حدود سه هفته پیش، دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده در نخستین سفر خارجی خود به ریاض، قرارداد 110 میلیارد دلاری فروش سلاح به پادشاهی سعودی را امضا کرد؛ قراردادی که جنجال های زیادی در پی داشت و هشدارهایی در مورد فروش این حجم از سلاح به ریاض توسط ناظران غربی داده شد.
به گزارش «تابناک»؛ به دنبال سفر ترامپ به عربستان و فروش سلاح به این کشور بود که ریاض و متحدانش جسارت بیشتری برای شعله ور کردن اختلافات قدیمی خود با قطر به دست آورند. عربستان و هم پیمانانش، به بهانه حمایت از جریان های تروریستی، روابط دیپلماتیک خود را با قطر قطع کردند و قطر را در یک محاصره زمینی، دریایی و هوایی قرار دادند.
در همین راستا، با توجه به اینکه بزرگترین پایگاه نظامی آمریکا در قطر مستقر است، بسیاری از تحلیلگران و ناظران انتظار داشتند، واشنگتن دست کم موضعی میانه و میانجیگرانه در بحران قطر دنبال کند؛ اما بار دیگر، دونالد ترامپ با انتشار چند توئیت علیه قطر، موضعی غافلگیرانه در پیش گرفت و نشان داد، او یک تاجر است و به چیزی غیر از تجارت و فروش اسلحه و تجهیزات نظامی نمی اندیشد.
ترامپ در توئیترش نوشت: «در سفر اخیرم به خاورمیانه، گفتم که دیگر نباید از ایدئولوژی افراطی حمایت مالی شود... رهبران کشورها به قطر اشاره کردند. ببینید!». او ادامه داد: «اینکه میبینم سفر به عربستان و دیدار با پادشاه و پنجاه کشور، نتیجه داده بسیار خوب است. گفته بودند موضعی سخت در قبال حمایت از افراطگرایی میگیرند».
ترامپ در جملهای که بیشتر به مثابه چراغ سبزی برای نابود کردن قطر بود، نوشت: «تمام شواهد علیه قطر بود. احتمالا این آغاز پایان کابوس تروریسم است».
بسیاری از تحلیلگران بر این باور بودند، با این موضع گیری ترامپ، عملا کار حاکمان قطر تمام است و باید شاهد تحولات جدی در این کشور باشیم؛ اما امروز دو خبر دیگر همه را غافلگیر کرد؛ یکی از خبرها حاکی از ورود دو فروند رزم ناو آمریکایی به آب های قطر برای برگزاری یک رزمایش مشترک و خبر بسیار مهمتر دیگر، اعلام قرارداد فروش 12 میلیارد دلاری 72 فروند جنگنده اف 15 آمریکایی به کشور قطر از سوی «جیمز ماتیس» وزیر دفاع آمریکاست.
اما اینکه دونالد ترامپ، قطر را یکی از بزرگترین حامیان تروریسم خطاب می کند، ولی وزیر دفاع آمریکا، با وزیر دفاع قطر، قرارداد 12 میلیارد دلاری فروش جنگنده های اف 15 را امضا می کند و رزم ناوهای آمریکایی نیز برای برگزاری رزمایش مشترک به قطر اعزام می شوند ـ در حالی که قطر با عربستان هم اکنون در تنش و بحران به سر می برد ـ چه منطقی می تواند داشته باشد؟
این تناقض می تواند ناشی از دو عامل باشد؛ نخست اینکه آمریکایی ها و دولت ترامپ استراتژی مشخصی در خاورمیانه ندارند و سردرگم هستند. دوم آنکه آن ها در حال بازی کردن با کشورهای عربی برای فروش سلاح های خود هستند.
طبق تحلیل دوم، واقعیت موضع گیری ترامپ، دوستی و دشمنی، رقابت یا همکاری یا تعهد به هم پیمانان نیست، بلکه صرفا تجارت است و پول.
در چنین وضعیتی، طبق معیار ترامپ، اگر قطر پول خوبی به ترامپ بدهد و بتواند توجه او را با پول جلب کند، شاید بتواند این وضعیت را تغییر بدهد، در غیر این صورت، باید منتظر هر اتفاق ناگواری باشد؛ بنابراین، می توان انعقاد این قرارداد 12 میلیاردی را جهت جلب رضایت ترامپ ارزیابی کرد.
در واقع قطری ها پاسخ آن توئیت ها و موضع گیری های ترامپ را دادند؛ این پاسخ چیزی نبود جز یک قرارداد 12 میلیارد دلاری فروش جنگنده به قطر. قطری ها به خوبی برای خنثی کردن توئیت های ترامپ در حال هزینه کردن هستند!