برنامه «هفت» در شرایطی این هفته به ژانر وحشت و فقدان چنین آثاری در روند مرسوم تولید فیلم در سینمای ایران پرداخت که مسأله پراهمیت تر، سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر بود.
به گزارش «تابناک»؛ برنامه سینمایی «هفت» ساعت 10:33 امشب (جمعه) در حالی از شبکه سوم سیما روی آنتن زنده رفت که به گفته بهروز افخمی این برنامه بر سینمای وحشت ایران و کمبود تولید آثار در این ژانر در سینمای ایران حکایت دارد. در همین راستا، بهروز افخمی با محمدحسین لطیفی، کارگردان سینما و تلویزیون درباره ژانر ترس و وحشت در سینمای ایران گفت و گو کرد.
کارگردان فیلم سینمایی «خوابگاه دختران» درباره علت ضعف ژانر وحشت در سینمای ایران گفت: طبق آمار ما، هر دو، سه سال یک بار یک فیلم در این ژانر تولید کرده ایم. واقعیت این است که بشر احساسات مختلف دارد. از ترس تا خنده و طنز. لذا اگر سالی یکی دو فیلم خوب در ژانر وحشت تولید شود، قطعا مخاطب نیز همراه می شود و می بیند. لذا محدودیتی در تولید فیلم در ژانر وحشت در ایران نداریم. هرچند به دلیل عقب ماندگی این ژانر در سینمای ایران، مخاطب ایرانی ظرفیت زیادی ندارد و ما باید در میزان ترساندن او مراعات کنیم. من در فیلم «خوابگاه دختران» با ایرج طهماسب، نویسنده کار بسیار سعی کردیم این مسأله را رعایت کنیم.
لطیفی عدم موفقیت ژانر وحشت در سینمای ایران را به علت عدم موفقیت فیلم هایش تلقی کرد و گفت: چون مرگ فیلم ترسناک، زمانی است که مخاطب به جای ترس به آن بخندد. علت این عدم موفقیت، پیش از هر چیز به قصه و داستان بازمی گردد؛ اما در مرتبه های بعد به تکنیک ها و ابزارهایی برمی گردد، که در سینمای دنیا وجود دارد و فرد نیز تست و تجربه های فراوانی شده است. اما در ایران این گونه نیست. در ایران وقتی کسی یک ژانری را تجربه می کند، تصور می کنیم باید در ادامه هم همان ژانر را ادامه دهد. اما اگر درست عمل کنیم یعنی هم داستان درست و هم کارگردانی در مسیر داستان به خوبی شکل گیرد، معتقدم فیلم خوبی در این ژانر بدست می آید.
او در بخش دیگری از اظهاراتش تأکید کرد: یکی دیگر از علت های ضعف ژانر وحشت در سینمای ایران، ناآگاهی تهیه کنندگان به اثرگذاری این ژانر بر مخاطب است و لذا ترجیح می دهند به صرف هزینه های بیشتر برای این ژانر، به سراغ فیلم های کمدی بروند، چون به هر حال در ژانر وحشت شما مجبورید فیلمبرداری را طی چند ماه در شب انجام دهید و تجهیزات بیشتری را صرف کنید.
لطیفی در بخش دیگری از اظهاراتش تأکید کرد: عموما حتی فیلمسازهای فرنگی ما که در آن سوی آب زندگی می کنند و به بازیگران مطرحی دسترسی دارند، زمانی که می خواهند در فیلمشان به ترس واقعی دست یابند، به سراغ بازیگران تازه می روند و آدم ها را به گونه ای می آوردند که شما فکر می کنید خودتی! یعنی باورپذیر شوند و به پیشینه آن رجوع نکنید. ترس و خنده و اندازه ما با فرنگی ها متفاوت است و اساسا نمی توان نمونه های خارجی را تغییر داد و به زبان دیگر در داخل ساخت. حتی ممکن است اثر معکوس بگذارد! لذا چرا نباید برای تولید این گونه فیلم ها به سراغ فرهنگ و شاخصه های بومی خود رفت؟
او مهمترین مشکل ژانر وحشت در سینمای ایران را فقدان آثار جدی در حوزه ادبیات وحشت در ایران تلقی کرد و در این زمینه گفت: واقعیت این است که سرمایه و تکنیک به دست آوردنی است و می توان حل کرد. اما قصه و داستان که تهیه کننده یا کارگردان را بتواند وسوسه کند، بسیار کم است. بسیاری از نوشته های ترسناک نویسندگان ما شوخی و طنز است. نویسنده ای که شب بتواند از نوشته خود با آسودگی بخوابد، پس خوب ننوشته است. نویسنده باید با بحران و دلهره زندگی کند تا بتواند چنین بنویسد. باید خود باور کند.
