ظاهری مرتب و معقول دارد. درسش را تا کارشناسی ارشد ادامه داده و در اولین نگاه کسی باورش هم نمی شود که او درگیر اعتیاد باشد. اعتیادش با یک پُک دو پُک سیگار شروع شده و حالا بند بند وجودش به مواد وابسته است. امروز بیش از 6 سال از گرفتاری اش به اعتیاد می گذرد و او مقصر اصلی را درس و دانشگاه می‌داند.
به گزارش ابتکار، این اولین باری نیست که آمار و ارقام مصرف مواد مخدر در بین دانشجویان ایرانی به بیرون درز پیدا می‌کند و دست مایه ای برای نوشتن گزارش می شود. مسلما همه شما خوب می دانید که گرفتاری اصلی جوانان امروز چیزی جز اعتیاد نیست. با این حال بد نیست که باز هم به آماری که ابوالفضل ریاضی، معاون دانشجویی سازمان امور دانشجویان از مصرف مواد در بین دانشجویان اعلام کرده نیز توجهی کنیم. آن طور که معاون دانشجویی سازمان امور دانشجویان ارائه کرده است: مصرف قلیان بالاترین میزان مواد دخانی در میان دانشجویان را دارد و حدود ۱۷ درصد دانشجویان در دانشگاه های دولتی قلیان مصرف می کنند. براساس این گزارش مصرف سیگار در مصافی تنگاتنگ با قلیان با چندین اختلاف رتبه دوم را دارد و آن طور که این مقام مسئول می گوید: مصرف سیگار با آمار ۱۵ درصدی دومین آسیب اجتماعی دانشجویان محسوب می شود. گرچه براساس آماری که ابوالفضل ریاضی به رسانه‌ها اعلام کرده، مصرف قلیان و سیگار عمده خطرها و تهدیدهای دانشجویان ایرانی است اما شواهد و تحقیقات نشان می دهد که در پس پرده اتفاقی بحرانی تر از چند پُک قلیان و چند نخ سیگار در حال به وقوع پیوستن است. یک نخ سیگار، چند پُک قلیان، چند حب قرص و یک عمر اعتیاد آن چیزی است که امروز بلای جان دانشجویان ایرانی است.
اعتیاد چه کسانی را به دام می اندازد. شاید بدون درنگ بگویید: جوانان. حرفتان درست است. اما در میان جوانان، جوانان مهاجر به ویژه دانشجویان مهاجر بیش از دیگران به دام اعتیاد گرفتار می شود. چرایش مشخص و واضح است. خوابگاه ها بستری مناسب برای اعتیاد است. مکانی که بیشتر دانشجویان معتاد اعتیاد خود را از آنجا آغاز کرده اند.
درس و امتحان بیچاره ام کرد
علی، دانشجوی آخر کارشناسی ارشد است. این روزها ساعت های زیادی از طول روزش را به نوشتن پایان نامه سپری می‌کند اما چطور؟ خودش می‌گوید به مدد قرص‌هایی که او را سر پا نگه می‌دارند. می گوید سال اول دانشگاه بوده که لبش به سیگار باز شده است. علی می گوید: وقتی وارد دانشگاه شدم بچه ها سیگار می کشیدند و من ترغیب شدم که سیگار را تجربه کنم. از روزی یک دانه شروع کردم و کم کم وقتی که وارد خوابگاه شدم دوستانم مرا ترغیب به تجربه مواد تازه تری کردند. بعد رو به ماری جوانا و گراس آوردم و وارد بُعد دیگری از اعتیاد شدم. تجربه مصرف مواد برای اولین بار بسیار لذت بخش بود.
درس و امتحان دلیلی برای اعتیاد می تواند باشد؟ این سوالی است که علی به آن پاسخ می دهد. او می گوید که یکی از دلایل اصلی اعتیادش به مواد همین درس و امتحان است. او می گوید: کم کم در روزهای سخت زندگی به خصوص امتحانات به مواد پناه بردم.
در دسترس و ارزان بود. هر پَک 30 تومان. می کشیدم و از دنیا رها می شدم. اینها را علی می گوید. دسترسی آسان و ارزان به مواد موضوعی است که مسئولان امر نیز به آن اشاره می کنند. اتفاقی که زنگ خطر را در گوش‌ها بیش از پیش به صدا در می آورد.
هرچند علی دانشجوی ریاضی است اما معتقد است که دانشجویان پزشکی بیشتر از همرشته ای هایش به مواد رو می آورند. او می گوید: بیشتر در زمان تفریح به سراغ ماری جوانا می رفتیم و زمانی که امتحان داشتیم رو به قرص‌ها می آوردیم. عموما بیشتر دانشجویان در خوابگاه شب امتحانی هستند و در طول ترم درس نمی خواندند. شب امتحان فشار زیادی به بچه ها وارد می شد و اساتید هم به بچه ها رحم نمی کردند همین باعث می شد که بچه ها به سمت قرص هایی مانند ریتالین و ترامادول و متادون روی بیاورند. مغزمان باز می شد یا حداقل احساس می کردیم که بهتر می توانیم درس بخوانیم. نمی دانم. اما نتیجه هم مثبت بود.
