی است که برگزاری هر جلسه مجلس، چیزی حدود چهار و نیم میلیارد تومان برای مردم هزینه دارد.
با یک حساب سرانگشتی، از هشتم خرداد که مجلس شورای اسلامی کار خود را آغاز کرده، تا کنون پنج جلسه برگزار شده است. در این مدت، تنها کار مفید نمایندگان انتخاب هیأت رئیسه بوده و به عبارت دیگر، می توان گفت وکلای ملی با صرف هزینه ای بالغ بر 22 میلیارد تومان از هزینه های عمومی کشور، دوازده تن را در هیأت رئیسه مجلس انتخاب کرده اند.
هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی در این زمینه وظیفه سنگینی دارد و باید تا پیش از افزایش هر گونه هزینه مالی دیگری، هر چه زودتر بر اساس قانون تکلیف کمیسیون های مجلس را مشخص نمایند. تجربه نشان داده است، در این گونه موارد و بخصوص در مجلس، رایزنی با نمایندگان چندان اثرگذار نیست و تنها راهکار لازم در این زمینه، انجام قرعه کشی در کمیسیون ها و راهی کردن نمایندگان مازاد به کمیسیون های دیگر مجلس است.