با گذشت بیش از ۵ ماه از شب عید، انبارها هنوز مملو از پرتقالهای وارداتی است!
روزنامه آفتاب یزد نوشت: «شاید اکنون که تابستان به نیمه خود رسیده و گرمای هوا همچنان ادامه دارد، وقتی بحث میوه به میان بیاید، فکر همه به سمت میوههای تابستانی برود اما فروش میوههای زمستانی و به ویژه پرتقال در گرمای تابستان حکایت جالبی دارد. نویسنده این گزارش چند روز پیش خود شاهد بود که یک نیسان پر از پرتقالهای خوشرنگ در یکی از خیابانهای تهران چگونه مردم را به خرید پرتقال ترغیب میکرد و رهگذران هم که از دیدن این میوه زمستانی آن هم در تابستان گرم شگفتزده شده بودند، با علاقه زیادی هر کدام چند کیلو پرتقال میخریدند.
وقتی از صاحب نیسان سوال شد که این پرتقالها ایرانی است یا وارداتی؟ پاسخ داد: این پرتقالها مصری هستند و به کشور وارد شدهاند. همین پاسخ کوتاه جرقهای شد تا این سوال مطرح شود که این پرتقالها در این فصل سال در قلب پایتخت از کجا آمدهاند و چه کسانی آنها را وارد بازار کرده اند؟ برای پاسخ به این پرسش باید به چند ماه قبل و به عبارت دقیقتر به زمستان سال۹۵ برگردیم.در آن زمان موج سرما در باغهای مرکبات شمال کشور موجب شد تا پرتقالهای شمال دچار سرمازدگی شوند و به این ترتیب خسارت زیادی به باغداران وارد شد. همان زمان برخی از مقامات و بسیاری از تجار اعلام کردند که به خاطر سرمازدگی پرتقالها و نارنگیهای شمال، تولیدات داخلی کفاف نیاز شب عید را نمیدهد و باید برای تنظیم بازار پرتقال به کشور وارد کرد. البته آن زمان مقرر شده بود که واردات پرتقال و سایر مرکبات صرفا به اندازه نیاز شب عید مردم باشد اما این واردات آن قدر بیرویه صورت گرفت که با گذشت بیش از ۵ ماه از شب عید، انبارها هنوز مملو از پرتقالهای وارداتی است.
باید واردات بر اساس نیاز باشد
آفتاب یزد به همین منظور با حبیبالله نیکزادی، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس گفتوگو کرده است. نیکزادی گفت: هم قیمت و هم تنظیم بازار بستگی به قاعده عرضه و تقاضا دارد. وقتی کالایی در کشور تولید میشود، تولیدکنندگان و واسطهها آن را به بازار عرضه میکنند و اگر مازادی داشته باشند، میتوانند به خارج صادر کنند. اما در خصوص واردات وضعیت مناسبی وجود ندارد. شما شاهد بودید که در زمستان سال قبل به دلیل سرمازدگی باغات مرکبات در شمال کشور، کشاورزان ما آسیب فراوان دیدند یعنی محصول آنها یا در باغ از بین رفت یا اگر هم در انبارها ذخیره شد به مرور زمان خراب شد. در چنین شرایطی، تجار ما یا با هماهنگی وزارت جهاد کشاورزی یا با عدم هماهنگی با این وزارتخانه شروع به واردات مرکبات کردند.
نیکزادی گفت: ما باید برنامه مدونی برای تنظیم بازار بر اساس دادههای آماری دقیق داشته باشیم که واردات را بر اساس نیازمان انجام دهیم و مازاد تولید را به خارج صادر کنیم ولی متاسفانه تاکنون چنین برنامه مدونی وجود نداشته است. مسائلی نظیر واردات پرتقالها و باقی ماندن آنها در انبارها یک نوع بیماری است که در اقتصاد کشور وجود دارد. ما یک آمار دقیق از تولید و نیاز محصولمان نداریم. از طرف دیگر تولیدکنندگان ما الگوی کشت ندارند. هنوز نمیدانیم که نیاز ما برای واردات به طور مشخص چقدر است؟ در مجموع یک نابسامانی آماری در بخش تنظیم بازار کشاورزی وجود دارد.
دلایل نامعلوم برای واردات پرتقال
در این باره جلیل جلیلزاده، عضو هیاتامنای بازار میوه و ترهبار با اشاره به فروش پرتقالهای تولید شده در مصر و ترکیه در بازار میوه کشور گفت: بازار میوه شب عید نیازی به واردات این محصول نداشت و امکان تامین نیاز مردم در این ایام خاص با تولید داخل امکانپذیر بود اما با وجود این واردات پرتقال انجام شد.
وی با بیان این که دستاندرکاران واردات میوه با دلایل نامعلوم اقدام به واردات پرتقال در آن زمان کردند، ادامه داد: از عید تا کنون یعنی پنج ماه پس از ایام نوروز همچنان شاهد ورود این محصول به بازار هستیم.
جلیلزاده با اشاره به اشباع بازار از میوههای تولید داخل گفت: روزانه ۵۰ تا ۱۰۰ تن میوه به میدان مرکزی وارد میشود و عرضه میوه خارجی با قیمت پایین سبب انباشت میوه داخلی در حجرهها شده است. این عضو هیاتامنا با اشاره به این که واردات توسط شرکتهای دولتی بوده و این اتفاق بر خلاف قانون است، افزود: توزیع این میوه در شب عید و برای قشر آسیبپذیر بود اما پس از ۵ ماه این میوه همچنان در حال توزیع است.
وی واردات را چندین برابر نیاز بازار دانست و گفت: این رویه سبب ضربه به کشاورزان میشود.
واردات ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار تنی پرتقال برای شب عید
به گفته یکی از توزیع کنندگان پرتقال وارداتی این محصول ۱۳ ماه در سردخانهها نگهداری و هم اکنون به بازار عرضه شده و هدف آن فروش میوه با قیمت بالا بوده است.
محمد خدادوست، عضو دیگر هیاتامنای میدان مرکزی میوه و ترهبار با اشاره به این که طبق اعلام وزارت جهاد کشاورزی از ۸۰۰هزار پرتقال تولید شده در شمال کشور فقط ۲۰۰هزار تن دچار سرمازدگی شده است، گفت: بقیه این میوه توسط بخش خصوصی ذخیرهسازی شده که کشور را از واردات بینیاز میکرد اما واردات اتفاق افتاده است.
وی با اشاره به واردات ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار تنی پرتقال برای شب عید ادامه داد: واردکنندگان این پرتقال بابت آن از دولت یارانه دریافت میکنند در حالی که پرتقال داخلی کشور کیلویی ۷۰۰ تومان عرضه میشود اما فقط قیمت بستهبندی آن هزار و ۵۰۰ تومان است.