همه میدانیم راز کوتاه بودن زمان طی شده با هواپیماها، غیر از سرعت زیاد آنها، پیمودن مسیر مستقیم و بدون پیچ و خمهای موجود در جاده است. این قابلیت ممکن نخواهد بود بجز افزایش ارتفاع و دور ماندن از موانع.
به گزارش جام جم، موانع روی زمین را میتوان به دو بخش موانع طبیعی، که مستقل از فعالیتهای بشری و بهواسطه تغییرات زمینشناسی و جغرافیایی به وجود آمدهاند (مثل کوهها) و موانع ساخته بشر (شامل ساختمانهای بلندمرتبه یا دکلها) تقسیمبندی کرد. هر کدام از اینها با توجه به خطرساز بودن برای پرواز و فاصله قرارگیری از مسیرهای هوایی به صورت ارتفاعهای مشخص و ابعاد معلوم در نقشهها و چارتهای هوانوردی نوشته میشوند.
ارتفاعهای تعیینشده برای مسیرهای هوایی از کمترین عدد که حاصل اضافه کردن حدود 600 متر از بالاترین ارتفاع موجود در مسیر هوایی تا بالاترین ارتفاع که معمولا ارتفاع مناسب برای مراکز کنترل در شناسایی هواپیماهای عبوری است، تعیین میشوند. برای یک هواپیمای مسافربری تجاری، بجز ارتفاع مناسب برای دور ماندن از موانع، ارتفاع لازم برای بیشترین دریافت امواج رادیویی برای برقراری ارتباط رادیویی و بهرهگیری از سیستمهای ناوبری زمین پایه، مهمترین عوامل انتخاب ارتفاع پرواز به حساب میآید.
با بالا رفتن ارتفاع هواپیما، هوای محیط اطراف ضمن سرد شدن با کاهش غلظت نیز مواجه میشود. در شرایط مساوی و با نسبت سوخت و هوای ثابت میتوان نتیجه گرفت موتور هواپیما در ارتفاعات بالاتر سوخت کمتری برای تولید همان نیرو در ارتفاعات پایینتر نیاز دارد و این موضوع میتواند در مسیرهای بسیار طولانی که سوخت عامل مهمی در ایمنی پرواز است، نقش بسزایی در مصرف بهینه آن داشته باشد. به همین دلایل اقتصادی و ایمنی پرواز، شرکتهای هواپیمایی تمایل زیادی برای استفاده از ارتفاعهای بالاتر دارند.
در هوای سرد، هواپیما میتواند زودتر به سرعت صوت برسد و این خود از عوامل مهم در افزایش سرعت پیمایش زمینی در مقایسه با ارتفاع پایین است. در تعیین ارتفاع پرواز بجز تمایل اقتصادی و فنی از طرف شرکتهای هواپیمایی و خلبانان، محدودیتهای اعمالی از سوی مراکز کنترل هوایی نیز دخالت دارند. همانطور که اشاره شد، محدودیتهای برخی رادارهای کنترلی یا عدم دریافت موقعیت هواپیماها، میتوانند در دسترسی و عدم دسترسی به ارتفاعهای مشخص تأثیرگذار باشند. ترافیکهای هوایی و اشغال ارتفاع مشخص با هواپیمای دیگر یا فاصلههای استاندارد جدایی ترافیکهای هوایی از یکدیگر، از دیگر دلایل تعیینکننده ارتفاع هواپیماهاست. ولی در هر صورت هیچگاه ارتفاعهای انتخابی پایینتر از ارتفاع مجاز و فاصله ایمن از موانع نخواهد بود. هواپیماها معمولا در ارتفاع 25 هزار پا( 7600 متر تا 11900 متر) پرواز می کنند.