در حالی دولت یازدهم یکی از دستاوردهای خود را افزایش نرخ رشد اقتصادی اعلام می کند که سایه سنگین افزایش نرخ بیکاری در دوره چهار ساله دولت، اندکی این افزایش نرخ رشد اقتصادی را به چالش کشیده است. نمودار نرخ بیکاری نشان می دهد، کم کم بیکاری در حال تبدیل شدن به یک معضل جدی برای اقتصاد کشور است.
به گزارش
تابناک اقتصادی، افزایش نرخ بیکاری در سال های گذشته و وضعیت نامناسب تولید، باعث شد تا سال 96 به نام "اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال" نامگذاری شود. این وضعیت در حالی رخ داده است که دولت یازدهم در روزهای آغازین کار خود وعده داده بود تا معضل بیکاری را حل کند. حسن روحانی در شبکه جام جم در 10 خرداد ماه 92 درباره اشتغال عنوان نمود که "ما برای اشتغال یک برنامه جدی خواهیم داشت و جدی ترین برنامه اقتصادی من در ماه های اول حل معضل اشتغال است و مخصوصا آن هایی که تحصیلکرده دانشگاه ها هستند و وقتی این مشکل حل شد خود به خود ما می توانیم دانشجویان تحصیلکرده خارج از کشور را هم به داخل کشور جذب و استفاده بکنیم. کارگران کارخانه های ما بیکار بودند اما برای کارخانه های چین اشتغال ایجاد کردیم". حال بعد از گذشت تقریباً چهار سال می توانیم با اتکا به آمار این وعده های دولت را مورد بررسی قرار دهیم.
مطابق با طرح آمارگیری نیروی کار مرکز آمار ایران، در سال 92 (اولین سال کاری دولت یازدهم) جمعیت در سن کار ایران حدود 63.3 میلیون نفر بوده است. این جمعیت با افزایشی 2.1 میلیون نفری به 65.4 میلیون نفر در سال 95 رسیده است. این یعنی در طی این چهار سال جمعیتی که به سن کار کردن رسیده اند، افزایش یافته است.
از کل جمعیت در سن کار در سال 92، حدود 24.7 میلیون نفر فعال (مجموع جمعیت بیکار و شاغل) بوده اند که این رقم در سال 95 با افزایشی 1.1 میلیون نفری به 25.8 میلیون نفر رسیده است. با توجه به آمار ذکر شده نرخ مشارکت اقتصادی که از نسبت جمعیت فعال به کل جمعیت در سن کار به دست می آید و یکی از شاخص های مهم در زمینه نیروی کار می باشد در سال 92، 37.6 درصد بوده که با افزایشی 1.8 درصدی به 39.4 درصد در سال 95 رسیده است.
در مورد جمعیت بیکاران و شاغلان در این مدت باید عنوان نمود که در زمان آغاز به کار دولت یازدهم یعنی سال 92، تعداد بیکاران جمعیتی در حدود 2.4 میلیون نفر و جمعیت شاغلان جمعیتی حدود 22.3 میلیون نفر بوده است. آمارها نشان می دهند که در سال 95، به 3.2 میلیون نفر و جمعیت شاغلان نیز به 22.6 میلیون نفر رسیده است. این یعنی در دوره چهار ساله به جمعیت بیکاران کشور حدود800 هزار نفر و به جمعیت شاغلان کشور حدود 300 هزار نفر افزوده شده است.
نمودار 1 نشان می دهد که نرخ بیکاری برای جمعیت 10 ساله و بیشتر در طی سال های 92 تا 95 همواره روند صعودی داشته و از 10.4 درصد به 12.4 درصد رسیده است. همچنین نرخ بیکاری برای جمعیت 15 تا 29 ساله با افزایشی 2.1 درصدی از 21.2 درصد در سال 92 به 23.3 درصد در سال 95 رسیده است.
این در حالی است که فولادگر رئیس کمیسیون ویژه حمایت از تولید ملی و نظارت بر اصل 44 مجلس شورای اسلامی معتقد است که این نرخ بیکاری 12.4 درصد بر اساس فرمول اتحادیه جهانی کارگری است و نرخ بیکاری در صورت محاسبه بر اساس اشتغال پایدار و مداوم به حدود 24 تا 25 درصد خواهد رسید. همچنین وی بیان نموده است که نرخ بیکاری در قشر جوان و دانش آموختگان بیش از 30 تا 35 درصد می باشد.
با کنار هم قرار دادن آمارهای مذکور، مشخص می شود که دولت یازدهم در زمینه اشتغال با توجه به وعده هایی که داده، عملکرد چندان موفقی نداشته و باید دید در زمینه سؤالات پیرامون عملکرد خود در حوزه اشتغال و بیکاری در مناظره های انتخاباتی امسال چه پاسخی را ارائه خواهد داد.
مشکل با آمدن هشت سال دوم احمدی نژاد حل می شود چون ظاهراً کارشناسان اقتصادی محترم بر این باورند که بیکاری سوغات دولت یازدهم است .