افزایش نقدهای درونگروهی به وضعیت یک نهاد صنفی؛
آیا هیأت مدیره خانه سینما بهار 96 را میبیند؟
اگر مجمع عمومی نهاد صنفی سینماگران در اواخر سال 1395 برگزار شود، چند سناریو وجود دارد که دو سناریو محتمل تر است؛ سناریوی نخست، تغییر اساسنامه خانه سینماست؛ به گونهای که عضویت نمایندگان صنوف تهیهکنندگان و کارگردانها به عنوان صنوف اصلی در هیأت مدیره خانه سینما یک پیش فرض شود...
با وجود صدور بیانیه هیأت مدیره خانه سینما در انتقاد از توهینهای اخیر به سینماگران، نقدهای درون گروهی نسبت به وضعیت مدیریت این نهاد صنفی نه تنها پابرجاست، بلکه رو به فزونی گذاشته و ممکن است مانع از رسیدن عمر هیأت مدیره خانه سینما به دورهای چهار ساله شود، اما وقوع چنین تغییراتی تا چه میزان محتمل است.
به گزارش «تابناک»، همه چیز از همان شب انتخاب هیأت مدیره تازه خانه سینما یعنی یازدهم اسفند 1393 آغاز شد. مجمع عمومی خانه سینما که نمایندگان صنوف سینمایی را شامل میشد، در تالار سیف الله داد خانه سینما، پشت درهای بسته، به ابوالحسن داودی (نماینده کانون کارگردانان) و علیرضا داودنژاد (نماینده تهیهکنندگان) رأی نداد و نمایندگان دو صنف اصلی سینمای ایران در هیأت مدیره تازه خانه سینما، نماینده نداشتند.
آتیلا پسیانی (نماینده انجمن بازیگران)، کامران ملکی (نماینده انجمن
منتقدان)، شادمهر راستین (نماینده فیلمنامهنویسان)، بهمن اردلان (نماینده
انجمن صدابرداران)، محمدرضا موئینی (نماینده صنف تدوین گران)، ابراهیم
مختاری (نماینده مستندسازان)، بهمن اردلان نماینده (صنف صدا برداران)،
سیدمهدی خادم (نماینده مدیران سالنهای سینما) به عنوان اعضای اصلی هیأت
مدیره و حمیدرضا آشتیانیپور (نماینده صنف گویندگان) و محمدرضا سکوت
(نماینده انجمن فیلمبرداران) ترکیب تازه هیأت مدیره خانه سینما را با رأی صنوف تشکیل دادند.
هنوز نتیجه انتخابات هیأت مدیره خانه سینما رسماً اعلام نشده بود که
نمایندگان کارگردانها و تهیهکنندگان از تالار سیفالله داد بیرون زدند و
پشت درهای شیشهای با عصبانیتی که در لحن و چهرهشان نمایان بود، سخن
گفتند. یکی از تهیهکنندگانی که در این جمع بود، با لحنی همراه با عصبانیت و
نگرانی گفت: «ببینیم میتوانند بدون تهیهکنندهها حقوق صنفیشان را
بگیرند» و این رویکرد تنها متعلق به او نبود.
نمایندگان یکی از صنوف پس از پایان انتخابات تأکید داشت، عدم رأی آوردن
داودنژاد و داودی را به صنوف تهیهکنندگان و کارگردانان در نشستهای صنفی
پیش از انتخابات متذکر شده و ظاهراً لحن عصبانی داودنژاد و برخی روحیات
داودی در این جمعبندی تأثیرگذار بوده اما بر این گزینهها اصرار شده
است. در واقع اگر گزینههای دیگری از این دو صنف اصلی به مجمع عمومی معرفی شده بودند، شاید
نمایندگان این دو صنف به هیأت مدیره راه مییافتند.
با این حال، این دو صنف نگاه دیگری داشتند و تصور میکردند، از معادلات اصلیترین نهاد صنفی کنار گذاشته شدهاند. انتخاب رضا میرکریمی که سابقه تهیه کنندگی و کارگردانی و یک دوره مدیرعامل خانه سینما را داشت، تا حدودی فضا را آرام کرد اما او احساس تنهایی میکرد. میرکریمی برخلاف عسکرپور (مدیرعامل اسبق سازمان سینمایی)، یار همراهی چون فرهاد توحیدی نداشت و در اغلب اوقات تنها در میانه معرکه بود.
میرکریمی با تکیه بر ارتباطاتش در دوره مسئولیتش چند میلیارد اعتبارات عمرانی و جاری برای خانه سینما جذب کرد اما این اعتبارات نیز نتوانست نظر برخی سینماگران را تأمین کند. نگاه آرمانی به خانه سینما به عنوان مجموعهای که به تمام سینماگران از کار رفته سرویسهای مختلف از جمله حقوق از کار افتادگی پرداخت کند، باعث شده مدیریت بر این مجموعهِ فاقد اعتبارات ثابت و متکی به کمکهای دولتی و غیردولتی، دشوارتر از حد تصور شود.
هیأت مدیره چند سال اخیر خانه سینما نیز که ظاهراً در لاک دفاعی فرو رفته بودند، نقش چندانی در ایجاد یک تحول نداشت و در این چند سال، حتی توقع اولیه یعنی اعلام موضع در مسائل مختلف نیز از سوی هیأت مدیره تأمین نشده است. مشخصاً در مورد توهین به فاطمه معتمدآریا هیأت مدیره خانه سینما آنچنان سکوت عمیقی در پیش گرفت که رضا میرکریمی، مدیرعامل خانه سینما راساً و از طرف خود نسبت به این ماجرا موضعگیری کرد.
در سایر مناقشههای سینمایی نیز صنوف کارگردانها و تهیهکنندهها راساً موضعگیری کردند و هیأت مدیره با صدور بیانیه و اطلاعیه با آنها همراهی نکرد. تنها بیانیه چند سال اخیر در واکنش به ادبیات اخیر یالثارات درباره سینماگران بود که این موضعگیری نیز پس از فشارهای رسانهای صورت گرفت و چه بسا اگر در این زمینه نیز ایجاد توقع از هیأت مدیره نمیشد، بیانیهای صادر نمیشد. انتخاب منوچهر شاهسواری به عنوان مدیرعامل نیز تأثیر چندانی در تغییر فضای خانه سینما نداشته و بعید است اتفاق خاصی رخ دهد.
در این شرایط، بسیاری از ناظران چشم به مجمع عمومی اسفندماه خانه سینما دوختهاند. اگر مجمع عمومی نهاد صنفی سینماگران در اواخر سال 1395 برگزار شود، چند سناریو وجود دارد که دو سناریو محتمل تر است. سناریو نخست، تغییر اساسنامه خانه سینماست؛ به گونهای که عضویت نمایندگان صنوف تهیهکنندگان و کارگردانها به عنوان صنوف اصلی در هیأت مدیره خانه سینما یک پیش فرض شود.
سناریوی دوم، تلاش برای تغییر ترکیب هیأت مدیره خانه سینما و انتخاب ترکیبی تازه است که علاوه بر حضور نمایندگان دو صنف اصلی در آن، از سطحی پایینتر از محافظهکاری برخوردار باشد. شنیدههای «تابناک» حکایت از آن دارد که هر دو سناریو توسط برخی چهرههای موثر سینمایی پیگیری میشود اما برای پاسخ به اینکه در نهایت کدام تغییر رخ میدهد، اندکی زود است.