علی ادامه می دهد: استفاده از ترامادول تا زمانی که برای ترک اعتیاد معتادان در داروخانه ها به فروش می رسید در دسترس ما هم بود. اما بعدا که فروش آن را ممنوع کردند دانشجوها هم از مصرف آن صرف نظر کردند.
تشویق به جای سرزنشدر جو دانشجویی کسی دیگری را به خاطر مصرف مواد سرزنش نمی کند. حتی به جایش یکدیگر را به مصرف آن تشویق هم می کنند. این ها را علی می گوید. او ادامه می دهد: کسی اگر از مصرف مواد در خوابگاه سر باز بزند با تمسخر دیگران روبرو می‌شود. البته عده ای از مصرف مواد سر باز می زنند و عده ای دیگر هم آن را مصرف می کنند.
از علی می پرسم که آیا کسی متوجه مصرف دانشجویان در خوابگاه نمی شود؟ و او پاسخ می دهد: مصرف مواد باعث می شد که آب بدن کم شود و به تبع آن مصرف آب بدن هم بالا می رود و همین باعث می شد که علایم توهم زایی وجود نداشته باشد و پس از 48 ساعت تمامی علایمش از بین می رود. ترامادول مقداری مخدر دارد، بدن به آن عادت می کند و اما قرص‌ها از آنجایی که زیاد اعتیاد آور نیست باب میل دانشجویان است.
آن طور که علی از خوابگاه های پسرانه می گوید، اعتیاد یکی از مواردی است که خوابگاه ها از آن دور مانده اند. او می گوید: خوابگاه نه بازرسی می شود و نه تدابیر شدید امینتی بر آن حاکم است. تنها جلوی در ورودی نگهبانی نشسته که با نشان دادن کارت دانشجویی می تواند به راحتی به خوابگاه وارد شد. یکی از نکات مثبت استفاده از قرص ها این است که هیچ علایم ظاهری در فرد معتاد وجود ندارد همین آوردن مواد به خوابگاه را راحت تر می شود. کسی که قرص مصرف می کند معتاد نیست.
بازار داغ گل، حشیش و تریاک و ماری جوانا در خوابگاه هاگل، حشیش و تریاک و ماری جوانا در خوابگاه ها باب است. این را علی با صراحت اعلام می کند و می گوید: اعتیاد دانشجویان پشت ظاهرشان مخفی است . دانشجویان عموما تیپ های خوبی دارند و سیگار هم که در دست هر کسی هست.
علی می گوید: قرص ها روزانه مصرف نمی شود. دانشجویان عموما دو هفته یک بار قرص مصرف می کنند. هر سه قرص را با هم می خورند. وقتی یک قرص ترامادول را بخوری تا 24 ساعت خوابی اما وقتی سه قرص را با هم بخوری سرزندگی به تو دست می دهد و حتی می توانی تا 48 ساعت هم بیدار بمانی. کسی که مصرف کننده باشد هفته ای 2 بار باید قرص را مصرف کند اما ما بقی تفننی می خورند. ریتالین عموما موقع امتحان طالب دارد و متادون برای کسی که معتاد به مواد دیگری باشد و به آنها دسترسی نداشته باشد، واجب است.
علی می گوید: متادول را 6 تایی می فروشند. ترامادول زیاد است و قابل دسترس. حشیش و گل چون قیمت خوبی دارد و در اطراف دانشگاه ساقی ها در پک های 50 تا 100 تومان به فروش می رسند هم طالب زیاد دارد اما هر روز نمی شود آنها را کشید.
دختران خجالتی تر هستندمونا دانشجوی سال دوم کارشناسی است. دختر خوش بر و رویی که اعتیادش را نمی شود باور کرد. او از دیده‌هایش در خوابگاه دانشجویی دختران می گوید: در دختران هم اعتیاد وجود دارد اما به خاطر اینکه خجالتی تر هستند، خودشان دنبال مواد نمی روند، بنابراین دسترسی کمتری به مواد دارند. اکثرا دسترسی دختران به مواد از طریق دوستانشان خارج از دانشگاه است. اعتیاد چیزی است که گروه های فرهنگی و هنری و جمع های دانشجویی را در بر گرفته است. عموما ماری جوانا و قرص ها در بین دانشجویان دختر بیشتر به چشم می خورد. او می گوید: در خوابگاه های دختران کنترل بیشتر است. ماموران مرتب به خوابگاه ها سر می زنند و اگر چیزی ببینند گزارش می دهند. ساعت عبور و مرور دارند و همین محدودیت ها باعث می شود که اعتیاد در دختران کمتر از پسران باشد.
