رهبر معظم انقلاب در چهاردهم ارديبهشت 1387 فرمودند: «شما جوانان باید دائماً هشیار باشید. مثل پاره‌های پولاد؛ «زبر الحدید»، نفوذناپذیر و نفوذکننده و در مقابل دشمن، برنده و با اراده قوی باشید». ايشان همواره بر نقش جوانان در توسعه علمي و استقلال فرهنگي اقتصادي كشور تأكيد داشته‌اند، و در اينجا نيز به جايگاه جوانان در مقابل نفوذ دشمن اشاره فرموده و آنان را به داشتن اراده قوي در اين زمينه فرامي‌خوانند. اراده‌اي پولادين كه در مقابل هر نفوذي مقاوم است و مي‌تواند كشور را از جهات مختلف، قدرتمند كرده و استقلال بيشتري براي ايران به ارمغان بياورد.
به گزارش «تابناک»، بدون شك يكي از مصاديق استقلال كه همواره در توصيه‌هاي معظم‌له نيز بر آن تأكيد شده است، خودكفايي اقتصادي است كه با ميدان دادن به جوانان با اراده، مستعد و تحصيل‌كرده مي‌توان زمينه‌هاي تحقق آن را فراهم كرد. ايشان همواره بر حضور جوانان در عرصه‌هاي مهم علمي و صنعتي تاكيد داشته‌اند و شركت‌هاي دانش‌بنيان از نمونه مواردي است كه هميشه مورد توجه و تأكيد قرار داده‌اند.
از طرفي با توجه به ركود تورمي كه در سال‌هاي اخير در اقتصاد كشور به چشم مي‌خورد و در سخنان امروز صبح مقام معظم رهبري نيز به آن اشاره شده است، مي‌توان ظرفيت‌هاي نهفته جوانان با استعداد ايران اسلامي را، فرصتي براي مقابله با اين نوع مشكلات اقتصادي دانست.جواناني كه با معضل بي‌كاري روبه‌رو بوده‌اند، اما آستين همت را بالا زده و با عزمي راسخ به كارآفريني و راه‌اندازي مشاغل و كسب‌وكارهايي نوپا و دانش‌بنيان اقدام كرده‌اند. اين خودباوري جوانان ايراني را مي‌توان مرهون حمايت‌هاي هميشگي رهبر انقلاب از آنان دانست. در فضايي كه برخي با كم‌لطفي و كم‌توجهي، از جوانان خودجوش و مستعد، جرئت‌ستاني مي‌كنند، ايشان يك‌تنه و مستحكم، پشتيبان آنان در نوآوري و توليد دانش بوده‌اند.
پيوند فناوری و اقتصاد در استارت‌آپ‌ها
ايشان پيش از اين، در دیدار رئیس‌جمهور و اعضای هیأت دولت، در اين زمينه فرموده‌اند: «یک مسئله بسیار مهم، پرداختن به شرکت‌های دانش‌بنیان است؛ این ما را پیش خواهد برد. شرکت‌های دانش‌بنیان، هم علمند، هم اقتصادند. پرداختن به شرکت‌های دانش‌بنیان یکی از اساسی‌ترین کارها است؛ این جزو اولویّت‌ها است و باید به این پرداخت. البتّه بعضی از شرکت‌های دانش‌بنیان می‌آیند شکایت می‌کنند و گزارش می‌دهند به ما. مسئولین توجّه کنند به این نکته.۱۳۹۵/۰۳/۲۵».
اظهارات حكيمانه و صريح رهبر انقلاب، جاي هيچ ترديدي باقي نمي‌گذارد كه حمايت از کسب‌وکارهای نوپا و شركت‌هاي دانش‌بنيان بايد در اولويت دستگاه‌هاي قانوني و اجرايي كشور باشد. اين شركت‌ها نقش موثري كه در پيشرفت اقتصادي ايفا مي‌كنند.
از طرفي در بند دو سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، بر پیشتازی اقتصاد دانش بنیان به منظور ارتقای جایگاه جهانی کشور و افزایش سهم تولید و صادرات محصولات دانش‌بنیان و دستیابی به رتبه اول اقتصاد دانش‌بنیان در منطقه تاکید شده است.
درهمین حال سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه ابلاغی مقام معظم رهبری نیز برپایه محورهای سه‌گانه «اقتصاد مقاومتی»، «پیشتازی در عرصه علم و فناوری» و «تعالی و مقاوم‌سازی فرهنگی» تنظیم شده که در یکی از بندهای آن، دانش‌بنیان کردن شیوه تولید و محصولات صنعتی و خدمات وابسته به آن در جهت تقویت حضور در بازارهای منطقه و جهان مورد تاکید قرار گرفته است.
