سید عباس صالحی که با رای بالای نمایندگان مجلس سیزدهمین وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی شد، با دغدغههای بزرگی روبرو است اما مهمترین این دغدغهها که بسیاری دیگر از چالشها از آن متاثر میشود، جبههبندی سختی است که میان دو گروه در کشور وجود دارد و مدیریت عرصههای فرهنگی کشور را بسیار دشوار میسازد؛ چالشی که شاید در عرصه کتاب بتوان با گفتوگو تقلیل بخشید اما بعید است اما در عرصههایی چون سینما و موسیقی گفتوگو کارساز باشد.
به گزارش «تابناک»؛ سید عباس صالحی گزینه پیشنهادی رئیس دولت دوازدهم برای تصدی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تنها 25 نفر مخالف و 21 رای ممتنع داشت و با 242 رای از مجموع 288 رای ماخوذه در نشست اخذ رای اعتماد کابینه دولت دوم حسن روحانی، با موقعیت نسبتاً مستحکمی از این سوی بهارستان به آن سوی بهارستان رفت و با طی کردن چند قدم از مجلس به دفترش در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی رسید.
عباس صالحی چهرهای حوزوی و مقبول نزد اهالی حوزه است که دستاوردهایش در این حوزه در زمان معرفیاش به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برشمرده شد. صالحی احتمالاً با این هدف به عنوان معاون فرهنگی از سوی علی جنتی نخستین وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت یازدهم انتخاب شد که تصور میشد او میتواند حواشی فراوان و سوءمدیریتهای این حوزه را بکاهد و با توجه به تجربیاتش در این عرصه، آرامش را حکمفرما کند.
اگرچه صالحی در موارد متعددی نتوانست کار چندانی پیش ببرد و بسیاری از کتب در این دوره نیز مجوز چاپ یا تجدیدچاپ نگرفتند اما معاونتِ فرهنگی دوره او، عملکردی به مراتب بهتر از دوره گذشته داشت. تنشها در این عرصه کاهش یافت و برخی کتبی که در دورههای پیشین مجوز نشر نمییافتند نیز با تدابیری پروانه انتشار دریافت کردند.
صالحی در هفته اخیر، این اتفاق را محصول برقراری فضای گفت و گو میان جریانهای مختلف خوانده بود و تاکید کرده بود که مدل رفع چالشها در سایر حوزهها از جمله درباره رفع توقیف فیلمها و کنسرتهای موسیقی را گفت و گو میان جریانهای مختلف خوانده بود. او همچنین تاکید کرده بود که از تاسیس نهادهای صنفی روزنامه نگاران و افزایش اقتدار آنها حمایت میکند و نگاهش به شبکههای اجتماعی نظیر توییتر روشن است.
عباس صالحی در واقع قصد دارد از ابزار گفت و گو میان دو جریان اصلی کشور استفاده کند. او این دو جریان را که انتظاراتشان همه وزرای پیشین را از نفس انداخته، چنین مورد اشاره قرار میدهد: «در وزارت فرهنگ و ارشاد این انتظارات نه تنها گاهی متفاوت هستند، بلکه متناقض و متعارض هم هستند. مثلا کسی چیزی را حرام میداند و دیگری آن را واجب میداند. عملا وقتی با دایرهی وسیعی از انتظارات درگیر باشید، کار دشوار میشود. انتظارات نامشخص و گاه متعارض، کار را سخت میکند.»
این دو جریان یا به تعبیر بهتر دو جبهه، دوره به دوره سنگرهای قویتر گرفتهاند، خاکریزهای بلندتری احداث کردهاند و فاصلهشان از یکدیگر بیشتر شده است. متاسفانه هیچ کدام از این دو جریان نیز وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی را نیز در مقام پدر قبول ندارد و به چشم یک کارگزار متوسط نگاه میکنند که باید به انتظارات آنها -با پرداخت هر سطحی از هزینه سیاسی و اجتماعی- به طور پاسخ مثبت دهد.
نه وزرایی که تمرکز بیشتری بر حمایت از یک سوی این جبهه داشتهاند، فرجام مثبتی داشتهاند و نه وزرایی که میانه را گرفتهاند و سعی کردهاند از هر دو جریان تا حدودی حمایت کنند، عاقبت خوبی داشتهاند. برخی نیز کوشیدند از همین شاه کلید گفت و گو برای باز کردن قفلِ نشسته بر زنجیر تخاصم میان جریانهای فرهنگی بهره ببرند اما در نهایت، خود گرفتار این زنجیرها شدند.
دوران عباس صالحی، با انتظارات معوقه و متورم شده ی طرفداران دولت روحانی -به ویژه سینماگران و اهالی موسیقی - همراه است. از صالحی انتظار میرود کاری که علی جنتی با سابقه دیپلماتیک و سید رضا صالحی امیری با سابقه امنیتی و مطالعات فرهنگی نتوانستند به فرجامی برسانند، را به انجام رساند. او میتواند چنین نکند و با هجمه سنگین طرفداران روحانی مواجه شود اما در مقابل واکنش تیم سیاسی دولت چه خواهد بود؟
برای پاسخ به این پرسش باید دید برنامه حسن روحانی در دولت دوازدهم چه خواهد بود؟ آیا او قصد دارد در مواجهه با چالشهای فرهنگی نظیر کنسرتها هزینه و انرژی صرف کند یا بر حوزه اقتصادی تمرکز بیشتری میکند و چالشهای فرهنگی در این دولت به حاشیه رانده میشود؟ اگر چنین شود، ماموریت صالحی اداره وضع موجود و حفظ آرامش در چهار سال پیش رو خواهد بود اما اگر روحانی قصد ورود به مسائل فرهنگی را داشته باشد، صالحی روزهای دشواری را پیش رو دارد.