در ادامه این برنامه نیز محمد حیدری، دبیر سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر در خصوص این جشنواره سخن گفت. محمد حیدری، دبیر سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر در برنامه هفت بیان داشت: امسال جشنواره فیلم فجر در سی استان کشور با بیست نمایش برگزار خواهد شد. در بخش آرای مردمی امسال برای نخستین بار از طریق سایت اینترنتی برگزار خواهد شد. صندوق های رأی دیگر جمع آوری می شود. از این سایت در نشست خبری رونمایی خواهد شد. فروش بلیت برای مخاطبان شهرستانی از طریق همین سایت جشنواره صورت خواهد پذیرفت.
حیدری تأکید کرد: امسال یک سیمرغ به آرای مردمی تعلق خواهد گرفت که از میان 44 فیلم راه یافته به بخش چشم انداز سینمای ایران انتخاب خواهد شد و به برگزیدگان دوم و سوم آرای مردمی را نیز جایزه می دهیم. سینما در حال پوست اندازی است و باید جوانان را جدی تر گرفت. رشد کیفیت آثار فیلم اولی ها و وجود آثار شاخص در میان این آثار، سبب شد تا مجموعا 9 فیلم اولی به بخش مسابقه جشنواره یعنی سودای سیمرغ راه یابند.
دبیر جشنواره فیلم فجر اظهار داشت: از میان آثار اکران شده در جشنواره سال گذشته، هیچ فیلم توقیفی نداشتیم و حاشیه ای برای سینمای ایران به وجود نیامد. امسال نیز با توجه به آثاری که به دبیرخانه رسیدند می توان حدس زد سال آینده، سال پررونقی برای سینمای ایران خواهیم داشت و فیلم های بسیار خوبی را شاهد خواهیم بود.
دبیر سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر خاطرنشان کرد: واقعیت این است که جایگزینی برای کاخ جشنواره که محل حضور اهالی مطبوعات، رسانه ها و صاحبان آثار است، وجود ندارد و با همه مشکلات و سختی هایی که هست، سعی شد تا ظرفیت برج میلاد کاهش یابد و با همکاری انجمن منتقدان تلاش شد تا کسانی که فعالیتی در این زمینه دارند، شناسایی شوند.
حیدری تأکید کرد: این قول را خواهم داد که امسال در کاخ رسانه ها فضای حرفه ای را شاهد خواهیم بود! برج میلاد محل حضور اهالی رسانه، منتقدین و صاحبان آثار است و ما کس دیگری را در برج میلاد نخواهیم داشت. دیگر در برج میلاد مراسم فرش قرمز و دیدار با عوامل فیلم نخواهیم داشت و برج میلاد تنها محل تماشای فیلم برای اهالی رسانه خواهد بود. مراسم فرش قرمز و دیدار با عوامل فیلم به پردیس ملت منتقل خواهد شد.
دبیر جشنواره فحر درباره برنامه کاخ گفت: جشنواره امسال یک روز زودتر یعنی 9 بهمن ماه در برج میلاد محل اهالی رسانه برگزار خواهد شد؛ یعنی یازده روز و از ساعت 13:30 ظهر به بعد نمایش آثار آغاز می شود و صبح ها نمایشی نخواهیم داشت. نشست های خبری امسال همگی بعدازظهرها و پس از نمایش آثار در برج میلاد برگزار خواهد شد. به احترام شب وفات در 22 ام بهمن ماه، مراسم اختتامیه جشنواره در 21 بهمن ماه و شب 22 ام بهمن برگزار خواهد شد.
او درباره افزوده شدن جایزه برای فیلم کوتاه عنوان نمود: سیمرغ بهترین فیلم کوتاه به تصمیم رئیس سازمان سینمایی به جشنواره اضافه شد. نمایشی برای فیلم های کوتاه نخواهیم داشت؛ اما یک جایزه از میان آثار برگزیده جشن خانه سینما و جشنواره بین المللی فیلم کوتاه اهدا می شود. هرچند این تصمیم با نگاه حمایتی گرفته شده است، ولی به هر حال جشنواره فجر نیز بضاعتی دارد.
دبیر سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر در برنامه هفت درخصوص شیوه انتخاب هیأت انتخاب بیان داشت: با احترام به همه هنرمندان سینمای ایران، هیأت انتخاب جشنواره کاملا مستقل این فیلم ها را انتخاب کرده است و نظرات خود را درباره مجموعه محتوا، موضوع و کیفیت فیلم‌ها اظهار کرده اند. طبیعتا فیلم ها باتوجه به چارچوب جامعه ای که در آن زندگی می کنیم، انتخاب شده اند.