مقابله با نفوذ از راه تقويت اقتصاد مقاومتي
طی آخرین آمار صندوق نوآوری و شکوفایی، در حال حاضر دو هزار و ۲۱۹ شرکت دانش بنیان وجود دارد که از این تعداد ۱۳۴۸ شرکت نوپا، ۷۲۵ شرکت تولیدکننده کالا و خدمات و ۱۴۶ شرکت صنعتی دارای فعالیت دانش بنیان هستند. به این ترتیب می‌توان گفت که ۶۱ درصد از شرکت های دانش بنیان نوپا، ۳۱ درصد تولیدکننده کالا و خدمات و ۷ درصد از نوع شرکت‌های صنعتی دارای فعالیت دانش‌بنیان هستند. در مجموع ۱۸۰۰ طرح از شرکت های دانش بنیان به صندوق نوآوری و شکوفایی ارائه است.
سورنا ستاري معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری، نيز اخيراً اعلام كرده است میزان فروش محصولات شرکت‌های دانش بنیان از ابتدای امسال تاکنون بیش از ٢٠ هزار میلیارد تومان بوده است و پیش بینی می‌کنیم فروش این شرکت ها تا پایان سال به بیش از ٣٠ هزار میلیارد تومان برسد.
اگر به توان و ظرفيت بالفعل شده اين شركت‌ها نگاه كنيم، مي‌بينيم كسب‌وكارهاي نوپا از اين نظر، مي‌توانند مانند سنگري نفوذ ناپذير، شاخص‌هاي اقتصادي كشور را توسعه بخشيده و زمينه‌‌ساز استقلال اقتصادي پايدار در كشور شوند.
مروري بر تجربه شركت‌هاي نوپا در سال‌هاي اخير نشان مي‌دهد جوانان ايراني با فعاليت‌هاي گسترده، هم زمينه درآمدزايي براي كشور را فراهم كرده و هم با سرمايه‌هاي اندك، به طور مستقيم براي هزاران نفر اشتغال‌زايي كرده‌اند.
از نكات غرور آفريني که در روند رشد اين شركت‌ها به چشم مي‌خورد، اين است كه نعمات و بركات‌شان فقط به مرزهاي كشور محدود نبوده و توانسته‌اند خدمات و كالاهاي توليدي خود را به ساير نقاط جهان نيز صادر كنند.
از اين نظر مي‌توان به عينه ديد كه جوانان ايراني از طريق شركت‌هاي دانش‌بنيان و كسب‌وكارهاي نوپا، به جهاد اقتصادي برخاسته و توانسته‌اند گام‌هاي ارزشمندي در استقلال و توسعه اقتصادي كشور برداشته و بسياري از منويات مقام معظم رهبري را به منصه ظهور برسانند.
كسب‌وكارهاي نفوذناپذیر و اقتصاد درون‌زا
مقام معظم رهبري در دیدار اساتید دانشگاه‌ها، تأكيد فرموده‌اند: «شرکت‌هاى دانش‌بنیان یکى از اساسى‌ترین کارها در مقوله همین اقتصاد مقاومتى است...۱۳۹۳/۰۴/۱۱». همچنين در بیانات‌شان در حرم مطهر رضوی مي‌فرمايند: «اینکه ما روی علم و فنّاوری تکیه می‌کنیم، فقط به خاطر این نیست که میخواهیم نِصاب علمی خودمان را بالا ببریم؛ پیشرفت علم و فنّاوری به پیشرفت اقتصاد کمک می‌کند؛ بنگاه‌هایی که دانش‌بنیان هستند می‌توانند به اقتصاد ملّی کمک کنند.۱۳۹۴/۰۱/۰۱».
در شرايطي كه بسياري از دشمنان، از هيچ كوششي براي ضربه زدن به ايران اسلامي، فروگذار نمي‌كنند، اهميت اقتصاد مقاومتي دوچندان مي‌شود. چراكه اين مدل اقتصادي مي‌تواند توان ملي ما را در مرزهاي خود و بدون نياز به وابستگان، ارتقا داده و ما را به خودكفايي اقتصادي مي‌رساند. يكي از روش ها موثر در مسير خودكفايي و مقابله با نفوذ خارجي، تقويت كسب‌وكارهاي دانش‌بنيان و نوپا است كه خود مي‌تواند بهترين راه تحقق اقتصاد درون‌زاي مقاومتي باشد.
ابعاد جنگ اقتصادي
رهبر انقلاب همواره تاكيد صريح و روشني بر وجود جنگ اقتصادي از سوي دشمن دارند. ايشان فرموده‌اند: «امروز عرصه‌ی اقتصاد، به‌خاطر سیاست‌های خصمانه‌ی آمریکا، یک عرصه‌ی کارزار است، یک عرصه‌ی جنگ است، جنگی از نوع خاص. در این عرصه‌ی کارزار، هر کسی بتواند به نفع کشور تلاش کند، جهاد کرده است. امروز هر کسی بتواند به اقتصاد کشور کمک بکند، یک حرکت جهادی انجام داده است. این جهاد است؛ البتّه جهادی است که ابزار خودش را دارد، شیوه‌های مخصوص خود را دارد، باید این جهاد را همه با تدبیر مخصوص خود و سلاح مخصوص خود انجام بدهند ۱۳۹۴/۰۱/۰۱».
