معماي ناپديدشدن امام موسي صدر

امروز يازده هزار و سيصد و بيست و دو روز است كه از معماي ناپديدشدن امام موسي صدر مي‌گذرد معمايي كه شخصيت‌هاي منطقه‌اي و عربي در پيچيدگي آن سهيمند؛ نتيجه‌اي كه پس از اين مدت به دست آمده اطلاعات ضدونقيض از ليبي و حتي لبنان است و قضيه همچنان با موانع گوناگون پابرجاست.

روزنامه «جمهوري» در گزارشي نوشت: بر اساس تحقيقات قضايي در لبنان يك تحقيق ميداني در ايتاليا و گردآوري اطلاعاتي از ليبي امام موسي صدر سي سال قبل تصميم گرفت در چارچوب سفري به كشورهاي عربي از ليبي ديدار كند. او تلاش مي‌كرد در اين سفر راه حلي براي جنگ داخلي لبنان بيابد و تصور مي‌كرد قذافي بر جريانات نظامي و سياسي لبنان تاثير گذار است.

امام موسي صدر سوم شهريور 1357 همراه شيخ محمد يعقوب و عباس بدر الدين روزنامه نگار و رئيس خبرگزاري «اخبار لبنان» به ليبي رسيد. اين ديدار براساس دعوت مقامات ليبي ديداري رسمي بود و قرار بود وي با معمر قذافي ديدار كند با اين حال منابع خبري ليبي اخبار ورود امام موسي صدر و همراهانش به اين كشور و اتفاقات پس از آن را سانسور كردند و هيچ اشاره‌اي به ديداري كه قرار بود 9 شهريور 1357 با قذافي داشته باشد نكردند البته قذافي اين ديدار را به روز بعد موكول كرده بود. به گفته برخي شاهدان آخرين باري كه امام موسي صدر و همراهانش مشاهده شدند 9 شهريور ساعت يك بعد از ظهر بود كه وي و همراهانش هتل «الشاطي» را در خودروهاي تشريفاتي ليبي براي ديدار با قذافي ترك كردند. قذافي پس از اين ماجرا اقرار كرد كه زمان ديدار در آن زمان قطعي شده بود اما اين ديدار برگزار نشد زيرا به گفته وي امام موسي صدر تصميم گرفت به طور ناگهاني ليبي را ترك كند. با اين حال مقامات لبناني با به دست آوردن اطلاعاتي از شخصيتهاي عربي و غيرعربي اعلام كردند اين ديدار برگزارشده بود و در نتيجه مناقشه‌اي با نام «رنج لبنان و نقش ليبي در آن» پديد آمد مناقشه‌اي كه هر روز دشوارتر مي‌شود و اميدي با پايان آن نيست.

از سوي ديگر پايگاه خبري الجزيره تايمز به نقل از يك ديپلمات اعلام كرد «شايعات و خبرهاي حساب شده‌اي كه پس از ربوده شدن امام موسي صدر منتشر شد مبني بر اين كه امام موسي صدر كشته شده است و قذافي طرف‌هاي فلسطيني را مسئول قتل وي اعلام كرد غيرواقعي بوده و امام موسي صدر كماكان زنده است و تاكنون ده‌ها كتاب تاليف كرده و در اين سي سال به شدت پير شده است.»
اين خبري بود كه پايگاه خبري الجزيره تايمز به تازگي به نقل از يك شخصيت سياسي جداشده از تشكيلات «معمر القذافي» رهبر ليبي اعلام كرد. او تاكيد كرده بود كه امام موسي صدر رهبر ربوده شده شيعيان لبنان زنده است و توسط نيروهاي ويژه امنيتي در مكان ويژه‌اي نگهداري مي‌شود.
اين ديپلمات گفته است تنها راه بستن پرونده امام موسي صدر فشار فراوان كشورهاي عربي و اسلامي بر ليبي است تا مانند پرونده لاكربي و ساير پرونده‌ها اين موضوع نيز خاتمه يابد.

شهريور 1387 بود كه مجلس عدالت لبنان طي حكمي معمر قذافي رهبر كودتاي ليبي را به اتهام ربودن امام موسي صدر و دو همراه وي محكوم به اعدام كرد. در حكم صادره از سوي قاضي الحاج شش تن از معاونان معمر قذافي كه در تاريخ 11 مرداد 1386 حكم بازداشت آنها صادر شده بود نيز به اعدام محكوم شده‌اند؛ اما اين امر هنوز به مشخص شدن قطعي سرنوشت اين فرزند جهان اسلام منجر نشده؛ چنان كه پي گيري‌هاي خانواده ايشان از جمله «مهدي فيروزان» داماد و خواهرزاده امام موسي صدر هم چنان ادامه دارد...