حیدری تنها فیلمی که به دلیل ممیزی به جشنواره راه نیافته را «کاناپه» تازه ترین فیلم کیانوش عیاری خواند و در این زمینه گفت: فیلم «هجوم» شهرام مکری را ندیده ام، اما فیلم آقای عیاری «کاناپه» بیشتر به دلیل محتوا و موضوع فیلم بررسی شد و با توجه به اینکه تصمیم جشنواره باید قاطع و سریع باشد، به دلیل شرایط خاص این فیلم، تصمیم گیری درباره آن نیاز به ورود مراتب بالاتری داشت و ما به آنها موکول کردیم.
او ادامه داد: فیلم «یواشکی» رضا درمیشیان اصلا به جشنواره نرسید و ارائه نشد. همه فیلم هایی که در جشنواره امسال شرکت کردند و ارزیابی شدند، دارای پروانه ساخت بودند. هرچند فیلم آقای درمیشیان پروانه ساخت داشت، اما نسخه ای به جشنواره ارائه نداد. سه، چهار فیلم در حالت رزرو هستند و با توجه به نظر هیأت انتخاب تصمیم گیری درباره آنها در روزهای آینده مشخص خواهد شد که ممکن است طبق فراخوان اعلام شده تعداد آثار تا 33 فیلم افزایش یابد. از جمله فیلم سینمایی «آباجان» هاتف علیمردانی جز فیلم های رزرو است که ممکن است به لیست اضافه شوند.
حیدری تصریح کرد: فیلم هایی مثل «خانه کاغذی» یا «بوف کور» و... به انتخاب هیأت انتخاب پذیرفته نشده است و باید منتظر ماند و دید در بخش چشم انداز ورود می کنند یا خیر. فیلم «شعله ور» آقای نعمت الله در صورت ارائه نسخه کامل فیلم، به دلیل حضور فیلم دیگرشان در بخش مسابقه، در بخش چشم انداز سینمای ایران حضور دارند. مسئولیت همه فیلم های انتخاب نشده را کمیته انتخاب قبول دارد و به طبع دبیر جشنواره نیز قبول خواهد داشت.
دبیر جشنواره فجر یادآور شد: امسال همه فیلم هایی که تقاضا دادند، فرم پر کردند و نسخه ای تحویل دادند مورد بررسی قرار گرفتند. تنها فیلمی که مسأله محتوایی و موضوعی درباره آن مطرح بوده است و مراجع بالاتر باید درباره آن تصمیم بگیرند، فیلم آقای عیاری «کاناپه» است که در روزهای آینده مشخص خواهد شد.
حیدری در خصوص شایعه همیشگی فشار برخی نهادها برای کنار گذاشتن فیلم هایی با مضامین داعش گفت: درباره فیلم «هیهات» با موضوع تحولات سوریه که در سال گذشته ارائه شد، در ابتدا دو اپیزود آن توسط هیأت انتخاب دیده شد و هیأت انتخاب گفتند، این فیلم کامل نیست و نیاز به اپیزودهای دیگر آن است؛ اما وقتی دو اپیزود بهتر فیلم ارائه شد که ما فیلم های بخش مسابقه را اعلام کرده بودیم و امکان افزودن فیلمی را نداشتیم. امسال نیز فیلم «سرگشته» با موضوع تحولات منطقه و داعش ارائه شد، اما با تصمیم هیات انتخاب کیفیت لازم را نداشت و انتخاب نشد.
دبیر جشنواره فیلم فجر اذعان داشت: هیچ کس به ما هیچ سفارشی نکرده و هیچ مسأله بیرونی نیست. نه پارسال و نه امسال هیچ توصیه و سفارشی برای فیلمی از بیرون به ما نشده و این لیست، به سلیقه این هیأت انتخاب است. امسال معدل سطح کیفی آثار، خیلی بهتر از سال گذشته است. اما به هر حال کار داوری در جشنواره فجر، کار بسیار سختی است برای آنکه ما قاعده ورود را می پذیریم، اما به هر دلیل نتیجه را نمی پذیریم!
او یادآور شد: مکان افتتاحیه و اختتامیه جشنواره فیلم فجر در برج میلاد خواهد بود. در جشنواره زمانی اتفاق خوب خواهد افتاد که همه اهالی رسانه و سینما دست به دست هم دهند تا از انتشار اخبار غیررسمی و شایعات جلوگیری شود.
در آخر نقد و بررسی فیلم سینمایی «نیمه شب اتفاق افتاد» به کارگردانی تینا پاکروان با حضور طهماسب صلح جو و آرش خوشخو انجام خواهد شد و مسعود فراستی برای دومین هفته در این برنامه غایب است. افخمی در ابتدای میز نقد تأکید کرد، غیبت فراستی به دلیل عدم دیدن فیلم «نیمه شب اتفاق افتاد» است و با این اوصاف ظاهراً ادبیات هتاکانه فراستی مستوجب برخورد نشده است.