با تامل بر مفهوم جنگ اقتصادي كه مقام معظم رهبري در سال‌هاي اخير، اشاره‌هاي زيادي به آن داشته‌اند، مي‌توان دريافت اين جنگ، از ابعاد متعددي برخوردار است كه براي مقابله با آن، لازم است اين زوايا را مورد واكاوي بيشتر قرار داده و بهتر بشناسيم.
اولين بعد «تلاش عوامل نفوذي در عقب افتادگي اقتصادي و عدم پيشرفت كشور» است. شكست برنامه‌هاي اقتصادي كشور، هدفي است كه بسياري از مخالفان و دشمنان، دنبال مي‌كنند و براي تحقق آن مي‌كوشند از هر راهي، به ايران نفوذ كرده و ضربه بزنند. از این نظر هم نهادهاي نظارتي و هم فعالان اقتصادي لازم است با دقت بيشتري، اين عوامل را بشناسند.
بعد دوم «عدم توجه به كارآفرينان ملي و ربوده شدن فرصت‌ها توسط بازيگران خارجي» است. حقيقت آن است كه ايران صدها برابر منابع زيرزميني، از منابع انساني برخوردار است، منابع غني و ارزشمندي كه بخش اعظم آن را جوانان تشكيل مي‌دهند. در اين كارزار اقتصادي، بايد شرايطي فراهم كرد كه كارآفرينان و صاحبان ايده و فعالان استارت‌آپي جذب كشور شوند و حضورشان، قدرت اقتصادي كشور را ارتقا دهد.
بعد سوم جنگ اقتصادي به «فرصت‌طلبي در فراري دادن سرمايه سازنده و بلندمدت خارجي با هدف‌های منفی» مربوط مي‌شود. بسياري از كارشناسان معتقدند اقتصاد مقاومتي، اقتصادي درون‌زا و برون‌نگر است. به معناي ديگر، در اين مدل اقتصادي كشور بدون وابستگي به بيگانگان به سوي خود كفايي مي‌رود اما هرجا كه لازم باشد از سرمايه‌گذاري خارجي براي تامين سرمايه خود استفاده مي‌كند و استفاده از سرمايه خارجي، تضادي با اقتصاد مقاومتي ندارد. از همين‌رو ضروري‌است با برنامه‌ريزي صحيح، و ايجاد ساختار نظارتي مناسب، زمينة اي فراهم شود تا سرمايه‌هاي خارجي در چهارچوبي قانوني وارد كشور شود و فرصت استفاده از آن، نگاه‌هاي غلط و بدبيني از بين نرود.
چهارمين بعد در «جلوگيري مشكوك از انتقال دانش جهاني جهت حفظ وابستگي به ديگر كشورها» متبلور مي‌شود. بي‌ترديد انتقال دانش فني، همواره بايد اولين شرط در ورود سرمايه‌گذاران خارجي باشد. اين اصل مهمي است كه خوشبختانه همه در مورد آن اتفاق نظر دارند. بنابراين با اعمال اين شرط، ورود سرمايه‌گذار خارجي، نه تنها به وابستگي اقتصادي نمي‌انجامد بلكه زمينه آموزش نيروي انساني و استقلال بيشتر نيز فراهم مي شود. جوانان ايراني و فعالان استارت‌آپي نشان داده‌اند اگر زمينه آموزش فراهم باشد، خيلي زود مي‌توانند فعاليت در عرصه تولیدی و خدمات را تجربه كرده و نكات لازم را فرا بگيرند.
بعد پنجم به «رانت بازي و جلوگيري از توزيع فرصت‌ها بين جوانان كشور» برمي‌گردد. عدم توزیع عادلانه فرصت‌ها و امکانات درکوتاه‌مدت به اتلاف منابع انسانی و در بلندمدت به شکل‌گیری توسعه‌ای نامتوازن در کشور منجر می‌شود. این در حالی است که می‌توان از طریق توزیع برابر فرصت‌ها و مبارزه با رانت‌خواری می‌توان به شکوفایی هرچه بیشتر اقتصادی کمک کرد.
ايشان همواره به همه مردم و مسئولان تذكر داده‌اند كه مراقب غفلت در اين راه باشيد. يكي از مصداق‌هاي مهم اين غفلت، سیاسی و جناحی کردن موضوعات است كه به شكل گسترده‌اي مي‌تواند مانع پیشرفت و استقلال كشور شود.
با توجه به مواردي كه اشاره شد، مي‌توان نتيجه گرفت كه مقام معظم رهبري با تبيين شرايط اقتصادي و سياسي كشور، نقش شركت‌هاي دانش‌بنيان و نوپا را در پيشرفت اقتصادي كشور بسيار مهم دانسته‌اند، مشروط بر آنكه مراقب ابعاد جنگ اقتصادي باشيم.