در همين رابطه «مهدي فيروزان» خواهرزاده امام موسي صدر در گفت وگو با ايسنا در مورد اخبار اخير منتشرشده مبني بر زنده بودن امام موسي صدر گفت: «در طول اين سال‌ها اخبار بسيار منتشر شده است؛ اخباري كه گاه از سوي منابع مطبوعاتي و گاه از سوي منابع اطلاعاتي امنيتي و يا افرادي كه ارتباطاتي با زندانيان ليبيايي داشته‌اند بسيار منتشر شده است. وقتي اين خبر از قول الجزيره تايمز منتشر شد براي من تعجب آور نبود؛ چرا كه اطلاعات ما و جمع بندي خانواده نشان مي‌دهد كه امام در ليبي و در قيد حيات است و طبيعتا اين 32 سالي كه از زنداني شدنشان مي‌گذرد باعث ضعف و پيري ايشان شده است.

فيروزان در ادامه درباره روند پيگيري پرونده امام موسي صدر در كشورهاي ديگر ازجمله ايتاليا گفت: «قسمتي از نظام ايتاليا به دلارهاي گازي ليبي آلوده شده است. به خاطردارم يكي از دادگاههاي ايتاليا چندي پيش در مورد پرونده امام موسي صدر نكته‌اي را اعلام كرد كه مطبوعات اين كشور به آن دادگاه انتقاد كردند و پرسيدند آيا از روابط نفت و گاز ليبي و ايتاليا بهره مند شده ايد كه اين چنين احكامي را صادر مي‌كنيد طبيعتا هم در لبنان و هم در ايتاليا پرونده سال هاست كه پي گيري شده است و نياز تداوم پي گيري‌هاي قضايي نيز هست. لازم است آن چه در دادگاه لبنان صادر شده تقويت شود. كار حقوقي در ايتاليا و لبنان حتما بايد پي گيري شود. احكامي كه در لبنان صادر شده احكام قطعي و نهايي و دال بر حكم دستگيري قذافي و 17 تن از متهمان اين پرونده است كه حكمي جهاني است و بايد نسبت به آن اقداماتي صورت گيرد؛ به همين دليل پي گيري اين پرونده به سبب توقف مذاكرات سياسي از سوي ايران راه ثمربخشي است.

اين عضو خانواده امام موسي صدر همچنين گفت: «حكم از سوي دادگاه لبنان صادر شده است و دادگاه بيشتر از اين كاري نمي‌تواند بكند؛ اما پي گيري پليس بين الملل و ارسال نتايج آن به مراجع ديگر نيازمند پي گيري بيشتر است. هم چنين ابلاغ آن به پليس بين المللي تابع مقرراتي است كه بايد با طي مراحل قانوني آن صورت گيرد كه آن هم در حال انجام است. طبيعتا كار حقوقي پيچيده است آن هم زماني كه در يك سوي پرونده يك خانواده است و سوي ديگر يك دولت با امكانات وسيع سياسي تبليغاتي و مالي و با لابي‌هاي فراوان. هم چنين برنامه ريزي كه براي ادامه پي گيري قضايي اين پرونده انجام مي‌شود بايد با دقت صورت گيرد.

فيروزان در ادامه با انتقاد از اظهارنظرهايي مبني بر ربوده شدن امام موسي صدر در جايي غير از ليبي بيان مي‌شود ابراز عقيده كرد: «گمان مي‌كنم هر كس پس از اين 30 سال در مورد اخبار ربوده شدن در ليبي و يا سلامت ايشان هر قسمتي را انكار كند يا مستقيما عامل ليبي است و يا چنان ساده لوح است كه تحت تاثير تبليغات ليبي قرار گرفته است. بيان اين حرف كه امام موسي صدر در ليبي ربوده نشده است يعني انحراف اذهان و افكارعمومي از كانون جرم؛ ليبي در اين 30 سال بسيار تلاش كرد به شيوه‌هاي مختلف بگويد اين حادثه در اين كشور اتفاق نيفتاده؛ حتي پرونده سازي كرد و دو نفر را به همراه چمداني به هتلي در ايتاليا فرستاد؛ سناريوهايي ساخت و گفت قبايل و يا فلسطيني‌ها او را ربوده‌اند.

وي افزود: «در طول اين 30 سال به تمام اين صحنه سازي‌ها پاسخ داده شده است و در نهايت قذافي در سال 1380 اعتراف كرد كه امام موسي صدر در ليبي ربوده شده است؛ بنابراين هر كسي امروز بگويد امام موسي صدر در ليبي ربوده نشده است يا ساده لوح و بي خبر است و يا اين كه تئوري قديمي ليبي را دنبال مي‌كند. هر كس بگويد امام موسي صدر در قيد حيات نيست نيز سياست ليبي را دنبال مي‌كند تا مسئولان را از پيگيري قضيه منصرف كند.