مریم سلیمی مدرس دانشکده های هنر و ارتباطات دانشگاه سوره است که دارای ۲۱ سال سابقه کار در مطبوعات و ۱۸ سال سابقه کار در روابط عمومی است.
نظرات وی را خصوص وضعیت روابط عمومی در کشور و چگونگی بهبود این وضعیت جویا شده ایم که در ادامه می خوانید.
* لازمه بهبود وضعیت فعلی روابط عمومی ایجاد واحد تحقیق و توسعه ارتباطی است
⭕️ به نظر شما روابط عمومی در کشورمان در زمان فعلی چه وضعیتی دارد؟ به اعتقاد من روابط عمومی در ایران هنوز در عصر سنتی به سرمی برد و علی رغم مباحث تئوریک مدرنی که توسط روابط عمومی ها، کنفرانسهای روابط عمومی و انجمنهای فعال و نیمه فعال در این بخش بیان می شود ، نتوانسته خود را ارتقا دهد.
چارچوب و ساختار و شرح وظایف روابط عمومی ها در کشور تغییر چندانی نکرده و حتی روابط عمومی برخی سازمانها از زیر نظر مستقیم مدیرعامل خارج و زیر نظر سایر مدیران ارشد سازمان در آمده است.
کمتر واحد روابط عمومی را می توان دید که از وجود واحد تحقیق و توسعه ارتباطی بهره مند باشد و بتواند با پژوهش و آینده نگری خود و سازمانش را مهیای آینده ارتباطی کند.
به اعتقاد من سونامی تکنولوژیهای نوین ارتباطی فراخواهد رسید و برای جامعه به ویژه جامعه ارتباطی که فقط دارای آمادگی ذهنی است نه عملی، آسیب آفرین خواهد بود.
مثَل روابط عمومی های کشور در برابر سونامی ارتباطی آتی، َمثَل فردی است که در ساحل و رو به دریا نشسته و با خود زمزمه می کند «سونامی در راه است».
به اعتقاد من روابط عمومی در ایران باید باز تعریف مجدد شود. با اتفاقاتی همچون اینترنت همه اشیا و… در آینده شکل فعالیت و انتظاراتی که از یک روابط عمومی خواهد رفت دگرگون خواهد شد.
روابط عمومی ها نیازمند یک موتور محرکه علمی و پژوهشی در خود به نام «واحد تحقیق و توسعه ارتباطی» برای ارتقاء و رشدشان هستند، البته به شرط آنکه یافته های علمی و آینده پژوهشی، آنها را وارد فاز عملیاتی کند.
عاری از نگاه آینده، بحث لزوم همگامی با تحولات روز است که در این حوزه نیز روابط عمومی ها چندان موفق عمل نمی کنند. بروز بحرانها و عدم عملکرد مناسب و قوی روابط عمومی ها، از این مهم حکایت دارد.
به نظر من هوشیاری ارتباطی روابط عمومی ها می تواند سرعت تحولات ارتباطی را در سازمانها افزایش دهد.
⭕️ آیا با تدریس روابط عمومی به صورت آکادمیک می توانیم به سطح مطلوب برسیم؟ مباحث آکادمیک و فعالیتهای پژوهشی گرچه لازم برای رسیدن به سطح مطلوب هستند ولی کافی نیستند. چراکه تئوری و عمل است که می تواند به عنوان دو بال، روابط عمومی را به سطح مطلوب سوق و ارتقاء دهد.
⭕️ به نظر شما فعالان روابط عمومی چه نقشی در ارتقای روابط عمومی دارند؟ فعالان روابط عمومی قطعا قادر خواهند بود با علم و عمل، سرنوشت حوزه ارتباطی کشور را تغییر دهند. بعضا فعالان حوزه ارتباطی تجربه دارند ولی با حوزه علمی و اکادمیک و پژوهشی بیگانه اند. باید علم و عمل را با عشق در هم بیامیزند تا قادر باشند شرایط روابط عمومی را در سازمان خود و در جامعه ارتباطی بهبود بخشند.
⭕️ نقش تشکل های صنفی ، تخصصی و علمی روابط عمومی را در استاندارد سازی و ارتقای علمی روابط عمومی را چگونه می بینید؟ چنانچه این تشکلها گرفتار برخی حاشیه ها نباشند و به طور علمی و سالم فعالیت کنند قطعا خواهند توانست در استاندارد سازی و ارتقای علمی روابط عمومی ها در کشور کمک کننده باشند. حوزه روابط عمومی در کشور کارهای آغاز نشده و نیمه تمام بسیاری دارد که فعالیت این تشکل ها می تواند به آنها سمت و سوی مثبت و سرعت بخشد.
ان جی اوها می توانند حلقه واسط بین مردم (به ویژه قشر تخصصی مربوطه) با حکومت باشند. از سویی می توانند موجبات شکل گیری ارتباط موثر بین افراد فعال در این جامعه با یکدیگر را فراهم کرده و از سوی دیگر به هم افزایی در مسیر تدوین استراتژیهای ارتباطی و تحقق آنها منجر شوند. کمک به اشتغال فارغ التحصیلان این حوزه، کمک به شناسایی استعدادها و پرورش آنها و… از جمله آثاری که این تشکلها می توانند داشته باشند.
ارائه نگاه آینده نگرانه و نیز کمک به بهبود شرایط موجود نیز از دیگر آثار فعالیت سالم آنها خواهد بود.
کمک به ارتقای جایگاه روابط عمومی و بهبود ساختارها و وظایف و نیز کمک به تأمین نیازها و خواستهای جامعه ارتباطی در برابر دولت و… نیز از دیگر آثاری است که از فعالیت تشکلها انتظار می رود.
⭕️ آیا تأسیس سازمان نظام روابط عمومی می تواند به ارتقای کمی و کیفی روابط عمومی بینجامد؟ قطعا. سازمان نظام روابط عمومی مانند نظام پزشکی، ساختمان و… می تواند به حوزه روابط عمومی و فعالیت کارشناسان این حوزه سامان بهتری دهد. در حال حاضر به درستی مشخص نیست چند فعال حوزه روابط عمومی در سراسر کشور وجود دارد. سرانجام فارغ التحصیلان این حوزه چه می شود؟ اینکه چه کسانی با چه میزان سابقه و تحصیلات مرتبطی پستهای مدیریتی را به خود اختصاص می دهند؟ همه این موارد در کنار مشکلات اشتغال و کارورزی و…همگی به یاری این سازمان می تواند قابل حل تر شود.
به یاری این سازمان، هر فرد می تواند صاحب یک شناسنامه ارتباطی و حرفه ای در طول فعالیت تحصیلی و شغلی خود شود. همچنین افراد می توانند به مدد آن، مجوز فعالیت حرفه ای یافته و از حمایتهای آموزشی و شغلی و… برخوردار شوند.
در کنار آن نیز فعالیتهای تشکلها و سازمان‌های مردم نهاد ضروری است. چراکه تنوع این فعالیتها می تواند به ایجاد یک گفتمان علمی در این حوزه منجر شود که در نهایت ثمرات آن می تواند به ارتقای کمی و کیفی روابط عمومی بیانجامد.
این گفت‌وگو نخستین بار در پایگاه «جامعه روابط عمومی» منتشر شده است.
